Koncepcje i metody
kształcenia związane z
wykorzystaniem mediów
Prof. dr hab. Wacław
Strykowski
Koncepcje i metody
kształcenia związane z
wykorzystaniem mediów
Prof. dr hab. Wacław
Strykowski
Kształcenie multimedialne:
definicja
• K. M. – to koncepcja nauczania i uczenia się
oparta na kompleksowym i funkcjonalnym
wykorzystaniu w realizacji procesu
kształcenia (samokształcenia) zarówno
prostych (tradycyjnych) jak i złożonych
(technicznych) środków dydaktycznych czyli
mediów i technologii informacyjnych.
Kształcenie multimedialne:
walory
• Wielokodowy przekaz informacji
i wielozmysowy odbiór treści.
• Wzrost poziomu emocji i motywacji.
• Większa atrakcyjność zajęć.
Kształcenie multimedialne:
warunki pomyślnej realizacji
Odpowiednie wyposażenie i
urządzenie pomieszczeń
dydaktycznych.
Kompetencje medialne, techniczne
i metodyczne nauczyciela.
Tworzenie zbiorów materiałów i
programów dydaktycznych oraz
banku informacji na ich temat.
Kształcenie multimedialne:
mediateka/ medioteka
M. - zbiór różnorodnych nośników
informacji (książki, folie, kasety, płyty,
dyskietki) zgromadzonych w jednym
miejscu (bibliotece, klasie, pracowni),
które razem z kompletem
dostosowanej do nich aparatury służą
wielozmyslowemu przekazywaniu
informacji do celów naukowych,
dydaktycznych, rozrywkowych.
Nauczanie programowane:
istota
N. P. – uczenie się bezpośrednio z mediów;
• uczeń korzysta z informacji
przekazywanych za pomocą podręcznika,
maszyny dydaktycznej, komputera;
• proces nauczania i uczenia się jest
organizowany przez odpowiednio
skonstruowany program eksponowany za
pomocą urządzenia technicznego;
Nauczanie programowane:
cechy konstytutywne, zasady
• z. podziału materiału na niewielkie
porcje (dawki, kroki)
• z. aktywizowania uczniów
studiujących programowany materiał
• z. natychmiastowej oceny każdej
odpowiedzi ucznia
Nauczanie programowane:
cechy konstytutywne, zasady
• z. zasada indywidualizowania tempa i
treści uczenia się
• z. zasada empirycznej weryfikacji
tekstów (materiałów)
programowanych
Nauczanie programowane:
rodzaje programów
• Program liniowy – uczeń konstruuje
odpowiedzi, uczniowie przechodzą tą
samą drogę
• Program rozgałęziony – uczeń
wybiera odpowiedzi, uczniowie
realizują program różnymi drogami
• Program mieszany
Kształcenie zdalne / na
odległość,
e-learning: cechy
• Brak bezpośredniego kontaktu
nauczyciela z uczniami (są w różnych
miejscach)
• Uczniowie uczą się ze specjalnie
przygotowanych materiałów
i programów medialnych
Kształcenie zdalne / na
odległość,
e-learning: cechy
• Komunikowanie się nauczyciela i
uczniów za pomocą mediów:
pośrednie - internet, telefon
korespondencja
• Niezbędna infrastruktura:
urządzenia i materiały
dydaktyczne w domu
Kształcenie na odległość:
uczestnicy
• Osoby pracujące zawodowo i
mieszkające daleko
• Osoby niepełnosprawne
• Osoby, które muszą przebywać w
domu np. matki samotnie
wychowujące dzieci
• Osoby preferujące samodzielny i
indywidualny styl uczenia się
Formy e-learning (1)
• E-learning: uczenie się z
wykorzystaniem
technologii informatycznych.
• Formy - ze względu na dostępność w czasie:
1. tryb synchroniczny – nauka na żywo za
pośrednictwem elektronicznych środków
komunikacji, np. czat, komunikator, tele -
/wideokonferencja, wirtualna tablica;
Formy e-learning (2)
2. tryb asynchroniczny, niewymagający
jednoczesnej obecności uczących się i
nauczyciela, np. e-mail, forum dyskusyjne,
interaktywne kursy multimedialne,
symulacje, biblioteki e - książek i
wykładów nagranych na wideo, samouczek
programów, szeroko rozumiane źródła
internetowe (plus tzw. wyszukiwarki) itp.
Formy e-learning (3)
• Formy, ze względu na stosowane
techniki:
a. radio, telewizja
b. nauczanie wspomagane
komputerem, np. kursy
multimedialne, samouczki
programów, symulacje itp.
Formy e-learning (4)
c. nauczanie z wykorzystaniem
internetu:
- jako zbioru informacji (strony www,
wyszukiwarki, filmy edukacyjne,
programy P2P itp.)
- poprzez narzędzia komunikacji (czat,
komunikator tekstowy i głosowy,
forum dyskusyjne, platformy pracy
grupowej, wideokonferencje itp.)
Mikronauczanie,
Nauczanie zmikroskopowane
• Polega na nagrywaniu kamerą video
prowadzonych przez studentów
zajęć, a następnie ich oglądaniu i
analizowaniu w małych grupach,
celem ich ulepszenia. Ponowne
powtarzanie procesu.
Mikronauczanie: cechy
- podział całych zajęć na fragmenty
- kształtowanie jednej umiejętności
- ograniczenie liczby
uczniów/studentów
- analizowanie wykonanych nagrań
- natychmiast podjęta autokorekcja
- powtórne przeprowadzenie lekcji
- ponowne nagrywanie, oceniania itd
Portfolio: kolekcja materiałów
w teczkach
• Metoda pracy z uczniami polegająca na
gromadzeniu materiałów w teczkach, które
dokumentują ich pracę na określony
temat.
• Etapy pracy:
- gromadzenie, kompletowanie
i porządkowanie materiałów przez uczniów
Portfolio: cechy
- współpraca uczniów z nauczycielem
mająca na celu wyjaśnienie
pojawiających się problemów i
wątpliwości
- ocena zawartości teczki przez
nauczyciela
- wykorzystanie teczki na
lekcji/zajęciach w celu realizowania
innych zadań
Portfolio: walory
• uczenie się: szukania,
selekcjonowania i porządkowania
informacji
• samodzielne zdobywanie wiedzy i
rozwiązywanie problemów
• wdrażanie do samokształcenia i
kształcenia ustawicznego
Uczenie się poprzez
wykonywanie komunikatów
medialnych
• wykonywanie fotografii i plakatów
• wykonywanie audycji radiowych i
nagrań audio
• wykonywanie filmów video
• przygotowywanie prezentacji
multimedialnych
• wykonywanie stron internetowych
Literatura
• Strykowski W.: Kształcenie multimedialne
w pracy szkoły, Edukacja Medialna, 1997
nr 3.
• Dąbrowki M., Zając M. (red.):
E-learning w kształceniu akademickim.
FPIAKE, Warszawa 2006.
• Strykowski W., Strykowska J., Pielachowski
J.: Kompetencje nauczyciela szkoły
współczesnej, Wyd. eMPi2, Poznań 2003.