dr Lidia Marszałek
Przez współczesną rozumie się taka
koncepcję WP, która kształtuje praktykę
pedagogiczną na poziomie aktualnego
stanu wiedzy o dziecku i jednocześnie
wychodzi naprzeciw tym potrzebom
społecznym, których zaspokojenie jest dla
jego rozwoju znaczące
Głównym celem tak rozumianej
nowoczesności przedszkola jest :
Wszechstronny rozwój osobowości
dziecka, przejawiającej się w sferze
intelektualnej, emocjonalnej,
wolicjonalnej, w aktywności ruchowej,
społecznej i poznawczej, w twórczości
artystycznej i wrażliwości estetycznej
podstawowe umiejętności pedagoga
przedszkolnego:
rozumienie potrzeb dziecka (rozwojowych
i indywidualnych)
znajdowanie trafnych dróg ich
zaspokajania w specyficznych warunkach
placówek zbiorowego wychowania dzieci.
Przedszkola publiczne :
Zakładane i prowadzone przez gminę
Państwo przekazuje jedynie niewielką subwencję na
prowadzenie przedszkoli
Bezpłatne w określonym zakresie (podstawa
programowa, minimalny czas realizacji 5 godz dziennie
– koszt wyżywienia i dodatkowych zajęć pokrywają
rodzice)
Zatrudniani sa nauczyciele z określonymi kwalifikacjami
Nauczyciele podlegają pod Kartę Nauczyciela
Posiada statut, podlega nadzorowi pedagogicznemu
kuratorium
Maksymalna liczba dzieci w grupie 25
Przedszkola niepubliczne
Prowadzone przez osoby prawne, związki
wyznaniowe, kościoły, zgromadzenia
zakonne, osoby i stowarzyszenia świeckie
Płatne w całości przez rodziców
Nauczyciele o dowolnych kwalifikacjach
Nie obowiązuje Karta Nauczyciela
Statut opracowany przez osobę prowadzącą
Nadzór pedagogiczny w ograniczonym
zakresie
Nie obowiązuje limit dzieci w grupie
Zespoły i punkty - nowe formy wychowania
przedszkolnego
Od dnia 1 stycznia 2008 r. wychowanie
przedszkolne może być prowadzone również w
innych formach. Możliwość prowadzenia edukacji
przedszkolnej w innych niż przedszkole czy
oddział przedszkolny, formach wychowania
przedszkolnego reguluje ustawa z dnia 7
września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z
2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.) oraz
wydane na jej podstawie rozporządzenie Ministra
Edukacji Narodowej z dnia 10 stycznia 2008 r. w
sprawie rodzajów innych form wychowania
przedszkolnego, warunków tworzenia i
organizowania tych form oraz sposobu ich
działania (Dz. U. Nr 7, poz. 38), zmienione
ostatnio rozporządzeniem Ministra Edukacji
Narodowej z dnia 13 czerwca 2008 r.
Obie wymienione wyżej formy różnią się przede
wszystkim częstotliwością prowadzonych w nich zajęć
wychowania przedszkolnego. W zespole wychowania
przedszkolnego zajęcia są prowadzone tylko w
niektóre dni tygodnia. Dni te ustala organ prowadzący.
W punkcie przedszkolnym natomiast zajęcia są
prowadzone przez cały rok szkolny, z wyjątkiem
przerw ustalonych przez organ prowadzący.
Dzienny wymiar godzin zajęć wychowania
przedszkolnego prowadzonych w zespole wychowania
przedszkolnego i w punkcie przedszkolnym ustala
organ prowadzący, mając na względzie fakt, że
minimalny dzienny wymiar godzin zajęć, w czasie
których jest realizowana podstawa programowa
wychowania przedszkolnego lub wybrane części tej
podstawy powinien wynosić 3 godziny. Natomiast
minimalny tygodniowy wymiar godzin tych zajęć
powinien wynosić 12 godzin.
Zarówno w zespole wychowania przedszkolnego, jak
i w punkcie przedszkolnym, istnieje obowiązek
realizowania podstawy programowej wychowania
przedszkolnego, określonej w załączniku nr 1 do
rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu
z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy
programowej wychowania przedszkolnego oraz
kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół
(Dz. U. Nr 51, poz. 458, z późn. zm.).
Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy o systemie oświaty,
nauczanie i wychowanie w zakresie podstawy
programowej wychowania przedszkolnego lub w
zakresie wybranej części tej podstawy w publicznym
zespole wychowania przedszkolnego lub punkcie
przedszkolnym jest bezpłatne. Zajęcia w zespołach
oraz w punktach prowadzą nauczyciele posiadający
kwalifikacje wymagane od nauczycieli przedszkoli,
zatrudniani w przedszkolach lub szkołach
podstawowych prowadzonych przez właściwą gminę
(art. 14a ust. 6 ustawy o systemie oświaty).
zajęcia w zespole wychowania przedszkolnego lub w
punkcie przedszkolnym mogą być prowadzone w grupach
liczących od 3 do 25 dzieci. Liczba dzieci w grupie jest
uzależniona przede wszystkim od posiadanych warunków
lokalowych oraz od tego, ilu rodziców w okolicy jest
zainteresowanych wychowaniem przedszkolnym dzieci.
W zespole wychowania przedszkolnego i w punkcie
przedszkolnym, podobnie jak w przedszkolu, zadania
wychowawcze i edukacyjne realizowane są we współpracy
z rodzicami dzieci. Zgodnie z § 5 ww. rozporządzenia,
rodzice lub inni pełnoletni członkowie rodzin upoważnieni
przez rodziców, mogą uczestniczyć w zajęciach
prowadzonych w ramach zespołu lub punktu. Ponadto
nauczyciel prowadzący zajęcia w zespole lub punkcie
obowiązany jest współpracować z rodzinami dzieci
uczęszczających na zajęcia, w szczególności poprzez:
1) korzystanie z pomocy rodziców (prawnych opiekunów)
lub innych pełnoletnich członków rodzin dzieci,
upoważnionych przez rodziców, w sprawowaniu opieki
nad dziećmi w czasie prowadzenia zajęć;
2) prowadzenie konsultacji i udzielanie porad rodzicom w
zakresie pracy z dziećmi.
Pedagogika przedszkolna zajmuje się
problematyką zbiorowego wychowania
dzieci w placówkach przedszkolnych.
Określenie jej przedmiotu wynika ze
specyfiki tego procesu, zależnej od
właściwości psychofizycznych dzieci w
tym wieku.
Efekty pracy uzależnione są od
właściwości dziecka jako aktywnego
podmiotu wychowania. To zobowiązuje
przedszkole do właściwego stymulowania
i kształtowania rozwoju dzieci, a także do
działań wyrównawczych.
Stąd pedagogikę przedszkolną określa się
jako naukę zajmującą się procesem
kierowania rozwojem dzieci w
instytucjach przedszkolnych
W procesie tym wychowawca:
Wspomaga wysiłki dziecka,
Wychodzi naprzeciw jego inicjatywie,
Okazuje pomoc w razie potrzeby,
Włącza się w działalność,
Udziela wyjaśnień, uczy.
Proces wychowanie w przedszkolu jest
organizowany na tle działalności dziecka .
Kierowanie samorzutną działalnością
dziecka jest jednym z torów wychowania
w przedszkolu, polegającym na interakcji
aktywności dziecięcej i oddziaływań
pedagogicznych.
Przedszkole skutecznie kieruje rozwojem dziecka
przy pomocy celowo dobieranych bodźców i
wartościowych treści, rozbudzających aktywność,
znajdującej wyraz w różnych formach dziecięcej
działalności.
Z drugiej strony te rodzaje działalności wypełniają
się treścią na skutek własnej inwencji dziecka.
Dlatego wychowanie przedszkolne nie ma polegać
tylko na podawaniu dziecku treści wychowawczych
i naukowych, ale na organizowaniu jego
działalności według tych treści.
Pedagogika przedszkolna jest nauką
teoretyczno-praktyczną.
Główne zadanie – dostarczanie praktyce wiedzy,
służącej jej doskonaleniu i wyjaśnianiu
skuteczności podejmowanych działań
pedagogicznych.
Spełniając funkcję poznawczą, pedagogika
przedszkolna służy przede wszystkim potrzebom
praktyki, którą ma ulepszać i z której się wywodzi
1.
Główna – wspomagająca rozwój
Tworzenie przez nauczyciela sytuacji
sprzyjających wyzwalaniu i doskonaleniu
różnych form aktywności dzieci.
Przejawia się też w zapobieganiu
nieprawidłowościom w rozwoju – szeroko
pojęta profilaktyka, czuwanie nad
prawidłowym rozwojem.
Wyrównywanie opóźnień, likwidowanie lub
zmniejszanie wad rozwoju.
2. Opiekuńczo-wychowawczo-
dydaktyczna
Zapewnienie opieki, wychowania i uczenia się
w atmosferze akceptacji i bezpieczeństwa.
Szeroko pojęta opieka nad zdrowiem,
bezpieczeństwem i przygotowaniem do szkoły.
Pomoc rodzicom w zapewnieniu opieki
wychowawczej.
Działalność wychowawcza ma na celu
wszechstronny rozwój dzieci i przygotowanie
do szkoły.
Działalność dydaktyczna przejawia się w
procesie kierowania uczeniem się dzieci w
różnych sytuacjach i okolicznościach.
3. Doradztwo i wpieranie działań
wychowawczych rodziny wobec
dziecka.
Pomaganie rodzicom w rozpoznawaniu
możliwości rozwojowych dziecka i podjęciu
wczesnej interwencji specjalistycznej,
informowanie o postępach dziecka,
uzgadnianie wspólnie z nimi kierunku i
zakresów realizowanych w przedszkolu
zadań.
Zasada zaspokajania potrzeb dziecka
Czynności opiekuńcze nauczycielki
prowadzące do zabezpieczenia
podstawowych potrzeb dziecka: potrzeby
biologiczne, emocjonalno-społeczne,
bezpieczeństwa, miłości, uznania, p.
ruchu i działania, poznawania świata i
nawiązywania kontaktów społecznych,
potrzeba osiągnięć w zespole
Zasada aktywności
Dzieci w tym wieku na ogół są aktywne,
jest to ich cecha rozwojowa, przedszkole
ma rozbudzać aktywność własna dzieci,
zwłaszcza, gdy przejawia się ona w
słabym stopniu. Własna aktywność
pobudza z kolei rozwój dziecka, sprzyja
rozwijaniu inicjatywy, odkrywczości i
twórczej działalności
Zasada indywidualizacji
Konieczność otaczania troską każdego
dziecka i gotowość nauczycielki do
nawiązywania z nim indywidualnych
kontaktów.
Metody powinny być dostosowane do potrzeb
i możliwości dzieci. Oznacza również
potrzebę rozwijania zamiłowań i
zainteresowań, uzdolnień właściwych
każdemu dziecku.
Zasada organizowania życia
społecznego dzieci
Wprowadzanie norm społeczno-
moralnych, obowiązujących w
zbiorowości przedszkolnej, zmierzanie do
tego, aby dzieci je zaakceptowały i
przestrzegały. Budzenie wrażliwości na
opinię społeczną, uczenie współdziałania
z innymi.
Zasada integracji
Konieczność liczenia się w każdej sytuacji ze
współzależnością rozwoju somatycznego i
psychicznego dziecka, wpływem zdrowia i
dobrego samopoczucia na jego zachowanie,
wpływem przeżyć emocjonalnych , zabawy i
innych form aktywności na funkcjonowanie
organizmu.
Z drugiej strony – konieczność harmonijnego
oddziaływania na rozwój przez łączenie treści z
różnych dziedzin wychowania, a także integracji
treści wychowania i kształcenia.
Pedagogika przedszkolna operuje przede wszystkim
pojęciem wychowania.
W. Okoń - Wychowanie to świadoma działalność [...]
której celem jest wywoływanie zamierzonych zmian
w osobowości wychowanka. Zmiany te obejmują
zarówno stronę poznawczo-instrumentalną, związaną
z poznawaniem rzeczywistości i umiejętnością
oddziaływania na nią, jak i stronę emocjonalno-
motywacyjną, która polega na kształtowaniu
stosunku człowieka do świata i ludzi, jego przekonań
i postaw, układu wartości i celu życia[...] System
czynności wychowawców (nauczycieli, rodziców i
innych osób) i wychowanków umożliwiających
wychowankowi zmienianie się w pożądanym
kierunku to proces wychowania
Pedagogika przedszkolna operuje pojęciem
wychowania w najszerszym tego słowa
znaczeniu, uwzględnia bowiem intencjonalne
oddziaływanie na rozwój dziecka, jak również
wpływy wychowania naturalnego – rodziny,
znajomych, rówieśników, mediów itp. Nie
zamierzone wpływy działają tez na dziecko w
środowisku przedszkolnym, działalność
pedagogiczna przedszkola musi więc opierać
się na rozeznaniu tych wpływów zarówno
pozytywnych, jak i negatywnych, które mogą
wzmacniać, ale i osłabiać efekty pracy.
Wychowanie w przedszkolu obejmuje także
proces kształcenia – często posługuje się
więc pojęciem edukacja, obejmującym
zarówno wychowanie, jak i kształcenie.
W przedszkolu występuje duży stopień
integracji procesu wychowania i
kształcenia.
Treści wychowania i kształcenia nie
obejmują osobnych działów, są
zintegrowane. Formy organizacyjne pracy
w przedszkolu służą integracji tych treści
Wszystkie sytuacje, związane z pobytem
dziecka z przedszkolu – z samoobsługą,
zabawą, pracą, zajęciami mają charakter
wychowawczy, oddziałują na rozwój całej
osobowości dziecka.
Mieści się w nich także wiele treści
kształcących, które w niektórych czynnościach
dominują (np. zajęcia czy zabawy
dydaktyczne) Zawsze są jednak powiązane z
całym systemem pracy z dziećmi.
Uczenie się w wieku przedszkolnym jest
przede wszystkim powiązane działaniem.
W okresie tym przeważa zdobywanie
doświadczeń i uczenie się w sposób
okolicznościowy, mimowolny i
niezamierzony przez samo dziecko, jak
również przez dorosłych.
Kształcenie włączone w system wychowania
polega na stymulowaniu rozwoju procesów
poznawczych, poszerzaniu wiedzy dziecka o
otaczającym świecie, rozwijaniu jego
zdolności i umiejętności.
W pedagogice przedszkolnej uwzględniają
właściwości i etapy rozwoju dziecka na drodze
poznawania świata, przyswajania treści i
wartości. Ta droga prowadzi od działania i
manipulowania przedmiotami, od myślenia i
przeżyć pobudzonych przez bezpośrednie
spostrzeganie – do posługiwania się coraz
częściej słowem jako symbolem rzeczy i
zjawisk. Działanie dziecka dominuje, jest
punktem wyjściowym i docelowym we
wszystkich metodach.
Metody w pedagogice przedszkolnej
zostały skategoryzowane według dróg
przyswajania sobie przez dzieci treści
kształtujących ich rozwój
Czynne
Percepcyjne
Słowne
W przedszkolu przeważają metody czynne :
Metoda samodzielnych doświadczeń (lub samorzutnej
ekspresji)
Stwarzanie warunków dla spontanicznej zabawy i innych form
działalności dziecka, ułatwianie mu nawiązywania kontaktów
społecznych, również z przyroda i sztuką
Metoda kierowania własną działalnością dziecka
Inspirowanie spontanicznej działalności dziecka przez zachętę,
sugestię, podsunięcie pomysłu, czynne włączanie się w jego
działalność, radę, pomoc w rozwiązaniu konfliktów, ocenę,
nagrodę, kierowanie doświadczeniem społeczno – moralnym
Metoda zadań stawianych dziecku
Dziecko rozwiązuje zadania aktywnie i samodzielnie jako
problemy nasuwające okazję do odkrywania nowych zjawisk –
np. zadania w grach dydaktycznych, obserwacja wzrostu
rośliny, rozwiązywanie zagadek, porównanie elementów
zbioru, wykonanie prac plastycznych na temat itp.
Metoda ćwiczeń
Pobudzanie do powtarzania różnych czynności, utrwalania
umiejętności praktycznych i wiadomości, przyczynianie się do
kształtowania postaw.
Metody percepcyjne (inaczej sensoryczne czy
oglądowe)
Dziecko przyswaja różne treści odbierane w drodze
percepcji wzrokowej, słuchowej, kinestetycznej itp.
Metoda obserwacji i pokazu
Obejmuje przedmioty, zjawiska i czynności, na
których nauczyciel chce skupić uwagę dzieci
Metoda przykładu
Osobisty przykład nauczycielki i innych dorosłych
jako wzorów. Wzorów tych dostarczają także
widowiska teatralne, ilustracje
Metoda uprzystępniania sztuki
Oparta na percepcji dzieł sztuki plastycznej,
muzycznej, teatralnej itp. Występuje często w
powiązaniu z metodą żywego słowa
Metody słowne
Rozmowy, opowiadania, zagadki
Również uczenie wierszy, tekstów piosenek
Objaśnienia, instrukcje
Towarzyszące nabywaniu różnych sprawności i
umiejętności, stosowane też przy stawianiu zadań
Sposoby społecznego porozumienia
Odwoływanie się do umów, wyrażanie aprobaty lub
dezaprobaty, tłumaczenie, przekonywanie, sugestie,
nakazy, zakazy
Metody żywego słowa
Pobudzają uczucia i procesy poznawcze, działają na
wyobraźnie i motywację dziecka, służą przede
wszystkim przekazywaniu wartości literatury pięknej
Przez formy organizacyjne pracy
pedagogicznej rozumie się rozplanowane
w czasie i przestrzeni wzajemne
czynności nauczyciela i dzieci
Obejmują one typowe sytuacje
wychowawcze, naturalne i celowo
zorganizowane, powtarzające się
systematycznie lub tylko okolicznościowo
w rozkładzie dnia pracy przedszkola.
Zabawy i zajęcia dowolne
Podejmowane są przez dzieci z własnej inicjatywy,
w przeznaczonym na to czasie. Indywidualne lub
zbiorowe.
Na rodzaje zabaw samorzutnych składają się:
Ruchowe
Tematyczne
Konstrukcyjne
Badawcze
Maja one odpowiedniki w działalności
zorganizowanej przez dorosłych. Może to być też
rysowanie, sprzątanie, oglądanie ilustracji – byle z
własnej inicjatywy.
Zajęcia obowiązkowe
Czynności samoobsługowe – odbywają się w
sytuacjach naturalnych, powiązanych z trybem
życia, są jednak zamierzoną pracą wychowawczą.
Prace użyteczne – indywidualne lub grupowe czy
zespołowe – od poleceń dawanych przez
nauczycielkę i doraźnych usług na rzecz innych do
stałych dyżurów.
Zajęcia z całą grupą są wtedy pożądane, gdy każde
dziecko może być w nich aktywne, np.
umuzykalniające, plastyczne, w innych przypadkach
sugeruje się zajęcia zespołowe lub indywidualne.
Zajęcia z grupką lub indywidualne, organizowane w
celu rozwijania uzdolnień dziecka lub pracy
korekcyjno-kompensacyjnej
Spacery, wycieczki, uroczystości –
odbywają się okazjonalnie, przewidują
aktywny udział dzieci w organizowaniu,
planowaniu i przygotowaniu.
Sytuacje okolicznościowe
Nieoczekiwane sytuacje nasuwają dzieciom
jakieś problemy, wynikające z ich
zainteresowań, obserwacji przeżyć i dają
nauczycielce okazję do oddziaływań
wychowawczych – odpowiedzi na pytania,
rozstrzygania konfliktów itp. Sytuacji tych
nie można planować, ale trzeba przewidzieć,
że mogą zdarzyć się w każdej chwili.
Wszystkie formy pracy z dziećmi mają
jednakowo ważne znaczenie, służąc
realizacji celów wychowania, nie można
zajęciom zorganizowanym przypisywać
największej roli. Ponadto wszystkie te
formy służą integracji treści wychowania.
Ta integracja widoczna jest szczególnie
podczas pracy wokół ośrodków
działalności dziecka (tematy
kompleksowe), łączącej wszystkie formy
działalności i dziedziny wychowania.
Zabawy i zajęcia dowolne zajmują centralne
miejsce, ponieważ potrzeba zabawy jest silną
i trwałą potrzebą dziecka. Czas zabawy
powinien być w przedszkolu chroniony.
Żadna granica nie dzieli świata zabawy i
obowiązku – w krąg obowiązków
wprowadzają dzieci różne formy pracy –
spacery, wycieczki, czynności wynikające z
potrzeb życia zbiorowego.
Jednak obowiązkowe formy pracy z dziećmi
nie tracą łączności zabawy i muszą
uwzględniać dziecięcą spontaniczność.
Zabawy spontaniczne
Dziecko obiera sobie jej przedmiot, w realizacji zamierzeń stosuje
przez siebie wymyślone środki, opierając się na metodzie prób i
błędów. Dorosły nie powinien się włączać, ale starać się
zrozumieć zamierzenia dziecka i udzielić pomocy, jeśli to będzie
konieczne – np. dziecko nieudolnie buduje z klocków budowlę –
dorosły wie, że budowla nie ma prawa się utrzymać – ale
pozwolić dziecku na samodzielne doświadczenie i odkrycie zasad
statyki.
Zabawy spontaniczne z udziałem nauczycielki
Rola nauczyciela – dostarczanie środków do realizacji pomysłów,
wspieranie inicjatywy dzieci i urealnianie ich pomysłów, nigdy
nie odbierać inicjatywy w myśl zamierzeń dydaktycznych
Zabawy według określonych reguł dobrowolnie
podejmowane przez dzieci
Zwykle zabawy dydaktyczne i ruchowe, ćwiczą samodyscyplinę i
podporządkowanie się wyznaczonym przez dzieci sobie
zadaniom. Zabawy zespołowe nasuwają problemy uczciwości.
Rodzaje zabaw :
Zabawy tematyczne
Występują już z początkiem 2 r.ż. – dziecko „czyta”
gazetę, „odbiera telefon”, udaje psa czy kota –
polegają na naśladowaniu otoczenia, przyjmowaniu
na siebie różnych ról. Trwają przez cały wiek
przedszkolny, wzbogacane przez nowe przeżycia i
doświadczenia. W wieku ok. 6 lat pojawia się akcja
zabawy dramatyczne.
Do zabawy tematycznej zwykle potrzeby jest partner
– ale rówieśnicy są mile widziani dopiero ok. 4 r.ż.
Dopiero 5-6-latki bawią się zespołowo. Młodsze
przedszkolaki w minimalnym stopniu operują akcją –
wymagają stymulacji przez nauczycielkę.
Zabawy konstrukcyjne
Kierują aktywność dziecka ku wytworzeniu
czegoś, tworzywem są różne bryły, również
materiał przyrodniczy czy „skarby”.
Zabawy te poprzedza manipulowanie we
wcześniejszym okresie życia, w drugim r.ż.
dziecko stawia klocki obok siebie, potem jeden na
drugim. Trzylatek stawia w poziomie zamknięte
kształty, czterolatki budują wzwyż. Pięciolatki
budują, ale bez konkretnego plany, dopiero
sześciolatki budują według własnych zamierzeń.
Zabawy ruchowe
Ćwiczą siłę, wytrzymałość, zwinność.
Ruch towarzyszy prawie każdej zabawie
spontanicznej, gdyż dziecko czuje
potrzebę częstej zmiany pozycji. Wszelkie
formy ruchu, przewidziane w programie
przedszkola, dzieci podejmują również w
toku zabaw dowolnych.
Zabawy badawcze
Służą zaspokajaniu potrzeb poznawczych
poprzez działanie i manipulowanie. Dzieci
czynią nieustanne doświadczenia –
próbują budować z piasku suchego i
mokrego, oglądają coś przez lupę, bawią
się magnesem, kalejdoskopem itp. Można
podjąć współpracę z dzieckiem, bo
doświadczenia rodzą pytania.
Zabawy dydaktyczne
Podporządkowane regułom postępowania a przez
nauczycielkę kierowane metodą zadań stawianych
dziecku.
Dają możliwość porządkowania wiadomości,
operowania, dociekania, rozumowania
M. Bogdanowicz dzieli je na:
Zabawy polegające na spostrzeganiu cech
przedmiotów (kształt, kolor, wielkość)
Utrwalaniu pojęć i stosunków ilościowych
Utrwalaniu wiadomości
Usprawnianiu i korekcie wymowy
1. Zajęcia prowadzone przez nauczycielkę
- zajęcia dydaktyczne – określony czas trwania
zabawy ruchowe
ćwiczenia poranne
rytmika
Treści czerpie się z programu – nauczycielka
koncentruje się wokół tematu kompleksowego,
zajęcia układane są w tygodniowe cykle. Temat
kompleksowy – to ośrodek działalności. Zasięg
jego przekracza ramy zajęć, zbliża dowolną i
obowiązkową działalność dzieci.
Formy organizacyjne :
Zajęcia z całą grupą
Zwykle metodami percepcyjnymi i słownymi – np.
rozmowy, oglądanie przedstawienia, słuchanie
opowiadań, muzyki, zabawy przy muzyce. Dzieci mogą
również działać indywidualnie w tym samym czasie –
układanie loteryjek, klasyfikowanie przedmiotów,
rozpoznawać wyrazy itp. Często zajęcia plastyczne.
Zajęcia w małych zespołach
Wszelkie zajęcia wyrównawcze. Również zajęcia
wymagające używania niebezpiecznych narzędzi.
Zwykle prowadzone podczas dowolnej zabawy innych
dzieci.
Zajęcia indywidualne
Zajęcia wyrównawcze. Zwykle ćwiczenia korygujące
mowę. Również w sześciolatkach – z zakresu nauki
czytania. Rano lub po podwieczorku.
Pozostałe formy:
Czynności samoobsługowe
Prace społeczno-użyteczne
Spacery i wycieczki
Kontakty okolicznościowe