Optymalna
Optymalna
farmakoterapia
farmakoterapia
lekami
lekami
przeciwhistaminow
przeciwhistaminow
ymi
ymi
G. Andryskowski
G. Andryskowski
Klinika Chorób Wewnętrznych z Oddziałem Farmakologii Klinicznej i
Klinika Chorób Wewnętrznych z Oddziałem Farmakologii Klinicznej i
Terapii Monitorowanej
Terapii Monitorowanej
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
2007r.
2007r.
HISTAMINA
HISTAMINA
Mediator reakcji alergicznej
Mediator reakcji alergicznej
Synteza w 1907
Synteza w 1907
Występuje w tkankach zwierząt i
Występuje w tkankach zwierząt i
ludzi
ludzi
(
(
histos
histos
-tkanka) i ma budowę aminy
-tkanka) i ma budowę aminy
Receptory histaminowe
Receptory histaminowe
H
H
1
1
H
H
2
2
H
H
3
3
H
H
4
4
Działanie histaminy na
Działanie histaminy na
komórki i tkanki poprzez
komórki i tkanki poprzez
receptory
receptory
H
H
1
1
Skurcz mięśni gładkich
Skurcz mięśni gładkich
Wzrost przepuszczalności naczyń
Wzrost przepuszczalności naczyń
Świąd skóry, obrzęk
Świąd skóry, obrzęk
Stymulacja wydzieliny śluzowej w nosie
Stymulacja wydzieliny śluzowej w nosie
Aktywacja nerwu błędnego w drogach
Aktywacja nerwu błędnego w drogach
oddechowych
oddechowych
Przyśpieszenie czynności serca
Przyśpieszenie czynności serca
Pobudzenie syntezy PGD
Pobudzenie syntezy PGD
2,
2,
prostacykliny i
prostacykliny i
tromboksanu
tromboksanu
Wzrost stężenia cGMP
Wzrost stężenia cGMP
Działanie histaminy na
Działanie histaminy na
komórki i tkanki poprzez
komórki i tkanki poprzez
receptory
receptory
H
H
2
2
Wzrost wydzielania soku żołądkowego
Wzrost wydzielania soku żołądkowego
Wzrost wydzielania śluzu
Wzrost wydzielania śluzu
Rozszerzenie oskrzeli
Rozszerzenie oskrzeli
Wzrost stężenia cyklicznego AMP
Wzrost stężenia cyklicznego AMP
Hamowanie chemotaksji neutrofilów
Hamowanie chemotaksji neutrofilów
Hamowanie wydzielania histaminy z bazofilów
Hamowanie wydzielania histaminy z bazofilów
Hamowanie funkcji supresorowych limfocytów
Hamowanie funkcji supresorowych limfocytów
T ?
T ?
Działanie histaminy na
Działanie histaminy na
komórki i tkanki poprzez
komórki i tkanki poprzez
receptory
receptory
H
H
3
3
Regulacja syntezy i wydzielania
Regulacja syntezy i wydzielania
histaminy w ośrodkowym układzie
histaminy w ośrodkowym układzie
nerwowym
nerwowym
Regulacja snu, czuwania i
Regulacja snu, czuwania i
pobudzenia psychomotorycznego
pobudzenia psychomotorycznego
Obniżenie ciśnienia
Obniżenie ciśnienia
Przyśpieszenie czynności serca
Przyśpieszenie czynności serca
Działanie histaminy na
Działanie histaminy na
komórki i tkanki poprzez
komórki i tkanki poprzez
receptory
receptory
H
H
4
4
Immunomodulacja
Immunomodulacja
Podział leków
Podział leków
przeciwhistaminowyc
przeciwhistaminowyc
h
h
Blokery H
Blokery H
1
1
receptorów:
receptorów:
1.Leki I-giej generacji - leki
1.Leki I-giej generacji - leki
klasyczne
klasyczne
2.Leki II-giej generacji
2.Leki II-giej generacji
Leki przeciwhistaminowe
Leki przeciwhistaminowe
I generacji (R 06)
I generacji (R 06)
1.
1.
Antazolina (Phenazolina)
Antazolina (Phenazolina)
2.
2.
Cyproheptadyna (Peritol)
Cyproheptadyna (Peritol)
3.
3.
Prometazyna (Diphergan)
Prometazyna (Diphergan)
4.
4.
Klemastyna
Klemastyna
5.
5.
Ketotifen
Ketotifen
6.
6.
Tietylperazyna (Torecan)
Tietylperazyna (Torecan)
Hydroksyzyna – (N05) anksjolityk
Hydroksyzyna – (N05) anksjolityk
Leki przeciwhistaminowe
Leki przeciwhistaminowe
I generacji (R 06) mechanizm
I generacji (R 06) mechanizm
działania
działania
Blokada receptora:
Blokada receptora:
H
H
1
1
cholinergicznego
cholinergicznego
serotoninowego
serotoninowego
dopaminergicznego
dopaminergicznego
noradrenergicznego
noradrenergicznego
Leki- I generacja-
Leki- I generacja-
interakcje
interakcje
Potęgują działanie depresyjne na
Potęgują działanie depresyjne na
OUN leków
OUN leków
nasennych i uspokajających
nasennych i uspokajających
alkoholu
alkoholu
Leki przeciwhistaminowe
Leki przeciwhistaminowe
I generacji (N 05)
I generacji (N 05)
wykorzystywane dodatkowe
wykorzystywane dodatkowe
działanie
działanie
Hydroxyzyna:
Hydroxyzyna:
przeciwlękowe,
przeciwlękowe,
uspokajające,
uspokajające,
przeciwbólowe,
przeciwbólowe,
przeciwświądowe,
przeciwświądowe,
przeciwwymiotnie
przeciwwymiotnie
przeciwhistaminowe
przeciwhistaminowe
HYDROXYZYNA
HYDROXYZYNA
Hydroxyzinum roztwór do
Hydroxyzinum roztwór do
wstrzykiwań
wstrzykiwań
0,05g/ml
0,05g/ml
Hydroxyzinum draż. 0,01 (30 draż.);
Hydroxyzinum draż. 0,01 (30 draż.);
0,025 (30draż)
0,025 (30draż)
Hydroxyzinum syrop 0,002g/ml
Hydroxyzinum syrop 0,002g/ml
Atarax- syrop 0,002 g/ml (200 ml)
Atarax- syrop 0,002 g/ml (200 ml)
tabl. powl. 0,025 g (25 tabl)
tabl. powl. 0,025 g (25 tabl)
PROMETAZYNA
PROMETAZYNA
stosowana w:
stosowana w:
premedykacji przed zabiegami
premedykacji przed zabiegami
inwazyjnymi oraz w okresie
inwazyjnymi oraz w okresie
pooperacyjnym (lek uspokajający,
pooperacyjnym (lek uspokajający,
przeciwkaszlowy, przeciwwymiotny)
przeciwkaszlowy, przeciwwymiotny)
ostrych odczynach alergicznych ze
ostrych odczynach alergicznych ze
świądem, (odczyny poprzetoczeniowe)
świądem, (odczyny poprzetoczeniowe)
chorobie lokomocyjnej; zmniejsza
chorobie lokomocyjnej; zmniejsza
pobudzenie przedsionkowe, hamuje
pobudzenie przedsionkowe, hamuje
działanie błędnikowe
działanie błędnikowe
PROMETAZYNA
PROMETAZYNA
Roztwór do wstrzykiwań 0,025/1ml
Roztwór do wstrzykiwań 0,025/1ml
Diphergan syrop 0,001 g/ml
Diphergan syrop 0,001 g/ml
Diphergan draż 0,01 g, 0,025
Diphergan draż 0,01 g, 0,025
Promethazine syrop 0,001g/ml
Promethazine syrop 0,001g/ml
Leki przeciwhistaminowe
Leki przeciwhistaminowe
I generacji (R 06)
I generacji (R 06)
wykorzystywane dodatkowe
wykorzystywane dodatkowe
działanie
działanie
Phenazolina:
Phenazolina:
przeciwobrzękowo
przeciwobrzękowo
nieswoiście przeciwzapalnie,
nieswoiście przeciwzapalnie,
uspokajające,
uspokajające,
przeciwbólowe,
przeciwbólowe,
przeciwświądowo,
przeciwświądowo,
antyarytmicznie
antyarytmicznie
ANTAZOLINA
ANTAZOLINA
Preparat :
Preparat :
Phenazolinum
Phenazolinum
0,05g/ml-rozwtór do wstrzykiwań
0,05g/ml-rozwtór do wstrzykiwań
WSKAZANIA:
WSKAZANIA:
Obrzęk Quincke
Obrzęk Quincke
’
’
go
go
Odczyny zapalno – uczuleniowe po
Odczyny zapalno – uczuleniowe po
ukąszeniach owadów i lekach
ukąszeniach owadów i lekach
Niemiarowości nadkomorowe
Niemiarowości nadkomorowe
ANTAZOLINA
ANTAZOLINA
Preparaty złożone:
Preparaty złożone:
Dermophenazol-płyn do natryskiwania na skórę
Dermophenazol-płyn do natryskiwania na skórę
(antazolina i nafazolina)
(antazolina i nafazolina)
Oftophenazol –krople do oczu (antazolina i
Oftophenazol –krople do oczu (antazolina i
nafazolina)
nafazolina)
Rhinophenazol –krople do nosa (antazolina i
Rhinophenazol –krople do nosa (antazolina i
nafazolina)
nafazolina)
KLEMASTYNA
KLEMASTYNA
stosowana :
stosowana :
zapobiegawczo przed zabiegami lub
zapobiegawczo przed zabiegami lub
badaniami diagnostycznymi mogącymi
badaniami diagnostycznymi mogącymi
wywołać wstrząs anafilaktyczny (np.
wywołać wstrząs anafilaktyczny (np.
podanie środka kontrastowego)
podanie środka kontrastowego)
Kontaktowe zapalenie skóry, wyprysk
Kontaktowe zapalenie skóry, wyprysk
kontaktowy ( ze świądem)
kontaktowy ( ze świądem)
wspomagająco- zapalenie jamy
wspomagająco- zapalenie jamy
nosowo-gardłowej, naczynioruchowy
nosowo-gardłowej, naczynioruchowy
nieżyt nosa
nieżyt nosa
KLEMASTYNA
KLEMASTYNA
Clemastinum roztwór do
Clemastinum roztwór do
wstrzykiwań 2 mg/2 ml
wstrzykiwań 2 mg/2 ml
Clemastinum syrop 0,1 mg/ml
Clemastinum syrop 0,1 mg/ml
Tabl 0,001 (30 tabl)
Tabl 0,001 (30 tabl)
CYPROHEPTADYNA
CYPROHEPTADYNA
stosowana w:
stosowana w:
celu pobudzenia łaknienia i zwiększenia
celu pobudzenia łaknienia i zwiększenia
masy ciała (jadłowstęt psychiczny, brak
masy ciała (jadłowstęt psychiczny, brak
łaknienia w chorobach wyniszczających,
łaknienia w chorobach wyniszczających,
stany wyczerpania)
stany wyczerpania)
w przypadku nieskuteczności innych
w przypadku nieskuteczności innych
leków w chorobach alergicznych skóry ze
leków w chorobach alergicznych skóry ze
znacznie nasilonym świądem (pokrzywka,
znacznie nasilonym świądem (pokrzywka,
osutka polekowa)
osutka polekowa)
obrzęk naczynioworuchowy
obrzęk naczynioworuchowy
bólach głowy pochodzenia naczyniowego
bólach głowy pochodzenia naczyniowego
Dawkowanie:
Dawkowanie:
Leki przeciwhistaminowe I generacji
Leki przeciwhistaminowe I generacji
nie kumulują się T
nie kumulują się T
½
½
= 3h (około),
= 3h (około),
podawanie częste co 4-6 godzin.
podawanie częste co 4-6 godzin.
Wyjątek stanowi klemastyna T
Wyjątek stanowi klemastyna T
½
½
=
=
10h, podawane co 12 godzin
10h, podawane co 12 godzin
Blokery H
Blokery H
1
1
receptorów:
receptorów:
leki klasyczne
leki klasyczne
Wady (?):
Wady (?):
Słabo wybiórczo działają na receptory
Słabo wybiórczo działają na receptory
H
H
1
1
Działają dodatkowo:
Działają dodatkowo:
cholinergicznie
cholinergicznie
dopaminergiczne
dopaminergiczne
serotoninergiczne
serotoninergiczne
adrenergiczne
adrenergiczne
Blokery H
Blokery H
1
1
receptorów:
receptorów:
leki klasyczne
leki klasyczne
Zalety:
Zalety:
Dostępne formy parenteralne
Dostępne formy parenteralne
Skuteczne w kontaktowym zapaleniu
Skuteczne w kontaktowym zapaleniu
skóry i wyprysku atopowym z dużym
skóry i wyprysku atopowym z dużym
świądem
świądem
Wniosek:
Wniosek:
Leki przeciwhistaminowe I generacji
Leki przeciwhistaminowe I generacji
stosowane są zbyt często w chorobach
stosowane są zbyt często w chorobach
alergicznych.
alergicznych.
Należy je zamieniać na leki II
Należy je zamieniać na leki II
generacji
generacji
Istnieją rzadkie sytuacje kliniczne, gdy
Istnieją rzadkie sytuacje kliniczne, gdy
stosowanie leków p. histaminowych I
stosowanie leków p. histaminowych I
generacji jest niezastąpione.
generacji jest niezastąpione.
Blokery H
Blokery H
1
1
receptorów:
receptorów:
Leki drugiej generacji:
Leki drugiej generacji:
1.
1.
Cetyryzyna
Cetyryzyna
2.
2.
Lewocetyryzyna
Lewocetyryzyna
3.
3.
Loratydyna
Loratydyna
4.
4.
Desloratadyna
Desloratadyna
5.
5.
Azelastyna
Azelastyna
6.
6.
Mizolastyna
Mizolastyna
7.
7.
Feksofenadyna
Feksofenadyna
(Terfenadyna Astemizol ) – wycofane
(Terfenadyna Astemizol ) – wycofane
Blokery
Blokery
H
H
1
1
receptorów:
receptorów:
leki drugiej generacji
leki drugiej generacji
Mechanizm działania- konkurują z histaminą
Mechanizm działania- konkurują z histaminą
o receptory histaminowe
o receptory histaminowe
Stosować należy je profilaktycznie, tzn. przed
Stosować należy je profilaktycznie, tzn. przed
wystąpieniem objawów
wystąpieniem objawów
Hamują uwalnianie histaminy z bazofilów
Hamują uwalnianie histaminy z bazofilów
ludzkich poddanych prowokacji
ludzkich poddanych prowokacji
immunologicznej i nieimmunologicznej
immunologicznej i nieimmunologicznej
Powodują zahamowanie napływu do miejsca
Powodują zahamowanie napływu do miejsca
reakcji alergicznej komórek zapalnych, takich
reakcji alergicznej komórek zapalnych, takich
jak: eozynofile, neutrofile, limfocyty oraz
jak: eozynofile, neutrofile, limfocyty oraz
zmniejszenie ekspresji cząstek ICAM-1 na
zmniejszenie ekspresji cząstek ICAM-1 na
komórkach śródbłonka naczyń, nabłonka dróg
komórkach śródbłonka naczyń, nabłonka dróg
oddechowych i spojówek
oddechowych i spojówek
WCHŁANIANIE:
WCHŁANIANIE:
Wszystkie leki II generacji
Wszystkie leki II generacji
dobrze wchłaniają się z
dobrze wchłaniają się z
przewodu pokarmowego.
przewodu pokarmowego.
Jednoczesne spożywanie
Jednoczesne spożywanie
pokarmu nie wpływa na
pokarmu nie wpływa na
wchłanianie cetiriziny i
wchłanianie cetiriziny i
mizolastyny.
mizolastyny.
POCZĄTEK DZIAŁANIA
POCZĄTEK DZIAŁANIA
Leki I generacji po podaniu
Leki I generacji po podaniu
pozajelitowym 15 minut, po
pozajelitowym 15 minut, po
doustnym 30
doustnym 30
Leki II generacji nie są podawane
Leki II generacji nie są podawane
pozajetitowo a działanie po podaniu
pozajetitowo a działanie po podaniu
doustnym występuje póżniej
doustnym występuje póżniej
Najszybciej z tej grupy działa
Najszybciej z tej grupy działa
cetyryzyna
cetyryzyna
METABOLIZM:
METABOLIZM:
Większość leków z tej grupy jest metabolizowana
Większość leków z tej grupy jest metabolizowana
w wytworzeniem czynnych metabolitów
w wytworzeniem czynnych metabolitów
Metabolizm w wątrobie (cytochrom P-450 CYP
Metabolizm w wątrobie (cytochrom P-450 CYP
3A4)
3A4)
Antybiotyki makrolidowe, leki przeciwgrzybicze-
Antybiotyki makrolidowe, leki przeciwgrzybicze-
Blokowanie enzymu CYP 3A4- wzrost stężenia
Blokowanie enzymu CYP 3A4- wzrost stężenia
leków przeciwhistaminowych
leków przeciwhistaminowych
Wyjątkiem jest cetirizina. 60-70% wydalane jest
Wyjątkiem jest cetirizina. 60-70% wydalane jest
niezmienione przez nerki.
niezmienione przez nerki.
Może być podawana pacjentom z uszkodzeniem
Może być podawana pacjentom z uszkodzeniem
wątroby
wątroby
Zastosowanie kliniczne
Zastosowanie kliniczne
Alergiczny nieżyt nosa
Alergiczny nieżyt nosa
Całoroczny nieżyt nosa
Całoroczny nieżyt nosa
- zmniejszają świąd oczu i nosa, kichanie
- zmniejszają świąd oczu i nosa, kichanie
-zmniejszają produkcję wodnistej
-zmniejszają produkcję wodnistej
wydzieliny
wydzieliny
-zmniejszają blokadę przewodów
-zmniejszają blokadę przewodów
nosowych
nosowych
- zmniejszają nadreaktywność błony
- zmniejszają nadreaktywność błony
śluzowej nosa
śluzowej nosa
- zmniejszają zaburzenia węchu
- zmniejszają zaburzenia węchu
Alergiczny nieżyt nosa
Alergiczny nieżyt nosa
W piśmiennictwie nie ma
W piśmiennictwie nie ma
doniesień o braku
doniesień o braku
skuteczności antagonistów
skuteczności antagonistów
H
H
1
1
w leczeniu alergicznego
w leczeniu alergicznego
nieżytu nosa.
nieżytu nosa.
Leki p. histaminowe w
Leki p. histaminowe w
alergicznym zapaleniu jamy
alergicznym zapaleniu jamy
ustnej, gardła, krtani, zatok
ustnej, gardła, krtani, zatok
przynosowych i ucha.
przynosowych i ucha.
Tło alergiczne należy rozumieć
Tło alergiczne należy rozumieć
jako jeden z mechanizmów
jako jeden z mechanizmów
zapalenia jamy ustnej, ucha,
zapalenia jamy ustnej, ucha,
zatok przynosowych, krtani i
zatok przynosowych, krtani i
gardła w różnicowaniu zapalenia
gardła w różnicowaniu zapalenia
dotyczącego tych okolic.
dotyczącego tych okolic.
Atopowe zapalenie skóry
Atopowe zapalenie skóry
Uwarunkowane genetycznie
Uwarunkowane genetycznie
Na przebieg wpływają czynniki
Na przebieg wpływają czynniki
środowiskowe, alergeny pokarmowe
środowiskowe, alergeny pokarmowe
i powietrznopochodne
i powietrznopochodne
Atopowe zapalenie skóry
Atopowe zapalenie skóry
Jest przewlekłym i nawrotowym
Jest przewlekłym i nawrotowym
schorzeniem o podłożu
schorzeniem o podłożu
zapalnym, które zalicza się do
zapalnym, które zalicza się do
grupy chorób atopowych o
grupy chorób atopowych o
charakterystycznej morfologii
charakterystycznej morfologii
oraz lokalizacji zależnej od typu
oraz lokalizacji zależnej od typu
klinicznego.
klinicznego.
Atopowe zapalenie skóry
Atopowe zapalenie skóry
a leki p. histaminowe
a leki p. histaminowe
Łagodzą świąd i zmniejszają nasilenie
Łagodzą świąd i zmniejszają nasilenie
zmian skórnych
zmian skórnych
Jedynie ciężkie, atopowe zapalenie
Jedynie ciężkie, atopowe zapalenie
skóry przebiegające z silnym świądem i
skóry przebiegające z silnym świądem i
drapaniem w ciągu nocy wymaga
drapaniem w ciągu nocy wymaga
zastosowania tzw. klasycznych leków
zastosowania tzw. klasycznych leków
przeciwhistaminowych, które wykazują
przeciwhistaminowych, które wykazują
silne działanie uspokajające (np.
silne działanie uspokajające (np.
Hydroksyzyna, Cyproheptadyna)
Hydroksyzyna, Cyproheptadyna)
Zastosowanie kliniczne:
Zastosowanie kliniczne:
Ostra i przewlekła
Ostra i przewlekła
pokrzywka
pokrzywka
Pokrzywki fizykalne
Pokrzywki fizykalne
Oprócz unikania ekspozycji na
Oprócz unikania ekspozycji na
czynnik wywołujący stosuje się leki
czynnik wywołujący stosuje się leki
przeciwhistaminowe rH
przeciwhistaminowe rH
1
1
często w
często w
skojarzeniu z rH
skojarzeniu z rH
2
2
Ceteryzyna wykazuje największą
Ceteryzyna wykazuje największą
moc hamowania bąbla
moc hamowania bąbla
histaminowego
histaminowego
Pokrzywka świetlna -
Pokrzywka świetlna -
leczenie
leczenie
Wywoływanie tolerancji świetlnej
Wywoływanie tolerancji świetlnej
Szczególnie zalecana jest cetyryzyna
Szczególnie zalecana jest cetyryzyna
Leki przeciwhistaminowe II
Leki przeciwhistaminowe II
giej – skuteczność:
giej – skuteczność:
80 – 90% w ostrej pokrzywce i
80 – 90% w ostrej pokrzywce i
ostrym obrzęku naczynioruchowym,
ostrym obrzęku naczynioruchowym,
profilaktyce pokrzywki i profilaktyce
profilaktyce pokrzywki i profilaktyce
obrzęku naczynioruchowego
obrzęku naczynioruchowego
długotrwałym leczeniu pokrzywki
długotrwałym leczeniu pokrzywki
przewlekłej,
przewlekłej,
Obrzęk naczynioruchowy
Obrzęk naczynioruchowy
W przypadku gdy proces chorobowy
W przypadku gdy proces chorobowy
umiejscowiony jest głębiej i dotyczy
umiejscowiony jest głębiej i dotyczy
tkanki podskórnej lub podśluzowej,
tkanki podskórnej lub podśluzowej,
mamy do czynienia z obrzękiem
mamy do czynienia z obrzękiem
naczynioruchowym
naczynioruchowym
Obrzęk naczynioruchowy rozwija się
Obrzęk naczynioruchowy rozwija się
u około połowy chorych na
u około połowy chorych na
pokrzywkę.
pokrzywkę.
Leki p. histaminowe w
Leki p. histaminowe w
alergicznych chorobach
alergicznych chorobach
oczu stosuje się:
oczu stosuje się:
ogólnie i miejscowo, gdyż wykazują
ogólnie i miejscowo, gdyż wykazują
dużą skuteczność w leczeniu
dużą skuteczność w leczeniu
wszystkich postaci alergicznych
wszystkich postaci alergicznych
chorób narządu wzroku.
chorób narządu wzroku.
długotrwale
długotrwale
w ciężkich postaciach jednocześnie z
w ciężkich postaciach jednocześnie z
miejscowo stosowanymi
miejscowo stosowanymi
glikokortykosteroidami, leczenie przez
glikokortykosteroidami, leczenie przez
okulistę.
okulistę.
Inne zastosowanie
Inne zastosowanie
kliniczne:
kliniczne:
Łagodzenie alergicznych reakcji na
Łagodzenie alergicznych reakcji na
ukąszenie owadów
ukąszenie owadów
Pomocnicza rola we wstrząsie
Pomocnicza rola we wstrząsie
anafilaktycznym
anafilaktycznym
Zapobieganie rozwojowi astmy u
Zapobieganie rozwojowi astmy u
dzieci
dzieci
Alergie i nietolerancje pokarmowe
Alergie i nietolerancje pokarmowe
Zapobieganie rozwojowi
Zapobieganie rozwojowi
astmy u dzieci
astmy u dzieci
Stosowanie leków przeciwhistaminowych
Stosowanie leków przeciwhistaminowych
jest wskazane u chorych na astmę u
jest wskazane u chorych na astmę u
których współistnieją sporadyczny lub
których współistnieją sporadyczny lub
przewlekły alergiczny nieżyt nosa, lub
przewlekły alergiczny nieżyt nosa, lub
inne manifestacje alergii.
inne manifestacje alergii.
Cetyryzyna może być stosowana
Cetyryzyna może być stosowana
przewlekle u małych dzieci, u których
przewlekle u małych dzieci, u których
stwierdza się czynniki ryzyka wystąpienia
stwierdza się czynniki ryzyka wystąpienia
astmy, takie jak AZS, wysokie całkowite
astmy, takie jak AZS, wysokie całkowite
stężenia w surowicy IgE i swoistych IgE.
stężenia w surowicy IgE i swoistych IgE.
Narządowe objawy alergii
Narządowe objawy alergii
pokarmowej:
pokarmowej:
Przewód pokarmowy
Przewód pokarmowy
Skóra
Skóra
Układ oddechowy
Układ oddechowy
Reakcje uogólnione
Reakcje uogólnione
Narząd wzroku
Narząd wzroku
Dawkowanie:
Dawkowanie:
Leki przeciwhistaminowe II generacji
Leki przeciwhistaminowe II generacji
podawane 1 raz na dobę.
podawane 1 raz na dobę.
Dzieci wymagają dawkowania cetyrizyny 2x na
Dzieci wymagają dawkowania cetyrizyny 2x na
dobę
dobę
Badania ostatnich lat udowodniły
Badania ostatnich lat udowodniły
bezpieczeństwo i możliwość stosowania
bezpieczeństwo i możliwość stosowania
ceteryzyny od 13 miesiąca życia. a dawki
ceteryzyny od 13 miesiąca życia. a dawki
cetyryzyny mogą być większe niż zwykle
cetyryzyny mogą być większe niż zwykle
zalecane ( po dawce 60 mg cetyryzyny na
zalecane ( po dawce 60 mg cetyryzyny na
dobę nie obserwowano żadnych działań na
dobę nie obserwowano żadnych działań na
układ sercowo – naczyniowy).
układ sercowo – naczyniowy).
ODCZYNY SKÓRNE:
ODCZYNY SKÓRNE:
Odczyny skórne na histaminę i
Odczyny skórne na histaminę i
alergeny ulegają zahamowaniu na
alergeny ulegają zahamowaniu na
dłużej po lekach II generacji niż po I
dłużej po lekach II generacji niż po I
– klasycznych
– klasycznych
Testy skórne
Testy skórne
Po upływie 5 okresów półtrwania
Po upływie 5 okresów półtrwania
leku jego stężenie w organizmie jest
leku jego stężenie w organizmie jest
w granicach nieistotnych klinicznie i
w granicach nieistotnych klinicznie i
nie ma wpływu na wyniki testów
nie ma wpływu na wyniki testów
skórnych
skórnych
Farmakokinetyka leków
Farmakokinetyka leków
przeciwhistaminowych drugiej
przeciwhistaminowych drugiej
generacji
generacji
Dane
Dane
metabolicz
metabolicz
ne
ne
60 mg
60 mg
terfenad
terfenad
yny
yny
10 mg
10 mg
astemizol
astemizol
u
u
10 mg
10 mg
cetyryzy
cetyryzy
ny
ny
10 mg
10 mg
loratad
loratad
yny
yny
120 lub
120 lub
180mg
180mg
feksofenad
feksofenad
yny
yny
absorpcja
absorpcja
+++
+++
+/-
+/-
+++
+++
+++
+++
+++
+++
Maksymaln
Maksymaln
e stężenie
e stężenie
w osoczu
w osoczu
po
po
1-2 h
1-2 h
1-4 h
1-4 h
1 h
1 h
1 h
1 h
1-3 h
1-3 h
Czas
Czas
półtrwania
półtrwania
4-6 h
4-6 h
8-10 dni
8-10 dni
7-9 h
7-9 h
Wzrasta
Wzrasta
przy
przy
upośledze
upośledze
niu funkcji
niu funkcji
nerek
nerek
12 h
12 h
( 20 h)
( 20 h)
11-15 h
11-15 h
Czas max
Czas max
stęż
stęż
1-2 h
1-2 h
3-24 h
3-24 h
50 min.
50 min.
90 min
90 min
1 h
1 h
Odstępy
Odstępy
pomiędzy
pomiędzy
dawkami
dawkami
12 h
12 h
24 h
24 h
24 h
24 h
24 h
24 h
24 h
24 h
Wpływ leków
Wpływ leków
przeciwhistaminowych na
przeciwhistaminowych na
pohistaminowy odczyn
pohistaminowy odczyn
skórny
skórny
Lek
Lek
Czas hamowania
Czas hamowania
odczynu
odczynu
Cetyryzyna
Cetyryzyna
4 dni
4 dni
Loratadyna
Loratadyna
5 dni
5 dni
Azelastyna
Azelastyna
9 dni
9 dni
Feksofenadyna
Feksofenadyna
4 dni
4 dni
Mizolastyna
Mizolastyna
4 dni
4 dni
Dezloratadyna
Dezloratadyna
5 dni
5 dni
Działania niepożądane
Działania niepożądane
Leki I generacji u 20 – 60%
Leki I generacji u 20 – 60%
wywołują objawy ze strony
wywołują objawy ze strony
ośrodkowego układu nerwowego
ośrodkowego układu nerwowego
Leki II generacji takie działania
Leki II generacji takie działania
wykazują w zakresie zbliżonym do
wykazują w zakresie zbliżonym do
placebo
placebo
Osobnicze zmienności są dość
Osobnicze zmienności są dość
znaczne
znaczne
Czy leki p. histaminowe wpływają na
wzrost masy ciała?
Leki p. histaminowe klasyczne powodują przyrost masy
ciała wynikający z działania na OUN. Mechanizm
przyrostu masy ciała po lekach II – giej generacji jest
nienany, obserwowany był po astemizolu.
Działania
Działania
cholinolityczne:
cholinolityczne:
Nie występują w czasie
Nie występują w czasie
podawania leków II generacji
podawania leków II generacji
( można stosować u
( można stosować u
pacjentów z jaskrą i
pacjentów z jaskrą i
przerostem gruczołu
przerostem gruczołu
krokowego).
krokowego).
Działania
Działania
kardiodepresyjne
kardiodepresyjne
Może wystąpić po
Może wystąpić po
loratadynie. Mechanizm
loratadynie. Mechanizm
polega na blokowaniu
polega na blokowaniu
kanałów potasowych. W EKG
kanałów potasowych. W EKG
wydłuzenie odcinka QT.
wydłuzenie odcinka QT.
Cetyryzyna nie blokuje
Cetyryzyna nie blokuje
kanałów potasowych
kanałów potasowych