background image

 

 

BALNEOLOGIA 

ZAGADNIENIA OGÓLNE

background image

 

 

Na, co chorują Dolnoślązacy (Panorama dolnośląska 28.11.2004r.)

Zgony wg wybranych przyczyn w latach 1992 i 2003

 

 

1992

2003

Choroby 

układu 

 

krążenia

14.427

12.863

Gruźlica

70

67

Nowotwory złośliwe

5.873

6.807

Urazy i zatrucia 

2.495

1.843

background image

 

 

Chorzy leczeni ambulatoryjnie z powodu chorób układu krążenia

leczeni po raz pierwszy                    –    34.160

leczeni ogółem                                  –  255.287

choroba  nadciśnieniowa                                      –     
141.419
choroba  niedokrwienna                                        –         
64.586

choroba naczyń mózgowych           –     22.776

przebyty zawał mięśnia sercowego   -    14.186

 

background image

 

 

Chorzy leczeni ambulatoryjnie z powodu cukrzycy w 2003 r.

ogółem

61.750

w wieku 19-34 r.ż.

  2.409

wieku35-

54r.z.

15.294

wieku  55-

65r.ż.

28.491

              

background image

 

 

Zdrowie populacji ludzkiej uzależnione jest od:

        

środowiska naturalnego,

        czynników społeczno  ekonomicznych,

        czynników demograficznych,

        czynników psychologiczno – kulturowych,

        czynników polityczno – administracyjnych

        system opieki zdrowotnej.

                                                 (Prewencja i Rehabilitacja Kontrakt ZUS nr 2(4) 2004) 

Zdrowie w przeszło 50% jest zależne od zachowań ludzkich, a tylko w 10-15% od 

działań tzw. medycyny naprawczej

 

Stan zdrowia społeczeństwa wg Koncepcji Banku Światowego

        stan zamożności społeczeństwa,

        stan wg wykształcenia społeczeństwa.

Dominujące   schorzenia o charakterze społecznym (cywilizacyjnym)
        choroby  układu    ruchu  głównie  zwyrodnieniowo  –  zniekształcające  –  np..  choroba   

zwyrodnieniowa  stawów(obejmuje  zwykle  duże  stawy.W  grupie  osób  18-24r.ż.schorzenie  to 
występuje  u  ok..4%w  populacji  60  latków  stanowi  ok..30%liczebności  ,  ale  już  w  grupie  65-
latków  obejmuje  już  ich  ponad  70%(  przewaga  kobiet)  ,w  grupie  75-70r.ż.  Obejmuje  już  ok. 
85% populacji.
         choroby  układu  sercowo-naczyniowego  –  wg.  ostrożnych  ocen    z  powodu  chorób    ukł 

krążenia  umrze  dwukrotnie  więcej  ludzi  niż  z  powodu  nowotworów.(dane  z  terenu 
USA).ok..90%dorosłych ma cholesterol powyżej normy z tym że ok..70% o tym nie wie
        choroby psychosomatyczne                                                                                                     

               (materiały ZUS).  

Czynniki ryzyka choroby niedokrwiennej serca

        czynniki żywieniowe,

        nałóg palenia tytoniu,

        niska aktywność fizyczna,

        nadciśnienie tętnicze,

        otyłość,

        cukrzyca . 

(Prewencja  Rehabilitacja Kontrakt ZUS nr 4(6) 2004)

background image

 

 

Przyjmuje się że w nadchodzących 10 latach w świecie liczba osób otyłych 

wzrośnie z 200 d0 300 mln.

Wg. WHO w populacji osób osób otyłych ok.. 21% zachoruje na choroby 
ukł. sercowo-naczyniowego ,
80% zachoruje na cukrzycę  , u ok.. 40% ujawni się choroba nowotworowa .

Z powodu chorób ukł. sercowo – naczyniowego rocznie umiera 1 mln. ludzi na 
świecie , w Polsce 150 tys. .

Z powodu naciśnienia tętniczego  w Polsce cierpi ok.. 9 mln. ludzi  , tyle samo
 cierpi z powodu szeroko rozumianych chorób reumatologicznych .

W 2002 r. na cukrzycę chorowało ok.. 176 mln. ludzi , ocenia się że do 2020 r. 
na cukrzycę będzie chorowało ponad 300 mln. ludzi  ze wszystkimi związanymi 
z tą chorobą powikłaniami .

Z powodu nowotworów rocznie umiera ok.. 6 mln. ludzi . 
 

background image

 

 

        

Japonki  bardzo  rzadko  chorują  na  osteoporozę,  siedem  razy  rzadziej  zapadają  na 

nowotwory piersi i miażdżycę niż europejki i amerykanki (po zmianie środowiska częstość 
zachorowania jest taka sama  ),
   Japończycy najrzadziej z tzw.  krajów rozwiniętych chorują na choroby serca(po zmianie 

środowiska zapadają na nie równie często jak reszta).
    Wykazano ścisłą zależność pomiędzy wysokim stężeniem cholesterolu a występowaniem 
raka prostaty u mężczyzn ,szczególnie  wyraźnie widoczne w przedziale wiekowym od 65 
do 75 r ż.    

        Rośnie pierwsze pokolenie w historii USA, którego  średnia życia może być krótsza 

niż ich  rodziców,

        Wg WHO na otyłość i nadwagę ( wg kolejności występowania ) cierpią mieszkańcy:

        Rosji,

        USA,

        Wielkiej Brytanii.

           Najrzadziej  na  chorobę    wieńcową  zapadają  Francuzi  z  pośród    nacji  europejskich 

(kuchnia śródziemnomorska oparła się ekspansji tzw. fast-food,

         Wg  WHO  Polacy  należą  do  najmniej  aktywnych  społeczeństw  europejskich  ↑  66% 

wolny czas  spędza przed  TV,

         Wg  badań    północnoamerykańskich  samo  wynalezienie  i  użytkowanie  pilota 

powoduje  wzrost  wagi  ciała    od  1  do  4  kg  na  1  rok  (wg  Voyage    nr  2(91)  luty 
2006r.)

W Polsce ponad milion osób cierpi na chorobę wieńcową      

Rocznie z   powodu świeżego zawału mięśnia sercowego umiera ok.100 tys.ludzi(łącznie z 
powodu chorób sercowo –naczyniowych – 150 tys.)

     Choroba wieńcowa jest w Polsce najczęstszą przyczyną zgonów

      Rozwojem choroby niedokrwiennej serca najbardziej narażeni są mężczyźni po 40 tym 
roku życia i kobiety po menopauzie.

background image

 

 

Balneologia – dziedzina wiedzy medycznej wykorzystująca naturalne metody lecznicze 
i czynniki fizyczne  do leczenia i zapobiegania  chorobom przewlekłym.
(wg Ireny Ponikowskiej)

Rys historyczny:
        epoka prehistoryczna , starożytność ,

         średniowiecze,kultura bizantyńska,islam

        odrodzenie, oświecenie (Luigi Galvani, także układ polski Marcin z Miechowa ok. 1552r. 

– rozprawa o wodolecznicznictwie  Józef Straus ok.1555 – rozprawa o wpływie kąpieli na tętno 
Wojciech  Oczko  ok.1578  –  rozprawa  o  zaletach  kuracji  w  Cieplicach  Jakub  Monet  (1776)  – 
rozprawa o leczeniu schorzeń dróg oddechowych zimną wodą,

PRISSNITZ KNEIPP

        dr  Jan Żniniewicz  twórca  wodolecznictwa w Polsce

         wiek  XIX  i  XX  odkrycie  promieni  podczerwonych  i  nadfioletowych,  prądy  wielkiej 

częstotliwości, odkrycie zastosowanie zjawiska piezoelektrycznego, lecznicze zastosowanie pól 
elektrycznych i magnetycznych.
         1954  r.  powołanie    w  Poznaniu  Instytutu  Medycyny  Uzdrowiskowej  (zlikwidowany    w 

1991r.)

Podstawowym    zadaniem  balneologii  jest  trenowanie  i 

wzmacnianie wszystkich układów fizjologicznych człowieka.

background image

 

 

 

Z  ASADA  TERMODYTNAMIKI  –                      suma  ciepła  i  pracy  pobranej  przez  układ  jest 

równa wzrostowi
 je     go energii wewnętrznej
.
Energia nie jest wytwarzana ani nie jest tracona, energia jest przetwarzana.   
                                                                                        (wg Ireny Ponikowskiej)
 
Do celów leczniczych wykorzystywane są:
        naturalne tworzywa lecznicze: wody mineralne, gazy, pleoidy, 

        naturalne czynniki występujące w przyrodzie: klimat, krajobraz, szata roślinna,

        różne formy aktywności fizycznej,

        czynniki fizykalne: dźwięk, prąd elektryczny, pole magnetyczna itp.

(wg Ireny Ponikowskiej  „ Kompendium balneologii”) 
 
Rodzaje energii naturalnych
:
        promieniowanie elektromagnetyczne wytwarzane przez Ziemię ,

        promieniowanie świetlne,

        ciepło słoneczne ,

        energia mechaniczna,

        grawitacja ziemska,

        wiatr,

        woda

Reakcje  nimi  wywołane  powstają  w  miejscu  zadziałania  i  wywołują  reakcje  adaptacyjne,  odległe 
dotyczące całego organizmu.
Energie sztuczne powodują reakcje w miejscu zadziałania 

bodziec → komórkę → depolaryzacja błony komórkowej → bodziec elektryczny → organy i 
narządy → znaczna aktywność organizmu

background image

 

 

Prawo Schultza – Arndta
bodźce słabe → pobudzają procesy życiowe,
bodźce średnie → wywołują reakcje adaptacyjne
bodźce mocne → działają destrukcyjnie 

Reaktywność na bodźce jest uzależniona od:
        cech bodźca ,

        rodzaje tkanki i narządów oraz okolicy analitycznej ,

        powierzchni oddziaływania,

        wrażliwości osobniczej, w ty, aktualnego stanu układu wegetatywnego .

 
Reguła Wildera
Im  bardziej  nasilona  jest  aktywność  danego  narządu  (układu)  tym  bardziej  mniejsza  jest  jego 
reaktywność na  bodźce pobudzające, a większa na bodźce hamujące .
(wg Ireny Ponikowskiej)
Ogólne zasady stosowania bodźców leczniczych (energii)
        indywidualne dobrane zabiegi i metody lecznicze,

        stopniowe natężenie  bodźców (→ fazowy przebieg leczenia uzdrowiskowego),

        łączenie bodźców słabszych z silniejszymi,

        stosowanie bodźców  w prawidłowej kolejności.

(wg Ireny Ponikowskiej)

Prawo Grothusa – Drapera 
Zmiany reaktywności narządu (organizmu) wywołuje tylko energia, która jest pochłania.
(wg Ireny Ponikowskiej)
 
Rodzaje oczekiwanych reakcji po zastosowaniu energii:
        miejscowe, odległe, uogólnione,

        natychmiastowe i późne,

        mechanizmy fizykochemiczne, biologiczne → reakcje lecznicze,

  

background image

 

 

Lecznicze dawkowanie bodźców:
        podprogowe

        progowe (najważniejsza ilość wywołująca reakcję),

        mała,

        średnia,

        duża,

        szkodliwa.

 
Nietolerancja z powodu:
        nadwrażliwości na bodźce (alergia)),

        reakcje paradoksalne (odwrotne od zamierzonych),

        zaburzenia reaktywność narządu, układu, organizmu.

 TYPY REAKCJI NA BODŹCE
Typ A 
        słaby, powolny,

        występuje  u wagotoników 

        odpowiedź lecznicza uzyskana późno po ok.3-4 tyg.

Typ B 
        szybki, silny,

        występuje u sympatykmimetyków  i pykników,

        odpowiedź lecznicza wczesna po ok. 1 tyg.

Typ C 
        mieszany 

         występuje  u  wagotoników  z  cechami    sympatykomimetyków  ,  reakcja  lecznicza  po  ok.  2 

tygodniach.

background image

 

 

Możliwe przyczyny nietolernancji na zastosowane bodzcce:
        źle dobrana dawka (przedawkowanie),

        reakcje patologiczne,

        zaburzenia czucia i związane z tym przedawkowanie, 

        zmiana reaktywności układu (narządu)

.
Obserwowane  zmiany  aktywności  układu  wegetatywnego  podczas  stosowania 
bodźców leczniczych.

I FAZA WSTĘPNA
chwiejność układu 
reakcje alarmowane 
II Faza ERGOTROPOWA
faza wzmożonych reakcji
III Faza TROFOTROPOWA
odpoczynku, zdrowienia, adaptacji 
 
Skutki oddziaływania energii na organizm ludzki:
                   wzrost tzw. rezerw zdrowotnych mechanizmów samoobrony,

                    regulacja  funkcjonowania  układów  i  narządów:  ruchu  krążenia,  endokrynnego, 

itp.,
                   wzrost wydolności układów i narządów ruchu, krążenia, oddechowego, itp.,

                   równowaga psychosomatyczna,

                    miejscowo:  reakcje  przeciwbólowe,  przeciwzapalne,  przeciwobrzękowe,  zmiana 

ukrwienia

, zmiana napięcia mięśniowego.

background image

 

 

Porównywanie  uzyskiwanych efektów leczniczych (wg  Ireny Ponikowskiej)

leczenie balneologiczne
        pobudzenie mechanizmów obronnych i adaptacyjnych, 

        oddziaływanie na kilka układów fizjologicznych jednocześnie,

        pozytywne efekty lecznicze pojawiają się z opóźnieniem i dłużej się utrzymują,

        z reguły nie wywołują szkodliwych efektów ubocznych.

 
Farmakologia kliniczna
        tłumienie mechanizmów obronnych,

        działanie objawowa,

        szybki efekt terapeutyczny,

        zawsze są skutki  uboczne (różnie wyrażone).

 
Fazowy przebieg leczenia uzdrowiskowego
I
 – adaptacja (2-4 dni) do zmiany środowiska socjalnego i przyrodoleczniczego, (zmniejszenie 
intensywności leczenia, wyłączenie bodźców silnych),
II  –  zsumowana  reakcja  na  zastosowanie  lecznicze  balneologiczne    (fizykoterapeutyczne 
(zmniejszenie intensywności leczenia balneologicznego ), czasami z tzw. nadreaktywnością   → 
odczyn uzdrowiskowy (j.w.) (zmniejszenie intensywności leczenia balneologicznego)
III – poprawy klinicznej

background image

 

 

Odczyn 

uzdrowiskowy

typ:
        wczesny 9-14 dzień → do 18 dnia pobytu,

        później 19-22 dzień pobytu → do 22-25 dnia pobytu

      (wg Ireny Ponikowskiej)
 
pojawia  się    w  wyniku  zastosowania  (zsumowania)  bodźców  leczniczych 
przekraczających możliwości kompensacyjne
 organizmu 
 
Kliniczne objawy odczynu  uzdrowiskowego:
         objawy  subiektywne:  niepokój,  bóle  głowy,  drażliwość,  osłabienie,  potliwość,  senność, 

bezsenność, brak łaknienia, wzmożone łaknienie,
         objawy  ze  strony  układu  krążenia  nasilone::  bóle  dławicowe,  zaburzenia  rytmu, 

zaburzenia RR,
        dolegliwości kostno-stawowe o charakterze bólu,

        zmiany skórne: pokrzywka, rumień, świąd, dermografizm.

 
bodźce  lecznicze  wywołują  :  →  reakcje  neurohormonalne  (miejscowe  ogólne)  →  reakcje 
ogólnoustrojowe (wg Kuhnera)
        wzrost aktywności układu neurohormonalnego

        wzrost aktywności hormonów (kora nadnerczy),

        wzrost wrażliwości na hormony

Prawdopodobne teorie:
       wzrost aktywności układu podwzgóżowo – nadnerczowego (Künen),

       wzrost sekrecji hormonów kory nadnerczy (aminy katecholowe),

       wzrost aktywności układu wegetytawnego (cześć sympatyczna), (Schmidt – Kessen),

       wzrost sekrecji histaminy (Kühnen),

       wzrost wrażliwości tkanek na histaminę (Jordan),

       fazowy wzrost wrażliwości tkanek na oddziaływujące bodźce (Guttenburger).

background image

 

 

Metody lecznicze stosowane w medycynie uzdrowiskowej
        Balneoterapia,

        Klimatoterapia,

        Hydroterapia,

        Termoterapia (leczenie zimnem i ciepłem)

        Kinezyterapia,

        Fizykoterapia,

        Leczenie dietetyczne,

        Edukacja zdrowotna,

        Psychoterapia,

        Farmakoterapia,

        Fitoterapia.

 

background image

 

 

BEZWZGLĘDNE PRZECIWWSKAZANIA DO LECZENIA 
UZDROWISKOWEGO

        ostre choroby zakaźne,
        przewlekłe choroby zakaźne (gruźlica, choroby pasożytnicze, choroby  

weneryczne),

        ogniska zapalne (noso-gardziel, zęby, choroby nerek, zmiany skórne),
        żółtaczka (zakaźna i mechaniczna),
        choroby ze wskazaniami do zastosowania leczenia chirurgicznego (w tym  

krwawienia z przewodu pokarmowego)

        pełnoobjawowa niewydolność układu oddechowo-krążeniowego,
        niewydolność narządowa (nerek, wątroby), skazy krwotoczne ciężkiego 

stopnia,

        choroby psychiczne i psychosmatyczne znacznego stopnia,
        poważne zaburzenia osobowości i zachowania,
        zespoły psychorganiczne i starcze, niedorozwój umysłowy znacznego 

stopnia, zniedołężnienie, niepełnosprawność do samoobsługi ,

        układowe choroby wyniszczające,

background image

 

 

        

choroby wyniszczające z przeciwwskazaniami do transportu,

        nietrzymanie moczu i stolca dużego stopnia,

        alkoholizm i narkomania,

        padaczka z częstymi napadami,

        czynna choroba nowotworowa,

        stany nowotworowe nerki, czerniaka złośliwego (HL,NHL), białaczki przed upływem 5 lat,

        pozostałe przed upływem roku od zakończenia leczenia,

        ciąża i okres karmienia.

 
BEZWZGLĘDNE PRZECIWWSKAZANIA KARDIOLOGICZNE
        choroba niedokrwienna serca w stadium III – IV wg CCS (stopień ograniczenia aktywności 

życiowej) niestabilna choroba niedokrwienna serca,
        zawał m. sercowego,

        chorzy w pierwszych 2 tygodniach po zawale m. sercowego,

        chorzy z upośledzoną funkcją skurczową serca < 35%,

        chorzy z dodatnią (wybitnie?) próbą wysiłkową po przebytym zawale m. sercowego,

        chorzy z groźnymi (?) zaburzeniami rytmu serca rejestrowanymi w badaniu holterowskim,

        zaburzenia rytmu serca obejmującymi:

         zespół chorego węzła zatokowego bez zabezpieczenia stymulatorem,

         utrwalone  migotanie  przedsionków  bez  wdrożonego  leczenia  przeciwzakrzepowego  (lub 

niewydolności krążenia)
         zespół  preekscytacji  z  napadami  migotania  przedsionków  lub  częstoskurczem 

nowotworowym,
        migotanie komór,

        utrwalony w badaniu holterowskim częstoskurcz (min.30 sek.),

        częste napady częstoskurczu  związane z organicznymi chorobami serca  , częstoskurcz nie 

utrwalony o typie  salw i pobudzeń dodatkowych,
        blok przedsionkowo-komorowy  (P-K) III bez zabezpieczenia stymulatorem ,

background image

 

 

        

bloki trójpęczkowe pęczka Hisa,

        choroby zapalne m. sercowego w ostrej fazie,

         kardiomiopatia  roztrzeniowa z towarzyszącą niewydolnością krążenia,

        infekcyjne zapalenie wsierdzia,

        wady serca z ciężkimi zaburzeniami rytmu serca i (lub z niewydolnością t.III-IV

o

 wg NYHA (i 

CCS),
        nadciśnienie tętnicze obejmujące:

        ciężkie postaci wg kryteriów VI JNC,

        faza złośliwa nadciśnienia tętniczego,

        faza powikłań narządowych z niewydolnością sercowo-naczyniową wg III-IV NYHA,

        z towarzyszącą niewydolnością nerek.

 

PRZECIWWSKAZANIA DO LECZENIA UZDROWISKOWEGO CHORÓB 

NOWOTWOROWYCH

        wszystkie postaci czynnej choroby nowotworowej,

        stany po leczeniu zachowawczym lub operacyjnym nowotworów:

         nerki, czerniaka, białaczki, ziarnicy  złośliwej i chłoniaka złośliwego przed upływem 5 lat od 

zakończenia leczenia,
         choroby  nowotworowe  inne  niż  wymagane  wyżej,  będące  w  trakcie  leczenia 

chemioterapeutycznego lub wcześnie niż przed upływem 1 roku od zakończenia leczenia.

MOŻLIWE WSKAZANIA DO LECZENIA UZDROWISKOWEGO STANÓW PO PRZEBYTEJ 

CHOROBIE NOWOTWOROWEJ

         stany  po  leczeniu  chirurgicznym  raka  piersi,  po  zakończonym  leczeniu  uzupełniającym 

(chemoterapia, radioterapia),
        stany po amputacji krtani,

         choroby  nowotworowe  inne  niż  wymagane  wyżej  będące  jako  schorzenie  towarzyszące  po 

upływie roku od zakończenia leczenia → tzw. wskazania względne 

 

background image

 

 

Wymagane jest :
        skierowanie na leczenie uzdrowiskowe w chorobach nowotworowych  wystawienia lekarz 

specjalista  onkolog,  leczący  chorego  po  upływie    roku  od  zakończenia  leczenia 
przeciwnowotworowego,
         chorzy  winni  być    kierowani  do  wyspecjalizowanych  ośrodków    lecznictwa 

uzdrowiskowego (odpowiednia kadra specjalistów, sprzęt leczniczy , itp.). 
 
  
 

PRZECIWWSKAZANIA DO LECZENIA  UZDROWISKOWEGO DZIECI

        Tak jak dorośli  

         niedorozwój  umysłowy,  zaburzenia  psychosomatyczne,  agresywność  ,  mongolizm, 

padaczka,
        wady serca nieskompensowane (sinicze i uwarunkowania sinicze),

         schorzenia  wymagające  indywidualnej  specjalistycznej  opieki  (głuchoniemi,  niewidomi 

tylko  w  tych  przypadkach  u  których  nie  mają  zapewnionej  opieki  opiekuna),wady  wrodzone 
ograniczające sprawność organizmu,
        zmiany ropne  powłok skórnych,

        moczenie nocne.

PRZECIWWSKAZANIA EPIDEMIOLOGICZNE I HIGIENICZNE

        ostre choroby zakaźne po zakończeniu izolacji,

         kontakt  z  osobą  zakaźną  od  chwili  kontraktu  i  izolacji  do    chwili  ukończenia  okresu 

występowania dawnej choroby,
        nosicielstwo chorób zakaźnych ,

        przewlekłe choroby zakaźne (w tym  czynne postaci gruźlicy),

        choroby weneryczne,

        choroby pasożytnicze 

(Kuracja Uzdrowiskach - Informator dla lekarzy i pacjentów 2005)

background image

 

 

AKTUALNY STAN PRAWNY
Ustawa z dnia 23 stycznia 2003r. o powszechnym ubezpieczeniu w narodowym Funduszu 
Zdrowia Dz.U. nr 45 z 17.03.2003r., poz.391
Art.47
Ubezpieczeni  mają  prawo,  na  zasadach  określonych  w  ustawie,  do  świadczeń  zdrowotnych 
mających  na  celu  zachowanie  zdrowia,  zapobieganie  chorobom  i  urazom,  wczesne  wykrywanie 
chorób, leczenie o zapobieganie niepełnosprawności i jej ograniczenie z wyłączeniami:
ust.  3  świadczeń  zdrowotnych  w  szpitalach  uzdrowiskowych  i  sanatoriach  uzdrowiskowych, 
niezwiązanych z bezpośrednią przyczyną skierowania ubezpieczonego na leczenie uzdrowiskowe.
Art.52  ust.1  ubezpieczony  ma  prawo  do  świadczeń  rehabilitacji  leczniczej  w  celu  zapobiegania 
niepełnosprawności, jej usunięcia, ograniczenia lub złagodzenia.
 
Art.69, ust.1 
Leczenie  uzdrowiskowe  przysługuje  ubezpieczonym  na  podstawie  skierowania  wystawionego 
przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego.
ust.2. Skierowania o którym mowa w ust.1 wymaga potwierdzenia przez właściwy ze względu na 
miejsce zamieszkania ubezpieczonego oddział wojewódzki NFZ.
ust.3.  Ubezpieczony  ponosi  koszty  przejazdu  na  leczenie  uzdrowiskowe  ,  iż  z  leczenia 
uzdrowiskowego oraz częściową odpłatność za koszty wyżywienia i zakwaterowania w sanatorium 
uzdrowiskowym, z zastrzeżenia ust.4.
Fundusz pokrywa do wysokości określonej w umowie z sanatorium uzdrowiskowym różnią kosztów 
wyżywienia, zakwaterowania ubezpieczonego oraz koszty, o których mowa w ust. 4.
ust.  4  .    dzieci  oraz  młodzież  do  18  r.ż,  a  jeżeli  się    uczą  do  26  r.ż.  dzieci  niepełnosprawne  w 
znacznym  stopniu  bez  ograniczania  wieku,  dzieci  uprawnione    do  renty  rodzinnej,  nie  ponoszą 
odpowiedzialności  za    koszty  wyżywienia  i  zakwaterowania  w  sanatorium  uzdrowiskowym  oraz 
prewentoriom uzdrowiskowym.

ust.5.  Minister  właściwy  do  spraw  zdrowia,  po  zasięgnięciu  opinii  Prezesa  Funduszu  oraz 
Naczelnej  Rady  Lekarskiej,  określi  w  drodze  rozporządzenia,  sposób  i  warunki  wystawiania 
skierowania  na  leczenie  uzdrowiskowe  oraz  tryb  potwierdzania  tego  skierowania  przez  NFZ, 
uwzględniając konieczność weryfikacji celowości skierowania na leczenie uzdrowiskowe.
ust.6.  Minister  właściwy  do  spraw  zdrowia  określi  w  drodze  rozporządzenia    po  zasięgnięciu 
opinii Prezesa Funduszu, wysokość  częściowej odpłatności ubezpieczonego za koszty wyżywienia i 
zakwaterowania w sanatoriach uzdrowiskowych, uwzględniając sezonowość i standard usług.
 

background image

 

 

Rozporządzenie Ministra zdrowia z 15.12.2004r. w sprawie leczenia uzdrowiskowego

Dz.U. nr  210 poz.2135

Rozporządzenie określa sposób wystawienia skierowania na leczenie uzdrowiskowe przez lekarza 

ubezpieczenia  zdrowotnego,  tryb  potwierdzania  tego  skierowania,  wysokość  częściowej 
odpłatności  świadczeniobiorcy  za  koszty  zakwaterowania  i  wyżywienia  w  sanatorium 
uzdrowiskowym i poziomu zakwaterowania w sanatorium uzdrowiskowym okresy pobytu

 
Ustawa o lecznictwie  uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej 

oraz o gminach uzdrowiskowych z dnia 28 lipca 2005r. Dz.U. nr 167 poz.1399

  
Rozdział 2
Art.4 ust.1
 Lecznictwo uzdrowiskowe jest integralną częścią systemu ochrony zdrowia.
ust.  2  lecznictwo  uzdrowiskowe  prowadzi  się  w  zakładach  lecznictwa  uzdrowiskowego 

zlokalizowanych w uzdrowiskach.

Art.5 ust.1 Lecznictwo  uzdrowiskowe jest prowadzone przy wykorzystaniu  urządzeń lecznictwa 

uzdrowiskowego służących do leczniczego wykorzystania naturalnych surowców leczniczych 
oraz właściwości leczniczych klimatu w szczególności takich jak:

1.

pijalnie uzdrowiskowe,

2.

tężnie,

3.

perełki,

4.

ścieżki ruchowe,

5.

urządzone  odcinki wybrzeża za morskiego,

6.

lecznicze i rehabilitacyjne baseny uzdrowiskowe,

7.

urządzone podziemne wyrobiska górnicze.

 
Art.6.  Zakładami lecznictwa uzdrowiskowego są:
1.

szpitale uzdrowiskowe sanatoria uzdrowiskowe,

2.

prewentoria uzdrowiskowe dla dzieci,

3.

przychodnie uzdrowiskowe,

 
Art.7. Udzielenie świadczeń zdrowotnych przy wykorzystaniu  naturalnych surowców leczniczych 

falezy  do  zadań  zakładu  przyrodoleczniczego,  który  jest  jednostką  organizacyjną  zakładu 
lecznictwa uzdrowiskowego.

background image

 

 

Art.

13.  Ustala się następujące kierunki lecznicze uzdrowisk:

1.

choroby ortopedyczno – urazowe,

2.

choroby układu nerwowego,

3.

choroby reumatologiczne,

4.

choroby kardiologiczne i nadciśnienie,

5.

choroby naczyń obwodowych

6.

choroby górnych dróg oddechowych,

7.

choroby  dolnych dróg oddechowych,

8.

choroby układu trawienia,

9.

cukrzyca,

10. otyłość,
11. choroby endokrynologiczne,
12. osteoporoza,
13. choroby skóry,
14. choroby kobiece,
15. choroby nerek i dróg moczowych,
16. choroby krwi i układu krwiotwórczego,
17. choroby oka i przydatków oka.
Rozdział 4 
Nadzór nad lecznictwem uzdrowiskowym
 
Art.17.  ,  ust.1  Nadzór  nad  lecznictwem  uzdrowiskowym  sprawuje  minister  właściwy  do  spraw 

zdrowia i wojewoda ..............

ust.  2.  Wojewoda  sprawuje  nadzór  nad  lecznictwa  uzdrowiskowym  prowadzonym  przez  zakłady 

lecznictwa  uzdrowiskowego    na  obszarze  województwa  przy  pomocy  naczelnego  lekarza 
uzdrowisko

background image

 

 

KIERUNKI DZIAŁALNOŚCI LECZNICTWA UZDROWISKOWEGO 

1.

Leczniczy 

choroby przewlekłe

2.

Rehabilitacyjny 

tzw. reh. medyczna  

3.

Profilaktyczny

prewencja chorób przewlekłych głównie cywilizacyjnych

4.

Edukacyjny

kształtowanie prozdrowotnego stylu życia

PODSTAWOWE CZYNNIKI LECZNICZE WYKORZYSTYWANE PRZEZ LECZNICTWO UZDROWISKOWE

1.

Naturalne surowce lecznicze

Wody mineralne

Peloidy

Gazy

2.

Naturalne czynniki przyrodolecznicze

Klimat,krajobraz,szata roślinna

3.

Różne formy wysiłku fizycznego

4.

Czynniki różne

Światło,dźwięk,prąd elektryczny,pole magnetyczne i inne.

background image

 

 

RODZAJE,SKŁA

D

WYSTĘPOWANI

E

Chlorkowo-sodowe >1000 mg% NaCl (solanki 

1,5%)

Chlorkowo-potasowe,wapniowe,
Magnezowe,jodkowe,bromkowe,
Żelaziste,siarczkowe.

Ciechocinek,Kołóbrzek,Połczyn,
Świnoujście,Goczałkowice,Rabk
a
,Kamień Pom. 
,Busko,Solec,Iwonicz,
Rymanów,Wieniec

Wodorowęglanowe > 1000 mg CO 

/l

Sodowe,potasowe,wapniowe,ma
gnezowe
Chlorkowo-sodowe,żelaziste

Krynica , 
Polanica,Połczyn,Kudowa,Duszni
ki,
Muszyna,RymanówIwonicz,Dług
opole,
Czerniawa,Szczawno,Wysowa,
Żegiestów,Świeradów

Siarczkowo – Siarkowodorowe > 1,0 mg s/l

Siarczkowe proste,siarczanowo-
sodowe,
Chlorkowe,sodowe,bromkowe,jo
dkowe

Busko,Solec,Przerzeczyn,Wienie
c,
Swoszowice,Horyniec,Kudowa,L
ądek,Duszniki,Ciechocinek

LECZNICZE WODY MINERALNE NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCE 
W POLSCE

background image

 

 

RODZAJE,SKŁA

D

WYSTĘPOWAN

IE

                             Radoczynne > 2N Ci Rn/l

Radonowo-
siarczkowe,fluorkowe,
Szczawy radoczynne

Świeradów,Czerniawa,Lądek,
Długopole,Szczawno

                                Termalne > 20 

( Cieplice)

Chlorkowo-sodowe,radoczynne,
fluorkowe

Cieplice,Lądek,Ciechocinek

                                

GAZY LECZNICZE 

Dwutlenek węgla
Siarkowodór
Radon
Tlen,ozon

Duszniki ,Krynica,

LECZNICZE WODY MINERALNE NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCE 
W POLSCE


Document Outline