ANALIZA
JAKOŚCIOWA
III I IV GRUPY
ANIONÓW
ANALIZA
JAKOŚCIOWA
III I IV GRUPY
ANIONÓW
III GRUPA ANIONÓW
III GRUPA ANIONÓW
- SO
- SO
3
3
2-
2-
jon siarczanowy
jon siarczanowy
-CO
-CO
3
3
2-
2-
jon węglanowy
jon węglanowy
-C
-C
2
2
O
O
4
4
2-
2-
jon szczawianowy
jon szczawianowy
-BO
-BO
2
2
2-
2-
jon boranowy
jon boranowy
Podobnie jak aniony II grupy tworzą z
Podobnie jak aniony II grupy tworzą z
osady
osady
rozpuszczalne w rozcieńczonym
rozpuszczalne w rozcieńczonym
.
.
Jednak w przeciwieństwie do anionów II grupy tworzą
Jednak w przeciwieństwie do anionów II grupy tworzą
białe osady z
białe osady z
.
.
W środowisku kwaśnym
W środowisku kwaśnym
bardzo intensywnie
bardzo intensywnie
rozkłada się z wydzieleniem
rozkłada się z wydzieleniem
, który
, który
zmętnia
zmętnia
. Wydzielający się gaz nie ma
. Wydzielający się gaz nie ma
zapachu. Ze względu na dużą intensywność rozkładu
zapachu. Ze względu na dużą intensywność rozkładu
tworzą się bąbelki i może dojść nawet do powstania
tworzą się bąbelki i może dojść nawet do powstania
piany.
piany.
SO
SO
3
3
2-
2-
również rozkładają się w środowisku kwaśnym z
również rozkładają się w środowisku kwaśnym z
wydzieleniem
wydzieleniem
, jednak zachodzi to
, jednak zachodzi to
znacznie wolniej.
znacznie wolniej.
Dwutlenek siarki
Dwutlenek siarki
ma ostry, duszący
ma ostry, duszący
zapach.SO
zapach.SO
3
3
2-
2-
odbarwia MnO
odbarwia MnO
4-
4-
utleniając się doSO
utleniając się doSO
4
4
2-
2-
.
.
JON SO
JON SO
3
3
2-
2-
Analiza jakościowa:
Analiza jakościowa:
Reakcja z jonami Ag
Reakcja z jonami Ag
+
+
2Ag
2Ag
+
+
+SO
+SO
3
3
2-
2-
AgSO
AgSO
3
3
AgSO
AgSO
3
3
+SO
+SO
3
3
2-
2-
2AgSO
2AgSO
3
3
-
-
Jony Ag+ wytrącają biały osad siarczanu srebra, łatwo
Jony Ag+ wytrącają biały osad siarczanu srebra, łatwo
rozpuszczalnego w nadmiarze siarczynów. AgS
rozpuszczalnego w nadmiarze siarczynów. AgS
O
O
3
3
rozpuszcza się w HNO
rozpuszcza się w HNO
3
3
,CH
,CH
3
3
COOH i NH
COOH i NH
4
4
OH
OH
Reakcja z jonami Ba
Reakcja z jonami Ba
2+
2+
Ba
Ba
2+
2+
+SO
+SO
3
3
2-
2-
BaSO
BaSO
3
3
Jony Ba2+ wytrącają biały osad BaSO
Jony Ba2+ wytrącają biały osad BaSO
3
3
. Osad ten
. Osad ten
rozpuszcza się w rozcieńczonym HNO
rozpuszcza się w rozcieńczonym HNO
3
3
Reakcja z jonami Sr
2+
Sr
2+
+ SO
32-
SrSO
3
Jony Sr2+ wytrącają biały osad siarczanu strontowego,
nie rozpuszczalny w CH
3
COOH
Reakcja z KMnO
4
2MnO
4-
+5SO
32-
+H
+
5SO
42-
+2Mn
2+
+3H
2
O
Roztwór nadmanganianu potasowego odbarwia się pod
wpływem jony SO
32-
utleniając go do jonów SO
42-
Reakcja z wodą jodową (I2 w KI)
I
2
+ SO
32-
+H
2
O 2I
-
+SO
42-
+2H
+
Następuje odbarwienie wody jodowej
JON CO
JON CO
3
3
2-
2-
Analiza jakościowa:
Analiza jakościowa:
Reakcja z azotanem (V) srebra:
Reakcja z azotanem (V) srebra:
Azotan (V) srebra tworzy z jonami
Azotan (V) srebra tworzy z jonami
węglanowymi biały osad, który z
węglanowymi biały osad, który z
czasem ciemnieje (szybciej po
czasem ciemnieje (szybciej po
ogrzaniu), ze względu na rozkład
ogrzaniu), ze względu na rozkład
węglanu srebra, z utworzeniem
węglanu srebra, z utworzeniem
brunatnego tlenku srebra:
brunatnego tlenku srebra:
Reakcja z chlorkiem baru
(NH
4
)
2
CO
3
+BaCl
2
BaCO
3
+ 2NH
4
Cl
Powstaje biały osad węglanu baru (III)
Reakcja z chlorowodorem
(NH
4
)
2
CO
3
+2HCl H
2
O +CO
2
+2NH
4
Cl
Uwalnia się dwutlenek węgla, który powoduje
zmętnienie wody wapiennej lub wody barytowej na
skutek wytrącenia się osadu CaCO
3
lub BaCO
3
Reakcja z kwasem siarkowym (VI):
Reakcja z kwasem siarkowym (VI):
Kwas siarkowy (VI) rozkłada węglany
Kwas siarkowy (VI) rozkłada węglany
z wydzieleniem dwutlenku węgla
z wydzieleniem dwutlenku węgla
(roztwór perli się).
(roztwór perli się).
JON C
JON C
2
2
0
0
4
4
2-
2-
Analiza jakościowa
Reakcja z azotanem (V) srebra (III)
K
2
C
2
O
4
+2AgNO
3
Ag
2
C
2
C
4
+2KNO
3
Wytrąca się biały serowaty osad szczawianu srebra,
rozpuszczalny w rozcieńczonym HNO
3
i NH
4
OH
Reakcja z chlorkiem baru (II)
K
2
C
2
O
4
+BaCl
2
BaC
2
O
4
+2KCl
Wytrąca się biały osad szczawianu barowego ,
łatwo rozpuszczalny w rozcieńczonym HNO
3
i
NH
4
OH, w dużej ilości w CH
3
COOH i H
2
C
2
O
4
podczas gotowania.
Reakcja z jonami Ca2+
Ca
2+
+ C
2
O
42-
CaC
2
O
4
Wytrąca się biały osad szczawianu wapniowego,
rozpuszczalny w kwasach mineralnych, nie
rozpuszczalny w CH
3
COOH, H
2
C
2
O
4
i (NH
4
)
2
C
2
O
4
Reakcja z KMnO
4
2MnO
4-
+5C
2
O
42-
+16H
+
10CO
2
+2Mn
2+
+H
2
O
W roztworze zakwaszonym utlenia na gorąco C
2
O
42-
do
CO
2
. przy tej reakcji następuje charakterystyczne
wydzielanie pęcherzyków CO
2
.
JON BO
JON BO
2
2
2-
2-
Analiza jakościowa
Reakcja z azotanem srebra
NaBO
2
+ AgNO
3
AgBO
2
+ NaNO
3
Wytrąca się biały osad metaboranu srebra,
rozpuszczalny w HNO
3
i NH
4
OH
.
2AgBO
2
+ 3H
2
O Ag
2
O + 2H
3
BO
3
Powstaje brunatny osad
Reakcja z chlorkiem baru
2KBO
2
+BaCl
2
Ba(BO
2
)
2
+ 2KCl
Wytrąca się biały osad metaboranu barowego,
rozpuszczalny w rozcieńczonych kwasach
mineralnych.
Zabarwienie płomienia. Lotne sole boru zabarwiają
płomień na zielono.
IV GRUPA ANIONÓW
IV GRUPA ANIONÓW
-S
-S
2
2
O
O
3
3
2-
2-
jon tiosiarczanowy
jon tiosiarczanowy
-PO
-PO
4
4
3-
3-
jon fosforanowy
jon fosforanowy
-AsO
-AsO
4
4
3-
3-
jon arsenianowy
jon arsenianowy
JON S
JON S
2
2
0
0
3
3
2-
2-
Analiza jakościowa
Reakcja z azotanem srebra (III)
Na
2
S
2
O
3
+ 2AgNO
3
Ag
2
S
2
O
3
+ 2NaNO
3
Ag
2
S
2
O
3
+ H
2
O Ag
2
S +H
2
SO
4
Ag
2
S
2
O
3
+2Na
2
S
2
O
3
Na
4
[Ag
2
(S
2
O
3
)
3
]
Wytrąca się początkowo biały osad tiosiarczanu srebra,
który szybko żółknie i czernieje, tworząc ostatecznie
czarny siarczek srebra.
Osad Ag
2
S
2
O
3
rozpuszcza się w nadmiarze Na
2
S
2
O
3
Reakcja z chlorkiem Baru
Na
2
S
2
O
3
+BaCl
2
BaS
2
O
3
+2NaCl
Wytrąca się biały krystaliczny osad tiosiarczanu
barowego, rozpuszczalny w gorącej wodzie i
rozcieńczonych HCl i HNO
3
. podczas rozp wydziela się
siarka.
Roztwór nadmanganianu potasowego KMnO
4
utlenia jon S
2
O
32-
w środowisku kwaśnym do
jonów SO
42-
a w środowisku zasadowym do
S
4
O
62-
Jod utlenia tiosiarczan do czterotionianu:
2S
2
O
32-
+ I
2
S
4
O
62-
+2I
-
JON PO
JON PO
4
4
3-
3-
Analiza jakościowa:
Analiza jakościowa:
Reakcja z azotanem (V) srebra:
Reakcja z azotanem (V) srebra:
Azotan (V) srebra wytrąca z obojętnych
Azotan (V) srebra wytrąca z obojętnych
roztworów zawierających jon
roztworów zawierających jon
wodoroortofosforanowy (V) żółty osad
wodoroortofosforanowy (V) żółty osad
ortofosforanu (V) srebra.
ortofosforanu (V) srebra.
Osad łatwo rozpuszcza się w kwasie azotowym (V), kwasie octowym
i wodzie amoniakalnej
Reakcja charakterystyczna:
Reakcja charakterystyczna:
Reakcją charakterystyczną jonu
Reakcją charakterystyczną jonu
ortofosforanowego (V) jest powstanie żółtego
ortofosforanowego (V) jest powstanie żółtego
osadu molibdenianofosforanu (V)
osadu molibdenianofosforanu (V)
amonowego w reakcji z mieszaniną
amonowego w reakcji z mieszaniną
molibdenową. Mieszanina molibdenowa jest
molibdenową. Mieszanina molibdenowa jest
to roztwór molibdenianu amonowego
to roztwór molibdenianu amonowego
zakwaszany stężonym kwasem azotowym
zakwaszany stężonym kwasem azotowym
(V).
(V).
Reakcja z mieszaniną magnezową
HPO
43-
+ Mg
2+
+ NH
4
OH MgNH
4
PO
4
+H
2
O
Powstaje biały krystaliczny osad
ortofosforanu magnezowoamonowego
JON AsO
JON AsO
4
4
2-
2-
Reakcja z jonami Ag+
Reakcja z jonami Ag+
3Ag
3Ag
+
+
+ AsO
+ AsO
4
4
2-
2-
Ag
Ag
3
3
AsO
AsO
4
4
Wytrąca się czekoladowobrunatny osad arsenianu
Wytrąca się czekoladowobrunatny osad arsenianu
srebra, osad rozpuszcza się w HNO
srebra, osad rozpuszcza się w HNO
3
3
, CH
, CH
3
3
COOH i
COOH i
NH
NH
4
4
OH
OH
Reakcja z jonami Ba2+
Reakcja z jonami Ba2+
Wytrąca się biały osad BaHAsO
Wytrąca się biały osad BaHAsO
4
4
lub
lub
Ba
Ba
3
3
(AsO
(AsO
4
4
)
)
2
2
Reakcja z (NH
4
)
2
MoO
4
Na
3
AsO
4
+12(NH
4
)
2
MoO
4
+24HNO
3
21NH
4
NO
3
+(NH
4
)
3
As(Mo
3
O
10
)
4
+3NaNO
3
+
12H
2
O
Roztwór molibdenianu amonowego w
nadmiarze stężonego HNO
3
wytrąca żółty
osad molibdenianoarsenianu amonowego.
Reakcja z mieszaniną
magnezową
AsO
43-
+Mg
2+
+NH4
+
MgNH
4
AsO
4
Wytrąca się biały krystaliczny osad arsenianu
magnezowoamonowego