Problemy
Problemy
transfuzjologii
transfuzjologii
immunologia
immunologia
metody oszczędzania krwi
metody oszczędzania krwi
zadania lekarzy
zadania lekarzy
APC (
APC (
Antigen Presenting Cells) –
Antigen Presenting Cells) –
indukcja przeciwciał
indukcja przeciwciał
Własności APC
Własności APC
Immunizują,
Immunizują,
gdy...
gdy...
Słaba
Słaba
immunizacja
immunizacja
lub supresja
lub supresja
Liczba
Liczba
leukocytów
leukocytów
>5*10
>5*10
6
6
w
w
konc.płytek
konc.płytek
>10
>10
8
8
w kkcz ?
w kkcz ?
<5*10
<5*10
6
6
leuk
leuk
/ 3*10
/ 3*10
11
11
płytek
płytek
Rodzaj
Rodzaj
leukocytów
leukocytów
Kom.rozgałęzi
Kom.rozgałęzi
one /
one /
monocyty
monocyty
Granulocyty,limf.
Granulocyty,limf.
B, płytki
B, płytki
Żywotność
Żywotność
leukocytów
leukocytów
Żywotne
Żywotne
Martwe leuk.,
Martwe leuk.,
błony =>słabe
błony =>słabe
przeciwciała przy
przeciwciała przy
powtarzaniu inf.
powtarzaniu inf.
Przechowywani
Przechowywani
e
e
<72 godz w 20
<72 godz w 20
st.C
st.C
<13 dni w 4st.C
<13 dni w 4st.C
Uwalnianie
Uwalnianie
supresyjnych
supresyjnych
antygenów i Fas-
antygenów i Fas-
ligandów
ligandów
(apoptoza limf T)
(apoptoza limf T)
Postacie immunizacji
Postacie immunizacji
transfuzyjnej
transfuzyjnej
Niehemolityczna reakcja gorączkowa
Niehemolityczna reakcja gorączkowa
(przeciwciała niszczące leukocyty dawcy
(przeciwciała niszczące leukocyty dawcy
=> uwalnianie cytokin; bierna transfuzja
=> uwalnianie cytokin; bierna transfuzja
cytokin)
cytokin)
Ostra i opóźniona reakcja hemolityczna
Ostra i opóźniona reakcja hemolityczna
(p-ciała przeciw erytrocytom =>indukcja
(p-ciała przeciw erytrocytom =>indukcja
TNF-alfa, aktyw.komplementu,uwolnienie
TNF-alfa, aktyw.komplementu,uwolnienie
hemoglobiny, rodników tlenowych=>DIC;
hemoglobiny, rodników tlenowych=>DIC;
-
-
po co najmniej jednym przetoczeniu
po co najmniej jednym przetoczeniu
)
)
Reakcje alergiczne
Reakcje alergiczne
(IgE przeciw białkom
(IgE przeciw białkom
osocza
osocza
=>
=>
uwoln.histaminy; p-ciała anty-IgA i anty-
uwoln.histaminy; p-ciała anty-IgA i anty-
IgG
IgG
-
-
po wielu przetoczeniach
po wielu przetoczeniach
)
)
Potransfuzyjne powikłania
Potransfuzyjne powikłania
oddechowe
oddechowe
TRALI (
TRALI (
Transfusion-Related Lung Injury
Transfusion-Related Lung Injury
)
)
Przeciwciała IgG dawcy =>
Przeciwciała IgG dawcy =>
leukoaglutynacja /cytotoksyczność przeciw
leukoaglutynacja /cytotoksyczność przeciw
HLA,antygenom granolocytów i monocytów
HLA,antygenom granolocytów i monocytów
biorcy => leukostaza w krążeniu płucnym.
biorcy => leukostaza w krążeniu płucnym.
15 min – 6 godz. od podania 30 ml
15 min – 6 godz. od podania 30 ml
osocza lub płytek od wielu dawców
osocza lub płytek od wielu dawców
ARDS
ARDS
mikroagregaty i czynne lipidy w
mikroagregaty i czynne lipidy w
preparatach krwi
preparatach krwi
do 2 dni po licznych przetoczeniach
do 2 dni po licznych przetoczeniach
Następstwa immunosupresji
Następstwa immunosupresji
potransfuzyjnej:
potransfuzyjnej:
pozytywne
pozytywne
Tolerancja przeszczepów
Tolerancja przeszczepów
(liczne
(liczne
przetoczenia krwi konserwowanej –
przetoczenia krwi konserwowanej –
brak ko-stymulacji leukocytarnej,
brak ko-stymulacji leukocytarnej,
wysokie stężenia rozp.HLA i
wysokie stężenia rozp.HLA i
FasLigandów; pojedyncze
FasLigandów; pojedyncze
przetoczenie krwi HLA-DR zgodnej)
przetoczenie krwi HLA-DR zgodnej)
Graft
Graft
versus
versus
leukemia
leukemia
(przetoczenia krwi bez redukcji
(przetoczenia krwi bez redukcji
leukocytów)
leukocytów)
Następstwa immunosupresji
Następstwa immunosupresji
potransfuzyjnej:
potransfuzyjnej:
potencjalnie negatywne
potencjalnie negatywne
Umiejscowienie
Umiejscowienie
nowotworu
nowotworu
Przyspieszenie nawrotu
Przyspieszenie nawrotu
Rak jelita grubego
Rak jelita grubego
brak potwierdzenia
brak potwierdzenia
Rak głowy i szyi
Rak głowy i szyi
niewykluczone
niewykluczone
Rak sutka
Rak sutka
wątpliwe
wątpliwe
Rak żołądka
Rak żołądka
brak potwierdzenia
brak potwierdzenia
Rak płuc
Rak płuc
niewykluczone
niewykluczone
Rak szyjki macicy
Rak szyjki macicy
brak potwierdzenia
brak potwierdzenia
Rak gruczołu
Rak gruczołu
krokowego
krokowego
brak potwierdzenia
brak potwierdzenia
Następstwa immunosupresji
Następstwa immunosupresji
potransfuzyjnej:
potransfuzyjnej:
negatywne
negatywne
non-Hodgkin lymphoma
non-Hodgkin lymphoma
(odległe powikłanie przetoczeń
(odległe powikłanie przetoczeń
krwi pełnej i kkcz z nieusuniętym
krwi pełnej i kkcz z nieusuniętym
kożuszkiem leukocytarnym)
kożuszkiem leukocytarnym)
Obojętne (?):
Obojętne (?):
chimeryzm X/Y
chimeryzm X/Y
Ograniczanie liczby
Ograniczanie liczby
leukocytów w preparatach
leukocytów w preparatach
krwi:
krwi:
płukanie
płukanie
separacja krwinek
separacja krwinek
zamrażanie
zamrażanie
filtracja
filtracja
(70-99,9 % leukocytów
(70-99,9 % leukocytów
podczas transfuzji)
podczas transfuzji)
napromienianie (wstrzymanie
napromienianie (wstrzymanie
podziałów limfocytów)
podziałów limfocytów)
„
„
Biorca, który jest swoim
Biorca, który jest swoim
własnym dawcą
własnym dawcą
otrzymuje możliwie
otrzymuje możliwie
najlepszą transfuzję”
najlepszą transfuzję”
American Association of Blood
American Association of Blood
Banks Manual
Banks Manual
Zamiast przetoczenia krwi
Zamiast przetoczenia krwi
homologicznej...
homologicznej...
Ścisłe kryteria przetaczania
Ścisłe kryteria przetaczania
krwinek czerwonych
krwinek czerwonych
(dopuszczalny
(dopuszczalny
niższy poziom Ht poop.)
niższy poziom Ht poop.)
Przetoczenie krwi własnej
Przetoczenie krwi własnej
(autologicznej)
(autologicznej)
Zmniejszenie śródoperacyjnej
Zmniejszenie śródoperacyjnej
utraty krwi
utraty krwi
– technika chirurgiczna
– technika chirurgiczna
- technika anestezji
- technika anestezji
- ułatwienie hemostazy
- ułatwienie hemostazy
Preparaty krwinkozastępcze
Preparaty krwinkozastępcze
Hemodilucja...
Hemodilucja...
wzrost rzutu minutowego serca –
wzrost rzutu minutowego serca –
obniżenie
obniżenie
afterload
afterload
, wzrost nawrotu
, wzrost nawrotu
żylnego, stymulacja współczulna
żylnego, stymulacja współczulna
poprawa przepływu kapilarnego,
poprawa przepływu kapilarnego,
zmniejszenie powinowactwa Hb do
zmniejszenie powinowactwa Hb do
tlenu
tlenu
granice: 25 – 45% u zdrowych bez
granice: 25 – 45% u zdrowych bez
wpływu na transport tlenu;
wpływu na transport tlenu;
u chorych z MIC <28%-ryzyko zawału
u chorych z MIC <28%-ryzyko zawału
Hemodilucja...
Hemodilucja...
gdy niemożliwy jest wzrost rzutu serca
gdy niemożliwy jest wzrost rzutu serca
– MIC, zwężenie zastawek,
– MIC, zwężenie zastawek,
kardiomiopatia, niewydolność
kardiomiopatia, niewydolność
lewokomorowa –
lewokomorowa –
bez hemodilucji
bez hemodilucji
w chorobach naczyniowych mózgu –
w chorobach naczyniowych mózgu –
bez hemodilucji
bez hemodilucji
w niewydolności oddechowej
w niewydolności oddechowej
–
–
bez
bez
hemodilucji
hemodilucji
zn. ogólne zmniejsza zapotrzebowanie
zn. ogólne zmniejsza zapotrzebowanie
na tlen ale też rzut minutowy serca –
na tlen ale też rzut minutowy serca –
brak mechanizmów wyrównawczych
brak mechanizmów wyrównawczych
Metody podwyższenia Hb
Metody podwyższenia Hb
żelazo pozajelitowo
żelazo pozajelitowo
erytropoetyna
erytropoetyna
Gromadzenie krwi własnej:
Gromadzenie krwi własnej:
Od 35 dnia przed zabiegiem, co
Od 35 dnia przed zabiegiem, co
tydzień
tydzień
Suplementacja żelaza
Suplementacja żelaza
Próba krzyżowa i testy wirusowe
Próba krzyżowa i testy wirusowe
KONIECZNE
KONIECZNE
Kryteria kwalifikacji do
Kryteria kwalifikacji do
gromadzenia krwi własnej
gromadzenia krwi własnej
Oczekiwana utrata krwi
Oczekiwana utrata krwi
Przy każdym pobraniu
Przy każdym pobraniu
stężenie Hb >11 g/dl
stężenie Hb >11 g/dl
Zbieranie i przechowywanie krwi przez
Zbieranie i przechowywanie krwi przez
fachowy personel
fachowy personel
Dyskwalifikacja:
Dyskwalifikacja:
stenoza aortalna, MIC,
stenoza aortalna, MIC,
sinicza wada serca, nieuregulowane
sinicza wada serca, nieuregulowane
nadciśnienie, padaczka, bakteriemia.
nadciśnienie, padaczka, bakteriemia.
Także:
Także:
pozytywne testy dot. chorób
pozytywne testy dot. chorób
przenoszonych z krwią
przenoszonych z krwią
Ostra hemodilucja
Ostra hemodilucja
normowolemiczna
normowolemiczna
V = EBV * (Ht
V = EBV * (Ht
p
p
- Ht
- Ht
k
k
)/Ht
)/Ht
śr
śr
przechowywanie do 6 godzin w
przechowywanie do 6 godzin w
temp. pokojowej. potem do 24
temp. pokojowej. potem do 24
godz w lodówce
godz w lodówce
Przeciwwskazania:
Przeciwwskazania:
przewidywana
przewidywana
utrata > 20% EBV; Hb< 11g/dl
utrata > 20% EBV; Hb< 11g/dl
stan kliniczny chorego;
stan kliniczny chorego;
niewydolność nerek
niewydolność nerek
Śródoperacyjne zbieranie
Śródoperacyjne zbieranie
krwi
krwi
Przeciwwskazania:
Przeciwwskazania:
chirurgia onkologiczna, treść jelitowa
chirurgia onkologiczna, treść jelitowa
(
(
i zakażona
i zakażona
) w polu operacyjnym, płyn
) w polu operacyjnym, płyn
owodniowy, miejscowe stosowanie
owodniowy, miejscowe stosowanie
środków wspomagających
środków wspomagających
krzepnięcie, metylmetakrylan
krzepnięcie, metylmetakrylan
Powikłania:
Powikłania:
zatorowość, koagulopatia,
zatorowość, koagulopatia,
małopłytkowość, niewydolność
małopłytkowość, niewydolność
oddechowa, wolna hemoglobina
oddechowa, wolna hemoglobina
Zmniejszenie utraty
Zmniejszenie utraty
śródoperacyjnej
śródoperacyjnej
staranna hemostaza
staranna hemostaza
(chirurgia)
(chirurgia)
zmniejszenie ciśnienia tętniczego i
zmniejszenie ciśnienia tętniczego i
żylnego: znieczulenie regionalne,
żylnego: znieczulenie regionalne,
kontrolowana hipotensja
kontrolowana hipotensja
(anest.)
(anest.)
środki wazokonstrykcyjne,
środki wazokonstrykcyjne,
hemostatyczne (np. Surgicel
hemostatyczne (np. Surgicel
®
®
,
,
klej
klej
fibrynowy)
fibrynowy)
(chirurgia)
(chirurgia)
kwas traneksamowy,
kwas traneksamowy,
є
є
-aminokapronowy,
-aminokapronowy,
aprotynina, desmopresyna
aprotynina, desmopresyna
(anest.)
(anest.)
Środki krwinkozastępcze
Środki krwinkozastępcze
perfluorokarbony
perfluorokarbony
(szybka
(szybka
fagocytoza, lepkość, spienianie,
fagocytoza, lepkość, spienianie,
pojemność tlenowa zależy od ciśn.
pojemność tlenowa zależy od ciśn.
parcjalnego O
parcjalnego O
2
2
)
)
hemoglobina
hemoglobina
(z haptoglobiną
(z haptoglobiną
szybka fagocytoza, max. pojemność
szybka fagocytoza, max. pojemność
tlenowa 10 ml/dl, wychwyt NO)
tlenowa 10 ml/dl, wychwyt NO)
polimery Hb trwalsze
polimery Hb trwalsze