Wykład II :
Przychody i koszty w
przedsiębiorstwie
Definicja –przychody ze
sprzedaży
-
zasób środków pieniężnych
wynikający z ilości sprzedanych
produktów i ich cen
-
Przychód obniżają –opusty , rabaty,
bonifikaty, obniżki cen
-
Przychód netto ze sprzedaży- bez
doliczonych do faktury VAT i akcyzy
Decyzje cenowe
W praktyce istnieją kłopoty z ustalaniem cen na własne
wyroby
Często powodem są trudności z oszacowaniem wielkości
sprzedaży.
W warunkach silnej konkurencji istnieje cena rynkowa
kształtowana przez prawo popytu i podaży.
Wiele firm nie ma wpływu na poziom cen rynkowych.
Małe firmy nie mają wpływu na poziom cen rynkowych.
W warunkach silnej konkurencji istnieje tendencja do spadku
cen rynkowych.
Efektem spadku ceny rynkowej jest spadek zysków.
Utrzymanie poziomu osiągania zysku powoduje obniżanie
kosztów produkcji.
Kalkulacja ceny produktu uwzględnia marżę długoterminową.
Ustalenie ceny produktu to efekt strategii marketingowej.
Przychody operacyjne;
niezwiązane z podstawową działalnością
operacyjną
Rozwiązane rezerwy
umorzone lub przedawnione zobowiązania
Otrzymane odszkodowania , kary grzywny
Dotacje , subwencje lub dopłaty
wartość otrzymanych nieodpłatnie
składników majątku, lub innych rzeczowych
darowizn
Przychody finansowe
Przychody z prowadzonych inwestycji
finansowych
Dywidendy, udziały w zyskach , procenty ,
zyski kapitałowe ,
dodatnie różnice kursowe – wynikające ze
wzrostu kursu walutowego- przedsiębiorstwo
eksportujące w momencie fakturowania ma
niższy dochód niż w momencie sprzedaży-
odwrotnie importerzy-
Koszty przedsiębiorstwa
To wydatki bieżące przedsiębiorstwa
Nie każdy wydatek jest kosztem
Wydatek –zmniejszenie /wypływ /
środków pieniężnych w kasie lub
rachunku bankowym przedsiębiorstwa
Są koszty nie związane z wypływem
środków pieniężnych –odpisy
amortyzacyjne
Struktura kosztów
Ich układ
Może być kalkulacyjny i porównawczy
Kalkulacyjny układ ewidencyjny – stosują
przedsiębiorstwa o zróżnicowanej strukturze
asortymentowej kosztów. Muszą one określić
koszt własny każdego rodzaju produktu.
Ustala się koszt techniczny wytworzenia
jednostki , na który składają się koszty
bezpośrednie i pośrednie / wydziałowe ,
ogólnozakładowe itp./
Porównawczy układ
ewidencyjny kosztów
Koszty rodzajowe
Stosuje się w małych
przedsiębiorstwach
Koszty rzeczowe , osobowe ,
finansowe i pozostałe
Koszty rzeczowe – to koszty zużycia
materiałów , surowców i energii
oraz rzeczowe koszty produkcji
Koszty osobowe; wynagrodzenia za
pracę , za czas nieprzepracowany,
premie , gratyfikacje , nagrody ,
ubezpieczenia , opieka społeczna i
socjalna, szkolenia
Koszty finansowe
Odsetki i prowizje od kredytów
i pożyczek
Dyskonto
Ujemne różnice kursowe
Rezerwy na operacje finansowe
Zysk i jego rodzaje
Przychody z działalności gospodarczej
pomniejszone o koszty z działalności
gospodarczej otrzymujemy zysk
operacyjny.
Zysk operacyjny jest zawsze pomniejszony
o odsetki związane z płatnościami za kapitał
pożyczkowy podmiotu gospodarczego i
otrzymujemy zysk brutto.
Zysk i jego rodzaje
Zysk brutto pomniejszony o podatek
dochodowy daje nam zysk netto.
Zysk netto w przedsiębiorstwie podlega
podziałowi na:
dywidendy – to część zysku przeznaczona
dla właściciela przedsiębiorstwa,
zysk zatrzymany – to ta część zysku,
która pozostaje w przedsiębiorstwie.
Cel: maksymalizacja zysku ze sprzedaży.
W kształtowaniu ceny produktu jest ważna
struktura kosztów stałych i zmiennych.
Wagę kosztów stałych w kosztach całkowitych
określa dźwignia operacyjna.
Stopień dźwigni operacyjnej mierzymy relacją:
EBIT – zysk przed opodatkowaniem i spłatą odsetek
P – wartość sprzedaży
K
z
– całkowite koszty zmienne
np.: 14% - oznacza, że jeśli sprzedaż zmienia się o
1% to zysk (EBIT) o 1% x 14% = 14%
Stopień dźwigni operacyjnej =
% EBIT
% P
P - K
z
EBIT
lub =
Dźwignia operacyjna jest miarą ryzyka operacyjnego
/ finansowego w przedsiębiorstwie.
W praktyce firmy często ustalają cenę w oparciu o
zdolności produkcyjne, a nie na podstawie
zapotrzebowania.
WAŻNE: próba szacunku optymalnej ceny w oparciu
o optymalny poziom sprzedaży produktu.
Optymalną cenę można ustalić:
graficznie
poprzez elastyczne budżetowanie
wykorzystując rachunek marginalny
Metoda graficzna dotyczy wyznaczania
maksymalnego zysku na podstawie wykresu krzywej
kosztów i przychodów – tzw. próg rentowności
dolny próg rentowności
górny próg rentowności
Cel: maksymalizacja zysku ze sprzedaży.
W kształtowaniu ceny produktu jest ważna
struktura kosztów stałych i zmiennych.
Wagę kosztów stałych w kosztach całkowitych
określa dźwignia operacyjna.
Stopień dźwigni operacyjnej mierzymy relacją:
EBIT – zysk przed opodatkowaniem i spłatą odsetek
P – wartość sprzedaży
K
z
– całkowite koszty zmienne
np.: 14% - oznacza, że jeśli sprzedaż zmienia się o
1% to zysk (EBIT) o 1% x 14% = 14%
Stopień dźwigni operacyjnej =
% EBIT
% P
P - K
z
EBIT
lub =
Optymalny poziom sprzedaży jest w punkcie, w
którym różnica między przychodami ze
sprzedaży a kosztami całkowitymi jest
największa (3.500 sztuk).
1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000
8000
Sprzeda
ż
400.00
0
800.00
0
1.200.0
00
1.600.0
00
2.000.0
00
2.400.0
00
2.800.0
00
Przychod
y i
koszty
Koszty
zmienne
Koszty stałe
ZYSKI