1
1
OZNACZENIE ZAWARTOŚCI
OZNACZENIE ZAWARTOŚCI
CUKRÓW W PRODUKTACH
CUKRÓW W PRODUKTACH
SPOŻYWCZYCH
SPOŻYWCZYCH
2
2
Węglowodany (cukrowce)
Węglowodany (cukrowce)
stanowią
stanowią
najliczniejszą grupę związków organicznych
najliczniejszą grupę związków organicznych
występująca zarówno w organizmach roślinnych,
występująca zarówno w organizmach roślinnych,
jak i zwierzęcych. Nazwa węglowodany wywodzi
jak i zwierzęcych. Nazwa węglowodany wywodzi
się stąd, że wiele cukrów ma wzór sumaryczny,
się stąd, że wiele cukrów ma wzór sumaryczny,
który można opisać w postaci Cn(H
który można opisać w postaci Cn(H
2
2
O)n. Duże
O)n. Duże
zróżnicowanie ich struktury i wielkości ma wpływ
zróżnicowanie ich struktury i wielkości ma wpływ
na różnorodność funkcji, które spełniają, np.:
na różnorodność funkcji, które spełniają, np.:
stanowią źródło energii, występują jako
stanowią źródło energii, występują jako
substancje zapasowe, kształtują właściwości
substancje zapasowe, kształtują właściwości
teksturotwórcze i reologiczne itp. w skład
teksturotwórcze i reologiczne itp. w skład
węglowodanów zaliczane są:
węglowodanów zaliczane są:
monosacharydy (np.: glukoza, fruktoza)
monosacharydy (np.: glukoza, fruktoza)
oligosacharydy (np.: sacharoza, maltoza, laktoza)
oligosacharydy (np.: sacharoza, maltoza, laktoza)
polisacharydy (np.: skrobia i celuloza)
polisacharydy (np.: skrobia i celuloza)
3
3
Monosacharydy
Monosacharydy
stanowią polihydroksyaldehydy
stanowią polihydroksyaldehydy
oraz polihydroksyketony. w zależności od długości
oraz polihydroksyketony. w zależności od długości
łańcucha węglowego w grupie aldoz wyróżnia się
łańcucha węglowego w grupie aldoz wyróżnia się
np.: triozy, pentozy, heksozy itd. w budowie aldozy i
np.: triozy, pentozy, heksozy itd. w budowie aldozy i
ketozy wyróżnia się do tego, że związki te są
ketozy wyróżnia się do tego, że związki te są
optycznie czynne i charakteryzują się zdolnością do
optycznie czynne i charakteryzują się zdolnością do
skręcania płaszczyzny światła spolaryzowanego.
skręcania płaszczyzny światła spolaryzowanego.
Cząsteczki monosacharydów, o strukturze pierścieni
Cząsteczki monosacharydów, o strukturze pierścieni
piranozowych lub furanozowych, występują w dwóch
piranozowych lub furanozowych, występują w dwóch
odmianach izomerycznych α i ß różniących się
odmianach izomerycznych α i ß różniących się
skręcalnością i podlegających zjawisku tzw.
skręcalnością i podlegających zjawisku tzw.
mutarotacji (przejściu izomerów z jednej formy o
mutarotacji (przejściu izomerów z jednej formy o
określonej skręcalności w drugą, w miarę upływu
określonej skręcalności w drugą, w miarę upływu
czasu). Z grupy monosacharydów najbardziej
czasu). Z grupy monosacharydów najbardziej
rozpowszechnionymi są heksozy, tj. glukoza,
rozpowszechnionymi są heksozy, tj. glukoza,
fruktoza, galaktoza, mannoza, arabinoza itp.
fruktoza, galaktoza, mannoza, arabinoza itp.
4
4
Glukoza
Glukoza
jest cukrem prostym powstającym w
jest cukrem prostym powstającym w
roślinach bezpośrednio w procesie fotosyntezy.
roślinach bezpośrednio w procesie fotosyntezy.
Występuje zarówno w stanie wolnym, jak i
Występuje zarówno w stanie wolnym, jak i
związanym, np. w postaci zapasowych
związanym, np. w postaci zapasowych
polisacharydów: glikogenu u człowieka i
polisacharydów: glikogenu u człowieka i
zwierząt oraz skrobi w roślinach. Stanowi
zwierząt oraz skrobi w roślinach. Stanowi
podstawowe źródło energii w organizmach
podstawowe źródło energii w organizmach
żywych, bierze także udział w procesach, tj.
żywych, bierze także udział w procesach, tj.
oddychanie czy też fermentacja. Glukoza
oddychanie czy też fermentacja. Glukoza
znalazła szerokie zastosowanie w przemyśle
znalazła szerokie zastosowanie w przemyśle
żywnościowym oraz farmaceutycznym i jest
żywnościowym oraz farmaceutycznym i jest
produkowana w dużym stopniu ze skrobi,
produkowana w dużym stopniu ze skrobi,
metoda hydrolizy enzymatycznej i kwasowej.
metoda hydrolizy enzymatycznej i kwasowej.
5
5
Fruktoza
Fruktoza
również powstaje w procesie
również powstaje w procesie
fotosyntezy i określane jest tez jako
fotosyntezy i określane jest tez jako
cukier owocowy. Jest około
cukier owocowy. Jest około
dwukrotnie słabsza od glukozy i
dwukrotnie słabsza od glukozy i
nadaje słodki smak owocom
nadaje słodki smak owocom
(gruszkom i jabłkom) oraz miodom.
(gruszkom i jabłkom) oraz miodom.
W formie związanej fruktoza
W formie związanej fruktoza
występuje np. w sacharozie,
występuje np. w sacharozie,
rafinozie, inulinie.
rafinozie, inulinie.
6
6
Galaktoza
Galaktoza
jest składnikiem laktozy -
jest składnikiem laktozy -
disacharydu wchodzącego w skład
disacharydu wchodzącego w skład
mleka ssaków, oligosacharydów
mleka ssaków, oligosacharydów
(rafinoza) oraz polisacharydów -
(rafinoza) oraz polisacharydów -
głównie galaktanów, tj. agar i
głównie galaktanów, tj. agar i
karaceny (w formie związanej).
karaceny (w formie związanej).
Występuje również w stanie
Występuje również w stanie
wolnym, ale w małej ilości w
wolnym, ale w małej ilości w
niektórych gatunkach roślin.
niektórych gatunkach roślin.
7
7
Mannoza
Mannoza
- występuje jako składnik
- występuje jako składnik
hemiceluloz i w glikozydach,
hemiceluloz i w glikozydach,
natomiast w formie wolnej jest
natomiast w formie wolnej jest
spotykana niezwykle rzadko, np.
spotykana niezwykle rzadko, np.
w pomarańczach.
w pomarańczach.
8
8
Arabinoza
Arabinoza
jest natomiast
jest natomiast
składnikiem substancji
składnikiem substancji
pektynowych, gumy arabskiej i
pektynowych, gumy arabskiej i
nukleotydów.
nukleotydów.
9
9
W grupie
W grupie
oligosacharydów
oligosacharydów
najważniejszym
najważniejszym
składnikiem jest
składnikiem jest
sacharoza
sacharoza
, stosowana w
, stosowana w
przemyśle jako środek słodzący. Występuje w
przemyśle jako środek słodzący. Występuje w
dwóch ilościach w trzcinie cukrowej i w burakach
dwóch ilościach w trzcinie cukrowej i w burakach
cukrowych. Sacharoza zbudowana jest z
cukrowych. Sacharoza zbudowana jest z
glukopiranozy i fruktofuranozy, które połączone są
glukopiranozy i fruktofuranozy, które połączone są
wiązaniem α - 1, 2 - glukozydowych. Pod wpływem
wiązaniem α - 1, 2 - glukozydowych. Pod wpływem
działania kwasów oraz enzymów sacharoza ulega
działania kwasów oraz enzymów sacharoza ulega
hydrolizie do glukozy i fruktozy, które zmieszane w
hydrolizie do glukozy i fruktozy, które zmieszane w
równych proporcjach określane są mianem
równych proporcjach określane są mianem
cukru
cukru
inwertowanego
inwertowanego
. Pojecie cukru inwertowanego
. Pojecie cukru inwertowanego
pochodzi od zjawiska inwersji, czyli hydrolizy
pochodzi od zjawiska inwersji, czyli hydrolizy
sacharozy. Po hydrolizie sacharozy zachodzi zmiana
sacharozy. Po hydrolizie sacharozy zachodzi zmiana
skręcalności kąta płaszczyzny światła
skręcalności kąta płaszczyzny światła
spolaryzowanego. Wodny roztwór sacharozy skręca
spolaryzowanego. Wodny roztwór sacharozy skręca
płaszczyznę światła spolaryzowanego w prawo,
płaszczyznę światła spolaryzowanego w prawo,
natomiast roztwór cukru inwertowanego –
natomiast roztwór cukru inwertowanego –
w lewo.
w lewo.
10
10
Maltoza
Maltoza
jest cukrem stosunkowo rzadko
jest cukrem stosunkowo rzadko
spotykanym w roślinach. Powstaje w
spotykanym w roślinach. Powstaje w
wyniku enzymatycznej lub
wyniku enzymatycznej lub
nieenzymatycznej hydrolizy skrobi. Do
nieenzymatycznej hydrolizy skrobi. Do
dwucukrów zaliczana jest również
dwucukrów zaliczana jest również
laktoza, która powstaje w gruczołach
laktoza, która powstaje w gruczołach
mlekowych ssaków. Jest ona
mlekowych ssaków. Jest ona
produkowana z serwatki, stosowana jest
produkowana z serwatki, stosowana jest
w przemyśle spożywczym i
w przemyśle spożywczym i
farmaceutycznym.
farmaceutycznym.
11
11
Polisacharydy
Polisacharydy
- są to związki zbudowane z
- są to związki zbudowane z
około 10 lub większej ilości jednostek
około 10 lub większej ilości jednostek
monosacharydowych. Stanowią ważna
monosacharydowych. Stanowią ważna
grupę składników żywności, ich zawartość i
grupę składników żywności, ich zawartość i
właściwości decydują o wartości i
właściwości decydują o wartości i
przydatności technologicznej surowców
przydatności technologicznej surowców
pochodzenia roślinnego. W skład
pochodzenia roślinnego. W skład
polisacharydów zalicza się miedzy innymi:
polisacharydów zalicza się miedzy innymi:
skrobia, polisacharydy nieskrobiowe (tj.
skrobia, polisacharydy nieskrobiowe (tj.
pektyny, celuloza i hemiceluloza) oraz
pektyny, celuloza i hemiceluloza) oraz
występujące w zdecydowanie mniejszej
występujące w zdecydowanie mniejszej
ilości alginiany, agar, karageny i gumy
ilości alginiany, agar, karageny i gumy
roślinne.
roślinne.
12
12
Monosacharydy oraz oligosacharydy
Monosacharydy oraz oligosacharydy
są dobrze rozpuszczalne w wodzie,
są dobrze rozpuszczalne w wodzie,
słabo rozpuszczalne w alkoholu i
słabo rozpuszczalne w alkoholu i
nierozpuszczalne w niepolarnych
nierozpuszczalne w niepolarnych
rozpuszczalnikach. Polisacharydy
rozpuszczalnikach. Polisacharydy
natomiast są nierozpuszczalne w
natomiast są nierozpuszczalne w
wodzie (np. celuloza i
wodzie (np. celuloza i
hemiceluloza) lub też tworzą
hemiceluloza) lub też tworzą
roztwory koloidalne (skrobia).
roztwory koloidalne (skrobia).
13
13
Poszczególne cukry różnią się zdecydowanie
Poszczególne cukry różnią się zdecydowanie
miedzy sobą jakością i intensywnością
miedzy sobą jakością i intensywnością
smaku słodkiego. Najlepszy środek
smaku słodkiego. Najlepszy środek
słodzący to sacharoza. Dotychczas nie
słodzący to sacharoza. Dotychczas nie
opracowano metody fizykochemicznej
opracowano metody fizykochemicznej
umożliwiającej pomiar słodkości. Istnieje
umożliwiającej pomiar słodkości. Istnieje
natomiast wiele grup metod oznaczania
natomiast wiele grup metod oznaczania
zawartości cukrów w produktach
zawartości cukrów w produktach
spożywczych.
spożywczych.
14
14
Do metod oznaczania cukrów
Do metod oznaczania cukrów
zaliczamy:
zaliczamy:
fizykochemiczne
fizykochemiczne
biologiczne
biologiczne
chemiczne
chemiczne
15
15
Do metod fizycznych zaliczamy:
Do metod fizycznych zaliczamy:
a)
a)
metody densymetryczne
metody densymetryczne
- polegające na pomiarze gęstości
- polegające na pomiarze gęstości
roztworów cukru
roztworów cukru
b)
b)
metody refraktometryczne
metody refraktometryczne
- polegające na pomiarze
- polegające na pomiarze
współczynnika załamania światła
współczynnika załamania światła
c)
c)
metody polarymetryczne
metody polarymetryczne
- polegające na pomiarze kata
- polegające na pomiarze kata
skręcenia płaszczyzny światła spolaryzowanego przez roztwory
skręcenia płaszczyzny światła spolaryzowanego przez roztwory
cukrów
cukrów
d)
d)
metoda chromatograficzna
metoda chromatograficzna
- w których wykorzystuje się do
- w których wykorzystuje się do
pomiarów chromatografię gazową (GLC) lub wysokosprawną
pomiarów chromatografię gazową (GLC) lub wysokosprawną
chromatografię cieczową (HPLC). Przy oznaczeniu cukrów
chromatografię cieczową (HPLC). Przy oznaczeniu cukrów
metodą GLC - sacharydy będące związkami nielotnymi
metodą GLC - sacharydy będące związkami nielotnymi
przeprowadza się w lotne pochodne trimetylosililowe (TMS), a
przeprowadza się w lotne pochodne trimetylosililowe (TMS), a
ich sililację prowadzi się przy użyciu mieszaniny
ich sililację prowadzi się przy użyciu mieszaniny
heksametylodisilazanu, trimetylchlorosilanu i pirydyny. Do
heksametylodisilazanu, trimetylchlorosilanu i pirydyny. Do
oznaczenia stosuje się detektor jonizacji płomieniowej (FID).
oznaczenia stosuje się detektor jonizacji płomieniowej (FID).
Natomiast detektor (RI) stosuje się przy detekcji sacharydów w
Natomiast detektor (RI) stosuje się przy detekcji sacharydów w
metodzie HPLC. Ich identyfikację prowadzi się po rozdziale na
metodzie HPLC. Ich identyfikację prowadzi się po rozdziale na
odpowiedniej kolumnie chromatograficznej, a ilość sacharydów
odpowiedniej kolumnie chromatograficznej, a ilość sacharydów
w próbie obliczana jest na podstawie czasów retencji i
w próbie obliczana jest na podstawie czasów retencji i
powierzchni rozdzielonych pików.
powierzchni rozdzielonych pików.
16
16
Metody biologiczne
Metody biologiczne
- polega na
- polega na
fermentowanych badanych cukrów przy
fermentowanych badanych cukrów przy
zastosowaniu drożdży i na oznaczeniu
zastosowaniu drożdży i na oznaczeniu
ilości powstałego alkoholu lub dwutlenku
ilości powstałego alkoholu lub dwutlenku
węgla jako końcowych produktów
węgla jako końcowych produktów
fermentacji. W celu wyznaczenia różnych
fermentacji. W celu wyznaczenia różnych
rodzajów cukrów występujących w
rodzajów cukrów występujących w
badanej mieszaninie - do
badanej mieszaninie - do
przeprowadzenia procesu fermentacji
przeprowadzenia procesu fermentacji
stosuje się różne gatunki drożdży oraz
stosuje się różne gatunki drożdży oraz
bakterii.
bakterii.
17
17
Metody chemiczne
Metody chemiczne
- polegają na wykorzystaniu
- polegają na wykorzystaniu
właściwości redukcyjnych cukrów redukcyjnych lub
właściwości redukcyjnych cukrów redukcyjnych lub
cukrów nieredukcyjnych po hydrolizie. Polegają one
cukrów nieredukcyjnych po hydrolizie. Polegają one
na redukcji soli miedzi (II) w środowisku alkalicznym.
na redukcji soli miedzi (II) w środowisku alkalicznym.
Metody te mają bardzo szerokie zastosowanie w
Metody te mają bardzo szerokie zastosowanie w
laboratoriach przemysłu spożywczego.
laboratoriach przemysłu spożywczego.
Właściwościami redukcyjnymi odznaczają się
Właściwościami redukcyjnymi odznaczają się
wszystkie cukry proste oraz te oligosacharydy, w
wszystkie cukry proste oraz te oligosacharydy, w
których występuje wolny hydroksyl półacetalowy, tj.
których występuje wolny hydroksyl półacetalowy, tj.
maltoza i laktoza. W produktach spożywczych istnieje
maltoza i laktoza. W produktach spożywczych istnieje
możliwość oznaczenie cukrów prostych, określanych
możliwość oznaczenie cukrów prostych, określanych
jako "cukry redukujące przed inwersją " oraz cukrów
jako "cukry redukujące przed inwersją " oraz cukrów
ogółem, czyli "cukry po inwersji". Różnica pomiędzy
ogółem, czyli "cukry po inwersji". Różnica pomiędzy
zawartością cukrów ogółem i cukrów prostych
zawartością cukrów ogółem i cukrów prostych
redukujących przeliczana jest na zawartość
redukujących przeliczana jest na zawartość
sacharozy, po przemnożeniu przez współczynnik
sacharozy, po przemnożeniu przez współczynnik
przeliczeniowy wynoszący (0,95), który jest ilorazem
przeliczeniowy wynoszący (0,95), który jest ilorazem
masy molowej sacharozy i mas cząsteczek glukozy i
masy molowej sacharozy i mas cząsteczek glukozy i
fruktozy.
fruktozy.
18
18
Do oznaczenia zawartości cukrów
Do oznaczenia zawartości cukrów
redukcyjnych stosowanych jest wiele
redukcyjnych stosowanych jest wiele
metod pomiarowych, z których
metod pomiarowych, z których
najczęściej stosowane są:
najczęściej stosowane są:
metoda Bertranda
metoda Bertranda
metoda Lane – Eynona
metoda Lane – Eynona
metoda Munsona – Walkera
metoda Munsona – Walkera
metoda luffa – Schoorla
metoda luffa – Schoorla
metoda Nizowkina – Jemielianowej
metoda Nizowkina – Jemielianowej
metody kolorymetryczne i inne
metody kolorymetryczne i inne
19
19
Metoda Bertranda
Metoda Bertranda
- polega na ilościowej
- polega na ilościowej
redukcji jonów Cu(II) do Cu(I) przez
redukcji jonów Cu(II) do Cu(I) przez
sacharydy zawierające w cząsteczce wolne
sacharydy zawierające w cząsteczce wolne
grupy redukujące, co zachodzi w środowisku
grupy redukujące, co zachodzi w środowisku
silnie zasadowym (pH ok. 12) w
silnie zasadowym (pH ok. 12) w
temperaturze wrzenia. Wytworzone (w
temperaturze wrzenia. Wytworzone (w
reakcji I i II płynu Bertranda z roztworem
reakcji I i II płynu Bertranda z roztworem
badanego cukru) jony miedzi (I) - w postaci
badanego cukru) jony miedzi (I) - w postaci
Cu2O - ulegają utlenieniu w reakcji z płynem
Cu2O - ulegają utlenieniu w reakcji z płynem
III Bertranda, a jony Fe(III), pochodzące z
III Bertranda, a jony Fe(III), pochodzące z
tego samego płynu, ulęgają redukcji do
tego samego płynu, ulęgają redukcji do
jonów Fe(II). Ilość jonów Fe(II) oznacza się
jonów Fe(II). Ilość jonów Fe(II) oznacza się
przez miareczkowanie mianowanym
przez miareczkowanie mianowanym
roztworem nadmanganianu(VII) potasu.
roztworem nadmanganianu(VII) potasu.
20
20
Podczas oznaczania zachodzą następujące
Podczas oznaczania zachodzą następujące
reakcje:
reakcje:
CuSO4 + 2NaOH → Na2SO4 + Cu(OH)2
CuSO4 + 2NaOH → Na2SO4 + Cu(OH)2
HO-CH- COONa O-CH-COONa
HO-CH- COONa O-CH-COONa
Cu(OH)2 + │ → Cu │ + H2O
Cu(OH)2 + │ → Cu │ + H2O
HO-CH-COOK O-CH-COOK
HO-CH-COOK O-CH-COOK
O-CH-COONa
O-CH-COONa
HO-CH- COONa
HO-CH- COONa
R-CHO + 2 Cu │ + 2 H2O → R-COOH + Cu2O + 2
R-CHO + 2 Cu │ + 2 H2O → R-COOH + Cu2O + 2
O-CH-COOK
O-CH-COOK
HO-CH-COOK
HO-CH-COOK
Cu2O + Fe2(SO4)3 + H2SO4 → 2CuSO4 + 2FeSO4 + H2O
Cu2O + Fe2(SO4)3 + H2SO4 → 2CuSO4 + 2FeSO4 + H2O
2KMnO4 + 10FeSO4 + 8H2SO4 → K2SO4 + 5Fe2(SO4)3 + 8H2O +
2KMnO4 + 10FeSO4 + 8H2SO4 → K2SO4 + 5Fe2(SO4)3 + 8H2O +
2MnSO4
2MnSO4
21
21
Metoda Lane - Eynona
Metoda Lane - Eynona
- polega na bezpośrednim
- polega na bezpośrednim
miareczkowaniu wrzącej mieszaniny roztworów
miareczkowaniu wrzącej mieszaniny roztworów
Fehlinga I [siarczan(VI) miedzi(II)] i Fehlinga II
Fehlinga I [siarczan(VI) miedzi(II)] i Fehlinga II
[wodorotlenek sodu, winian potasu i sodu]
[wodorotlenek sodu, winian potasu i sodu]
odpowiednio rozcieńczonym roztworem sacharydu
odpowiednio rozcieńczonym roztworem sacharydu
(0,1% - 0,4%) w obecności błękitu metylowego jako
(0,1% - 0,4%) w obecności błękitu metylowego jako
wskaźnika. Obecność soli Seignett'a (winianu potasu
wskaźnika. Obecność soli Seignett'a (winianu potasu
i sodu) zapobiega wytraceniu się wodorotlenku
i sodu) zapobiega wytraceniu się wodorotlenku
miedzi(II) i umożliwia prawidłowe przeprowadzenie
miedzi(II) i umożliwia prawidłowe przeprowadzenie
redukcji miedzi. Tworzący się miedziowodzian potasu
redukcji miedzi. Tworzący się miedziowodzian potasu
i sodu ma barwę ciemnoniebieską. Koniec
i sodu ma barwę ciemnoniebieską. Koniec
miareczkowania rozpoznaje się po zaniku barwy
miareczkowania rozpoznaje się po zaniku barwy
niebieskiej, co świadczy o braku Cu
niebieskiej, co świadczy o braku Cu
+2
+2
. Dodany błękit
. Dodany błękit
metylowy i ulega również odbarwieniu dopiero po
metylowy i ulega również odbarwieniu dopiero po
zredukowaniu całej miedzi zawartej w płynie
zredukowaniu całej miedzi zawartej w płynie
Fehlinga.
Fehlinga.
22
22
Rozwinięciem metody Lane - Eynona jest
Rozwinięciem metody Lane - Eynona jest
polecona przez AOAC (Association of
polecona przez AOAC (Association of
Official Analytical Chemists)
Official Analytical Chemists)
metoda
metoda
Munsona - Walkera
Munsona - Walkera
, która polega na
, która polega na
tym, że roztwór sacharydów ogrzewa się w
tym, że roztwór sacharydów ogrzewa się w
standardowych warunkach z odczynnikami
standardowych warunkach z odczynnikami
Fehlinga, a wytracony osad Cu
Fehlinga, a wytracony osad Cu
2
2
O po
O po
przesączeniu oznaczany jest a pomocą
przesączeniu oznaczany jest a pomocą
miareczkowania manganometrycznego lub
miareczkowania manganometrycznego lub
jodometrycznego.
jodometrycznego.
23
23
Metoda Luffa - Schoorla
Metoda Luffa - Schoorla
- polega na redukcji
- polega na redukcji
jonów Cu(II) zawartych w płynie Luffa [węglan sodu,
jonów Cu(II) zawartych w płynie Luffa [węglan sodu,
kwas cytrynowy, siarczan(VI) miedzi(II)] przez
kwas cytrynowy, siarczan(VI) miedzi(II)] przez
sacharydy redukujące obecne w badanym roztworze.
sacharydy redukujące obecne w badanym roztworze.
Reakcja zachodzi w temperaturze wrzenia w
Reakcja zachodzi w temperaturze wrzenia w
środowisku alkalicznym pH około 9,5. Jest to możliwe
środowisku alkalicznym pH około 9,5. Jest to możliwe
dzięki użyciu w płynie Luffa węglanu sodu zamiast
dzięki użyciu w płynie Luffa węglanu sodu zamiast
wodorotlenku sodu (jak w płynie Bertranda i
wodorotlenku sodu (jak w płynie Bertranda i
Fehlinga). Nadmiar jonów Cu(II) podaje się następnie
Fehlinga). Nadmiar jonów Cu(II) podaje się następnie
redukcji kwasem jodowodorowym wydzielanym z
redukcji kwasem jodowodorowym wydzielanym z
jodku potasu po zakwaszeniu środowiska. Uzyskany
jodku potasu po zakwaszeniu środowiska. Uzyskany
w tej reakcji jod odmiareczkuje się mianowanym
w tej reakcji jod odmiareczkuje się mianowanym
roztworem tiosiarczanu(VI) sodu. Jednocześnie
roztworem tiosiarczanu(VI) sodu. Jednocześnie
wykonuje się próbę ślepą, w której określa się
wykonuje się próbę ślepą, w której określa się
zużycie roztworu tiosiercanu(VI) sodu na
zużycie roztworu tiosiercanu(VI) sodu na
miareczkowaniu jodu wydzielonego przez całkowitą
miareczkowaniu jodu wydzielonego przez całkowitą
ilość miedzi zawartej w płynie Luffa.
ilość miedzi zawartej w płynie Luffa.
24
24
Metoda Nizowkina - Jemielianowej
Metoda Nizowkina - Jemielianowej
- oparta
- oparta
jest jak większość opisanych wyżej metod
jest jak większość opisanych wyżej metod
chemicznych na redukcyjności soli miedziowych.
chemicznych na redukcyjności soli miedziowych.
Zaletą tej metody jest wyraźna i łatwa do
Zaletą tej metody jest wyraźna i łatwa do
uchwycenia zmiana barwy przy miareczkowaniu,
uchwycenia zmiana barwy przy miareczkowaniu,
powstała na skutek rozpuszczenia się
powstała na skutek rozpuszczenia się
powstającego przy redukcji czerwonego tlenku
powstającego przy redukcji czerwonego tlenku
miedziawego w żelazicyjanku potasowym. Metody
miedziawego w żelazicyjanku potasowym. Metody
kolorymetryczne - polegają na redukcji kwasów
kolorymetryczne - polegają na redukcji kwasów
(np. pikrynowego) w środowisku alkalicznym
(np. pikrynowego) w środowisku alkalicznym
przez cukry redukujące z wytworzeniem
przez cukry redukujące z wytworzeniem
barwnego kompleksu i pomiarze jego barwy przy
barwnego kompleksu i pomiarze jego barwy przy
odpowiedniej długości fali.
odpowiedniej długości fali.