Wyposażenie dróg
Wyposażenie dróg
Bariery ochronne
Bariery ochronne
Drogowe bariery ochronne są
Drogowe bariery ochronne są
urządzeniami bezpieczeństwa ruchu
urządzeniami bezpieczeństwa ruchu
drogowego stosowanymi w celu
drogowego stosowanymi w celu
zapobieżenia zjechaniu pojazdu z
zapobieżenia zjechaniu pojazdu z
drogi w miejscach niebezpiecznych,
drogi w miejscach niebezpiecznych,
wyjechania pojazdu poza koronę
wyjechania pojazdu poza koronę
drogi, przejechania pojazdu na
drogi, przejechania pojazdu na
jezdnię przeznaczoną dla
jezdnię przeznaczoną dla
przeciwnego kierunku ruchu lub
przeciwnego kierunku ruchu lub
niedopuszczenia do powstania
niedopuszczenia do powstania
kolizji pojazdu z obiektami lub
kolizji pojazdu z obiektami lub
przeszkodami stałymi znajdującymi
przeszkodami stałymi znajdującymi
się w pobliżu jezdni.
się w pobliżu jezdni.
Wszystkie bariery ochronne muszą
Wszystkie bariery ochronne muszą
być sprawdzone w celu określenia
być sprawdzone w celu określenia
ich skuteczności. Takich sprawdzeń
ich skuteczności. Takich sprawdzeń
barier ochronnych dokonuje się w
barier ochronnych dokonuje się w
poligonowych badaniach
poligonowych badaniach
zderzeniowych, czyli testach
zderzeniowych, czyli testach
przeprowadzonych w warunkach
przeprowadzonych w warunkach
rzeczywistych z udziałem pojazdów
rzeczywistych z udziałem pojazdów
o określonej masie uderzających z
o określonej masie uderzających z
założoną prędkością w barierę pod
założoną prędkością w barierę pod
określonym kątem.
określonym kątem.
Do określenie skuteczności
Do określenie skuteczności
bariery do powstrzymywania
bariery do powstrzymywania
zderzenia z pojazdem stosowane
zderzenia z pojazdem stosowane
są następujące kryteria:
są następujące kryteria:
poziom powstrzymywania,
poziom powstrzymywania,
odkształcenie bariery wyrażone
odkształcenie bariery wyrażone
szerokością pracującą,
szerokością pracującą,
poziom intensywności zderzenia.
poziom intensywności zderzenia.
W praktyce ogółem można
W praktyce ogółem można
wykonywać jedenaście rodzajów
wykonywać jedenaście rodzajów
testów zderzeniowych różniących się
testów zderzeniowych różniących się
następującymi warunkami badań:
następującymi warunkami badań:
rodzajem pojazdu (samochód
rodzajem pojazdu (samochód
osobowy, autobus, samochód
osobowy, autobus, samochód
ciężarowy ciężki),
ciężarowy ciężki),
prędkością zderzenia w granicach
prędkością zderzenia w granicach
od 65 do 100 km/h,
od 65 do 100 km/h,
całkowitą masą pojazdu od 900 do
całkowitą masą pojazdu od 900 do
38 000 kg.
38 000 kg.
Wyróżnia się następujące poziomy
Wyróżnia się następujące poziomy
powstrzymywania danego typu
powstrzymywania danego typu
bariery:
bariery:
powstrzymywanie małe oznaczone
powstrzymywanie małe oznaczone
jako T1, T2 i T3,
jako T1, T2 i T3,
powstrzymywanie normalne
powstrzymywanie normalne
oznaczone jako N1 i N2,
oznaczone jako N1 i N2,
powstrzymywanie podwyższone
powstrzymywanie podwyższone
oznaczone jako H1, H2 i H3,
oznaczone jako H1, H2 i H3,
powstrzymywanie bardzo wysokie
powstrzymywanie bardzo wysokie
oznaczone jako H4a i H4b.
oznaczone jako H4a i H4b.
Poziom szerokości pracującej, oznacza
Poziom szerokości pracującej, oznacza
odległość pomiędzy boczną
odległość pomiędzy boczną
powierzchnią czołowa bariery (zwaną
powierzchnią czołowa bariery (zwaną
licem prowadnicy) od strony ruchu
licem prowadnicy) od strony ruchu
przed zderzeniem a maksymalnym
przed zderzeniem a maksymalnym
dynamicznym odchyleniem
dynamicznym odchyleniem
jakiegokolwiek punktu bariery po
jakiegokolwiek punktu bariery po
zderzeniu. Na tej podstawie określa się
zderzeniu. Na tej podstawie określa się
klasę poziomu szerokości pracującej.
klasę poziomu szerokości pracującej.
Wyróżniono osiem klas poziomu
Wyróżniono osiem klas poziomu
szerokości pracującej oznaczonych od
szerokości pracującej oznaczonych od
W1 do W8, które są zależne od wyniku
W1 do W8, które są zależne od wyniku
badania zderzeniowego.
badania zderzeniowego.
Poziom intensywności zderzenia pozwala
Poziom intensywności zderzenia pozwala
na określenie oddziaływania zderzenia
na określenie oddziaływania zderzenia
pojazdu z barierą na osoby znajdujące
pojazdu z barierą na osoby znajdujące
się w pojeździe. Kryterium to jest
się w pojeździe. Kryterium to jest
ustalane na podstawie następujących
ustalane na podstawie następujących
wskaźników:
wskaźników:
ASI – wskaźnik intensywności
ASI – wskaźnik intensywności
przyśpieszenia lub opóźnienia,
przyśpieszenia lub opóźnienia,
THIV – teoretyczna prędkość głowy
THIV – teoretyczna prędkość głowy
wewnątrz pojazdu w czasie zderzenia,
wewnątrz pojazdu w czasie zderzenia,
PHD – opóźnienie głowy wewnątrz
PHD – opóźnienie głowy wewnątrz
pojazdu po zderzeniu.
pojazdu po zderzeniu.
W zależności od uzyskanych wyników
W zależności od uzyskanych wyników
pomiarów wyróżnia się trzy poziomy
pomiarów wyróżnia się trzy poziomy
intensywności zderzenia oznaczone jako
intensywności zderzenia oznaczone jako
A, B i C.
A, B i C.
Konieczna jest analiza potrzeby zastosowania
Konieczna jest analiza potrzeby zastosowania
bariery na danym odcinku drogi z
bariery na danym odcinku drogi z
rozpoznaniem otoczenia drogi w celu
rozpoznaniem otoczenia drogi w celu
zidentyfikowania obiektów stanowiących
zidentyfikowania obiektów stanowiących
zagrożenie dla ruchu. W analizie uwzględnia
zagrożenie dla ruchu. W analizie uwzględnia
się następujące dane:
się następujące dane:
wysokość krawędzi obszaru zagrożonego lub
wysokość krawędzi obszaru zagrożonego lub
przeszkody (słupa, drzewa, skarpy itp.),
przeszkody (słupa, drzewa, skarpy itp.),
odstęp miarodajny, czyli rzeczywista odległość
odstęp miarodajny, czyli rzeczywista odległość
od linii odniesienia (np. krawędzi jezdni) do
od linii odniesienia (np. krawędzi jezdni) do
krawędzi obszaru zagrożonego lub przeszkody,
krawędzi obszaru zagrożonego lub przeszkody,
prędkość miarodajną przewidywaną na danym
prędkość miarodajną przewidywaną na danym
odcinku drogi, odwzorowującą rzeczywista
odcinku drogi, odwzorowującą rzeczywista
prędkość pojazdów na drodze w ruchu
prędkość pojazdów na drodze w ruchu
swobodnym.
swobodnym.
Wynikiem analizy jest ocena potrzeby
Wynikiem analizy jest ocena potrzeby
zastosowania bariery ochronnej. Jeśli z analizy
zastosowania bariery ochronnej. Jeśli z analizy
wynika taka potrzeba, to ocenia się stopień
wynika taka potrzeba, to ocenia się stopień
zagrożenia.
zagrożenia.
RODZAJE BARIER OCHRONNYCH
RODZAJE BARIER OCHRONNYCH
Ze względu na rodzaj materiału
Ze względu na rodzaj materiału
wyróżniamy następujące rodzaje barier:
wyróżniamy następujące rodzaje barier:
- stalowe,
- stalowe,
- betonowe,
- betonowe,
- linowe.
- linowe.
Spotyka się także bariery stalowo-
Spotyka się także bariery stalowo-
betonowe, które są skonstruowane z
betonowe, które są skonstruowane z
bariery pełnej betonowej z umieszczoną
bariery pełnej betonowej z umieszczoną
nad nią prowadnicą stalową.
nad nią prowadnicą stalową.
Z uwagi na miejsce usytuowania dzielimy
Z uwagi na miejsce usytuowania dzielimy
bariery na następujące rodzaje:
bariery na następujące rodzaje:
jednostronna (skrajna) – chroni użytkowników
jednostronna (skrajna) – chroni użytkowników
ruchu przed niebezpiecznymi następstwami
ruchu przed niebezpiecznymi następstwami
zjechania z drogi lub mostu i jest
zjechania z drogi lub mostu i jest
skonstruowana z prowadnicy zamocowanej z
skonstruowana z prowadnicy zamocowanej z
jednej strony słupków przystosowanej do
jednej strony słupków przystosowanej do
przyjmowania zderzeń z jednej strony,
przyjmowania zderzeń z jednej strony,
dwustronna (dzieląca) – przeciwdziała
dwustronna (dzieląca) – przeciwdziała
przejechaniu pojazdów na drugą jezdnię i jest
przejechaniu pojazdów na drugą jezdnię i jest
umieszczana na pasie dzielącym drogi
umieszczana na pasie dzielącym drogi
dwujezdniowej lub bocznym pasie dzielącym,
dwujezdniowej lub bocznym pasie dzielącym,
osłonowa – umieszczana między jezdnią a
osłonowa – umieszczana między jezdnią a
obiektami budowlanymi lub innymi
obiektami budowlanymi lub innymi
przeszkodami znajdującymi się w sposób trwały
przeszkodami znajdującymi się w sposób trwały
blisko jezdni.
blisko jezdni.
Szczególnym rozwiązaniem
Szczególnym rozwiązaniem
technicznym są barieroporęcze,
technicznym są barieroporęcze,
czyli bariery mostowe
czyli bariery mostowe
umieszczane na krawędzi obiektu
umieszczane na krawędzi obiektu
mostowego i posiadające
mostowego i posiadające
dodatkowo poręcz dla pieszych.
dodatkowo poręcz dla pieszych.
Z uwagi na czas zamontowania
Z uwagi na czas zamontowania
barier na drodze lub obiekcie
barier na drodze lub obiekcie
mostowym bariery dzielimy na:
mostowym bariery dzielimy na:
stałe,
stałe,
tymczasowe – stosowane czasowo
tymczasowe – stosowane czasowo
w okresie robót drogowych lub
w okresie robót drogowych lub
występowania różnych
występowania różnych
niebezpieczeństw i łatwo
niebezpieczeństw i łatwo
usuwalne po zakończeniu robót
usuwalne po zakończeniu robót
lub ustaniu niebezpieczeństw.
lub ustaniu niebezpieczeństw.
BARIERY STALOWE
BARIERY STALOWE
W Polsce najczęściej stosuje się
W Polsce najczęściej stosuje się
bariery stalowe z prowadnicą z
bariery stalowe z prowadnicą z
profilowanej taśmy stalowej. W
profilowanej taśmy stalowej. W
zależności od wymiarów i
zależności od wymiarów i
odległości między słupkami mają
odległości między słupkami mają
charakter barier podatnych lub
charakter barier podatnych lub
wzmocnionych. Widok typowej
wzmocnionych. Widok typowej
bariery stalowej ilustruje rysunek.
bariery stalowej ilustruje rysunek.
Przykłady barier
stalowych
jednostronnych
a) bezprzekładkowa
b) przekładkowa
c) wysięgnikowa
Bariery stalowe
dwustronne
W barierach stalowych stosuje
W barierach stalowych stosuje
się rożne profile prowadnicy, a
się rożne profile prowadnicy, a
mianowicie:
mianowicie:
profilowana taśma stalowa,
profilowana taśma stalowa,
kształtownik o przekroju
kształtownik o przekroju
poprzecznym kwadratowym,
poprzecznym kwadratowym,
kształtownik o przekroju
kształtownik o przekroju
poprzecznym prostokątnym.
poprzecznym prostokątnym.
BARIERY BETONOWE
BARIERY BETONOWE
Bariery betonowe są wytwarzane z betonu
Bariery betonowe są wytwarzane z betonu
zbrojonego stalowymi prętami lub cięgnami.
zbrojonego stalowymi prętami lub cięgnami.
Mogą być wykonywane jako ciąg
Mogą być wykonywane jako ciąg
prefabrykowanych elementów betonowych
prefabrykowanych elementów betonowych
odpowiednio połączonych i tworzących
odpowiednio połączonych i tworzących
konstrukcje bariery ochronnej. Innym
konstrukcje bariery ochronnej. Innym
rozwiązaniem technologicznym jest
rozwiązaniem technologicznym jest
wykonanie bariery betonowej na miejscu
wykonanie bariery betonowej na miejscu
jako konstrukcji monolitycznej. W zależności
jako konstrukcji monolitycznej. W zależności
od przekroju poprzecznego rozróżnia się
od przekroju poprzecznego rozróżnia się
wiele profili, między innymi New Jersey,
wiele profili, między innymi New Jersey,
Texas, STEP, TSS
Texas, STEP, TSS
Przekrój poprzeczny
betonowej bariery New
Jersey
Betonowe bariery pełne muszą być
Betonowe bariery pełne muszą być
dostosowane do wymiarów i
dostosowane do wymiarów i
właściwości technicznych pojazdów
właściwości technicznych pojazdów
samochodowych użytkowanych w
samochodowych użytkowanych w
Polsce. Bariery betonowe stałe
Polsce. Bariery betonowe stałe
muszą być wykonane w sposób
muszą być wykonane w sposób
trwały, a konstrukcja musi
trwały, a konstrukcja musi
wytrzymać kolizję. Są to sztywne
wytrzymać kolizję. Są to sztywne
konstrukcje nie odkształcające się,
konstrukcje nie odkształcające się,
jak w przypadku barier stalowych.
jak w przypadku barier stalowych.
W przekroju poprzecznym drogi
W przekroju poprzecznym drogi
należy stosować zalecane odległości
należy stosować zalecane odległości
ściany bocznej w dolnej części bariery
ściany bocznej w dolnej części bariery
betonowej od krawędzi pasa ruchu,
betonowej od krawędzi pasa ruchu,
pasa awaryjnego bądź krawężnika.
pasa awaryjnego bądź krawężnika.
Odległości te wynoszą:
Odległości te wynoszą:
od krawędzi pasa awaryjnego czyli
od krawędzi pasa awaryjnego czyli
utwardzonego pobocza – 0,50 m,
utwardzonego pobocza – 0,50 m,
od krawędzi pasa ruchu, gdy nie ma
od krawędzi pasa ruchu, gdy nie ma
utwardzonego pobocza – 1,0 m,
utwardzonego pobocza – 1,0 m,
od krawężnika o wysokości co
od krawężnika o wysokości co
najmniej 0,14 m – 0,50 m (warunku
najmniej 0,14 m – 0,50 m (warunku
tego nie stosuje się w sytuacji kiedy
tego nie stosuje się w sytuacji kiedy
spełniony jest poprzedni).
spełniony jest poprzedni).
W Polsce najczęściej stosuje się
W Polsce najczęściej stosuje się
prefabrykowane bariery
prefabrykowane bariery
betonowe typu
betonowe typu
New Jersey o następujących
New Jersey o następujących
rozmiarach szerokości podstawy i
rozmiarach szerokości podstawy i
wysokości:
wysokości:
48/80,
48/80,
60/80,
60/80,
70/100.
70/100.
BARIERY LINOWE
BARIERY LINOWE
Bariery linowe są skonstruowane z
Bariery linowe są skonstruowane z
lin stalowych umocowanych na
lin stalowych umocowanych na
słupkach (stalowych, drewnianych,
słupkach (stalowych, drewnianych,
plastikowych). Liny stalowe musza
plastikowych). Liny stalowe musza
być odpowiednio zakotwione, aby
być odpowiednio zakotwione, aby
przeciwdziałać obciążeniu
przeciwdziałać obciążeniu
powstającemu podczas zderzenia.
powstającemu podczas zderzenia.
Do tego celu są konieczne bloki
Do tego celu są konieczne bloki
kotwiące.
kotwiące.
Schemat bariery
linowej
Dostępne w Polsce bariery
Dostępne w Polsce bariery
linowe mają różne
linowe mają różne
rozwiązania. Najczęściej
rozwiązania. Najczęściej
stosowane są bariery 3 linowe
stosowane są bariery 3 linowe
lub 4 linowe. Rozstaw słupków
lub 4 linowe. Rozstaw słupków
wynosi od 2,5 do 3,0 m.
wynosi od 2,5 do 3,0 m.
W Polsce bariery linowe są
W Polsce bariery linowe są
rzadko stosowane
rzadko stosowane
.
.
BARIERY JEDNOSTRONNE
BARIERY JEDNOSTRONNE
(SKRAJNE)
(SKRAJNE)
Bariery jednostronne są przystosowane
Bariery jednostronne są przystosowane
do zderzeń z jednej strony.
do zderzeń z jednej strony.
Zastosowanie, gdy:
Zastosowanie, gdy:
wysokość nasypu jest większa niż 3,5 m,
wysokość nasypu jest większa niż 3,5 m,
przy nachyleniu skarp bardziej
przy nachyleniu skarp bardziej
stromym niż 1:3,
stromym niż 1:3,
u podnóża nasypu znajdują się obiekty
u podnóża nasypu znajdują się obiekty
lub przeszkody niebezpieczne
lub przeszkody niebezpieczne
dla użytkowników drogi,
dla użytkowników drogi,
nasyp ograniczony jest murem
nasyp ograniczony jest murem
oporowym, którego wysokość jest
oporowym, którego wysokość jest
większa niż 1,50 m.
większa niż 1,50 m.
Elementy stalowej bariery jednostronnej (skrajnej)
Najmniejsze odległości prowadnicy
bariery
od krawędzi obiektu
Rodzaj bariery
Najmniejsza odległość od
krawędzi obiektu
Typ I – wysięgnikowa, słupki co
2 m
- jw., słupki co 2,33 m lub
1,0 m
- pozostałe
2,00 m
1,40 m
1,80 m
Typ II
1,10 m *
*) między barierą a poręczą na obiekcie może znajdować się chodnik.
Przykład bariery
z elementami
poręczy
Betonowe bariery pełne skrajne
Betonowe bariery pełne skrajne
mogą być również stosowane na
mogą być również stosowane na
obiektach mostowych:
obiektach mostowych:
na zewnętrznej krawędzi obiektu
na zewnętrznej krawędzi obiektu
między jezdnią i chodnikiem
między jezdnią i chodnikiem
Połączenie barier betonowych z
Połączenie barier betonowych z
obiektem musi mieć charakter
obiektem musi mieć charakter
trwały
trwały
BARIERY DZIELĄCE
BARIERY DZIELĄCE
Bariery dzielące są stosowane do
Bariery dzielące są stosowane do
oddzielenia jezdni i przeciwdziałają
oddzielenia jezdni i przeciwdziałają
przejechaniu pojazdu samochodowego na
przejechaniu pojazdu samochodowego na
drugą jezdnię. Długość bariery dzielącej
drugą jezdnię. Długość bariery dzielącej
powinna wynosić co najmniej 60 m nie
powinna wynosić co najmniej 60 m nie
wliczając długości nachylonych odcinków
wliczając długości nachylonych odcinków
początkowych i końcowych. Dopuszcza się
początkowych i końcowych. Dopuszcza się
wyjątkowo na stosowanie barier krótszych,
wyjątkowo na stosowanie barier krótszych,
lecz długości takich barier nie mogą być
lecz długości takich barier nie mogą być
mniejsze niż minimalne długości barier
mniejsze niż minimalne długości barier
skrajnych
skrajnych
Bariery na pasie dzielącym stosuje
Bariery na pasie dzielącym stosuje
się wówczas, gdy na pasie dzielącym
się wówczas, gdy na pasie dzielącym
znajdują się obiekty lub przeszkody
znajdują się obiekty lub przeszkody
w odległości 2,50 m od krawędzi
w odległości 2,50 m od krawędzi
pasa ruchu (na autostradach i
pasa ruchu (na autostradach i
drogach ekspresowych w odległości
drogach ekspresowych w odległości
3,50 m) oraz w innych przypadkach,
3,50 m) oraz w innych przypadkach,
gdy wymaga tego bezpieczeństwo
gdy wymaga tego bezpieczeństwo
ruchu drogowego.
ruchu drogowego.
Ponadto bariery dzielące stosuje się na
Ponadto bariery dzielące stosuje się na
autostradach i drogach ekspresowych w
autostradach i drogach ekspresowych w
następujących przypadkach:
następujących przypadkach:
gdy szerokość pasa dzielącego wraz z
gdy szerokość pasa dzielącego wraz z
opaskami jest mniejsza niż 4,50 m,
opaskami jest mniejsza niż 4,50 m,
niezależnie od natężenia ruchu,
niezależnie od natężenia ruchu,
gdy szerokość pasa dzielącego zawiera się
gdy szerokość pasa dzielącego zawiera się
w przedziale 4,50 – 6,0m, a natężenie
w przedziale 4,50 – 6,0m, a natężenie
ruchu w obu kierunkach wynosi:
ruchu w obu kierunkach wynosi:
- 20000 P/24h przy jezdniach
- 20000 P/24h przy jezdniach
dwupasmowych
dwupasmowych
- 30000P/24h przy jezdniach
- 30000P/24h przy jezdniach
trzypasmowych
trzypasmowych
Bariery dzielące powinny być
Bariery dzielące powinny być
zaprojektowane w osi symetrii.
zaprojektowane w osi symetrii.
Przykład bariery mostowej
dzielącej przy szczelinie
ponad 0,10m
BARIERY OSŁONOWE
BARIERY OSŁONOWE
Bariery osłonowe stosowane są w
Bariery osłonowe stosowane są w
celu zapobiegania kolizji z obiektami
celu zapobiegania kolizji z obiektami
lub przeszkodami usytuowanymi na
lub przeszkodami usytuowanymi na
krawędzi drogi lub w pasie dzielącym.
krawędzi drogi lub w pasie dzielącym.
Najmniejsze odległości stalowych
Najmniejsze odległości stalowych
barier osłonowych od osłanianego
barier osłonowych od osłanianego
obiektu lub przeszkody wynoszą od
obiektu lub przeszkody wynoszą od
0,85 do 1,75 m w zależności od
0,85 do 1,75 m w zależności od
rodzaju bariery, a zwłaszcza jej
rodzaju bariery, a zwłaszcza jej
podatności na odkształcenie
podatności na odkształcenie
.
.
Najmniejsze odległości stalowych barier
osłonowych od osłanianego obiektu lub
przeszkody
Typ bariery
Odległość prowadnicy od
obiektu lub przeszkody
Typ I –
wysięgnikowe
- pozostałe
1,75 m
1,60 m
Typ II
0,85 m
Odcinki przejściowe
Odcinki przejściowe
Odcinki przejściowe barier ochronnych
Odcinki przejściowe barier ochronnych
stosuje się w szczególności
stosuje się w szczególności
przy połączeniu barier o różnych
przy połączeniu barier o różnych
sztywnościach. Szczególnie przy
sztywnościach. Szczególnie przy
zmianie bariery z betonowej na stalową
zmianie bariery z betonowej na stalową
i odwrotnie, należy stosować odcinki o
i odwrotnie, należy stosować odcinki o
odpowiednio zwiększającej lub
odpowiednio zwiększającej lub
zmniejszającej się sztywności. Długości
zmniejszającej się sztywności. Długości
tych odcinków nie mogą być mniejsze
tych odcinków nie mogą być mniejsze
niż 8,0 m, a gdy prędkość rzeczywista
niż 8,0 m, a gdy prędkość rzeczywista
jest większa niż 80 km/h - 12,0 m.
jest większa niż 80 km/h - 12,0 m.
Odcinki początkowe i
Odcinki początkowe i
końcowe
końcowe
Odcinki początkowe i końcowe
Odcinki początkowe i końcowe
barier ochronnych muszą być
barier ochronnych muszą być
odpowiednio zabezpieczone. W
odpowiednio zabezpieczone. W
szczególności odcinki początkowe,
szczególności odcinki początkowe,
aby ewentualna kolizja miała jak
aby ewentualna kolizja miała jak
najmniejsze skutki. Poziome odcinki
najmniejsze skutki. Poziome odcinki
początkowe są niedopuszczalne.
początkowe są niedopuszczalne.
Muszą być stosowane odpowiednie
Muszą być stosowane odpowiednie
nachylenia do poziomu drogi.
nachylenia do poziomu drogi.