LINIE, PODZIAŁKI I

ARKUSZE

RYSUNKOWE

Zasady wykonania rysunku technicznego

1. Formaty arkuszy rysunkowych – formaty podstawowe
PN-80/N-01612

Format

podstawowy

Wymiar formatu

(kopii rysunku po

obcięciu)

A0

841 x 1189

A1

594 x 841

A2

420 x 594

A3

297 x 420

A4

210 x 297

A5

148 x 210

Formaty pochodne powstają przez zwielokrotnienie krótszych
boków formatów podstawowych.
np.

A4x3 (297x630mm) do A4x9 (297x1892mm)
A3x3 (420x891mm) do A3x7 (420x2080mm) itp.

 
Forma graficzna arkusza rysunkowego PN-76/N-01601.

Każdy arkusz powinien mieć obramowanie pola rysunku, w odległości a od linii
obcięcia kopii, przy czym a=5 mm na formatach A3 i mniejszych
oraz a=7-10 mm na formatach większych.
Grubość linii obramowania min. 0,7 mm.

Wymiary oryginału i kopii rysunku

2. Tabliczki rysunkowe

Według normy PN-85/M-01119 wyróżnia się trzy rodzaje
tabliczek rysunkowych:
a) tabliczki podstawowe
b) tabliczki zmniejszone
c) tabliczki uproszczone

Informacje podstawowe w tabliczce należy grupować w trzech
strefach A, B, C.

Strefa A zawiera:
–

(1) numer rysunku,

–

(2) nazwę przedmiotu,

–

(3) nazwę i/ lub znak przedsiębiorstwa

 
Strefa B zawiera między innymi:
–

podziałkę rysunku,

–

format arkusza,

–

rodzaj materiału itp.

 
Strefa C zawiera między innymi:
–

informacje administracyjne: stanowiska, nazwiska i podpisy
osób odpowiedzialnych za opracowanie rysunku.

3. Linie rysunkowe PN-82/N-01616

1. Grubość linii grubych należy dobierać głównie w zależności
od wielkości rysowanego przedmiotu, stopnia złożoności
jego budowy i przeznaczenia rysunku.

Odmiana

linii

Grubość linii mm

1

2

3

4

5

Cienka

0,13

0,18

0,25

0,35

0,5

Gruba

0,35

0,5

0,7

1,0

1,4

Bardzo

gruba

0,7

1,0

1,4

2,0

2,0

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

2. Odstępy między kreskami w liniach kreskowych, między
kreskami i punktami w liniach punktowych oraz między punktami
w liniach dwupunktowych zależą od grubości linii i wynosić powinny:
 
dla linii o grubości do 0,35mmm – co najmniej czterokrotną grubość linii,

dla linii o większej grubości - co najmniej 2 mm.

 
3. Linie kreskowe i punktowe powinny zaczynać się i kończyć kreskami.

4. Linie kreskowe i punktowe powinny przecinać się i łączyć kreskami.
 
5. Przy rysowaniu krótkich osi symetrii, gdy wymiar przedmiotu nie
przekracza 12 mm – linię punktową można zastąpić linią ciągłą cienką.

6. Minimalną odległość między równoległymi liniami o równej grubości
zaleca się przyjmować:

dla linii o grubości 0,18, 0,25 – 3 grubości linii
dla linii o grubości 0,35, 0,5 – 2 grubości linii
dla linii o grubości 0,7

– 1,5 grubości linii

dla linii o grubości 1,0 i więcej – 1,4 mm

 
7. Minimalna odległość między liniami równoległymi o różnej grubości
powinna być równa grubości linii grubszej.

Zasady rysowania linii nieciągłych:

Ciągła

cienka

Linie wymiarowe, pomocnicze linie wymiarowe,

linie odniesienia, linie ograniczające szczegół

powiększany, linie kreskowania, zarysy kładów

miejscowych, łagodne przejścia i przecięcia,

oznaczenie gwintu

Ciągła

gruba

Zarysy widoczne widoków i przekrojów,

widoczne wyraźne krawędzie przejść

Ciągła

bardzo

gruba

Połączenia klejone i lutowane

Ciągła

zygzakowa

lub falista

(cienka)

Urwania i przerwania rzutów przedmiotów

 

Kreskowa

cienka

Zarysy i krawędzie niewidoczne

Punktowa

cienka

Osie symetrii

Dwupunktow

a gruba

Skrajne położenia ruchomych części

przedmiotów, zarysy przedmiotów

współpracujących przyległych

4. Pismo techniczne PN-80/N-01606

Stosuje się dwa rodzaje pisma A i B, proste i nachylone pod
kątem 15° od pionu.

W piśmie rodzaju A wysokość pisma wynosi 14s, gdzie s to grubość linii pisma.
s = h/14
 
W piśmie rodzaju B wysokość pisma wynosi 10s.
s =h/10

 

 

Wymiary w mm pisma technicznego

rodzaju A

Wysokość

pisma

(liter

wielkich)

2,5

3,5

5,0

7,0

10,0

14,0 20,0

Grubość

linii pisma 0,18

0,25 0,36

0,5

0,7

1,0

1,4

5. Podziałki rysunkowe PN-EN ISO 5455:1998
 
Podziałką rysunku nazywa się stosunek liczbowy wymiarów liniowych
przedstawionych na rysunku do odpowiednich wymiarów
Rzeczywistych rysowanego przedmiotu.

Powiększające: 50:1, 20:1, 10:1, 5:1, 2:1
 
Naturalna: 1:1
 
Zmniejszające: 1:2, 1:5, 1:10, 1:20, 1:50, 1:100, 1:200, 1:500
 
W wyjątkowych sytuacjach można poszerzyć podany szereg
zalecanych podziałek o całkowite wielokrotności 10 lub zastosować
wartości pośrednie.
 

6. Napisy na rysunkach

Napisy dotyczące bezpośrednio poszczególnych rzutów przedmiotów
lub ich fragmentów należy umieszczać w jednym wierszu – nad cienką linią
odniesienia lub w dwóch wierszach – nad i pod tą linią.

Linię odniesienia zakańcza się:

•strzałką

•kropką.

•nie zakańcza się niczym