Otoczenie organizacji
Otoczenie
• Ogólne (dalsze)
• Zadaniowe (bliższe)
Otoczenie ogólne
Wszystkie czynniki, trendy, elementy,
które mają wpływ na działalność
przedsiębiorstwa, ale
przedsiębiorstwo nie ma na nie
wpływu, nie może ich kształtować.
Otoczenie ogólne
• Ekonomiczne
• Polityczne
• Społeczno-kultutowe
• Techniczne
• Demograficzne
• Geograficzne
Otoczenie ekonomiczne
• Inflacja
• Stopy procentowe kredytów
• Wahania kursów walut
• Stopa wzrostu gospodarczego
• Deficyty, nadwyżki budżetowe lub handlowe
• Sposób funkcjonowania rynku
• Organizacja rynku kapitałowego
• Struktura gospodarki
• Globalizacja
• Zakres kooperacji międzynarodowej
• Zmiany nasilenia konkurencji
Otoczenie technologiczne
• Przemiany techniczne i
technologiczne
• Zmiany charakteru produkcji
• Zmiany w wyglądzie i zastosowaniu
produktu
• Innowacje produktów
• Innowacje procesów
• Wydatki na badania i rozwój
Liczba patentów zgłoszonych do Urzędu Patentowego w Polsce
i innych krajach
Źródło: WIPO Patent Report: Statistics on Worldwide Patent Activity, 2006, s. 5
Potencjał Polski w zakresie nowych technologii
Kraj
Export
produktów
zaawansowany
ch technologii
Udział
wydatków na
B+R w PKB
USA
36%
3%
EU-15
18%
2%
Poland
2%
0.58%
Source: http://bz.premier.gov.pl
Otoczenie społeczno-
kulturowe
• Ruchy społeczne kreujące mody i trendy
• Ochrona środowiska
• Udział akcjonariuszy w procesie
zarządzania
• Odchodzenie od opiekuńczej roli państwa
• Wzrost aktywności zawodowej kobiet
• Poglądy dotyczące jakości wykonywanej
pracy
• Naciski ze strony funduszy emerytalnych,
inwestycyjnych
Otoczenie demograficzne
• Zmiany w populacji urodzeń
• Zmiany w preferencjach nowych
gospodarstw domowych
• Zmiany ilości miejsc pracy
• Struktura demograficzna według płci,
wieku
Otoczenie polityczne
• Prawo podatkowe, księgowe,
antymonopolowe, pracy
• Polityka edukacyjna
• Znoszenie zakazów, barier prawnych,
celnych
• Standardy bezpieczeństwa, jakości
Otoczenie zadaniowe
• Klienci
• Dostawcy
• Konkurenci
• Instytucje finansowe / banki
• Instytucje państwowe i samorządowe
• Lokalna społeczność
Otoczenie organizacji
• Analizujemy po to , aby odszukać
szanse jakie mogą pomóc
organizacji się rozwijać lub
zagrożenia, jakie mogą zagrozić jej
rozwojowi i funkcjonowaniu.
Planowanie działalności
przedsiębiorstwa i myślenie
strategiczne
Stopa przetrwania firm amerykańskich
Lata przetrwania
Do 2
Między 2 a 4 Między 4 a
6
Budownictwo
77,1
45,6
35,2
Finanse, ubezpieczenia,
nieruchomości
74,2
46,2
36,0
Produkcja
78,7
56,2
46,2
Handel detaliczny
75,6
48,1
37,0
Usługi
75,4
46,5
37,3
Transport, telekomunikacja
75,7
46,2
37,0
Wszystkie branże:
76,1
47,9
37,8
Źródło: U.S. Small Business Administration Office of Advocacy, 1992 The State of Small Business: A Report of the President 1992, Washington D.C., s. 195.
Planowanie i zarządzanie
strategiczne
Obserwacja
otoczenia
Otoczenie
zewnętrzne
•Ogólne
•Zadaniowe
Otoczenie
wewnętrzne
•Zasoby
•Struktura
•Kultura,
wartości
Zasoby materialne
• Zasoby fizyczne:
- Budynki
- Urządzenia
- Maszyny
- Surowce
- Materiały, wyroby gotowe
• Lokalizacja firmy
• Zasoby finansowe będące w posiadaniu
firmy oraz możliwe do zdobycia
Zasoby niematerialne
• Nazwa przedsiębiorstwa
• Tradycja firmy
• Kultura organizacyjna
• Reputacja u dostawców i odbiorców
• Marka produktu
• Technologia (patenty, prawa
wyłączności, tajemnice handlowe)
• Innowacje
Struktura
• Nieprawidłowa jest źródłem kosztów
w firmie.
• Dlatego wiele firm decyduje się na
outsourcing.
• 94% firm w Europie stosuje
outsourcing części swojej działalności.
Planowanie i zarządzanie
strategiczne
Obserwacja
otoczenia
Otoczenie
zewnętrzne
•Ogólne
•Zadaniowe
Otoczenie
wewnętrzne
•Struktura
•Kultura
•Zasoby
Formułowani
e strategii
Wizja, Misja
MISJA
Odpowiedź kierownictwa na pytania:
Co jest naszym biznesem?
Co chcemy robić dla naszych klientów, aby pozyskać ich zainteresowanie
i zaufanie?
AT&T – Będziemy najlepsi w łączeniu ludzi dając im łatwy dostęp do
siebie oraz niezbędnych informacji i usług, gdziekolwiek będą i
kiedykolwiek będą tego potrzebować.
FRITO-LAYS Inc. – Będziemy zaspokajać potrzeby ludzi. Zabawne
przekąski zawsze będą w zasięgu ich ręki.
NEWPORT NEWS SHIPBUILDING
Będziemy budować dobre statki- jeśli dobrze pójdzie z zyskiem – jeśli źle
ze stratą – ale zawsze dobre statki. (1886)
WIZJA
Nakreślenie kierunków rozwoju przedsiębiorstwa, jego
przyszłych obszarów działania.
Generalne wyobrażenie o tym czym firma będzie się zajmować
oraz jaką chciałaby być w przyszłości.
INTEL - być najważniejszym dostawcą części w branży
komputerowej.
CANON – pokonać Xerox’a
HONDA – zostać drugim Fordem
Planowanie i zarządzanie
strategiczne
Obserwacja
otoczenia
Otoczenie
zewnętrzne
•Ogólne
•Zadaniowe
Otoczenie
wewnętrzne
•Struktura
•Kultura
•Zasoby
Formułowani
e strategii
Wizja, Misja
Cele
Cele
• Krótkookresowe – rezultaty planowane do
osiągnięcia w najbliższym czasie
• Długookresowe – rezultaty planowane do
osiągnięcia w okresie 3-5 lat
• Strategiczne – zadania kierownicze ustalone
dla wzmocnienia pozycji danej firmy oraz jej
zdolności konkurencyjnej
• Finansowe – przyszłe wyniki finansowe, które
firma chciałaby osiągnąć
Cele finansowe
• Wzrost przychodów
• Wzrost zysków
• Wyższa marża
• Wyższe dywidendy
• Wyższa stopa zwrotu z zainwestowanego
kapitału
• Sprawniejsze przepływy finansowe
• Wzrost ceny akcji
• Bardziej zróżnicowane źródła przychodów
• Stabilne zyski w okresie recesji
Cele strategiczne
• Większy udział w rynku
• Wyższa jakość produktów
• Niższe koszty własne w relacji do kluczowych
konkurentów
• Lider w zakresie technologii oraz innowacji
produktowych
• Szersze lub bardziej atrakcyjne dla klienta linie
produktów
• Bardziej przyszłościowy zestaw obszarów
działalności
• Dobra opinia u klienta, lepsza obsługa klientów
• Wykorzystanie nowych możliwości wzrostu
• Większa zdolność do konkurowania na rynkach
międzynarodowych
Planowanie i zarządzanie
strategiczne
Obserwacja
otoczenia
Otoczenie
zewnętrzne
•Ogólne
•Zadaniowe
Otoczenie
wewnętrzne
•Struktura
•Kultura
•Zasoby
Formułowani
e strategii
Wizja, Misja
Cele
Strategie
Poziomy formułowania
strategii
• Poziom sieci
• Poziom korporacji
• Poziom biznesu
• Poziom funkcjonalny
Strategia korporacji
• Określa, jaki rodzaj lub jakie rodzaje
działalności są lub będą w przyszłości
rozwijane i w jaki sposób – poprzez
jakiego rodzaju działania
Strategia korporacji zajmuje się trzema
kluczowymi zagadnieniami:
• Całościową orientacją firmy (strategie
kierunkowe)
• Sektorami lub rynkami, na których firma
konkuruje wykorzystując do tego celu swoje
produkty i jednostki strategiczne
• Sposobem, w jaki kadra zarządzająca koordynuje
działania jednostek strategicznych oraz transfer
zasobów i umiejętności.
Strategia kierunkowa udziela odpowiedzi na
pytania:
• Czy powinniśmy się rozwijać, ograniczać działalność czy też
ją kontynuować w niezmienionej formie?
• Czy powinniśmy koncentrować się na działaniach w ramach
dotychczasowego sektora czy wchodzić w zupełnie nowe
obszary działalności?
• Czy chcemy rozwijać się na rynku krajowym (czy
globalnym) realizując wzrost na drodze rozwoju
wewnętrznego czy zewnętrznego?
• WZROST – STABILIZACJA – WYCOFYWANIE SIĘ
Strategie wzrostu
• Koncentracja na dotychczasowej działalności
- Rozszerzanie linii produktowych
- Wchodzenie na nowe rynki z dotychczasowymi
produktami
• Dywersyfikacja
- Pokrewna
- Niepokrewna
• Kooperacja
- Alianse strategiczne
- Joint-venture
Strategie wycofywania się
• Redukcja zasobów
• Restrukturyzacja
• Cel przejęcia
• Bankructwo / likwidacja
Strategia jednostek biznesu
• Określa, w jaki sposób poszczególne
rodzaje (obszary) działalności firmy
powinny być prowadzone, aby
przedsiębiorstwo mogło zrealizować
założone wcześniej cele i jaki będzie
udział poszczególnych obszarów
działalności w strategii całego
przedsiębiorstwa.
Strategie biznesu
• Strategia przywództwa kosztowego
• Strategia dyferencjacji (wyróżniania
się )
• Strategia niszy rynkowej
Przywództwo kosztowe
• Polega na dążeniu do najniższych
kosztów wśród konkurentów, bez
obniżania jakości oferowanych
wyrobów, co pozwala bardzo
skutecznie konkurować oferując
produkty po niższych cenach.
Strategia dyferencjacji (wyróżniania
się)
• Polega na pozytywnym odróżnianiu się od
konkurentów w cechach ważnych dla klientów.
Może ona bazować na:
- produkcie (unikalność może polegać na trwałości),
- Systemie sprzedaży (powszechna i łatwa
dostępność),
- Systemie obsługi (rozbudowana sieć obsługi,
dostępność części zamiennych)
Koncentracja na niszy
rynkowej
• Polega na zawężeniu swojego pola działania do
wybranej niszy rynkowej:
- Regionalnej (np. Nowy Sącz)
- Szczególnego segmentu rynkowego (np. kobiety
w ciąży, młodzi, dobrze zarabiający
profesjonaliści.
• Występuje w 2 wersjach:
- Niskich kosztów
- Wyróżniania się
Planowanie i zarządzanie
strategiczne
Obserwacja
otoczenia
Otoczenie
zewnętrzne
•Ogólne
•Zadaniowe
Otoczenie
wewnętrzne
•Struktura
•Kultura
•Zasoby
Formułowani
e strategii
Wizja, Misja
Cele
Strategie
Polityka
Polityka przedsiębiorstwa
Maytag Corporation
Maytag nie zatwierdzi żadnych propozycji redukcji kosztów,
jeśli będzie się ona wiązała w jakikolwiek sposób ze
spadkiem jakości produktów. (strategia konkurowania
jakością)
3M
Pracownicy badawczo-rozwojowi powinni poświęcać
15% czasu na pracę nad czym innym niż obecny
projekt. (strategia silnego rozwoju produktu)
General Electric
GE musi być numerem 1 lub numerem 2, gdziekolwiek
konkuruje. (strategia ekspansji na nowe rynki)
Planowanie i zarządzanie
strategiczne
Obserwacja
otoczenia
Otoczenie
zewnętrzne
•Ogólne
•Zadaniowe
Otoczenie
wewnętrzne
•Struktura
•Kultura
•Zasoby
Formułowani
e strategii
Wizja, Misja
Cele
Strategie
Polityka
Wdrażanie
strategii
Programy
Budżety
Procedury
Ewaluacja
i kontrola
Wyniki