Choroby układu

nerwowego

Neurologia

Neurologia

• Różnorodne dolegliwości i objawy
• Utrudniony kontakt z pacjentem
• Długotrwałe badanie
• Znajomość neuroanatomii
• Szukanie porady u internistów i lekarzy

ogólnych

• Jaka część osi nerwowej jest odpowiedzialna

za objawy, czy cun czy oun, kręgosłup czy
nerwy obwodowe

• Objawy zgodne z lokalizacją uszkodzenia

Neurologia

• Wywiad: przebieg choroby w czasie, subiektywna

ocena dolegliwości, wywiad rodzinny,

potwierdzenie wywiadu przez inne osoby, inne

choroby, przyjmowanie leków, nowotwory

• Badanie stanu umysłu: orientacja w czasie i

przestrzeni, pamięć świeża i z przeszłości,

krytycyzm, badanie funkcji mowy

• Badanie nerwów czaszkowych
• Badanie czynności ruchowych
• Odruchy
• Badanie koordynacji ruchowej
• Badanie chodu

Neurologia

• Badania laboratoryjne: poziom elektrolitów

w surowicy, morfologia krwi, ocena funkcji
nerek, wątroby i układu wydzielania
wewnętrznego

• Badanie płynu mózgowo-lędźwiowego
• Badania obrazowe: TK,MR, angiografia, PET
• Badania elektrofizjologiczne:
1. Elektroencefalografia
2. Elektromiografia

Neurologia

Wskazania do nakłucia lędźwiowego: zapalenie

opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, zmiany

nowotworowe, zapalenia wielonerwowe,

zaburzenia demielinizacyjne, nadciśnienie

śródczaszkowe, niewyjaśnione zaburzenia

neurologiczne, lecznicze i diagnostyczne

Technika zabiegu: ułożenie bokiem, pacjent jest

„zwinięty w kłębek”, tyłem do lekarza, przestrzeń

L2 lub L3 lub niżej, znieczulenie miejscowe

Pomiar ciśnienia, badanie płynu w kierunku:

drobnoustrojów, białka, cukru, tłuszczów,

immunoelektroforeza, badania genetyczne, testy

serologiczne

Powikłania: wgłobienie móżdżkowe lub namiotowe,

Choroby ośrodkowego układu

nerwowego

Migrena: nawracający ból głowy i lub
objawy neurologiczne przebiegający z
okresami bezbólowymi i często
prowokowane przez typowe bodźce
Czerwone wino, miesiączka, głód, brak snu,
jaskrawe światło, zapach perfum, zły stan
psychiczny
Skłonność dziedziczna, kobiety
Migrena klasyczna: czuciowe, ruchowe, wzrokowe
objawy prodromalne tzw aura
Migrena zwykła bez aury
Zaburzenia układu serotoninergicznego

Choroby ośrodkowego układu

nerwowego

• Klasterowy ból głowy- występowanie w

ciągu dnia jednego do trzech napadów

krótkotrwałego bólu w okolicy oczodołu

przez 4-8 tygodni i następuje okres

remisji, rok lub bez remisji

• Częściej chorują mężczyźni
• Ośrodkiem aktywującym chorobę jest

prawdopodobnie podwzgórze

• Zaburzenia układu serotoninergicznego

Choroby ośrodkowego układu

nerwowego

Padaczka – choroba w której powtarzają się napady

padaczkowe będące wynikiem przewlekłego

procesu chorobowego

Napady padaczkowe- zaburzenia spowodowane

nieprawidłowymi, nadmiernymi i

hipersynchronicznymi wyładowaniami grup

neuronów w obrębie oun. Różna manifestacja od

gwałtownych drgawek do doznań, które mogą być

niezauważone przez otoczenia

Wystąpienie pojedynczego napadu lub

powtarzających się napadów wywołanych

czynnikiem, który można wyeliminować nie

oznacza że pacjent choruje na padaczkę

Choroby ośrodkowego układu

nerwowego

•

Częściowy i uogólniony charakter czynności

napadowej

•

Przyczyny napadów padaczkowych

1.

Infekcja, gorączka

2.

Uraz

3.

Zaburzenia genetyczne

4.

Przyjmowanie substancji uzależniających, alkohol,

zespół abstynencyjny

5.

Guz mózgu

6.

Choroba Alzheimera

7.

Padaczka samoistna

•

Różnicowanie padaczki z innymi stanami

chorobowymi

Choroby naczyniowe mózgu

• Niedokrwienie i zawał mózgu w przebiegu

miażdżycy. Mechanizm zakrzepowy i zatorowy.
Udar mózgu u 80-90% osób bez ostrzeżenia

• Przejściowe napady niedokrwienne, transient

ischemic attack-TIA, krócej niż 24 godziny

• Udar niedokrwienny odwracalny i dokonany
• Objawy: zależą od miejsca zamknięcia tętnicy,

niedowład połowiczy o nagłym początku,
połowicze zaburzenia czucia, afazja,

Choroby naczyniowe mózgu

• Czynniki ryzyka: starszy wiek, dodatni

wywiad rodzinny, cukrzyca, nadciśnienie
tętnicze, palenie tytoniu, zaburzona
gospodarka lipidowa

• Zapobieganie: dieta i zmiana stylu życia,

leki (aspiryna)

• Zatory mózgowe: kardiogenne, 15% udarów

mózgu

• Krwotok śródmózgowy, pęknięcie małej

tętnicy, nadciśnienie tętnicze

Choroba Alzheimera

Choroby otępienne
1.10% osób po 70 roku życia, u połowy z nich jest to efekt choroby

Alzheimera

2.Opisana w 1907 roku przez Alojzego Alzheimera u 55 letniej kobiety
3.Stopniowo narastające zaburzenia pamięci, wolno postępujące otępienie
4.Nasilony rozlany, zanik kory mózgowej, poszerzenie układu komorowego
5. W ocenie mikroskopowej: blaszki starcze zawierające βamyloid i złogi

βamyloidu w naczyniach

5.Objawy: zaburzenia pamięci, zaburzenia procesów poznawczych, pacjent

nie zdaje sobie z tego sprawy lub popada w depresje, zaburzenia w

posługiwaniu się mową, zaburzenia snu i czuwania, szurający chód,

sztywność mięśniowa, spowolnienie i niezgrabność ruchów

6.Czas trwania choroby 8-10 lat ale nawet 25 lat
7.Czynniki ryzyka: wiek, dodatni wywiad rodzinny, czynnik genetyczny

(gen białka prekursorowego amyloidu w chromosomie 21), płeć żeńska,

czynniki środowiskowe

Choroba Parkinsona

• Parkinsonizm jest to zespół objawów obejmujących

zmienną kombinację drżenia, sztywności mięśniowej

i spowolnienia ruchowego z charakterystycznym

zaburzeniem chodu ( małe, szurające kroczki) i

postawy

• Początek w średnim i późnym wieku z postępującą

niesprawnością, w równym stopniu choroba dotyczy

obu płci

• Efekt utraty pigmentowanych komórek nerwowych

w części zbitej istoty czarnej i w miejscu sinawym

w śródmózgowiu. Niedobór dopaminy.

• Schorzenie układu pozapiramidowego

• Przyczyna nieznana, nieznany czynnik toksyczny,

toksyny endogenne, czynnik genetyczny?

Choroby nerwów

czaszkowych

• Neuralgia nerwu trójdzielnego, ból w okolicy

ust

• Porażenie nerwy twarzowego i kurcz twarzy,

opadnięcie kącika ust, wygładzenie fałdów

mimicznych, niemożność zamknięcia

powiek, wyciekanie śliny z kącika ust, utrata

smaku ból przy głośnych dźwiękach

• Choroba Meniera: nerw 8, przedsionkowo-

słuchowy, zawroty głowy, szum w uszach

głuchota.

• Nerw błędny,10, dysfagia i dysfonia

Urazy głowy i kręgosłupa

• Złamania kości czaszki, krwiak pod lub

nadtwardówkowy, złamania podstawy

czaszki, uszkodzenie nerwów czaszkowych

• Wstrząśnienie mózgu: nagła przemijająca

utrata świadomości, oszołomienie, krótki

okres niepamięci, wymioty, zblednięcie,

zwolnienie akcji serca

• Ciężki uraz głowy i śpiączka,

natychmiastowa opieka neurologiczna

• Urazy rdzenia kręgowego: porażenia dwu i

czterokończynowe

Guzy mózgu

• Objawy: ogniskowe objawy neurologiczne, napady

padaczkowe, , ból głowy, zmiana osobowości,

depresja

• Gwiaździaki, skapodrzewiaki, wyściółczaki,

rozrodczaki, rdzeniaki, oponiaki, chłoniaki

• Narażenie na promieniowanie jonizujące,

uwarunkowania genetyczne

• Przerzuty nowotworowe do mózgu: płuco, pierś,

czerniak, przewód pokarmowy, układ moczo-płciowy

• Kompresja rdzenia kręgowego przez zmianę

nowotworową

Stwardnienie rozsiane

Choroby demielinizacyjne
Stwardnienie rozsiane, sclerosis multiplex,
SM, przewlekły stan zapalny, demielinizacja
i bliznowacenie. Zmiany rozsiane w czasie
i przestrzeni
Etiologia immunologiczna, wyzwolona
czynnikami środowiskowymi u osób
podatnych genetycznie
Rozsiane zmiany bliznowacenia w
makroskopowym badaniu mózgu
Częściej u kobiet
Czynniki środowiskowe: wysoki status socjoekonomiczny,

czynniki

Infekcyjne
Czynniki genetyczne: choroba występuje w rodzinach

Stwardnienie rozsiane

•

Objawy

1.

Osłabienie jednej lub kilku kończyn

2.

Zapalenie nerwu wzrokowego

3.

Podwójne widzenie

4.

Zaburzenia czucia, parestezje

5.

Ataksja, dysartria

6.

Nerwoból nerwu trójdzielnego

7.

Porażenie nerwu twarzowego

8.

Zawroty głowy

9.

Zaburzenia oddawania moczu i wypróżniania

10. Zaburzenia poznawcze: zaburzenia koncentracji,

wesołkowatość

11. Rzuty zaostrzeń i remisji choroby
12. Niepełnosprawność

Choroby niedoborowe

• Niedobory witaminowe
1. Choroba Wernickego, niedobór tiaminy, B1
2. Psychoza Korsakowa, niedobór tiaminy
3. Alkoholowy zanik mózgu, niedobór witamin

z grupy B

4. Polineuropatie niedoborowe, jw
5. Pelagra, niedobór niacyny, witamina PP
6. Zwyrodnienie sznurowe rdzenia, niedobór

witaminy B12

Choroby obwodowego układu

nerwowego i złącza nerwowo-

mięśniowego

• Neuropatie obwodowe,

polineuropatie

• Miastenia( myasthenia gravis MG):

osłabienie i męczliwość mięśni
szkieletowych, zmniejszenie liczby
aktywnych receptorów acetylocholiny