PRAWO DO PRYWATNOŚCI
PRAWO DO PRYWATNOŚCI
PRYWATNOŚĆ (od ang. privacy),
pojęcie te jest przeciwieństwem
wyrazu ,,publiczny”, jak również
ma zbliżone znaczenie do
wyrazów ,,sekretny”,
,,intymny”, ,,osobisty”.
1
.
Bracik J. Prawo do prywatności
Rys historyczny
Rys historyczny
Ameryka - S.D. Warrena i L.D.
Brandeisa (1890)
Anglia - Prince Albert v. Strange and
Others (1849)
Kraje niemieckojęzyczne - J. Kohlera
(1907)
Francja - przez Raynarda-Collarda
(1819)
Bracik J.: Prawo do
prywatności
Prywatność w Ameryce
Prywatność w Ameryce
Północnej
Północnej
XVII w. zgodnie z purytańskimi
zasadami obowiązkiem
obywatelskim jest mieć oko na
sąsiada
XVIII w. życie prywatne chroni
człowieka przed zamętem w życiu
publicznym
Prywatność w Ameryce
Prywatność w Ameryce
c.d.
c.d.
1787 – Konstytucja USA wymaga przeprowadzenia co
10 lat spisu ludności
1791 – Konstytucja broni wolności słowa i zakazuje
bezpodstawnych rewizji oraz zatrzymań
1890 – Samuel D. Warren i Louis D. Brandeis orędują
za prawem do prywatności
1936 – Większość dorosłych Amerykanów otrzymuje
numery ubezpieczenia społecznego
1966 – Uchwalenie ustawy o jawności informacji
publicznej
1978 -1994 – Kongres uchwala udoskonaloną wersję
ustawy o zakładaniu podsłuchu
1980 - do użytku publicznego wchodzą genetyczne
odciski palca oraz telefony komórkowe
2001 – . PATRIOT act.
2004 – Facebook
Dyson E.: Prywatność za i przeciw
Kategorie naruszeń
Kategorie naruszeń
prywatności wg W.L.
prywatności wg W.L.
Prossera:
Prossera:
Ingerencja w sferę odosobnienia i
samotności oraz w sferę spraw prywatnych
Publiczne ujawnianie faktów prywatnych
dotyczących danej osoby
Ujawnianie faktów które stawiają
publicznie daną osobę w fałszywym świetle
Przywłaszczanie sobie, dla osiągnięcia
własnych korzyści elementów tożsamości
danej osoby (np. nazwiska, wizerunku)
Redwiński Z.: Zarys części ogólnej prawa
cywilnego
Naruszenia prawa do ochrony życia
Naruszenia prawa do ochrony życia
prywatnego dopuszcza się ten kto:
prywatnego dopuszcza się ten kto:
Ingeruje w życie prywatne, rodzinne lub domowe
Narusza integralność psychiczną lub fizyczną jednostki
Narusza wolność przekonań lub obyczajów człowieka
Narusza cześć, honor lub zdobytą opinię
Ukazuje inną osobę w niekorzystnym dla niej świetle
Ujawnia krępujące lub intymne fakty z życia prywatnego
jednostki
Przywłaszcza sobie cudze nazwisko, pseudonim lub
osiągnięcia
Niepokoi drugą osobę przez jej śledzenie, narzucanie swego
towarzystwa lub w jakikolwiek inny sposób
Dopuszcza się naruszenia korespondencji i rozpowszechnia
cudzy wizerunek bez zezwolenia osoby portretowanej
Nadużywa informacji uzyskanych prywatnie (ochrona
wypowiedzi)
Ujawnia informacje uzyskane od zainteresowanego lub
udzielone mu w warunkach poufności
Bracik J.: Prawo do
prywatności
PRAWO DO PRYWATNOŚCI W PRAWIE
PRAWO DO PRYWATNOŚCI W PRAWIE
MIĘDZYNARODOWYM i
MIĘDZYNARODOWYM i
PONADNARODOWYM
PONADNARODOWYM
Uniwersalny system ochrony praw
człowieka a gwarancje prawa do
prywatności
a)
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka
b)
Międzynarodowy Pakt Praw Osobistych i
Politycznych
Bracik J.: Prawo do
prywatności
OCHRONA PRYWATNOŚCI W EUROPEJSKIM
OCHRONA PRYWATNOŚCI W EUROPEJSKIM
SYSTEMIE OCHRONY PRAW CZŁOWIEKA
SYSTEMIE OCHRONY PRAW CZŁOWIEKA
System Rady Europy
Konwencja Praw Człowieka (art. 8
ust1)
Bracik J.: Prawo do
prywatności
OCHRONA PRAWA DO PRYWATNOŚCI
OCHRONA PRAWA DO PRYWATNOŚCI
W PRAWIE POLSKIEM
W PRAWIE POLSKIEM
1)
Ochrona życia prywatnego i
rodzinnego
2)
Mir domowy
3)
Cześć i godność
4)
Wolność sumienia i wyznania
5)
Naruszenie tajemnicy
korespondencji
Bracik J.: Prawo do
prywatności
Prywatność dziecka
Prywatność dziecka
Konwencja o Prawach dziecka art.
16
Europejska konwencja art.8
Czyż E.: Prawa dziecka
Ok. 6-7 roku życia dziecko
podkreśla znaczenie swojego ,,ja”
Kategorie spraw objętych
Kategorie spraw objętych
tajemnicą
tajemnicą
1.
Sprawy rodzinne
2.
Sferę kontaktów pomiędzy
chłopcami a dziewczynkami
3.
Ułomności, wady, defekty i
choroby
Ruszkiewicz D.: Prawo dziecka do
tajemnicy
Prawa w pełni respektowane w
Prawa w pełni respektowane w
opinii wychowawców
opinii wychowawców
wychowawców placówek
wychowawców placówek
opiekuńczo-wychowawczych
opiekuńczo-wychowawczych
prawo do nauki ok. 68 %,
prawo do opieki zdrowotnej ok. 22% ,
Prawa obywatelskie ok. 13%
Prawo do prywatności stanowi – 3%
Półtorak M.: Prawa dziecka w opiniach wychowawców
placówek opiekuńczo-wychowawczych
Prawa nierespektowane w opinii
Prawa nierespektowane w opinii
wychowawców wychowawców
wychowawców wychowawców
placówek opiekuńczo-
placówek opiekuńczo-
wychowawczych
wychowawczych
prawo do nietykalności osobistej,
wolności od przemocy ok. 24 %,
prawa do bezpieczeństwa ok.. 15 %,
prawa do odpowiednich warunków
materialnych i standardu życia ok. 15 %,
prawo do szacunku i godności ok. 13%
Prawo do prywatności stanowi – 3 %
Półtorak M.: Prawa dziecka w opiniach wychowawców
placówek opiekuńczo-wychowawczych
Prawo do prywatności w
Prawo do prywatności w
szkole
szkole
wg nauczyciela
wg nauczyciela
Nauczyciele zobowiązani sa do zachowania
tajemnicy informacji które mogą naruszać
dobro osobiste uczniów lub ich rodziców – (tak
80 %, nie 1%)
Wszystkie informacje dotyczące życia
prywatnego uczniów będące w dyzpozycji
wychowawcy nie mogą być rozpowszechniane
(tak - 72,6%, nie – 2%)
Nauczyciel oddał uczniowi ,,liścik” (bez
czytania), który przejął w trakcie lekcji (tak -
35%, nie – 4%)
Nauczyciel publicznie komentował sprawy
rodzinne ucznia dotyczące nadużywania
alkoholu (tak – 3 %, nie- 81%)
Bocian B.: Prawa ucznia w szkole na przykładzie prawa do
prywatności
Prawo do prywatności w
Prawo do prywatności w
szkole
szkole
wg ucznia
wg ucznia
Nauczyciele zobowiązani sa do zachowania
tajemnicy informacji które mogą naruszać
dobro osobiste uczniów lub ich rodziców –
(tak 78 %, nie 2,5 %)
Wszystkie informacje dotyczące życia
prywatnego uczniów będące w dyzpozycji
wychowawcy nie mogą być
rozpowszechniane (tak - 75 %, nie – 4%)
Nauczyciel oddał uczniowi ,,liścik” (bez
czytania), który przejął w trakcie lekcji (tak
- 58%, nie – 8,7%)
Nauczyciel publicznie komentował sprawy
rodzinne ucznia dotyczące nadużywania
alkoholu (tak – 5%, nie- 80%)
Bocian B.: Prawa ucznia w szkole na przykładzie prawa do
prywatności
Dzień Ochrony Danych
Osobowych
->28 stycznia
Bibliografia:
Bibliografia:
1.
Bocian B.: Prawa ucznia w szkole na przykładzie prawa do
prywatności, Miesięcznik społeczno - pedagogiczny,
Nowa Szkoła 2/2008, s 31- 39
2.
Bracik J.: Prawo do prywatności – Warszawa: Wydanie
sejmowe 2004
3.
Czyż E.: Prawa dziecka, Helsińska Fundacja Praw
Człowieka, Warszawa 2002, s 56
4.
Dyson E.: Prywatność za i przeciw, Świat Nauki nr 10,
październik 2008, s 22 – 27
5.
Półtorak M.: Prawa dziecka w opiniach wychowawców
placówek opiekuńczo-wychowawczych [w:] Marczewska I.,
Markowska-Gos E., Solak A., Walc W.: Prawa dziecka.
Wybrane aspekty, Rzeszów 2006
6.
Redwiński Z.: Zarys części ogólnej prawa cywilnego,
Warszawa 1979, s 132 [w:] Bracik J.: Prawo do
prywatności – Warszawa: Wydanie sejmowe 2004
7.
Ruszkiewicz D.: Prawo dziecka do tajemnicy, Problemy
opiekuńczo- wychowawcze, styczeń 2008, XLVIII
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Martyna Grzesiuk