Joanna Zawiera

Wprowadzenie

Hipoglikemia jest to stan, w którym ilość

glukozy we krwi (poza żyłą wrotną) spada

poniżej 55 mg/dl (3,0 mmol/l).

Pełnoobjawowa hipoglikemia występuje zwykle

przy stężeniu poniżej 2,2 mmol/l (40 mg/dl)

jednak pierwsze objawy rozpoczynają się

zazwyczaj przy stężeniu poniżej 2,8 mmol/l (50

mg/dl), a u cukrzyków nawet przy wyższych

wartościach.

Zwykle występuje u chorych na cukrzycę typu

Niski poziom glukozy we krwi jest

niebezpieczny, ponieważ mózg jest

całkowicie uzależniony od stałej dostawy

glukozy jako jedynego źródła energii.

Hipoglikemia występuje głównie u osób

chorych na cukrzycę, które przyjęły zbyt

dużą dawkę leku, opuściły posiłek lub piły

alkohol na pusty żołądek.

Hipoglikemia może być przyczyną

śmierci.

Atak hipoglikemii może prowadzić do utraty

przytomności, podczas której brak tlenu

może spowodować uszkodzenie mózgu.

Na szczęście u większości osób pojawiają

się sygnały ostrzegające o zbyt niskim

poziomie glukozy we krwi, co daje im czas

na spożycie produktów bogatych w

węglowodany.

Podział hipoglikemii



asymptomatyczna

– nie odczuwana

przez pacjenta, wykrywana przypadkowo

podczas pomiaru glikemii



łagodna lub umiarkowana

– gdy pacjent

jest w stanie sam opanować hipoglikemię



ciężka

– wymagająca interwencji

lekarskiej; pacjent jest nieprzytomny lub

ma drgawki i nie może przyjmować leków

doustnie

Przyczyny

Hipoglikemię powoduje niski poziom glukozy

we krwi.

W przypadku osób cierpiących na cukrzycę

typu II utrzymanie prawidłowego poziomu

glukozy we krwi polega na zachowaniu

równowagi między ilością wstrzykniętej

insuliny a ilością spożytego jedzenia.

Większość osób chorych na cukrzycę typu II

kontroluje chorobę, dbając o właściwą dietę;

niektórzy jednak przyjmują także insulinę i

są zagrożeni atakiem hipoglikemii.

W rzadkich przypadkach hipoglikemia może

towarzyszyć chorobom wątroby, nerek lub

układu hormonalnego. Inną przyczyną może

być obecność zaawansowanego guza w

innym miejscu organizmu.

Stwierdzono, że hipoglikemia występuje po

wypiciu dużych ilości alkoholu.

Może także pojawić się u osób

przyjmujących określone leki, np. chininę

(lek na malarię), salicylany (lek na chorobę

reumatyczną).

Egzogenne



niedożywienie lub

głodzenie



względne lub

bezwzględne

przedawkowanie

insuliny lub doustnych

leków

przeciwcukrzycowych



interakcje wyżej

wymienionych leków z

innymi lekami



znaczny wysiłek



spożycie alkoholu

Hipoglikemia na

czczo



insulinoma i inne

nowotwory



ektopowe wydzielanie

jednego z peptydów

insulinopodobnych



niewydolność wątroby



niewydolność kory

nadnerczy



glikogenozy



choroby nerek

powodujące glukozurię

Objawy

Do objawów hipoglikemii mogą należeć:



ból głowy,



zaburzenia stanu umysłowego (w tym

zachowania agresywne),



zamazana mowa,



nienormalne zachowania,



utrata pamięci,



otępienie,



podwójne widzenie,



tymczasowy paraliż,



napady drgawek.

Podczas hipoglikemii

mogą także wystąpić

drżenie ciała,

osłabienie i palpitacje

serca oraz nadmierne

wydzielanie potu.

Diagnostyka

Hipoglikemię różnicuje się z

zaburzeniami psychicznymi,

padaczką, udarem mózgu

i innymi schorzeniami.

Jeśli w przypadku stwierdzonej hipoglikemii

nie stwierdzi się cukrzycy, prowadzi się

dalszą diagnostykę w celu ustalenia

przyczyny.

Po ciężkim przypadku wykonuje się często

EEG mózgu, w celu sprawdzenia

prawidłowości w jego działaniu po

wstrząsie.

Leczenie

Bezpośrednim sposobem leczenia ataku

hipoglikemii jest spożycie pokarmu lub

napoju zawierającego cukier.

Najlepsze są: szklanka soku owocowego

zawierającego cukier, kostki cukru,

czekolada, ciastka, garść cukierków,

tabletki z glukozą lub żel dekstrozowy.

Jeśli chory straci przytomność, należy

ułożyć go w pozycji bocznej ustalonej,

podać niezwłocznie glukagon w zastrzyku

domięśniowym i wezwać pogotowie.

Poprawa i odzyskanie przytomności

powinno nastąpić w ciągu 30 minut.



W przypadku lekkiej hipoglikemii podaje się choremu 5

- 20 g glukozy lub sacharozy doustnie w formie

krystalicznej lub w roztworze.



W przypadku ciężkiej hipoglikemii (utraty

przytomności) podaje się 20% roztwór glukozy dożylnie

(nie podaje się już 40% glukozy), a następnie wlew 10%

roztworu glukozy.

Jeśli nie można podać dożylnie glukozy podaje się

domięśniowo glukagon, a następnie po wybudzeniu

doustnie glukozę.

Zastosowanie glukagonu przeciwwskazane jest w

przypadku hipoglikemii wywołanej spożyciem alkoholu.

Nie powinno się go ponadto podawać w przypadku

hipoglikemii wywołanej przez doustne leki

przeciwcukrzycowe, ponieważ może zwiększać

wydzielanie insuliny endogennej.

Zapobieganie

Najbezpieczniejszym sposobem uniknięcia

ataku hipoglikemii jest regularne kontrolowanie

poziomu cukru we krwi i umiejętność

rozpoznawania wczesnych objawów.

Należy pamiętać o regularnym jedzeniu i

niepomijaniu posiłków.

Zaleca się, aby osoby chore na cukrzycę nosiły

przy sobie identyfikator informujący o

chorobie, dzięki czemu będzie im można

szybko

i skutecznie pomóc.

Efekt Somogyi

jest spowodowany zbyt

dużą ilością insuliny we krwi w czasie nocy.

Może się tak zdarzyć u osób, które przyjmują

insuliny długodziałające, ale także może się

to przydarzyć, jeśli nie zjadły one nic przed

snem.

Poziom cukru we krwi spada (rozwija się

nocna hipoglikemia, którą należy

weryfikować oznaczając glikemię w nocy).

Kiedy chory śpi, jego organizm uwalnia

hormony (glukagon, adrenalina, hormon

wzrostu), aby się temu spadkowi

przeciwstawić.

Document Outline