Narkomania

Rodzaje narkotyków

Ewelina Hamryszak gr 2a

Wojciech Chrobak gr 1a

Jacek Niedziela gr 1a

Narkomania i
narkotyk

Eksperci WHO w 1957r. określili

narkomanię

jako "stan okresowego lub chronicznego

zatrucia, wywołanego powtarzalnym

wprowadzaniem narkotyku".

Za

narkotyk

uważa się każdą substancję

pochodzenia roślinnego lub syntetycznego,

która wprowadzona do organizmu może

zmodyfikować jedną lub kilka funkcji i w wyniku

powtarzalnego zażywania doprowadzi do

powstania zależności psychicznej lub fizycznej.

Rodzaje narkotyków



stymulanty

(speedy) - substancje pobudzające fizycznie

lub umysłowo, substancje o działaniu euforycznym lub

zwiększające (czasowo) możliwości kondycyjne lub

intelektualne, a także obniżające próg zahamowań - np.

kokaina, amfetamina, kofeina;



depresanty

(głównie opiaty) - substancje znieczulające,

uspokajające, otępiające - np. morfina, heroina, fentanyl,

GHB , barbiturany;



psychodeliki

(halucynogeny) - substancje powodujące

halucynacje, wywołujące złudzenia wzrokowe i słuchowe,

uwydatniające wyobraźnię - np. grzyby halucynogenne,

marihuana, niektóre zioła (np. bieluń, piołun),

syntetyczne substancje jak LSD, PCP, DXM, 2C-I, 5-MeO-

AMT.

.

Na marginesie tej tradycyjnej klasyfikacji,

istnieje także kategoria substancji (kleje,

rozpuszczalnik, aerozole), które pojawiły

się stosunkowo niedawno i są obecnie

używane jako środki odurzające, zwłaszcza

przez nieletnich narkomanów. Z racji

sposobu ich stosowania określa się je jako

środki wziewne

.

Społeczne aspekty
narkotyków

Polska należy do kręgu kulturowego, w którym

narkotykami nie są następujące substancje (i produkty

je zawierające):



leki przeciwbólowe dostępne bez recepty



kofeina oraz podobne substancje zawarte w kawie,

kakao i czekoladzie



alkohol etylowy zawarty we wszelkich napojach

alkoholowych



nikotyna zawarta w tytoniu

Ponadto wiele substancji narkotycznych jest
syntetyzowanych przez organizm ludzki, co jest
zupełnie naturalnym zjawiskiem. Substancjami o
takim działaniu są niektóre hormony.

Środki pobudzające OUN

Kokaina

-używana była w Ameryce

Płd. już 3 tysiące lat temu przez

cywilizacje

prekolumbijskie.

Andyjscy Indianie od kilku wieków

żują

liście

koki

zmieszane

z

popiołem

lub

proszkiem

wapniowym, dla zwalczania głodu i

zmęczenia, piją też różne napary z

tej rośliny.

Kokaina przez dłuższy czas uważana była za
narkotyk ekskluzywny, używany w środowiskach
intelektualnych i artystycznych. W obecnej dobie
została ona „zdemokratyzowana”, jest dostępna
na ulicy dla coraz szerszych kręgów społecznych.

Działanie kokainy na
organizm

a) efekty poszukiwane – kokaina wywiera silne działanie

pobudzające, wywołując objawy upojenia ze stanem

dobrego samopoczucia. Eliminuje czasowo zmęczenie

i przyczynia się do lepszej koncentracji umysłowej;

b) efekty szkodliwe – w krótkim okresie czasu po jej

zażywaniu powoduje zakłócenia systemu nerwowego,

niespokojne zachowanie, wzrost temperatury ciała,

nadciśnienie i nadmierne pocenie się. Po dłuższym

używaniu często inhalacje uszkadzają przegrodę

nosową i wywołują egzemę. Silnie uzależniony

narkoman kokainowy narażony jest na stany

konwulsyjne łącznie z ustaniem pracy płuc i serca.

Crack

– narkotyk ten jest odmiana

kokainy i spożywany jest w odmienny

sposób. Nazwa crack pochodzi

prawdopodobnie od dźwięku, jaki

wywołuje jej podgrzewanie, z

angielskiego „to crackle” – pękanie,

strzelanie. Chemicznie crack jest

surową, nie oczyszczoną kokainą. W

odróżnieniu od czystej kokainy crack

nie jest rozpuszczalny w wodzie, a

więc nie daje się wstrzykiwać. Jest on

palony razem z tytoniem lub

marihuaną, a także w fajkach

wodnych.

Działanie cracu ma:

a) pożądane efekty – w czasie inhalacji opary cracku są

szybko absorbowane przez płuca i krwioobieg, a już po

6-7 sekundach działają na centralny ośrodek nerwowy.

Użytkownik odczuwa nagle intensywne pobudzenie

wyrażające się w podnieceniu euforycznym, które

trwać może ponad 5 minut, po czym euforia opada i w

tym krótkim czasie następuje uczucie wielkiej mocy

połączone z pożądaniem seksualnym i halucynacjami;

b) efekty szkodliwe – dłuższe używanie cracku powoduje

poważne zakłócenia w funkcjonowaniu systemu

oddechowego, utratę wagi i ataki paranoidalne. Jego

nadużywanie prowadzi do uzależnienia psychicznego i

fizycznego, przedawkowanie może także spowodować

śmierć.

Khat

–

biologiczna nazwa to Catha Edulis, jest

krzewem rosnącym głównie w regionie Rogu

Afrykańskiego, w Afryce Wschodniej i na

Madagaskarze. Świeże liście i młode pędy tej

rośliny są żute, a suszone mogą być dodawane

do herbaty. Khat używany w nadmiarze daje

uczucie dużego pragnienia i objawy podobne do

zatrucia alkoholowego. Jest on też przyczyną

poważnych dolegliwości systemu trawiennego, a

także zaburzeń psychicznych.

Amfetaminy

Znane jako środek odurzający amfetaminy występują pod
różnymi formami: w pigułkach, kapsułkach, jako biały lub
beżowy proszek, a także w postaci płynnej. Amfetaminy
zażywane są doustnie. Przez inhalację i przez dożylne
wstrzykiwanie. Są one przyjmowane w czystej postaci lub
w połączeniu z innymi substancjami odurzającymi,
najczęściej psychotropowymi.

Amfetamina

jest silnym środkiem

pobudzającym, utrzymującym
organizm w stanie „czuwania”.
Występuje pod różnymi postaciami i
w różnym składzie.

Do najbardziej znanych zalicza się:
a) amfetaminę, b) metamfetaminę,
c)deksydrynę.

Użytkownicy amfetaminy poszukują przedłużenia stanu

rozbudzenia, znosi ona bowiem zmęczenie i senność,

zwiększa uwagę i zdolność koncentracji. Działa też

ekscytująco, pobudza seksualnie, a także powoduje utratę

łaknienia. Efekty szkodliwe zażywania amfetaminy to

nadciśnienie z zakłóceniami pracy serca. Po fazie

egzaltacji następuje przykro odczuwalna depresja,

wywołująca z kolei pragnienie ponownego zażycia

produktu.

Przy dłuższym używaniu amfetaminy wywołuje ona utratę

snu, depresje nerwową i psychozę paranoiczną. Osobnicy

nadużywający amfetaminy uzależniają się od niej. Jej

przedawkowanie może stać się bezpośrednią przyczyną

śmierci.

Inne

Inne substancje działające pobudzająco to

najczęściej pochodne amfetaminy, poza

przemysłem farmaceutycznym, wytwarzane są

również nielegalnie, a występują pod postacią

proszku, pigułek, kapsułek nasączonej bibuły.

Zwane są też substancjami psychotropowymi, a

objęte zostały międzynarodową kontrolą. Do

ważniejszych z nich należą psychodysleptyczne

leki dla psychiatrii, stosowane w celu poprawienia

samopoczucia, pobudzania i rozjaśniania umysłu.

Najsilniejsze z nich są:

MDA, MDMA, MDE i 2-CB.

MDA

zwany lekiem miłości, najsilniejszy z tej grupy pozwala

na przeżycie długotrwałych stanów euforycznych. Większość

ofiar MDA nie może już później wrócić do normalnego życia

emocjonalnego. Substancja

MDMA

zwana także Ecstasy,

chemiczny analog MDA, została wydzielona z gałki

muszkatołowej już w 1914 roku. Po odkryciu jej

psychodelicznych właściwości stała się ona istnym przebojem

farmaceutyczno

–

narkotycznym.

Nawet małe dawki leków
psychodelicznych powodują
zaburzenia mięśni szczękowych,
nerwu wzroku, podwyższają też
znacznie ciśnienie. Narkotyk ten
wywołuje u niektórych bardzo szybko
stany lękowe, depresje i zaburzenia
halucynacyjne

.

Substancje działające

opóźniająco na OUN

Opium

jest środkiem odurzającym, a zarazem surowcem do

produkcji użytecznych leków. Znane jest od tysiącleci, a

poprzez swoje pochodne jakimi są między innymi

morfina,kokaina, heroina, rozpowszechniło się na wszystkie

kontynenty i kraje świata.

Opium działa przeciwbólowo,

zmniejsza lęk i depresję towarzyszące
bólowi, daje uczucie wewnętrznego
spokoju, niekiedy euforii. Powoduje
szybkie narastanie aktywności
fizycznej, psychicznej.Opoidy mogą być
przyjmowane doustnie, dożylnie,
domięśniowo, podskórnie, palone,
wciągane przez nos. Opium
produkowane jest pod postacią
ciemnobrązowych bryłek lub proszku.

Pochodne opium

Morfina

jest głównym alkaloidem pochodzącym z

opium. Występuje pod postacią białego proszku, w

pigułkach, a także w stanie płynnym w ampułkach.

W zależności od rodzaju występowania może być

przyjmowana doustnie, przez inhalację lub

wstrzykiwanie.

Morfina działa przeciwbólowo, silnie uspokajająco.

Użytkownik przechodzi przez stadia euforii,

zobojętnienia i uśpienia. Po dłuższym używaniu

morfina powoduje silne uzależnienie fizyczne i

psychiczne. Zakłóca normalne funkcjonowanie

organizmu, co objawia się między innymi w utracie

wagi ciała. Przedawkowanie blokuje układ

oddechowo – krążeniowy i może spowodować

śmierć.

Heroina

jest produktem półsyntetycznym o

naukowej nazwie diacetylmorfina

(dwuacetylmorfiny chlorowodorek). Wprowadzona

do lecznictwa pod koniec XIX wieku uznana

została za silny środek przeciwbólowy oraz

skuteczny lek przeciw kaszlowi, astmie i innym

chorobom płucnym.

Heroina występuje jako sypki i lekki
proszek w kolorze białym, choć
niekiedy może mieć odcień beżowy.
Narkotyk ten wydziela czasem
zapach przypominający opium, ale
najczęściej jest to słaby zapach
octu. Ma gorzkawy smak.

Działanie heroiny

Wstrzyknięcie heroiny powoduje natychmiastową

intensywną reakcje przyjemnego samopoczucia i

euforii. Odczucie to wyraża angielskie słowo „flash”.

Kolejno następuje faza relaksu, odprężenia i

zobojętnienia, która trwa od 2 do 6 godzin. Opisane

odczucia są mniej intensywne w przypadku palenia lub

inhalowania heroiny.

Po kilkakrotnym przyjmowaniu heroiny użytkownik nie

może się już bez niej obyć. Musi zwiększać dawki aby

uzyskać te same efekty i ostatecznie uzależnia się od

tego narkotyku fizycznie i psychicznie. Szkodliwe

następstwa zażywania heroiny objawiają się w

początkowym okresie zwężeniem źrenic oczu,

nudnościami, zaburzeniami układu krążenia, także

wzrostem temperatury ciała.

Po dłuższym używaniu występują poważne

zakłócenia w układzie wydalniczym, moczowym i

oddechowym, wewnętrzne krwawienia, a także

możliwość różnych zakażeń, w tym chorobą AIDS na

skutek posługiwania się niewysterylizowanymi

strzykawkami. Stwierdza się też u tej kategorii

użytkowników silną depresję psychiczną połączoną z

obniżeniem aktywności funkcji życiowych organizmu

i brakiem jakichkolwiek zainteresowań. W przypadku

przyjęcia przez narkomana dawki heroiny o wyższej

niż zazwyczaj czystości lub wagowo większej od

dopuszczalnej, ryzykuje on przedawkowanie, które

spowodować może porażenia ważnych życiowo

ośrodków organizmu, a w następstwie śmierć.

Pochodne morfiny i środki

morfinopodobne

Zwane inaczej morfinami syntetycznymi, środki te

weszły do masowej produkcji po drugiej wojnie

światowej. Większość z nich otrzymywana jest z

pochodnych słomy węglowej lub z ropy naftowej.

Dolargan,Dolantin, Eukodal, Amidon, Potamidon

,

to niektóre nazwy handlowe tych środków. Zawierają

substancje przeciwbólowe, działające równie skutecznie

lub silniej niż morfina, klasyfikowane są jako środki

odurzające.

Są często używane przez narkomanów jako środek

zastępujący heroinę lub inne opiaty. Ich toksyczność

doprowadza jednak do silnego uzależnienia fizycznego i

psychicznego, wywołując ponadto bardzo silny tzw.

Kryzys odstawienia. Mają także własności

halucynogenne i mogą powodować zaburzenia

osobowości.

Barbiturany

Kwas barbiturowy

został odkryty w 1863 roku, a od 1903

roku medycyna wykorzystuje jego własności hipnotyczne i

uspakajające do leczenia epilepsji i bezsenności.

Barbiturany, które od pewnego czasu wypierane są w

medycynie przez inne grupy leków, są też niestety

nadużywane przez narkomanów. Do tej grupy należą:

amobarbital, barbital, fenobarbital, secobarbital o różnych

nazwach handlowych, z których najbardziej znane to

Veronal i Luminal.

Barbiturany

występują w postaci

pastylek, kapsułek, czopków lub w płynie
(ampułki). Barbiturany przyjmuje się
doustnie, doodbytniczo lub jako zastrzyki
dożylne. Narkomani łączą często
barbiturany z heroiną, amfetaminą lub
alkoholem, gdyż wzmacniają one
wzajemnie swą siłę oddziaływania.

Wpływ barbituranów

Działanie samych barbituranów powoduje gwałtowne

zapadanie w sen, w stan bliski śpiączki lub

paradoksalnie wywołuje stan euforii, beztroskiego

optymizmu. Często bywa to stan podobny do upojenia

alkoholowego, charakteryzujący się zaburzeniami

równowagi, niepewnymi ruchami, trudnościami w

wysławianiu się, nadpobudliwością. Skutki ich

nadmiernego używania mogą powodować przejawy

amnezji, napady delirium itp. W dłuższym okresie

czasu tolerancja na ten środek może prowadzić do

przedawkowania, śpiączki, zaburzeń pracy serca i

układu oddychania. Barbiturany wywołują silne

uzależnienia fizyczne i psychiczne. Nagłe odstawienie

tych środków rodzi ryzyko powikłań, a nawet śmierci,

dlatego też musi odbywać się pod kontrolą lekarską.

Substancje wywołujące

zaburzenia OUN

Konopie indyjskie

(Cannabis Sativa Linne) – to jedna z

najstarszych znanych roślin narkotycznych. Ich uprawa,

wywodząca się z Azji Środkowej przemieszczała się w

czasie i przestrzeni na skutek wojen, migracji ludzi, handlu i

rozpowszechniła się we wszystkich strefach tropikalnych i

umiarkowanych. Nielegalne uprawy konopi są trudne do

kontrolowania. Rośliny te są bardzo odporne, dają się

uprawiać w różnym terenie. Przystosowują się do wielu

ekosystemów. Rośliny te mają złożony i zmienny skład

chemiczny. Cechą charakterystyczną są bardzo duże

różnice w proporcjach występowania składników

odurzających.

Narkotyki otrzymywane z

konopii indyjskich

Marihuana

– otrzymuje się zbierając

szczytowe części kwiato- i owoconośne

konopi. Po posiekaniu i wysuszeniu

marihuana uzyskuje postać tytoniu lub

herbaty, częstokroć wraz z nasionami.

Marihuanę pali się na ogół w postaci

papierosów lub w fajce. Popularną

formą są tzw. „jointy”, czyli skręty z

marihuaną zmieszaną z tytoniem, ale

pali się także także papierosy z czystą

marihuaną. Inną formą używania

marihuany jest picie wywaru w postaci

czystej lub zmieszanego z alkoholem.

Haszysz

(żywica konopi indyjskich) - otrzymuje

się przez zeskrobywanie żywicznych wydzielin

z liści konopi indyjskich. Otrzymaną w ten

sposób żywicę zagęszcza się następnie przez

dodawanie do niej substancji wiążącej (henny,

wosku, kleju itp.).Haszysz pali się zmieszany z

tytoniem w formie papierosów („jointy”) lub

czysty w specjalnych fajkach. Czasem dodaje

się go do różnych ciastek lub niektórych

potraw, spożywanych głównie na Bliskim

Wschodzie. W przypadku używania haszyszu w

tej postaci skutek jest słabszy niż po wypaleniu

takiej samej ilości haszyszu, gdyż ilość

czynnika halucynogennego przedostającego

się do krwi jest od 4 do 6 razy mniejsza.

Olej haszyszowy

– otrzymuje się w postaci

destylacji zmielonych lub posiekanych liści konopi

indyjskich . Olej haszyszowy ma postać lepkiej,

bardzo gęstej cieczy, czarnej z zielonkawymi

przebłyskami. Sposób używania: w zwykłym

papierosie robi się szpilką kilka otworów,

następnie smaruje się powierzchnię odrobiną

oleju i owija się papieros nową bibułką dla

uzyskania tzw. dobrego ciągu. Olej haszyszowy

może być też przyjmowany doustnie

.

Działanie narkotyków uzyskanych z

konopii indyjskich

Osoby używające tych narkotyków oczekują

przyjemnych odczuć, porównywalnych do stanu

upojenia alkoholowego. Odczucia te można

podzielić na następujące fazy:

- podniecenie i euforia,

- ekstaza, sny na jawie, stan błogości,

- opadanie emocji, stan depresji, czasem sen.

Tym zjawiskom towarzyszą: utrata koordynacji ruchów,

wzmożona wesołość, towarzyskość, wrażenie wyostrzenia

postrzegania zmysłowego. Systematyczne używanie

marihuany lub haszyszu może powodować halucynacje,

stany lękowe, zaburzenia pamięci, poczucia czasu i

odległości, zaburzenia pracy serca i naczyń wieńcowych,

dysfunkcję organów rozrodczych, a także zanik systemu

obrony immunologicznej organizmu. Zaawansowani

narkomani, przy gwałtownym zerwaniu z nałogiem palenia

marihuany lub haszyszu, odczuwają objawy bezsenności,

utraty apetytu, drgawki i nudności, ale objawów tych nie

można traktować jako fizycznego uzależnienia. Natomiast

uzależnienie psychiczne od tych środków wydaje się

bezdyskusyjne.

LSD 25

– narkotyk ten ma postać bezbarwnego płynu bez

zapachu i smaku, bywa też w postaci białego, krystalicznego

proszku, nierozpuszczalnego w wodzie, lecz w

rozpuszczalnikach organicznych (eter, chloroform, benzen). W

postaci płynu lub proszku narkotyk ten jest niezmiernie trudny

do wykrycia. Na ogół przyjmuje się go doustnie. LSD jest

najmocniejszym środkiem halucynogennym. Tzw. „odlot” trwa

od 5 do 8 godzin i charakteryzuje się: występowaniem

świetlistych wizji, zaburzeniami ostrości widzenia i oceny

odległości, wrażeniami widzenia dźwięków i słyszenia kolorów,

zaburzeniami poczucia czasu i przestrzeni. W zależności od

stanu psychicznego lub nastroju, u różnych osób mogą

występować zupełnie różne typy reakcji: może to być stan

podniecenia i euforii lub przygnębienia i płac. Między 8 a 12

godziną po zażyciu LSD następuje stopniowy powrót do stanu
normalnego. Towarzyszy temu zmęczenie i stan napięcia.

Jeżeli chodzi o szkodliwe skutki zażywania

LSD to zdarza się, że w trakcie „odlotu”

narkomanowi towarzyszą koszmarne

widzenia, które doprowadzają go do

samobójstwa, samouszkodzenia ciała i

agresji w stosunku do osób trzecich.

Używanie LSD może na dłuższą metę

powodować groźne i nieodwracalne

choroby umysłowe. LSD nie wywołuje na

ogół uzależnienia fizycznego. U

zaawansowanych narkomanów objawy

takie mogą mieć miejsce, lecz znikają

szybko po odstawieniu leku.

Psycholocybina

– wśród wielu odmian grzybów znajdują się

gatunki posiadające własności halucynogenne. Rosną one

we wszystkich częściach świata, lecz najczęściej występują

w Ameryce Środkowej, zwłaszcza w Meksyku i tam właśnie

mają najwięcej czynnika halucynogennego. Omawiane

grzyby zbiera się i spożywa w stanie świeżym lub suszonym.

Bezpośrednio po spożyciu następują objawy zawrotów

głowy, stany lękowe. Potem pojawiają się barwne obrazy o

zamglonych, ruchomych konturach, dziwaczne formy,

niespotykane kolory. Sprawia to wrażenie, że w otaczającym

świecie nie ma żadnego punktu oparcia. Do szkodliwych

skutków spożywania psylocybiny zaliczyć trzeba

występowanie stanów lękowych i otępienia.

Środki wziewne

Tym terminem określa się grupę substancji

wykorzystywanych niezgodnie z ich przeznaczeniem.

Toksykomani odurzają się oparami takich substancji jak:

eter, benzen, aceton, i inne. Stosuje się je przeważnie przez

inhalowanie oparów wydzielających się z tych produktów.

Wyróżnia się na ogół następujące grupy tych substancji:

- kleje do wykładzin, do gumy,

- rozpuszczalniki (eter, aceton, tri),

- paliwa (benzyna, nafta),

- gazy (nośniki aerozoli).

Poszukiwane przez toksykomanów wrażenia to przed

wszystkim stan euforii i upojenia.

Szkodliwe skutki działania tych środków to: zatrucia

centralnego i obwodowego układu nerwowego,

amnezja, zaburzenia zdolności logicznego myślenia,

zaburzenia osobowości, ślepota, zapalenia nerwów ,

zapalenia skóry i błon śluzowych (egzemy),

zaburzenia układu trawiennego, układu

krwionośnego, pracy płuc i nerek. Przedawkowania

zdarzają się dosyć często, a ich następstwie

występują ataki serca, stan utraty przytomności

(koma) lub śmierć. Środki te powodują silne

uzależnienie psychiczne, a czasem także fizyczne.