Normalne vs nienormalne

Normalne vs nienormalne

zachowanie

zachowanie

Norma

Norma



Ilościowa –

wynik pomiaru

odzwierciedlający rozkład cechy w populacji.



Społeczno-kulturowa –

(a) to, co

powszechne, typowe dla danej kultury, zgodne ze
zwyczajami, konwencjami; (b) zgodne z normami
skodyfikowanymi, moralnymi i prawnymi.



Teoretyczna –

odwołanie się do

prawidłowości lub twierdzeń wyprowadzonych z
teorii naukowych.

Kryteria anormalności

Kryteria anormalności

1

1

(Seligman, M., Rosenhan, D.)

(Seligman, M., Rosenhan, D.)



Cierpienie - ból fizyczny i psychiczny, dolegliwości z powodu

lęku, braku energii, braku chęci do życia, głębokiego

niezaspokojenia, poczucia obciążenia i trudności

uniemożliwiających realizację zadań życiowych (wiele zaburzeń

psychicznych tego warunku nie spełnia, np. stan maniakal ny,

patologia społeczna).



Trudność w przystosowaniu indywidualnym — niezdolność lub

ograni czenie realizacji zadań życiowych i zaspokajania potrzeb,

stagnacja, brak sensu i rozwoju.



Naruszanie norm społecznych - niezgodność postępowania z

oczekiwa niami społecznymi; odchylenie od typowości oraz

naruszanie norm społe cznych i etycznych (tę formę

nienormalności ocenia obserwator, reprezen tanci porządku

społecznego i prawnego; istnieje możliwość nadużyć spo

łecznych i stosowania kryteriów pochodzących od norm

patologicznej subkultury oraz, z drugiej strony, zaliczenia do

patologii zachowań nie konwencjonalnych czy też opozycyjnych).

W tym kryterium mieszczą się wszystkie zachowania

antyspołeczne, zagrażające życiu i zdrowiu innych ludzi oraz

niszczące ład społeczny. Problem polega jednak na tym, czy są

to tylko dewiacje, przestępstwa, czy zachowania antyspołeczne,

których wewnętrzny mechanizm wskazuje na istnienie patologii.

Kryteria anormalności

Kryteria anormalności

2

2

(Seligman, M., Rosenhan, D.)

(Seligman, M., Rosenhan, D.)



Nieracjonalność i dziwaczność - zachowania i wypowiedzi są

obiektyw nie rzecz biorąc sprzeczne ze sprawdzianem rzeczywistości

i logiki, chodzi tu o przekonania urojeniowe pozostające w rażącej

sprzeczności z faktami, o rozerwanie myśli i wypowiedzi.



Zachowania niekontrolowane, nieprzewidywalne - chodzi tu

najczęściej o zachowania pod wpływem silnych emocji (np.

przerażenia wskutek halu cynacji, napadu złości), silnego

pobudzenia wskutek uszkodzeń w mózgu.



Zachowania niekonwencjonalne - są to zachowania niezgodne z kon

wencją dominującą w danym okresie, stylem zachowania, ubiorem;

jest to pewien typ łagodnej dewiacji, która utrudnia życie

społeczne, np. styl życia i brak higieny ludzi bezdomnych,

zachowania grup młodzieżowych; są to też zachowania rzadkie i

społecznie niepożądane; kryterium ich oceny może być bardzo

subiektywne.



Dyskomfort obserwatora - występuje zdaniem autorów wówczas,

gdy ludzie naruszają niepisane immanentne zasady postępowania;

mogą to być dziedziczne wzory zachowań lub reguły bardzo głęboko

tkwiące we wzo rach kultury. Człowiek, który nie czuje w swoim

zachowaniu nic nie stosowanego (np. pluje innym pod nogi, klepie

po ramieniu, przekracza granice intymne, biega nago po stadionie

itp.) wywołuje u obserwatorów wrażenie nienormalności, a od tego -

jak piszą autorzy - już tylko jeden krok do rozpoznania patologii.