Farmakoterapia na
zespole podstawowym
Podstawowe definicje
• FARMAKOLOGIA- nauka o lekach
mechanizmach ich działania na
organizm oraz skutkach tego
działania
• FARMAKOTERAPIA- leczenie
chorob przy użyciu leków
Podstawowe definicje
• LEK-
Działanie leków
• INOTROPOWE (siła)
• CHRONOTROPOWE (szybkość)
• DROMOTROPOWE
(przewodnictwo)
• BATMOTROPOWE (pobudliwość)
• TONOTROPOWE (napięcie)
Drogi podawania leków
• Droga dożylna (i.v)
• Droga doszpikowa (i.o.)
• Droga dotchawicza (e.t.)
• Droga domięśniowa (im)
• Droga przezskórna (s.c.)
• Droga podjęzykowa (s.l.)
• Droga doustna (p.o.)
• Droga doodbytnicza (p.r.)
Układ autonomiczny
• Układ współczulny (sympatyczny)
objawy pobudzenia - pobudzenie układu współczulnego może
przebiegać różnie w zależności, czy jest powodowane tylko
przez wzmożone wydzielanie norepinefryny, czy adrenaliny.
Rozróżniamy cztery rodzaje receptorów adrenergicznych.
• Układ przywspółczulny
( parasympatyczny)
objawy pobudzenia -
zwiększenie wydzielania gruczołów (przewodu pokarmowego,
oskrzeli, łzowych), nasilenie czynności mięśniówki trzewnej,
rozkurcz mięśniówki naczyń, zwolnienie czynności serca,
ujemne działanie na tropizmy serca, wpływ na oko (zwężenie
żrenicy i spadek ciśnienia śródocznego).
Efekt pobudzenia układu
autonomicznego
• Współczulny
• serce: 1 efekt - (przyspieszenie
czynności serca, wzrost siły
skurczu i przewodnictwa, wzrost
zużycia tlenu)
• naczynia skórne i trzewne: 1efekt
- skurcz = wzrost ciśnienia
• naczynia mięśni szkieletowych 2
efekt - rozkurcz = spadek ciśnienia
• mięśnie oskrzeli 2: efekt-rozkurcz
• oko: alfa i beta - efekt rozszerzenie
źrenicy
• macica 2 - rozkurcz
• Przywspółczulny
(receptor muskarynowy)
• serce: muskarynowy
zwolnienie czynności
serca
• naczynia skórne i
trzewne: efekt - rozkurcz
= spadek ciśnienia
• mięśnie oskrzeli - skurcz
• oko: zwężenie źrenicy
Adrenalina (Epinefryna)
• 1 amp. 1 ml zawiera 1 mg adrenaliny (1:1000)
• 1 amp. 10 ml zawiera 1 mg adrenaliny (1:10000
)
Działanie
• Sympatykomimetyk działający na receptory α i β
• Zwiększenie siły skurczu mięśnia sercowego
• Zwiększa pojemność minutową
• Zwiększa powrót żylny serca
• Zwiękasz częstość pracy serca
• Rozkurcza oskrzela
• Obkurcza naczynia tętnicze i żylne skóry oraz błon śluzowych
Powoduje skurcz naczyń, podniesienie ciśnienia tętniczego. Przyspiesza
czynność serca i zwiększa pojemność minutową- (działanie
dwufazowe: najpierw je zwęża, aby następnie rozszerzyć). Rozszerza
też źrenicę i oskrzela; przyspiesza oddychanie. Hamuje perystaltykę
jelit, wydzielanie soków trawiennych i śliny, obniża napięcie mięśni
gładkich. Zwiększa stężenie glukozy w krwi.
Adrenalina (Epinefryna)
Wskazania
• Nagłe zatrzymanie krążenia NZK bez względu na mechanizm
• wstrząs anafilaktyczny
• Stan astmatyczny, dychawica oskrzelowa w stanie zaostrzenia
• Lek drugiego rzutu we wstrząsie kardiogennym i bradykardii
• Miejscowo wykorzystywana jest głównie w laryngologii,
okulistyce, stomatologii i w drobnych zabiegach chirurgicznych
dla uzyskania anemizacji tkanek (obkurcza naczynia
krwionośne)
Miejscowe podanie leku do oskrzeli (p. rurkę intubacyjną)
powoduje rozkurcz mięśni gładkich drzewa oskrzelowego. Ta
droga podania jest porównywalnie skuteczna jak dożylna. Jej
działanie po podaniu dożylnym jest bardzo szybkie, ale
krótkotrwałe - szybko ulega utlenieniu i rozkładowi. Po podaniu
podskórnym działa powoli, po domięśniowym - nieco szybciej.
Adrenalina (Epinefryna)
Przeciwwskazania pomijamy w NZK
• Wstrząs hipowolemiczny, (do rozważenia po wypełnieniu łożyska
naczyniowego i zatamowaniu krwawienia)
• Przełom nadciśnieniowy.
• Guz chromochłonny, Choroba Parkinsona
• Jaskra z zamykającym się kątem przesączania (rozszerzenie
źrenicy może wywołać ostry atak jaskry),
• Łagodny rozrost gruczołu krokowego,
• Poród.
Względne przeciwwskazanie
• Komorowe zaburzenia rytmu serca,
• Nadciśnienie tętnicze i choroba niedokrwienna serca.
• Nie stosuje się w znieczuleniu przewodowym anatomicznie
końcowych części ciała: uszy, nos, prącie, palce.
Uwagi
• Nie podawać w tym samym dojściu dożylnym z
wodorowęglanem sodu
• Podanie β-blokerów powoduje odwrócenie działania
adrenaliny i spadek RR
Adrenalina (Epinefryna)
Dawki
• Dorośli NZK 1 mg co 3-5 min
• Dzieci NZK 10µg/kg m.c. [i.v.,i.o.] lub 100 µg/kg m.c.
[e.t. rozc. w 5% NaCl]
• Wstrząs anafilaktyczny
o Dzieci do 6 r.ż. 150 μg im
o >6–12 lat: 300 μg im
o >12 lat i dorośli: 500 μg im
• Wstrząs kardiogenny 0,1-1 µg/kg m.c/min [wlew i.v.]
• Bradykardia dorośli 2–10 μg/min [wlew i.v.]
• Bradykardia dzieci 0,1-1 µg/kg m.c/min [wlew i.v.]
• Astma 10 µg/kg m.c. [s.c.,i.m.] (max dawka jednorazowa
0,5 mg)
Atropina (Atropinum
sulfuricu)
• 1 amp. 1 ml zawiera 1 mg atropiny (1:1000)
• 1 amp. 1 ml zawiera 0,5 mg atropiny
• Działanie:
• Parasympatykolityk
• Hamuje wpływ nerwu błędnego na układ sercowo-naczyniowy,
przyspieszając czynność serca. Rozszerza naczynia
• Rozszerza źrenicę, podwyższa ciśnienie płynu w gałce ocznej,
• hamuje wydzielanie gruczołów - potowych, łzowych, ślinowych,
śluzowych,
• rozszerza naczynia krwionośne skóry, powodując jej zaczerwienienie.
• Zmniejsza napięcie mięśni gładkich przewodu pokarmowego, dróg
żółciowych, moczowodów i pęcherza moczowego.
• Posiada działanie ośrodkowe, wywołując w zależności od dawki stan
pobudzenia lub depresji.
Atropina (Atropinum
sulfuricu)
Wskazania:
•Nagłe zatrzymanie krążenia NZK w mechanizmie asystoli lub
PEA jeżeli zostało wywołane przez podrażnienie nerwu błędnego
•bradykardia spowodowany odruchowym pobudzeniem nerwu
błędnego
•zatrucie insektycydami fosforoorganicznymi i grzybami
zawierającymi muskarynę np. muchmor.
•premedytacja do znieczulenia ogólnego
•Stany skurczowe jelit, układu moczowego, kolka żółciowa
Przeciwwskazania
•Choroba niedokrwienna serca, dławica piersiowa, tachykardia,
niewydolność serca
•Niedrożność przewodu pokarmowego, zwężenie odźwiernika,
choroba refluksowa żołądka, zwężenie szyi pęcherza moczowego.
•Nadwrażliwość na atropinę, tyreotoksykoza, myasthenia gravis,
zatrucie ciążowe
•Jaskra z zamykającym się kątem przesączania
Atropina (Atropinum
sulfuricu)
Dawki
• Dorośli NZK 1mg (dax dawka 3mg)
• Dzieci NZK 20µg/kg m.c. [i.v.,i.o.] lub 60 µg/kg m.c.
[e.t. w 5% NaCl]
• Bradykardia 20 µg/kg m.c/min [i.v.,i.o.], minimalna
dawka 100 µg.
Dawkę można powtarzać do max dawki 1 mg
• Zatrucie insektycydami fosforoorganicznymi, grzybami
zawierającymi muskarynę i lekami
cholinomimetycznymi
o Dorośli 1-2 mg/kg m.c. [i.v.,i.o.,i.m.] co 10-20 min,
powtarzać do zaniku objawów zatrucia tętna > 80/min
o Dzieci 0,05-1 mg/kg m.c. [i.v.,i.o.,i.m.] co 5-10 min,
powtarzać do zaniku objawów zatrucia tętna > 100/min
Amiodarone (Cordarone,
Amiocordin)
• 1 amp. 3 ml zawiera 150 mg amidaronu ( rozpuszczanik-
polysorbat 80)
Działanie
• Lek antyarytmiczny III generacji
• Zmniejsza czas trwania potencjału czynnościowego i okresu
refrakcji w komorach mięśnia sercowego
• Działa ujemnie chronotropowo
• Wydłuża odstęp QT
• Zmniejsza zapotrzebowanie mięśnia sercowego na tlen,
prawdopodobnie wpływa rozszerzająco na naczynia
wieńcowe.
Amiodarone (Cordarone,
Amiocordin)
Wskazania
• NZK w mechanizmie migotania komór (VF) lub częstoskurczu
komorowego bez fali tętna (VT)
• Komorowe i nadkomorowe zaburzenia rytmu, w których inne
leki przeciwarytmiczne są nieskuteczne lub przeciwwskazane
• zaburzenia rytmu w przebiegu zespołu WPW
• częstoskurcz komorowy, nawracające migotanie komór,
migotanie przedsionków.
Przeciwwskazania
• Bradykardia zatokowa
• Blok przedsionkowo-komorowy
• Zaburzenia czynności tarczycy
• hipokaliemia
Amiodarone (Cordarone,
Amiocordin)
Dawki
• Dorośli 300 mg po 3 defibrylacji przy VF i VT, następna
dawka 150 mg
• Wlew 900 mg w ciągu 24 godzin.
• Dzieci 5 mg/kg m.c. (i.v., i.o.) rozcieńczyć w 5%
glukozie
• max dawka wynosi 15 mg/ kg m.c.
Lidocaine (Lignokaina,
Xylokaina)
• 1 ml zawiera 10 mg lub 20 mg chlorku lidokainy
• 1oml fiolka zawiera 100 mg lub 200 mg chlorku
lidokainy
Działanie
• zaliczany do grupy leków przeciwarytmicznych grupa IB
• Lek (z grupy miejscowo znieczulających pochodnych
amidowych) o działaniu stabilizującym błony komórkowe i
bezpośrednim wpływie na układ bodźcoprzewodzący serca
• Charakteryzuje się stosunkowo małym wpływem depresyjnym
na mięsień sercowy i możliwością względnie bezpiecznego
stosowania w chorobie węzła zatokowo-przedsionkowego.
• Skraca czas trwania potencjału czynnościowego, zmniejsza
automatyzm
Lidocaine (Lignokaina,
Xylokaina)
Wskazania:
• Jako lek przeciwarytmiczny: leczenie ostrych tachykardii i arytmii
komorowych (m.in. w objawowym leczeniu ponaparstnicowych
zaburzeń rytmu serca).
• Stosowany również w NZK w leczeniu migotania komór (VF) lub
częstoskurczu komorowego bez fali tętna (VT), gdy niedostępny jest
Cordaron
• Środek miejscowo znieczulający
Przeciwwskazania
• Wstrząs
• Blok przedsionkowo-komorowy II i III stopnia
• Ciężkie uszkodzenie wątroby
Dawki
• 1-1,5 mg/kg m.c. [i.v. i.o.]. Dorośli zazwyczaj stosuje się dawkę
100mg
(max dawka 3 mg/kg m.c. w pierwszej godz. leczenia)
Salbutamol
• 1 fiolka 2,5 ml zawiera 2.5 mg lub 5 mg salbutamolu
Działanie
• Sympatykomimetyk o wybiurcvczym działaniu pobudzającym receptory
β2 w oskrzelach
• Zmniejsza napięcie i znosi skurcz mięśni oskrzelowych
• Hamuje uwalnianie mediatorów powodujących skurcz oskrzeli
(histaminy)
Wskazania
• W przerywaniu napadów astmy oskrzelowej lub zapobieganie napadom
astmy
• wysiłkowej, leczenie innych stanów przebiegających ze skurczem
oskrzeli, jak
• przewlekła obturacyjna choroba płuc.
• Leczenie ciężkiej hiperkaliemii > 6,5 mmol/l
Dawki
• Dzieci do 2 r.ż. 2,5 mg
• Dzieci powyżej 2 r.ż. 5 mg
Morfina (Morphini
Sulfas)
• 1 amp. 1 ml zawiera 10 mg lub 20 mg siarczanu morfiny
Działanie
• Agonista receptorów opioidowych κ i η
• Silne działanie przeciwbólowe i euforyzujce
• Powoduje depresje ośrodka oddechowego i zwężenie źrenic
• Obkurcza m. gładkie przewodu pokarmowego, dróg żółciowych i
moczowych powodując kurcz odźwiernika, opóźnienie opróżniania
żołądka
• O.U.N. powoduje nudności, wymioty, hamuje odruch kaszlowy,
obniża temperaturę ciała
• zwalniania rytmu serca przez wpływ pobudzający na nerw błędny i
zmniejszenie napięcia układu współczulnego.
Po podaniu domięśniowym lub podskórnym dobrze wchłania się z miejsca
podania, początek działania występuje po około 15-30 min, działanie
maksymalne utrzymuje się 0,5-1,5 h, średni czas działania wynosi około 4-
5 h
Morfina (Morphini Sulfas)
Wskazania
• Obrzęk płuc
• Umiarkowane, silne i bardzo silne bóle o różnorodnej etiologii
• w bólu zawałowym i niedokrwieniu mięśnia sercowego,
• bólach spowodowanych ciężkim urazem klatki piersiowej
• w zwalczaniu bólów w przebiegu chorób nowotworowych.
Przeciwwskazania
• Astma oskrzelowa, niewydolność oddechowa
• Niewydolność serca w przebiegu chorób płuc
• Zaburzenia rytmu serca
• Stany drgawkowe
• Urazy O.U.N. z nadciśnieniem czaszkowym?
Dawki
• 100µg/kg m.c. i.v., i.o. (max dawka 15 mg)
Naloxone (Narcan)
• 1 amp. 1 ml zawiera 400 µg chlorku naloksonu
Działanie
• antagonista receptorów opioidowych
• Zapobiega lub znosi efekty działania morfiny i innych opiatów
(petydyny,fentanylu, heroiny, kodeiny)
• Podany u osób zależnych od opioidów może spowodować zespół
abstynencji
• Słabo łagodzi depresję ośrodka oddechowego wywołanej przez inne niż
opioidy leków działających depresyjnie na o.u.n. (barbituranów,
benzodiazepin).
• Nawet długie podawanie leku nie prowadzi do uzależnienia
Wskazania
• Zatrucie opioidami, odwrócenie działanie opioidów
Dawki
• Dzieci < 20kg m.c. 10-100µg/kg [i.v.,i.o.,i.m.] (NZK dawka max
2mg)
• Dzieci >20kg m.c. 2mg [i.v.,i.o.,i.m.]
• Dawka max 2mg
Diazepam (Relanium)
• 1 amp. 2 ml zawiera 5mg lub 10mg diazepamu
• 1 amp. 2,5 ml zawiera 5mg lub 10mg diazepamu
Działanie
• Pochodna benzodiazepiny, dodany dożylnie działa natychmiast
• silne działanie przeciwdrgawkowe
• działanie przeciwlękowe i uspokajające.
• Działa umiarkowanie nasennie i rozluźnia napięcie mięśniowe
Wskazania
• Napad drgawek, Stan padaczkowy
• Ostre stany lękowe. Zespół majaczenia alkoholowego. Przed
kardiowersją.
Diazepam (Relanium)
Przeciwwskazania
• Ostra niewydolność oddechowa
Dawki
• 200-300 µg/kg m.c. [i.v.,i.o.]
• 1mg na każdy rok życia dziecka
• Relsed
Clonazepam (Rivotril)
• 1 amp. 1 ml zawiera 1mg clonzepamu
Działanie
• Pochodna benzodiazepiny
• silne i długotrwałe działanie przeciwdrgawkowe
• działanie przeciwlękowe i uspokajające.
• Nieznaczne działanie nasennie i rozluźnia napięcie mięśniowe
Wskazania
• Przeciwdziałanie i zapobieganie różnym rodzajną epilepsji u
dorosłych i dzieci
• Ostre napady lęku.
Dawki
• 0,5 i.v. (rozcieńczxony w powolnym wlewie)
• 1mg/kg m.c.
Midanium (Midazolam,
Dormicum, Sopodorm)
• 1 amp. 1 ml lub 5ml zawiera 5mg midazolamu
Działanie
• Pochodna benzodiazepiny
• działanie przeciwlękowe i uspokajające.
• Nieznaczne działanie nasennie i rozluźnia napięcie mięśniowe
• działanie przeciwdrgawkowe
Wskazania
• Premedykacja przedoperacyjna
• Sedacja z zachowaniem świadomości (przed i w trakcie
zabiegów diagnostycznych i zabiegów wykonywanych w
znieczuleniu miejscowym)
• Wprowadzenie i podtrzymanie znieczulenia ogólnego
Midanium (Midazolam,
Dormicum, Sopodorm)
Przeciwwskazania
• Ostra niewydolność oddechowa
• Wstrząs
• Śpiączka, miastemia
• Ostre zatrucie alkoholem
• Kacheksja
Dawki
Sedacja z zachowanie świadomości
• Dzieci 6 m.ż.-5 r.ż. 0,05-0,1 mg/kg m.c. [i.v.] (dawka
max <6mg)
• Dzieci 6 r.ż.-12 r.ż. 0,025-0,05 mg/kg m.c. [i.v.] (dawka
max <10mg)
Clemastine
• 1 amp. 2 ml zawiera 2mg klemastyny
Działanie
• Lek przeciwhistaminowym, przeciwalergicznym, przeciwobrzękowym.
• Hamuje rozszerzenie i zwiększanie przepuszczalności naczyń
włosowatych
• Hamuje skurcz mięsni gładkich naczyń krwionośnych przewodu
pokarmowego
i oddechowego
• Nie wykazuje depresyjnego wpływu na o.u.n. i obwodowy układ nerwowy.
Wskazania
• Wstrząs anafilaktyczny,
odczyny polekowe i alergiczne, pokrzywka
• Obrzęk Quincke'go i naczynio-ruchowy
• Zapobiegawczo przed zabiegiem lub badaniem (endoskopią, środek
cieniujący)
Dawki
• Nie podawać <3 r.ż.
Flumazenil (Anexate)
• 1 amp. 5 ml zawiera 0,5mg Flumazenilu
Działanie
• Antagonista receptorów benzodizepinowych
• Szybko znosi nasenne i uspokajające działanie Relanium i innych
benzodiazepin
Wskazania
• Całkowite lub częściowe znoszenie sedatywnego działania
benzodiazepin
• Wyprowadzenie ze znieczulenia ogólnego wywołanego
benzodiazepinami
Przeciwwskazania
• U osób, u których wcześniej benzodiazepiny podano w stanach
zagrożenia życia
Dawki
• 0,01 mg/ kg m.c. (max dawka 0,2 mg)
Hydrocortzon
(Corhydron)
• 1 folka zawiera 25, 100, 200, 500mg Hydrocortzonu w
postaci soli sodowej bursztynianu
Działanie
• Syntetyczny glikokortykosteroid
• immunosupresyjne, przeciwalergiczne, przeciwzapalne,
przeciwwstrząsowe
• Krótkotrwale hamuje podwzgórze i przysadkę mózgową.
• Hamuje przepuszczalność naczyń włosowatych i zmniejsza
obrzęk
• Dożylnie działa prawie natychmiast, przez 4 h, po podaniu
domięśniowym efekt utrzymuje się kilka godzin dłużej.
Hydrocortzon (Corhydron)
Wskazania
• Stany wstrząsowe (wstrząs anafilaktyczny, pourazowy,
pooperacyjny, septyczny, kardiogenny, pooparzeniowy,
poprzetoczeniowy
• Pierwotne lub wtórne uszkodzenie kory nadnerczy, przełom
nadnerczowy
• Astma, obrzęk głośni i Quincke'go, zachłystowe zapalenie płuc
• obrzęk mózgu, śpiączka hipoglikemiczna
Dawki
• 4-8 mg [i.v.,i.m.] lub 5-10 mg [i.v.,i.m.]
Metyloprednizolon (Solu-
Medrol)
• 1 folka zawiera, 40, 125, 250, 500mg lub 1 g
metyloprednizolonu
w postaci soli sodowej bursztynianu
Działanie
• Syntetyczny glikokortykosteroid
• Silne działanie p/zapalne (ok. 5-krotne wyższe niż
hydrokortyzon)
• Działanie immunosupresyjne i minimalne
mineralokortykoidowe
Wskazania
• Ostre urazy rdzenia kręgowego
• Leczenie wstrząsu
• Astma oskrzelowa
• Pierwotna lub wtórna niedoczynność kory nadnerczy
• Obrzęki
• Przed zabiegami chirurgicznymi , oraz w przypadku ciężkiej
choroby i urazu
Metyloprednizolon (Solu-
Medrol)
Przeciwwskazania
• Układowe zakażenie grzybicze
• Nadwrażliwość na składniki preparatu
Dawki
• 30 mg/kg m.c. w bezpośrednim wstrzyknięciu dożylnym
trwającym
min. 15 min.
•
Magnez (Magnzinum
sulfate) MgSO
4
• 1 amp. 10 ml zawiera 2g chlorku magnzeu
Działanie
• Podany dożylnie szybko przenika do tkanek i narządów
• poraża płytkę ruchową w mięśniach i działa narkotyzująco na
o.u.n.
• Zmniejsza napięcie mięśniowe i działa przeciwdrgawkowo.
• Chlorek magnezu uzupełnia jego niedobory w organizmie
Wskazania
• Częstoskurcz typu torsade de pointes
• rzucawka porodowa
• Hipomagnezemia
• Tężec
• zatrucia strychniną i naparstnicą
• Obturacja oskrzeli oporna na inne leki
Magnez (Magnzinum sulfate)
MgSO
4
Przeciwwskazania
• hipermagnezemia
Dawki
• 25-50 mg/kg [i.v.,i.o.] w ciągu 10-20 minut,
rozpuszczać w 5% glukozie
• Dawkę można powtórzyć po 10-15 min (max dawka 2g)
Furosemid
• 1 amp. 2 ml zawiera 20mg furosemidu
Działanie
• Diuretyk pętlowy o bardzo silnym działaniu
• obniżając ciśnienie krwi oraz tolerancję glukozy
• Prowadzi do utraty sodu, potasu, wapnia, magnezu, fosforanu
• Wpływ spazmolityczny na mięśnie naczyń (zmniejsza ich napięcie)
• zmniejsza wydalanie kwasu moczowego oraz wzrost przesączania
kłębkowego
Wskazania
• obrzęk płuc, obrzęk mózgu, obrzęki różnego pochodzenia
• Ostra i przewlekła niewydolność krążenia, nadciśnienie tętnicze
• marskość wątroby
• ostra niewydolność nerek, diureza wymuszona w zatruciach,
• hiperkalcemia
Furosemid
Przeciwwskazania
• bezmocz
• Zabuwenia równowagi wodno-elektrolitowej
Dawki
• Poniżej 15 r.ż. 0,5-1mg/kg m.c. (max dawka 20mg)
Nitroglicerinum (Nitromint)
• 1 dawka w aerozolu zawiera 400µg Nitrogliceryny
Działanie
• Silne i krótkotrwałe działanie na m. gładkie, głównie naczyń
krwionośnych.
• rozszerzenie łożyska żylnego, zmniejszenie ciśnienie napełniania
serca, spada obciążenie wstępne i ciśnienie późnorozkurczowe
lewej komory oraz ciśnienie w tętnicy płucnej.
• zmniejszenie oporu obwodowego i obciążenia następczego.
Spadek praca i wydatku energetyczny m. sercowego; zmniejszenie
oporu przepływu wieńcowego, zwiększenie przepływu wieńcowego
• zmniejszenie zużycia tlenu przez mięsień sercowy. Skutkiem
powyższych działań: w niewydolności wieńcowej - zmniejsza się
niedotlenienie mięśnia sercowego; w niewydolności krążenia -
poprawia się objętość minutowa.
• Nie wywiera bezpośredniego wpływu na serce - efekty
hemodynamiczne i zmiana częstości akcji serca są wynikiem
wpływu na naczynia.
• Obniża ciśnienie tętnicze. Podnosi ciśnienie śródczaszkowe i
śródgałkowe
• Po podaniu podjęzykowo działanie pojawia się w czasie 30-50 sek.
Nitroglicerinum
(Nitromint)
Wskazania
• Łagodzenie bólu w ostrych napadach dławicy piersiowej i
zapobieganie bólom wieńcowym w przebiegu choroby
niedokrwiennej serca.
• Niestabilna choroba niedokrwienna serca. Zawał mięśnia sercowego.
• Ostra lewokomorowa niewydolność.
• Przełom nadciśnieniowy z zastoinową niewydolnością krążenia.
• Kontrolowane podciśnienie w przebiegu zabiegów chirurgicznych.
Przeciwwskazania
• Zawał prawej komory
• Ciśnienie skurczowe poniżej 90 mmHg i rozkurczowe poniżej 60
mmHg
• Stosowanie preparatów sildenafilu
Dawki
• 1-2 rozpylenia podjęzykowo 400-800 µg
Ketoprofen (Ketonal)
• 1 amp. 2 ml zawiera 100mg ketoprofenu
Działanie
• Niesteroidowy lek przeciwzapalny o silnym działaniu
przeciwzapalnym, przeciwbólowym i przeciwgorączkowym.
• Wchłania się po podaniu im., osiągając max stężenie we krwi
po ok 15-45 min.
Wskazania
• lek przeciwbólowy w leczeniu stanów pooperacyjnych,
podawany dożylnie.
• Domięśniowo stosowany w chorobach reumatoidalnych
• w ostrych bólach zwyrodnieniowych stawów, dyskopatiach
• bólach nowotworowych.
Przeciwwskazania
Dawki
• 200mg na dobę (max dawka 300mg na dobę)
Kwas acetylosalicylowy
(Polopiryna S)
• 1 tab. zawiera 300mg. Podawana doustnie
Działanie
• Zmniejsza agregację płytek, działa przeciwbólowo,
przeciwgorączkowo i przeciwzapalnie.
• Działanie przeciwgorączkowe jest silniejsze przy dawkach 1,0-1,5
g/dobę
• działanie przeciwzapalne następuje dopiero po kilku dniach
przyjmowania.
• W dawce powyżej 1g/dobę zmniejsza krzepliwość krwi i działa
fibrynolityczne.
• Wchłania się szybko i prawie całkowicie z przewodu pokarmowego.
Wskazania
• Osty zespół wieńcowy (OZW)
• Gorączka, infekcja, nerwobóle, miesiączki, choroba reumatyczna i
gośćcowa,
• zapobieganie zakrzepicy naczyń krwionośnych, oraz zawału
Przeciwwskazania
Dawki
Metoclopramid
• 1 amp. 2 ml zawiera 10mg matoclopramidu
Działanie
• Działa przeciwymiotnie i pobudza łaknienie
• pobudza perystaltykę żołądka, dwunastnicy i jelit, szczególnie
jelita cienkiego
• nie pobudza żołądka do wydzielania soku żołądkowego, enzymów
trzustkowych
• nie jest skuteczny w nudnościach i wymiotach towarzyszących
zaburzeniom błędnika.
Wskazania
• Zaburzenia czynności ruchowej przewodu pokarmowego, zaparcia
• refluks żołądkowo-przełykowy, przepuklina rozworu
przełykowego, zgaga zapalenie błony śluzowej żołądka
• nudności, wymioty różnego pochodzenia, niewydolność wpustu
żołądka
• po operacjach jamy brzusznej
• jako lek pomocniczy w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy
• w diagnostyce przewodu pokarmowego.
Metoclopramid
Przeciwwskazania
• Padaczka
• Chwiejne nadciśnienie trętnicze
• Niewydolnść nerek
• Ostre choroby przewodu pokarmowego (krwawienie z
przewodu pokarmowego, niedrożność mechaniczne, perforacje
i przetoki żołądkowo-jelitowe
Dawki
• 0.15mg/kg m.c. (należy zachować odstęp 6 godz. przed
kolejna dawką)
No-spa 40 (Drotaveryna)
• 1 amp. 2 ml zawiera 40mgc hlorku drotaweryny
Działanie
• Syntetyczny lek o działaniu spazmolitycznym.
• rozkurcza m. gładkie (przew. pokarmowy, uk. moczowy i krążenia)
Wskazania
• skurcz m. gładkich dróg żółciowych: kamica żółciowa, zapalenie
pęcherzyka żółciowego, zapaleniem przewodów żółciowych.
• skurcz m. gładkich dróg moczowych: kamica nerkowa, kamica
moczowodowa, zapalenie miedniczek nerkowych, zapalenie
pęcherza moczowego,
• skurcz m. gładkich przewodu pokarmowego: chorobie wrzodowej
żołądka i dwunastnicy, zapaleniu żołądka, jelit i okrężnicy, skurcz
wpustu i odźwiernika żołądka, zespole jelita drażliwego, zapaleniu
trzustki
• skurcz w obrębie dróg rodnych: miesiączka, zapaleniu przydatków,
bóle porodowe, skurczu m. macicy zagrażającym poronieniu;
• w bólach głowypochodzenia naczyniowego.
Dawki
• 20mg [i.v.,i.m.] (max dawka 240 mg na dobę)
• Atak kamicy żółciowej lub nerkowej 40-80 mg [i.v.w ciągu 30
sek,i.m.]
Glukagon
• 1 ampułkostrzykawka zawiera 1 µg biosyntetycznego
ludzkiego glukagonu
Działanie
• Powoduje uwolnienie glukozy magazynowanej w wątrobie w
postaci glikogenu i w krótkim czasie podwyższa jej poziom we krwi
• Znosi działanie β-blokerów
Wskazania
• Hipoglikemia
• Zatrucie β -blokerami
Przeciwwskazania
• Hiperglikemia
• Odwodnienie hipotoniczne, przewodnienie
• Hipokaliemia
Dawki
• Dziecko ważące poniżej 25 kg - 0,5 mg [i.m, s.c]
• Dziecko ważące powyżej 25 kg – 1 mg [i.m, s.c]
Glukoza
• 1 amp. 10 ml roztworu 20% zawiera 2g Glukozy
Działanie
• Glukoza 5% rozpuszczalnik wielu leków (niską osmolarność)
• Glukoza 10 %, 20% i 40%: uzupełnienie niedoborów
energetycznych
Wskazania
• Hipoglikemia, źródło węglowodanów w żywieniu pozajelitowym,
Przeciwwskazania
• Hiperglikemia, hipokaliemia, przewodnienie, odwodnienie
hipotoniczne
Dawki
• Hipoglikemia 0,5 g/kg m.c.
• NZK w przbiegu hipoglikemi 1g/kg m.c.
Captopril
• 1 tab. zawiera 12,5mg, 25mg, 50mg. Podawana podjęzykowo
Działanie
• Inhibitor konwertazy angiotensyny (inhibitor ACE). Obniża ciśnienie
tętnicze
• Po podaniu pojedynczej dawki początek działania występuje po ok.. 15
min.
• ↑ stężenia potasu przy utracie sodu i wody. Nie ↓ przepływu nerkowego.
• ↓ systemowy i płucny opór naczyniowy, nie zmienia lub ↑ poj. minutową
serca.
• Przeciwdziała przerostowi i rozrostowi m. gładkich w naczyniach oraz
przerostowi m. sercowego. Działania przeciwmiażdżycowo.
• ↑ miejscowy przepływ krwi w kończynach, poprawia przepływ mózgowy
• Poprawia tolerancję węglowodanów, oraz gospodarkę lipidową.
Wskazania
• Nadciśnienie tętnicze, niewydolność krążenia.
Przeciwwskazania
• Obrzęk naczynioruchowy, ciąża i karmienie piersią
Dawki
• Rzadko stosowany u dzieci 0,3 mg/kg m.c. (max dawak 6mg/kg
m.c./dobę)
• Max dawka 150 mg/dobę
Płyny