BANK CENTRALNY I JEGO
FUNKCJE
WYKŁAD 3
OPRACOWAŁA: E. PASTOR
BANK CENTRALNY I JEGO
FUNKCJE
WYKŁAD 3
OPRACOWAŁA: E. PASTOR
Bank centralny jest to bank państwowy, który
spełnia równocześnie funkcje:
• - banku emisyjnego,
- banku banków,
- banku gospodarki narodowej i banku państwa
Bank centralny:
• z jednej strony, jest regulatorem całego obiegu
pieniężnego wewnątrz kraju oraz równowagi bilansu
płatniczego,
• a z drugiej strony-bankierem państwa w zakresie udzielania
kredytów dla rządu, obsługi długu państwowego oraz
kasowej obsługi budżetu.
Obowiązkiem banku centralnego jest dbanie o
stabilność waluty narodowej, a także takie
oddziaływanie na gospodarkę narodową, żeby
następował jej stały rozwój, wzrost dochodu
narodowego oraz spadek bezrobocia.
Bank centralny jako:
Bank banków, jest bankiem
rezerwowym dla banków
operacyjnych (komercyjnych).
Tworzy on dwa rodzaje pieniądza:
- banknot jako centralny pieniądz
gotówkowy;
- pieniądz żyrowy – centralny
pieniądz rezerwowy.
Funkcje banku banków
- reguluje cyrkulację emitowanego
pieniądza (gotówkowego i żyrowego);
- reguluje wielkość pieniądza bankowego
tworzonego przez banki operacyjne,
- reguluje płynność całego systemu
bankowego,
- kształtuje potencjał kredytowy banków
operacyjnych po przez odpowiednie
instrumenty pieniężne.
Najważniejsza funkcja to:
Funkcja banku gospodarki narodowej!!!
W tym charakterze jest on z jednej strony regulatorem
całego obiegu pieniężnego wewnątrz kraju oraz
równowagi bilansu płatniczego, a z drugiej strony –
bankierem państwa w zakresie udzielania kredytów
dla rządu, obsługi długu państwowego oraz kasowej
obsługi budżetu. Pełniąc funkcję banku państwa
bank centralny zajmuje się obsługą i organizacją
płatności zagranicznych, realizacją polityki państwa
w odniesieniu do kursu walut, pośredniczeniem w
kupnie złota i dewiz, a także utrzymaniem rezerw
międzynarodowych środków pieniężnych.
BILANS PŁATNICZY KRAJU I
JEGO STRUKTURA
Bilans handlowy- jest zestawieniem wartości towarów eksportowanych importowanych
danym okresie czasu – z reguły w ciągu roku.
Bilans płatniczy - jest zestawieniem wszystkich przychodów wydatków danego kraju
wynikającym z jego stosunków zagranicą w danym okresie czasu
Bilans płatniczy składa się z 3 części:
•
bilansu obrotów bieżących
•
bilansu obrotów kapitałowych
•
salda bilansu wyrównującego bilans obrotów bieżących i bilans obrotów kapitałowych
do zera.
Zadanie1.
Zadanie1.
Oblicz ogólne saldo bilansu płatniczego oraz zinterpretuj otrzymany wynik mając dane:
•
- export- 18 mld. dol.
•
- import- 21 mld. dol.
•
- odsetki otrzymane – 0
•
- odsetki wypłacone 2 mld dol.
•
- transfery otrzymane z zagranicy -3 mld dol.
•
- transfery przekazane są za granicę – 1 mld dol.
•
- kredyty otrzymane- 1,5 mld. dol.
•
- kredyty udzielone – 0,5 mld. dol.
•
- odpływ kapitału za granicę – 0
•
- przypływ kapitału zza zagranicy – 4 mld. dol.
Budżet państwa a NBP
Bank centralny może udzielać bezpośredniego
kredytu dla budżetu państwa na pokrycie
przejściowego niedoboru środków, ale nie
deficytu budżetu, tzn. po pierwsze – na
określony krótki czas i po drugie – do
wysokości, która powinna być określona
ustawą (kwotowo lub też przez odpowiedni
procent). Długoterminowy deficyt powinien
być pokryty oprocentowanymi obligacjami,
a krótkoterminowy – przez 3 – miesięczne
oprocentowane weksle skarbowe.
Formy finansowania budżetu
przez bank centralny:
a) finansowanie bezpośrednie:
- kredyt w rachunku otwartym,
- zakup obligacji krótkoterminowych,
b) finansowanie pośrednie:
- zakup obligacji skarbowych w trakcie
operacji otwartego rynku,
- redyskonto weksli skarbowych,
- udzielenie kredytu pod zastaw
państwowych papierów wartościowych.
***
INSTRYMENTY NBP
DO INSTRUMENTÓW TYCH NALEŻY:
A) REZERWY OBOWIAZKOWE
B) KREDYT REFINANSOWY
C) OPERACJE OTWARTEGO RYNKU