Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Technologia i organizacja

robót budowlanych

„Montaż elementów i konstrukcji”

prof. dr hab. 

inż.

Włodzimierz 
Martinek

dr inż. Paweł Nowak

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Montaż konstrukcji
Złożenie w jedną całość i odpowiednie zamocowanie 
poszczególnych  elementów  lub  części  konstrukcji 
wykonanych uprzednio poza miejscem wbudowania. 

Roboty montażowe

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Klasyfikacja montażu

W  zależności  od  zaawansowania  w  całości  robót 
montażowych rozróżnia się:

    montaż  próbny  w  wytwórni  -  próbne 
zestawienie
    wszystkich elementów (całego obiektu lub jego 
części),
     jeszcze przed wysłaniem ich na budowę, w 
celu
    sprawdzenia dokładności wykonania (przy 
stosowaniu
    elementów betonowych prefabrykowanych ten 
rodzaj
    montażu występuje bardzo rzadko),

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

    montaż  wstępny  -  scalanie  pojedynczych 
elementów
        w  większe  zespoły  –  zawsze  kiedy  to 
niezbędne,
        w  przypadku  używania  do  montażu  maszyn  o 
udźwigu
    znacznie przekraczającym masę pojedynczych 
elementów,
    montaż  główny  -  podnoszenie  pojedynczych 
elementów
    lub większych ich zespołów i ustawianie
    ich w projektowanym położeniu,
    montaż  ostateczny  -  zamocowanie 
ustawionych
    już elementów lub części konstrukcji.

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

W  zależności  od  stopnia  scalenia  konstrukcji  można 
rozróżnić rodzaje montażu:

 

 

montaż 

pojedynczymi 

elementami 

konstrukcyjnymi,
    montaż  elementami  scalonymi  otrzymanymi  w 
wyniku
    przeprowadzenia montażu wstępnego,
  montaż dużymi segmentami obiektu, scalonymi 
podczas
    montażu wstępnego,
  montaż całością konstrukcji, scalonej uprzednio
    w dogodnym miejscu a następnie przesuniętej i 
opuszczonej
    w miejsce przeznaczenia. 

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Zakres robót montażowych

Roboty 

przygotowawcze, 

wykonane 

przed 

przystąpieniem do robót podstawowych, obejmują:

  wyrównanie terenu budowy,
  wykonanie dróg dojazdowych,
    przygotowanie  i  wyposażenie  placów 
składowych
    elementów do montażu,
    zainstalowanie  urządzeń  montażowych  na 
stanowiskach
    roboczych,
    przygotowanie  sprzętu  pomocniczego  do 
montażu itp.

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Roboty podstawowe:

  scalanie elementów na placu składowym,
    dostarczenie  elementów  konstrukcyjnych  na 
miejsce
    montażu,
    podnoszenie  i  ustawienie  elementów  w 
konstrukcji itp.

Roboty pomocnicze:

    prowizoryczne  wzmacnianie  elementów 
podczas montażu,
    prowizoryczne  usztywnienie  ustawionych 
elementów,
    zabezpieczenie  połączeń  „na  mokro”  przed 
mrozem,
    demontaż  urządzeń  montażowych,  likwidacja 
dróg itp. 

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Sposoby montażu elementów 

Sposoby montażu

Dostarcz
enie 
elementó
w

z placu

z kół

z 

kontenera

Podnosze
nie 
elementó
w

całkowite 

zawieszeni

e

obrót

Obrót

z 

nasuwanie

m

Ustawieni
e 
elementó
w

montaż 

swobodny

montaż 

wymuszon

y

-

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Sposób montażu: faza dostarczania elementów 

  montaż z placu składowego

  montaż z kół

  montaż z kontenerów

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Sposób montażu: faza podnoszenia elementów 

    unoszenie,  w  przypadku,  kiedy  element  traci 
bezpośredni
    kontakt z ziemią
    obrót,  w  przypadku  kiedy  dolny  koniec 
podnoszonego
        elementu  pozostaje  w  stałym  kontakcie  z 
miejscem,
    na którym ma być ustawiony, a górny zatacza 
ćwierć łuku
    kołowego
    obrót  z  nasuwaniem  (poślizg),  kiedy  górny 
koniec
        podnoszonego  elementu  zatacza  łuk,  a  dolny 
przesuwa się
    po powierzchni ku miejscu, na którym ma być 
ustawiony

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Sposób montażu: faza ustawiania elementów 

    montaż  swobodny,  w  którym  element  jest 
ustawiany
        swobodnie  w  miejscu  wbudowania,  a  jego 
usytuowanie
        w  konstrukcji  wyznacza  się  według  krawędzi 
elementów,
    osi ścian budynków itp.
    montaż  wymuszony,  w  którym  poszczególne 
elementy
    ustawia się w miejscu wbudowania za pomocą 
specjalnych
        występów,  trzpieni,  śrub  itp.  –  zwanych 
stabilizatorami. 

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Metody montażu konstrukcji 

Rodzaj 

montażu

Metody montażu konstrukcji (obiektu)

Montaż 
konstrukcji 
elementami 
pojedynczymi
lub scalonymi

narastania

organizacja montażu

wspólna

rozdzielcza

komplekso

wa

Montaż 
konstrukcji 
zespołami 
konstrukcji

narastania

podbudowa

nia

nasuwania

na 

rusztowani

u

Montaż 
konstrukcji 
obiektu w 
całości

podnoszeni

a 

pionowego

obrotu

obrotu z 

unoszeniem

-

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Metody montażu:

    narastania,  tj.  kolejne  ustawianie  jednych 
elementów
    (lub ich zespołów) na drugich i łączenie ich,
    podbudowania,  występująca  w  przypadku, 
kiedy
    zmontowana część konstrukcji jest podnoszona
        z  jednoczesnym  podstawianiem  i 
przyłączaniem od spodu
    jej kolejnych segmentów, scalonych uprzednio
    w innym miejscu,
    podnoszenia  pionowego  części  lub  całej 
konstrukcji
    zmontowanej (scalonej) na poziomie terenu lub 
w pobliżu
    miejsca montażu głównego,

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

    nasuwania,  kiedy  po  wstępnym  zmontowaniu 
konstrukcji
        (lub  jej  części)  w  dogodnym  do  tego  miejscu, 
nasuwa się
    ją w całości na fundamenty,

    obrót  –  występującej  w  przypadku,  kiedy  po 
wstępnym
        zmontowaniu  konstrukcji  w  pozycji  poziomej 
doprowadza
    się ją do pozycji pionowej, stosując obrót wokół 
punktu
    podparcia na fundamencie,

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

    montażu  na  rusztowaniach,  kiedy 
poszczególne elementy
        lub  części  montowanej  konstrukcji,  przed 
ostatecznym
        ich  zamocowaniem  opiera  się  na  uprzednio 
przygotowanym
    rusztowaniu ciągłym,

    wspornikowa,  występująca  w  przypadku, 
kiedy
        poszczególne  elementy  montowanej 
konstrukcji łączy się
        kolejno  w  taki  sposób,  że  powstają  sztywne 
układy
        wspornikowe  będące  w  stanie  przenieść 
własny ciężar
    i ciężar montującej je maszyny.

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Ze  względu  na  organizację  montażu  konstrukcji 
budowlanych rozróżnia się następujące metody:

    rozdzielczą,  która  polega  na  kolejnym 
ustawianiu wszystkich
    elementów jednego typu danej konstrukcji (np. 
wszystkich
    słupów, belek podwalinowych itp.)
    kompleksową,  polegającą  na  kolejnym 
ustawianiu
     wszystkich (różnych) elementów znajdujących 
się
        w  kolejnych  przekrojach  poprzecznych 
montowanego
        obiektu:  w  metodzie  tej  niezbędne  są  złącza 
mające
    możliwość przenoszenia charakterystycznych
    dla nich obciążeń bezpośrednio po wykonaniu.