OSNOWA 

FOTOGRAMETRYCZNA

POJĘCIE AEROTRIANGULACJI

Proces wyznaczania 

współrzędnych terenowych punktów 
rozmieszczonych na znacznym 
obszarze, objętym kilkoma czy 
większą liczbą zdjęć. 

    Osnowa fotogrametryczna składa 

się z wszystkich punktów biorących 
udział w

    aerotriangulacji.

Osnowa fotogrametryczna dzieli się 
na:

- polową
- kameralną

Polowa osnowa 
fotogrametryczna (fotopunkty) to 
zbiór punktów które mają określone 
współrzędne z odpowiednią 
dokładnością i są jednoznacznie 
identyfikowane w terenie i na 
zdjęciach

PODZIAŁ POLOWEJ OSNOWY 

FOTOGRAMETRYCZNEJ

1. Według pochodzenia:

- sztuczne – specjalnie sygnalizowane 
(rzadko stosowane)

- naturalne - szczegóły terenowe
(standardowa sytuacja)

2. Według liczby określonych 
współrzędnych
-„ pełne” , F-punkty, (znane XYZ)

-„płaskie”, P-punkty, (znane XY)

-„wysokościowe”, Z-punkty, (znane 
Z)

3. Według funkcji w aerotriangulacji
- właściwe („wyrównywane”) – 
biorące udział w wyrównaniu
- kontrolne – przeznaczone do 
sprawdzenia dokładności wyrównania 
aerotriangulacji (nie biorą udziału w 
wyrównaniu)

PRZYKŁADY PUNKTÓW 

PEŁNYCH         (F-punkty)

- wąskie rowy,
- krawędzie dróg,
- krawędzie podjazdów do gospodarstw, 
- krawędzie parkingów, 
- krawędzie przepustów, 
- krawędzie przyczółków mostów, 
- linie na boiskach,
- linie na parkingach, 
- linie na lądowiskach, 
- znaki poziome malowane na drogach (wyjątkowo same 
końcówki linii)

Polowa sygnalizacja 
fotogrametryczna to oznakowanie 
punktu w terenie znakiem 
zapewniającym odfotografowanie i 
jednoznaczną identyfikację na 
zdjęciach.

Sygnalizacji mogą podlegać:

1) nowoprojektowane punkty geodezyjnej osnowy 

szczegółowej lub pomiarowej,
2) punkty wiążące szeregi zdjęć,
3) punkty załamania granic działek, czy granic 

podziału administracyjnego,
4) elementy naziemne podziemnego uzbrojenia 

terenu (studzienki, włazy, kratki ściekowe, itp.),
5) elementy uzbrojenia technicznego terenów 

kolejowych,
6) w miarę potrzeby inne szczegóły sytuacyjne 

stanowiące treść opracowania, co do których 

zachodzi obawa, że ich wymiar, kształt, lub kontrast 

z tłem uniemożliwią jednoznaczną identyfikację na 

zdjęciach.

PRZYKŁADY FOTOPUNKTÓW 

SYGNALIZOWANYCH

Kameralna osnowa to zbiór 
punktów które są dobrze 
identyfikowane na zdjęciach a ich 
współrzędne terenowe są 
wyznaczone podczas 
aerotriangulacji.

Projekt osnowy 

fotogrametrycznej powinien 

zawierać: 

a) skalę opracowania i skalę zdjęć,
b) granice obszaru opracowania,
c) osie szeregów zdjęć lotniczych,
d) punkty istniejącej osnowy geodezyjnej,
e) rejony punktów osnowy 

fotogrametrycznej przewidzianej do 

sygnalizacji,
f) wskazania dotyczące obszarów dla 

których jest przewidziana sygnalizacja 

szczegółów terenowych,
g) zasięg bloków aerotriangulacji.

Do projektu osnowy 

fotogrametrycznej należy 

załączyć: 

a) szkic rozmieszczenia punktów 
osnowy geodezyjnej i 
fotogrametrycznej,
b) opisy topograficzne punktów 
osnowy geodezyjnej przewidzianych 
do sygnalizacji,
c) opis techniczny

PODSUMOWANIE

Osnowę fotogrametryczną tworzy 

zbiór punktów o określonych 

współrzędnych, zidentyfikowanych w 

terenie i na zdjęciu lotniczym.

Służy ona do zorientowania zdjęć 

lotniczych w przyjętym układzie 

współrzędnych i układzie wysokości. 

Osnowa fotogrametryczna dzieli 

się na polową i kameralną.

BIBLIOGRAFIA

- „Geodezja z fotogrametrią” J. 

Wysocki, Warszawa 1995 r.

- Instrukcja Techniczna G-4, Wydanie 

III, Warszawa 1983 r.