LEUKOCYTY
(białe krwinki)
FUNKCJE LEUKOCYTÓW
• odpowiedzialne są za właściwości
obronne organizmu,
• niszczą ciała obce,
• wytwarzają przeciwciała (limfocyty),
• posiadają zdolność ruchu pełzakowego.
• charakterystyczną cechą jest obecność
jądra (w przeciwieństwie do
erytrocytów)
komórka pnia mieloidealna
ERYTROCYTY
GRANULOCYTYMONOCYT
Y
EZYNOFI
L
BAZOFI
L
PŁYTKI
LEUKOCYTY DZIELIMY NA :
• Granulocyty(ziarniste) wytwarzane w
szpiku kostnym czerwonym
• Wyróżniamy granulocyty:
• neutrofile obojętnochłonne,
linia
neutrofilów /
CFU-G
• eozynofile kwasochłonne,
linia
eozynofilów /
CFU-Eos
• bazofile zasadochłonne,
linia bazofilów /
CFU-Baso
LIMFOCYTY (w zależności od
nabywania pełnionej funkcji )
• Limfocyty B (szpikozależne)
• Limfocyty T (grasiczozależne)
• Komórki NK (naturalni zabójcy)
FUNKCJE NEUTROFILÓW
• Główną rolą neutrofilów jest obrona organizmu na
drodze fagocytozy i niszczenia obcych
antygenów, a także funkcja wydzielnicza.
• Główne elementy tej funkcji to:
^ ^ zdolność do migracji przez śródbłonek naczyń
(diapedeza).
^ zdolność rozpoznawania obcych cząsteczek i ich
fagocytoza na drodze pinocytozy.
^ niszczenie mikroorganizmów przez zespół
enzymów zależnych lub nie od tlenu (bakterioliza)
^ wydzielanie enzymów o właściwościach
bakteriobójczych
FUNKCJE EOZYNOFILÓW
Eozynofile mają także zdolność
fagocytozy (nieco słabszą niż neutrofile)
^ czynnikami chemotaktycznymi dla
eozynofilów są cytokiny uwalniane w
procesach alergicznych.
^ rozkładają histaminę.
^ fagocytują także kompleksy antygen-
przeciwciało i inne białka.
FUNKCJE BAZOFILÓW
We krwi występują w niewielkiej ilości,
stanowią około 1% wszystkich
krążących leukocytów.
^ Bazofile odgrywają dużą rolę w
reakcjach alergicznych
^ Na swojej powierzchni granulocyty
te posiadają receptory, do których
mogą przyłączać się przeciwciała IgE.
(związane z alergiami)
FUNKCJE MONOCYTÓW
• Monocyty powstają w szpiku, krążą we krwi jako
monocyty, przechodzą przez śródbłonek naczyń
włosowatych do tkanek, gdzie przeobrażają się w
makrofagi.
• Monocyty i makrofagi fagocytują wirusy,
bakterie, grzyby, obumarłe komórki i obce
antygeny.
• Makrofagi transportują żelazo do szpiku, mięśni i
innych tkanek niezbędne do syntezy hemoglobiny,
mioglobiny i enzymów.
• Makrofagi uwalniają około stu substancji
niezbędnych do procesów: immunologicznych,
hemopoezy, krzepnięcia krwi i fibrynolizy.
FUNKCJE LIMFOCYTÓW
• Limfocyty należą do leukocytów i mają zdolność do
swoistego rozpoznawania antygenów. Dzielą się
na limfocyty B oraz T. Ich funkcje to:
^ podstawowa, udział w odporności
immunologicznej typu humoralnego (głównie B) i
typu komórkowego (głównie T).
^ uwalnianie cytokin uczestniczących w tych
procesach, jak również w procesie wzrostu i
dojrzewania limfocytów.
^ podstawą do reakcji odpornościowych jest zdolność
rozpoznawania przez limfocyty T i B obcych antygenów
i reagowanie na nie mobilizacją wszystkich
mechanizmów skierowanych na ich neutralizację lub
niszczenie.
FUNKCJE LIMFOCYTÓW T
• Limfocyty T są heterogenną populacją, w skład której
wchodzą głównie limfocyty pomocnicze (Th),
limfocyty cytotoksyczne (Tc) i limfocyty
supresorowe (Ts).
• Limfocyty pomocnicze (Th) są mediatorami prawie
wszystkich reakcji immunologicznych.
• Limfocyt po pierwszym zetknięciu z obcym antygenem
wytwarza w swojej błonie białko receptorowe, które
warunkuje tzw. Pamięć immunologiczną.
• Stymulują limfocyty B do wytwarzania przez nie
immunoglobulin.
• Aktywują makrofagi.
• Stymulują wzrost limfocytów Ts i Tc.
cdn
•
Limfocyty cytotoksyczne (Tc) istnieją w dwóch
postaciach: Tcc i Tadcc.
•
Limfocyty Tadcc, zwane także Tk (killer cell) lub Nk
(natural killer) niszczą komórki i mikroorganizmy w
sposób bezpośredni, bez uprzedniego ich uczulania (bez
prezentacji antygenu).
•
Limfocyty Tcc wymagają wcześniejszej prezentacji
antygenu i działają za pośrednictwem przeciwciał
oblepiających komórkę docelową.
•
Limfocyty cytotoksyczne działają na błony komórek
docelowych, za pośrednictwem białek zwanych
perforynami, niszcząc ją i uwalniając substancje
cytotoksyczne, powodujące natychmiastową lizę komórki.
•
Limfocyty supresorowe (Ts) pełnią funkcję regulatora
czynności limfocytów Th i Tc, warunkując równowagę
czynności jednych i drugich komórek.
FUNKCJE LIMFOCYTÓW B
• Limfocyty B powstające w szpiku kostnym mają
informację genetyczną niezbędną do wytwarzania
immunoglobulin (Ig).
• Każda jednostka podstawowa składa się z 2
łańcuchów ciężkich H i 2 łańcuchów lekkich L
połączonych wzajemnie mostkami –S-S-
• Każda jednostka ma przybliżony kształt
podwojonej litery Y.
• Mają one potencjalną zdolność do produkcji ich
kilku klas, a mianowicie: IgG, IgA, IgM, IgD, IgE,
FUNKCJE IMMUNOGLOBULIN
• Przeciwciała działają bezpośrednio lub
poprzez aktywację układu dopełniacza.
• Działanie bezpośrednie:
^ aglutynacja antygenu (bakteria,komórka)
^ precypitacja (wytrącanie) antygenu
^ neutralizacja czyli blokowanie aktywnych
miejsc antygenu
^ liza (rozpad) komórek
cdn
Immunoglobulina G (IgG):
^ najliczniej reprezentowana – 80%
^ najczęściej wytwarzane we wtórnej
odpowiedzi immunologicznej.
^ jedyna Ig przenikająca przez łożysko,
zapewniając pewien stopień odporności.
cdn
Immunoglobulina A (IgA) → około 10%
^ występuje w 2 typach, pierwszy to w
krwi krążącej, drugi w łzach, ślinie i
przewodzie pokarmowym.
^ pierwszy uczestniczy w komórkowym
typie reakcji, drugi ma na celu
eliminowanie bakterii i wirusów
wnikających z środowiska zewnętrznego
• Immunoglobulina M (IgM) → 5-10%
^ wytwarzane są w pierszej odpowiedzi
immunologicznej.
^ są elementami układu grupowego krwi
• Immunoglobulina D (IgD) → ilość mała,
znajdują się na powierzchni limfocytów B i
uczestniczą w ich stymulacji (przez
limfocytyT) do proliferacji i różnicowania.
• Immunoglobulina E (IgE) → odgrywają
rolę w stymulacji eozynofilów i bazofilów
uczestnicząc w ten sposób w procesach
alergicznych.
Budowa przeciwciała
IgG,
monomer
IgM,
pentamer
IgA, IgD, IgE
Dziękujemy za uwagę