Instytut Pielęgniarstwa PWSZ w Sanoku

Zapalenie wyrostka

robaczkowego, zasady

postępowania z chorym

w okresie przed i

pooperacyjnym.

Mgr Elżbieta Cipora

Zmieniony zapalnie wyrostek

robaczkowy wraz z częścią

kątnicy

Przyczyną zapalenia wyrostka robaczkowego jest prawie zawsze
zatkanie jego światła, często kałem. Rzadziej przyczynami zamknięcia
światła mogą być pasożyty, ciała obce, a u dzieci przerost tkanki
chłonnej.

Rodzaje zapalenia

wyrostka robaczkowego

• Appendicitis acuta simplex – proste zapalenie wyrostka

robaczkowego; zmiany zapalne ograniczone są do błony

śluzowej wyrostka.

• Appendicitis acuta phlegmonosa – ropne zapalenie wyrostka

robaczkowego; zmiany ropowicze obejmują całą ścianę

narządu przechodząc na błonę surowiczą.

• Appendicitis acuta gangrenosa – zgorzelinowe zapalenie

wyrostka robaczkowego; dochodzi do zgorzeli ściany

wyrostka, a w konsekwencji do przedziurawienia

ściany i szerzenia się zakażenia w małej jamie otrzewnej.

• Infiltratio periappendicularis – naciek okołowyrostkowy;

zmieniony zapalnie wyrostek ulega oklejeniu przez sieć

większą i sąsiadujące pętle jelit, tworzy się wówczas guz

zapalny.

• W obrębie nacieku może dojść do powstania ropnia

okołowyrostkowego – abscessus periappendicularis.

Objawy

Ból kolkowy

w okolicy pępka lub nadbrzusza promieniujący do

prawego dołu biodrowego i następnie umiejscawiający się w

prawym podbrzuszu.

Utrata łaknienia, nudności i zaburzenia w

oddawaniu stolca

są częstymi objawami.

Wymioty

występują

rzadko. Różnorodność objawów jest związana z różną lokalizacją

końcowej części wyrostka, który może znajdować się w okolicy

różnych narządów jamy brzusznej.

Biegunka

jest objawem

zapalenia w przypadku miedniczego położenia wyrostka. Bliskość

usytuowania zapalenia wyrostka z moczowodem lub pęcherzem

może powodować

parcie na mocz lub częstomocz.

Chory unika

ruchów

i często zgina prawą nogę w kolanie, podciągając ją

do góry w celu zmniejszenia napięcia mięśni w okolicy prawego

dołu biodrowego.

Objawy choroby u małych dzieci oraz u ludzi w

podeszłym wieku

często są

nietypowe

, co opóźnia ustalenie

rozpoznania i zwiększa ryzyko przedziurawienia wyrostka.

Objawy ogólne

• podwyższona ciepłota ciała do 38 st. C lub nawet 39

st. C,

• dość często różnica temperatury ciała pomiędzy

mierzoną pod pachą a w odbytnicy powyżej 1 st. C,

• przyspieszenie czynności serca,
• bóle w jamie brzusznej pojawiające się podczas

kaszlu,

• szmery perystaltyczne (ruchów robaczkowych) jelit

osłabione,

• zaczerwienienie skóry,
• nieprzyjemny zapach z ust,
• obłożenie języka.

Rozpoznanie

• bolesność uciskowa i obrona mięśniowa, najsilniejsza

w punkcie McBurneya,

• bolesność przy oderwaniu ręki od powłok brzusznych

po ucisku (objaw Blumberga),

• przeczulica,
• badanie odbytnicy palcem (per rectum),
• badania laboratoryjne,
- liczba białych krwinek często przekracza 12 000 w

- hematokryt może być lekko podwyższony,
• przeglądowe zdjęcie jamy brzusznej,
• USG.

Usg zapalnie zmienionego

wyrostka robaczkowego

(wyrostek oznaczony

wskaźnikami)

Leczenie

• W

przypadku

ostrego

zapalenia

wyrostka

robaczkowego jedynym sposobem leczenia jest

zabieg

operacyjny

polegający

usunięciu

zmienionego zapalnie narządu. Zabieg wykonuje się

w trybie ostrym.

• W przypadku nacieku okołowyrostkowego chorego

najpierw leczy się zachowawczo, a zwykle w 3-4

miesiące po wchłonięciu się nacieku chorego

ponownie kieruje się do szpitala w celu

wykonania appendectomii.

• W przypadku powstania ropnia w obrębie nacieku

wykonuje się drenaż ropnia, a jeśli to możliwe usuwa

się również zmieniony zapalnie wyrostek.

Appendektomia

laparoskopowa

Wyrostek robaczkowy,
lekko zmieniony
zapalnie, który obecnie
nie spełnia żadnej
znaczącej roli w
organizmie.

Pierwszym krokiem w
zabiegu jest uwolnienie
wyrostka z
krezeczki. Dokonuje się
tego preparując wyrostek
i używając
elektrokoagulatora, aby
zapobiec krwawieniu.