ASTMA OSKRZELOWA

ASTMA OSKRZELOWA

Dr n. med. Krzysztof

Dr n. med. Krzysztof

Gutkowski

Gutkowski

Astma oskrzelowa

Astma oskrzelowa

= dychawica oskrzelowa

= dychawica oskrzelowa

•

Definicja:

Definicja:

jest to odwracalna

jest to odwracalna

niedrożność dróg oddechowych o

niedrożność dróg oddechowych o

różnym nasileniu, występująca w

różnym nasileniu, występująca w

następstwie zapalenia i

następstwie zapalenia i

nadwrażliwości oskrzeli. Głównym

nadwrażliwości oskrzeli. Głównym

objawem astmy oskrzelowej jest

objawem astmy oskrzelowej jest

napadowa duszność.

napadowa duszność.

Astma oskrzelowa

Astma oskrzelowa

•

Występowanie:

Występowanie:

choroba występuje

choroba występuje

najczęściej u dzieci. Największą

najczęściej u dzieci. Największą

zapadalność stwierdzono w Szkocji i nowej

zapadalność stwierdzono w Szkocji i nowej

Zelandii, najmniejszą we Wschodniej

Zelandii, najmniejszą we Wschodniej

Europie i w Azji.

Europie i w Azji.

•

Choroba występuje 2x częściej u mężczyzn.

Choroba występuje 2x częściej u mężczyzn.

•

U chorych po 45 roku życia najczęstsza jest

U chorych po 45 roku życia najczęstsza jest

astma poinfekcyjna natomiast u dzieci i

astma poinfekcyjna natomiast u dzieci i

młodzieży przeważa czysta postać astmy

młodzieży przeważa czysta postać astmy

alergicznej.

alergicznej.

Astma oskrzelowa

Astma oskrzelowa

•

Etiologia:

Etiologia:

•

1. Astma uczuleniowa- alergiczna, może

1. Astma uczuleniowa- alergiczna, może

być spowodowana alergenami

być spowodowana alergenami

środowiskowymi

środowiskowymi

lub

lub

alergenami w miejscu

alergenami w miejscu

pracy

pracy

( choroba zawodowa).

( choroba zawodowa).

•

2. Astma nieuczuleniowa- może być

2. Astma nieuczuleniowa- może być

spowodowana zakażeniem, substancjami

spowodowana zakażeniem, substancjami

drażniącymi, refluksem żołądkowo-

drażniącymi, refluksem żołądkowo-

przełykowym, wysiłkiem tzw. astma

przełykowym, wysiłkiem tzw. astma

wysiłkowa,

wysiłkowa,

•

3. Postacie mieszane

3. Postacie mieszane

Astma oskrzelowa

Astma oskrzelowa

•

Czynniki genetyczne:

Czynniki genetyczne:

•

Choroby atopowe ( astma oskrzelowa,

Choroby atopowe ( astma oskrzelowa,

alergiczny nieżyt nosa i atopowe

alergiczny nieżyt nosa i atopowe

zapalenie skóry) występują rodzinnie i

zapalenie skóry) występują rodzinnie i

cechują się dziedziczoną autosomalnie

cechują się dziedziczoną autosomalnie

dominująco skłonnością do nadmiernego

dominująco skłonnością do nadmiernego

wytwarzania IgE. Jeżeli chorobę atopową

wytwarzania IgE. Jeżeli chorobę atopową

stwierdza się u obojga rodziców to

stwierdza się u obojga rodziców to

prawdopodobieństwo wystąpienia

prawdopodobieństwo wystąpienia

choroby u dziecka wynosi 40-50%.

choroby u dziecka wynosi 40-50%.

Astma oskrzelowa

Astma oskrzelowa

•

Patogeneza:

Patogeneza:

•

Zasadniczą rolę w patogenezie astmy

Zasadniczą rolę w patogenezie astmy

oskrzelowej ogrywa odczyn zapalny błony

oskrzelowej ogrywa odczyn zapalny błony

śluzowej oskrzeli, w którym uczestniczą

śluzowej oskrzeli, w którym uczestniczą

komórki tuczne, limfocyty T, granulocyty

komórki tuczne, limfocyty T, granulocyty

kwasochłonne i mediatory zapalenia.

kwasochłonne i mediatory zapalenia.

•

Zasadniczą rolę odgrywa odczyn alergiczny

Zasadniczą rolę odgrywa odczyn alergiczny

typu I. Polega on na połączeniu IgE ze

typu I. Polega on na połączeniu IgE ze

swoistym alergenem co wyzwala degranulację

swoistym alergenem co wyzwala degranulację

komórek tucznych z uwolnieniem mediatorów

komórek tucznych z uwolnieniem mediatorów

zapalenia takich jak: histamina, leukotrieny i

zapalenia takich jak: histamina, leukotrieny i

bradykinina. Substancje te powodują skurcz

bradykinina. Substancje te powodują skurcz

oskrzeli, obrzęk błony śluzowej i nadmierne

oskrzeli, obrzęk błony śluzowej i nadmierne

wydzielanie lepkiego śluzu.

wydzielanie lepkiego śluzu.

Astma oskrzelowa

Astma oskrzelowa

•

Patogeneza c.d.:

Patogeneza c.d.:

Czynniki wywołujące ostry napad astmy:

Czynniki wywołujące ostry napad astmy:

•

1. Ekspozycja na antygen, wdychanie substancji

1. Ekspozycja na antygen, wdychanie substancji

drażniących,

drażniących,

•

2. Wysiłek fizyczny – astma wysiłkowa,

2. Wysiłek fizyczny – astma wysiłkowa,

ewentualnie

ewentualnie

zimne powietrze,

zimne powietrze,

•

3. Wirusowe zakażenia układu oddechowego

3. Wirusowe zakażenia układu oddechowego

•

4. Leki wywołujące astmę – kwas

4. Leki wywołujące astmę – kwas

acestylosalicylowy, B-adrenolityki,

acestylosalicylowy, B-adrenolityki,

parasympatykomimetyki

parasympatykomimetyki

•

5. Niewłaściwe leczenie

5. Niewłaściwe leczenie

Astma oskrzelowa

Astma oskrzelowa

•

Objawy kliniczne.:

Objawy kliniczne.:

•

Wiodącym objawem jest napadowo

Wiodącym objawem jest napadowo

pojawiająca się duszność ze świstem

pojawiająca się duszność ze świstem

wydechowym.

wydechowym.

•

Występuje męczący kaszel

Występuje męczący kaszel

•

Wymuszona pozycja siedząca chorego z

Wymuszona pozycja siedząca chorego z

aktywnym udziałem pomocniczych mięśni

aktywnym udziałem pomocniczych mięśni

oddechowych – przedłużony wydech

oddechowych – przedłużony wydech

•

Przyspieszona akcja serca

Przyspieszona akcja serca

•

Osłuchowo nad polami płucnymi świsty,

Osłuchowo nad polami płucnymi świsty,

furczenia i rzężenia

furczenia i rzężenia

Astma oskrzelowa

Astma oskrzelowa

•

Leczenie.:

Leczenie.:

1. Przyczynowe

1. Przyczynowe
•

Próby eliminacji alergenów i odczulania

Próby eliminacji alergenów i odczulania

•

Unikanie i konsekwentne leczenie zakażeń

Unikanie i konsekwentne leczenie zakażeń

2. Objawowe

2. Objawowe
•

leczenie przeciwzapalne –

leczenie przeciwzapalne –

glikokorykosteroidy podawane na drodze

glikokorykosteroidy podawane na drodze

wziewnej, doustnej i dożylnej

wziewnej, doustnej i dożylnej

•

Leki rozszerzające oskrzela

Leki rozszerzające oskrzela

•

Leki stabilizujące komórki tuczne i leki

Leki stabilizujące komórki tuczne i leki

przeciwuczuleniowe

przeciwuczuleniowe

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

Piękno jest wszędzie –

Piękno jest wszędzie –

jawi się naszym oczom,

jawi się naszym oczom,

a one tak często go nie dostrzegają

a one tak często go nie dostrzegają

Auguste Rodin

Auguste Rodin