Diagramy w UML

Język UML

• UML to język służący do

specyfikowania,

konstruowania, obrazowania oraz
dokumentowania składowych systemów
oprogramowania

. Twórcami UML są:

Gary

Booch, Ivar Jacobson, oraz James Rumbaugh

.

• UML to język a nie metodyka

konstruowania oprogramowania

, tzn. nie

podaje wskazówek dotyczących sposobu
organizacji poszczególnych faz procesu
wytwórczego.

Znaczenie diagramów



Diagram

Diagram

– schemat przedstawiający zbiór

bytów; jest swego rodzaju rzutem systemu

 Diagram przedstawia

system z określonej

perspektywy

(z określonego punktu widzenia)

 Diagram ma najczęściej postać grafu

 Wierzchołki grafu

– elementy

 Gałęzie grafu

– związki

Znaczenie diagramów

 Teoretycznie diagram może zawierać dowolną

kombinację elementów i związków

 W praktyce wprowadza się pewne kombinacje

elementów i relacji, które można umieszczać na
diagramach określonego rodzaju

 W UML wyróżnia się dziewięć rodzajów diagramów

 Diagram klas (class diagram)
 Diagram obiektów (object diagram)
 Diagram przypadków użycia (use-case diagram)
 Diagram przebiegu (sequence diagram)
 Diagram kooperacji (cooperation diagram)
 Diagram stanów (statechart diagram)
 Diagram czynności (activity diagram)
 Diagram komponentów (component diagram)
 Diagram wdrożenia (implementation diagram)

Diagramy

• Język UML definiuje następujący zestaw diagramów:

• Diagram przypadków użycia

– służy do modelowania

funkcjonalności systemu z punktu widzenia jego przyszłych

użytkowników

• Diagram klas

- służy do modelowania struktury danych

przechowywanych w systemie, zawiera klasy i może zawierać

obiekty

• Diagram obiektów

- służy do modelowania struktury danych

przechowywanych w systemie; zawiera wyłącznie obiekty

• Diagramy dynamiczne

- służą do modelowania zachowań:

– Diagram stanów

– Diagram aktywności

– Diagram interakcji: diagram sekwencji oraz diagram współpracy

• Diagramy implementacyjne

:

– Diagram komponentów

– Diagram wdrożeniowy

• Diagram pakietów

- służy do celów organizacyjnych.

• Diagramy te pozwalają opisać projektowany system z wielu

perspektyw, razem składają się na jego szczegółowy opis.

Modele a diagramy

Główny
obszar
działania

Modele

Diagramy UML

Podstawowe pojęcia

Struktura

Model
obiektowy

Diagram klas
Diagram
obiektów

Klasa, obiekt, asocjacja,
generalizacja, zależność,
realizacja, interfejs

Model
przypadków
użycia

Diagram
przypadków
użycia

Aktor, przypadek użycia,
inkluzja, ekstensja,
generalizacja

Model
implementacji

Diagram
komponentów
Diagram
wdrożeniowy

Komponent, interfejs, zależność,
realizacja
Węzeł, komponent, zależność,
lokacja

Dynamika

Model
dynamiczny

Diagram stanów

Diagram
aktywności

Diagram
interakcji

Stan, zdarzenie, przejście, akcja,
aktywność
Stan, aktywność, fork, join,
romb decyzyjny
Interakcja, współpraca,
komunikat, aktywacja

Zarządzanie

Model
zarządzania

Diagram pakietów

Pakiet, podsystem

Rozszerzalnoś
ć

Wszystkie
modele

Wszystkie diagramy

Stereotyp, wartość
etykietowana, ograniczenie

Modele obiektowe (UML 2.1)

Rodzaj diagramu

Przeznaczenie

Diagram przypadków
użycia

Identyfikacja kategorii użytkowników oraz sposobów używania
przez nich systemu

Diagram klas

Modelowanie klas obiektów i ich wzajemnych relacji

Diagram czynności
(diagram aktywności)

Modelowanie procesów biznesowych, scenariuszy przypadków
użycia lub algorytmów

Diagram maszyny
stanowej

Modelowanie historii życia obiektu – jego stanów i możliwych
przejść między stanami

Diagram komponentów

Modelowanie fizycznych składników oprogramowania, ich
zależności i interfejsów

Diagram pakietów

Grupowanie elementów modelu w pakiety i pokazanie wzajemnych
zależności pakietów

Diagram rozmieszczenia
(diagram wdrożenia)

Modelowanie konfiguracji sprzętowych i programowych
komponentów systemu

Diagram sekwencji
(diagram przebiegu)

Modelowanie czasowej sekwencji wymiany komunikatów podczas
współpracy obiektów, pakietów lub komponentów

Diagram komunikacji

Modelowanie przepływu komunikatów podczas współpracy
obiektów, pakietów lub komponentów

Diagram struktury
złożonej

Modelowanie wewnętrznej struktury złożonej klasy, komponentu
lub przypadku użycia

Diagram przeglądu
interakcji

Modelowanie przepływu sterowania w procesie biznesowym lub
systemie

Diagram obiektu

Modelowanie chwilowej konfiguracji obiektów oprogramowania

Diagram czasowy

Modelowanie uzależnień czasowych

Diagram przypadków użycia



Diagram przypadków użycia

Diagram przypadków użycia

 Służy do modelowania dynamiki systemu
 Przedstawia zbiór przypadków użycia, aktorów oraz

związki między nimi

 Jest szczególnie przydatny w obrazowaniu,

specyfikowaniu i dokumentowaniu zachowania

 Przedstawia byty z zewnątrz (wnętrze pozostaje ukryte)

Diagram przypadków użycia

- przykład

Edycja autora

Inicjaowanie bazy

<<administracja>>

Operator

Edycja publikacji

Diagram klas



Diagram klas

Diagram klas

 Jest to najczęściej spotykany diagram w modelach obiektowych.
 Diagram przedstawia statyczną stronę projektowanego systemu.
 Na diagramie występują

klasy, interfejsy, kooperacje i związki między nimi.

Diagram klas - przykład

Author

EOF()
GetOne()
Query()
<<Get>> Recordset()
<<Get>> Name()
<<Get>> ID()
<<Get>> FName()
<<Get>> LName()
<<Get>> Phone()
<<Get>> Address()
<<Get>> City()
<<Get>> State()
<<Get>> Zip()
<<Get>> Contract()
GetNew()

<<ADO Class>>

Authors

AddNew()
BOF()
EOF()
GetAll()
MoveFirst()
MoveLast()
MoveNext()
MovePrevious()
Query()
<<Get>> Recordset()
<<Get>> Name()
<<Get>> ID()
<<Get>> FName()
<<Get>> LName()
<<Get>> Phone()
<<Get>> Address()
<<Get>> City()
<<Get>> Zip()
<<Get>> Contract()
GetNew()

<<ADO Class>>

Form1

Command1_Click()
Command2_Click()

<<Form>>

The application's form has two
command buttons. The first button
displays information about a specified
author. The other button displays a
list of all authors in the Pubs
database. For more information about
the form, run the application in Visual
Basic or open the "Logical
View/PubsSample/Show Author"
sequence diagram.

This class represents one author in
the database. Information about the
author is collected from the
database and stored as an ADO
Recordset member called "mrs"
(not displayed here).

The first four methods are standard
methods defined by the template.
The Property Get methods, starting
with Name(), return the properties
of an Author. There are no
corresponding data members in the
class, as the values of the
properties are stored in the "mrs"
Recordset.

This class represents all authors in the
database. The set of authors are
collected from the database and stored
as an ADO Recordset member called
"mrs" (not displayed here).

The first ten methods are standard
methods defined by the template. The
Property Get procedures, starting with
Name(), operate on the current Author
in the recordset. The Move... methods
are needed to change current author.

Open the "Logical View/ PubsSample/
How to create an ADO class" diagram
for more information.

ADO Class - single object

ADO Class - set of object

Form1

Diagramy przebiegu i

kooperacji



Diagram przebiegu

Diagram przebiegu i

diagram kooperacji

diagram kooperacji

to rodzaje

diagramów interakcji

diagramów interakcji

 Na diagramach tych przedstawia się interakcję – współdziałanie – jako zbiór obiektów

i związków obrazujących głównie przesyłane komunikaty.

 Diagram przebiegu pokazuje kolejność przesyłania diagramów w czasie.
 Diagram kooperacji uwypukla organizację strukturalną interakcji.
 Diagramy przebiegu i kooperacji są izomorficzne.
 Na diagramach występują:

klasy, obiekty, interakcje

Diagram przebiegu -

przykład

User : User

Formatka :

Form1

Wskazany autor

: Author

Połączenie ADO : (::Type

libraries::ADODB::Connection)

Zbiór ADO : (::Type

libraries::ADODB::Recordset)

Command1_Click( )

GetOne("Last name")

Query( )

CreateObject & Open

CreateObject & Open

Close

Print author

Nazwa Autora?

"Nazwisko"

New

Diagram kooperacji -

przykład

Nowy autor :

Author

Formatka Wprowadznia :

Form

Baza autorów :

Authors

1: AddNew( )

Zbiór ADO :

Recordset

2: Insert()

3: GetNew( )

4: SetData

Diagramy stanów i

diagramy czynności



Diagram stanów

Diagram stanów

przedstawia maszynę stanową składającą się ze stanów, przejść i zdarzeń.



Diagram czynności

Diagram czynności

jest szczególnym przypadkiem diagramu stanów, pokazuje strumień

kolejno wykonywanych czynności.

 Oba diagramy odnoszą się do modelowania dynamicznych aspektów systemu
 Na diagramach występują:

klasy, obiekty, interakcje, maszyny stanowe
oraz
bloki decyzyjne, przejścia, scalenia i rozgałęzienia, tory

Diagram czynności -

przykład

Nowa publikacja

do/ Wprowdź autora

Wprowadzanie Autora

Autor

istnieje

Nowy autor

Wyszukaj

autora

Wprowadź

autora

Autor

istnieje

Nowy autor

Wyszukaj

autora

Wprowadź

autora

Diagram stanów - przykład

Nowa Pubikacja

Nowy autor

Autor

istnieje

Nowy autor

Autor

istnieje

Diagramy komponentów i

diagramy wdrożenia



Diagram komponentów

Diagram komponentów

pokazuje namacalne, tzn. fizyczne

składniki systemu – komponenty i ich wzajemne zależności.

 Komponent realizuje (ucieleśnia) fragment modelu np. wybrane

klasy.

 Na diagramach występują:

klasy, interfejsy, komponenty, realizacje i zależności



Diagram wdrożenia

Diagram wdrożenia

przedstawia tzw. węzły działania – urządzenia,

na których instaluje się komponenty.

 Oprócz węzła na diagramie może wystąpić urządzenie (ang.

device)

 Na diagramach występują:

węzły, urządzenia, łączenia

Diagram komponentów -

przykład

Pub Baza Danych

PubsSample

<<Standard EXE>>

ADO.DLL

<<Standard DLL>>

Diagram wdrożenia -

przykład

Serwer Bazy

danych

Przechowywanie danych
Wukonywanie kopii

Stacja

robocza

Edycja bazy

Macierz

dyskowa