Czy leczenie atopowego

zapalenia skóry

szczepionkami

alergenowymi ma sens?

Ewa Gawrońska-Ukleja

Definicja

Atopowe zapalenie skóry jest zapalną,

przewlekłą i nawrotową chorobą skóry

w której wiodącym objawem

podmiotowym jest uporczywy i mocno

nasilony świąd, a zmiany skórne mają

typowy obraz i lokalizację. Dermatoza

ta często współistnieje z innymi

chorobami atopowymi takimi jak ANN

i spojówek oraz astma oskrzelowa.

Etiologia

1.Czynniki genetyczne

Powiązania genetyczne z chromosomami
1q,3q,5q,13q,14q,17q,20p.
Geny odpowiedzialne za nadprodukcję IgE
Geny odpowiedzialne za wytwarzanie
swoistych IgE
Geny odpowiedzialne za mechanizmy
odpowiedzi limfocytów T

Etiologia c.d.

2.Czynniki środowiskowe

alergeny wziewne
alergeny pokarmowe
czynniki drażniące
infekcje
klimat.
stress

Etiologia c.d.

3. Uwarunkowania endogenne

wrodzony defekt ektodermalny
mechanizmy neurogenne
związane z działaniem
prozapalnych neuropeptydów.

Patogeneza

I typ reakcji- natychmiastowa
odpowiedź IgE zależna
IV typ reakcji odpowiedzi typu
opóźnionego
Reakcje autoagresji
Aktywność superantygenów
bakteryjnych,grzybiczych, wirusów

Rozpoznanie atopii u

chorego z atopowym

zapaleniem skóry.

1.Wywiad
2.Testy skórne
3.IgE całkowite
4 IgE swoiste.

W 1993r eksperci Europejskiej
Akademii Alergologii i Immunologi
Klinicznej\EAACI\ uznali AZS
ociężkim przebiegu za
przeciwskazanie względne do
leczenia szczepionką alergenową.

Stanowisko ekspertów Światowej

Organizacji Zdrowia \WHO\ z 1998r. Jest

bardziej liberalne i nie zawiera

informacji o przeciwskazaniach do

stosowania szczepionek alergenowych u

chorych z AZS. W dokumencie tym

pojawia się natomiast sformułowanie

zachęcające do podejmowania badań

klinicznych oceniających skuteczność

SIT u chorych z AZS.

Pierwsze doniesienie na temat SIT
u chorych na AZS opublikowali
Strauss i Kligman w 1953r.
1974r. Kaufman i Roth

Autor

Pacjenci

Meto

da

Alergen

Czas

terapii

(miesiąc

e)

Wynik

Kauffman

1974

Verum – 16

Placebo – 10

SCIT

Roztocze

Pyłek

roślin

Inne

24

Dobry

Verum – 81%

Placebo – 40%

Ring 1982

Bliźnięta

monozygotycz

ne

SCIT

Pyłek

roślin

24

Dobry

Glover

1992

Verum – 13

Placebo – 11

SCIT

Roztocze

8+6

Wątpliwy

Leroy

1992

Verum – 12

Placebo – 11

SCIT

Roztocze

Kompleks

y

4+8

Dobry

Verum – 73%

Placebo – 19-

32%

Petrova

2001

Verum – 28

Placebo – 39

Kontrola – 32

OIT

Roztocze

?

Dobry

Skuteczność SIT w AZS.

Badania prowadzone techniką DBPC

Autor

Pacjenci

Metoda

Alergen

Czas

terapii

(miesiące)

Wynik

Galii 1994 Leczeni-

42
Kontrola-

18

OIT

Roztocze

36

Negatywny

Wen 1995 Leczeni-

38
Kontrola-

18

SCIT

roztocze

12

Wątpliwy

Juji 2003

Leczeni-

10
Kontrola-

12

SCIT

pyłek roślin

12-24

Dobry

Silny

2005

Leczeni-

36
Kontrola-

20

SCIT

Roztocze
pyłek roślin

36

Dobry

Skuteczność SIT w AZS badanie z

grupą kontrolną

Autor

Pacjenci

Metoda

Alergen

Czas

terapii

(miesiące)

Wynik

Di Prisco

Fuemayor 1979

15

SCIT

Roztocze
Pyłek roślin

12

Dobry

Zachariae 1985

12

SCIT

roztocze

18-60

Dobry

Seidenari 1986

63

SCIT

Roztocze

pyłek roślin

4-5

Dobry

Samochocki

1990

17

SCIT

roztocze

6

Dobry

Korzeniowska-

Żuk 1992

70

OIT

Roztocze

pyłek roślin

4+3
4

Dobry

Pacor 1994

32

SCIT

roztocze

36

Dobry

Trofimowicz

1995

22

SCIT

roztocze

36

Dobry

Mastrandea

2000

35

SLIT

Roztocze

pyłek roślin

36

Dobry

Obserwacje kliniczne oceniające skuteczność SIT

w AZS

Podsumowanie

1.Stosowanie SIT jako ogólnie przyjętej

metody leczenia AZS jest przedwczesne.

2.Brak ogólnie przyjętych kryteriów

kwalifikacji chorych i wytycznych
określających zasady stosowania tej
metody leczenia w praktyce.

3.Nie oznacza to braku celowości prób

stosowania szczepionek alergenowych w
pojedyńczych przypadkach.