Badanie fizykalne układu nerwowego

Badanie fizykalne ukł.

nerwowego



Podstawą badania jest ocena
morfologii i czynności:

łuku odruchowego

Dróg ruchowych

Dróg czuciowych

Nerwów czaszkowych

Mózgu

Łuk odruchowy



Odruch jest mimowolną reakcją

organizmu na bodziec.



Łuk odruchowy składa się z 3

elementów:

1. Części czuciowej- receptor i

czuciowy nerw dośrodkowy

2. Ośrodka nerwowego
3. Części ruchowej- ruchowy nerw

odśrodkowy i aparat efektorowy

Drogi ruchowe



Drogi piramidowe



Drogi pozapiramidowe



Drogi móżdżkowo-rdzeniowe

Drogi te odpowiadają za koordynację

ruchów, podlegają kontroli woli,
utrzymują postawę ciała i równowagę

Drogi czuciowe



Drogi czuciowe pozwalają nam
odczuwać : ból, dotyk, temperaturę,
wibracje,czucie głębokie.



Droga czuciowa składa się z :
receptorów czuciowych, nerwu
obwodowego,rdzenia,szlaku
rdzeniowo-wzgórzowego, wzgórza i
kory czuciowej

Nerwy czaszkowe



Są to nerwy które wychodzą z
ośrodkowego ukł. nerwowego a nie z
rdzenia. Wyróżniamy 12 par nerwów
czaszkowych:



Węchowy I Słuchowy VIII



Wzrokowy II Językowo-Gardłowy IX



Okoruchowy III Błędny X



Bloczkowy IV Dodatkowy XI



Trójdzielny V Podjęzykowy XII



Odwodzący VI



Twarzowy VII

Mózg



Pień mózgu – międzymózgowie,
śródmózgowie, most, rdzeń
przedłużony; jest odpowiedzialny za
ogólne pobudzanie



Półkule mózgowe-
analiza,świadomość



Móżdżek- regulator koordynacji
ruchów

Badanie dróg ruchowych



W trakcie badania układu ruchowego u chorego obserwujemy

postawę ciała, chód,pozycję części ciała, utrzymywanie

równowagi( pozwala na wstępną diagnostykę uszkodzeń

móżdżku)



Próba Romberga(w pozycji wyprostnej ,stopy blisko

siebie,wyciągnięte ramiona do przodu przy zamkniętych i

otwartych oczach)- przy uszkodzeniu móżdżku pacjent traci

równowagę zarówno przy zamkniętych jak i otwartych oczach,

przy upośledzeniu czucia głębokiego tylko przy zamkniętych



Badanie siły mięśni kończyny dolnej i górnej( wykonywanie

przysiadów, uciśnięcie dłoni).



Szczegółowe oglądanie mięśni kończyn i tułowia celem wykrycia

asymetrii, zaników mięśniowych drgań i ruchów mimowolnych



Badanie napięcia mięśni ( większe w uszkodzeniach neuronu

górnego a zmniejsza uszkodzeniach obwodowego neuronu

ruchowego, neuronu czuciowego , móżdżku)

Badanie ukł. czuciowego



Czucie bólu- szpilką neurologiczną w większych obszarach stóp,
podudzi,ud,brzucha badamy zachowanie czucia bólu.



Czucie temperatury-badamy tylko wtedy kiedy istnieją zaburzenia
czucia bólu



Czucie dotyku-chory ocenia czy czuje dotyk i czy jest on symetryczny.



Czucie wibracji-badanie wykonywane widełkami stroikowymi,które
przykładamy do paliczków palców stóp , kostek, piszczeli, nadgarstków,
łokci, wyrostków kolczystych kręgów ( w neuropatiach obwodowych
pacjenci najwcześniej tracą czucie wibracji np. w cukrzycy)



Czucie głębokie- przy zamkniętych oczach zmieniamy pacjentowi
położenie stopy góra – dół, pacjent określa to położenie.( uszkodzenie
tylnych kolumn rdzenia ).



Czucie dyskryminacyjne- umiejętność rozpoznawania przedmiotu przy
zamkniętych oczach ( uszkodzenie rogów tylnych ,kory czuciowej ).

Badanie odruchów



Badanie wykonuje się młoteczkiem neurologicznym
uderzając w szybko, krótko i dość silnie w ścięgna
badanych mięśni.



Obserwujemy: szybkość, siłę, amplitudę, symetrię
reakcji odruchowej



Odruchy mogą być nieobecne, osłabione,
niesymetryczne,wzmożone.



Czasami nieobecność odruchu jest spowodowana
korowym hamowaniem.



Badane odruchy: z mięśni: dwugłowego ramienia,
trójgłowego, odruchy skórno – mięśniowe brzucha,
odruch kolanowy, odruch z podeszwy stopy

Badanie nerwów

czaszkowych



Nerw węchowy I – czucie zapachów, smaków, przy zamkniętych
oczach rozpoznawanie zapachów,utrata obustronna może być
spowodowana chorobami nosa, wrodzona, jednostronna
uszkodzenie pnia nerwu węchowego, płata czołowego.



Nerw wzrokowy II- widzenie, zalecane specjalistyczne badanie
okulistyczne,ocenia się pole widzenia, ostrość widzenia,bada się
dno oka.



Nerwy III,IV,VI okoruchowy, bloczkowy, odwodzący-III (zwężenie
źrenicy, podnoszenie górnej powieki,większość ruchów gałki
ocznej) IV ( ruch gałki ocznej w dół i ku środkowi),VI ( ruch
gałki ocznej w bok)- badanie ruchomości gałki ocznej i źrenicy



Nerw V trójdzielny – część ruchowa- ruchy mięśni skroniowych ,
żwaczy: część czuciowa- percepcja czucia skóry twarzy. Badamy
funkcję czuciową.

Nerwy czaszkowe c.d



Nerw VII twarzowy : ruchowy ( ruchy mięśni mimicznych) i
czuciowy ( czucie smaku w przednim odcinku języka).



Nerw VIII słuchowy : gałąź ślimakowa Odpowiada za słuch i gałąź
przedsionkowa odpowiada za równowagę ( badanie orientacyjne
słuchu,)



Nerw IX i X Językowo gardłowy i błędny,IX część ruchowa- ruchy
gardła,część czuciowa- czucie z przewodu słuchowego
zewnętrznego, gardła, tylnej części języka, X część ruchowa ruchy
podniebienia miękkiego, gardła i krtani, strun głosowych, część
czuciowa czucie w gardle i krtani. ( badanie to prowokacja odruchu
wymiotnego, obserwacja podniebienia miękkiego).



Nerw XI dodatkowy –odpowiada za ruchy mięśnia sutkowo-
obojczykowo-mostkowego i mięśnia czworobocznego( badamy ruchy
ręki, porażenie tego nerwu uniemożliwia podniesienie ręki)



Nerw XII podjęzykowy-odpowiada za ruchy języka

Badanie chorych

nieprzytomnych



Określenie objawów życiowych( oddychanie

,tętno, ciśnienie krwi).



Obserwacja oddychania, krążenia, aktywności

ruchowej, ułożenia ciała, ruchomości i osadzenia

gałek ocznych.



Ocena zapachu wydychanego powietrza( aceton,

trucizny)



Określenie cech skóry(barwa,

wilgotność,napięcie)



Badamy również reakcję źrenic na

światło,objawy oponowe,ewentualnie stopień

świadomości ( Od możliwości rozpoznania

lekarza po czucie bólu.)

Document Outline