Dojrzewanie pre-mRNA

Dojrzewanie pre-mRNA

pre-mRNA -

RNA będący bezpośrednim

produktem

transkrypcji, zawiera odcinki

kodujące (eksony) i niekodujące (introny).

Dojrzewanie

Dojrzewanie

– proces przekształcania pre-

– proces przekształcania pre-

mRNA w m-RNA.

mRNA w m-RNA.

Dojrzewanie ma w sobie 3 modyfikacje

Dojrzewanie ma w sobie 3 modyfikacje

zasadnicze:

zasadnicze:

- capping – czyli dodawanie

- capping – czyli dodawanie

czapeczki;

czapeczki;

- poliadenylację – dodawanie ogona;

- poliadenylację – dodawanie ogona;

- splicing.

- splicing.

Capping

Capping

– tworzenie czapeczki

– tworzenie czapeczki

Trifosforan 7-metyloguanozynowy przyłączony do

Trifosforan 7-metyloguanozynowy przyłączony do

2’-O-metylorybonukleozydu, do jego grupy

2’-O-metylorybonukleozydu, do jego grupy

5’-hydroksylowej przez 3 reszty fosforanowe.

5’-hydroksylowej przez 3 reszty fosforanowe.

Poliadenylacja

Poliadenylacja

– tworzenie ogona poli(A)

– tworzenie ogona poli(A)

Splicing

Splicing

– wycinanie intronów

– wycinanie intronów

Aby proces mógł przebiec, introny muszą

Aby proces mógł przebiec, introny muszą

posiadać

posiadać

pewne wspólne cechy:

pewne wspólne cechy:

1.

1.

Na końcu 5’ zawsze jest guaninowa i uracylowa

Na końcu 5’ zawsze jest guaninowa i uracylowa

reszta (5’-GU).

reszta (5’-GU).

2.

2.

Na końcu 3’ występuje reszta adeninowa oraz

Na końcu 3’ występuje reszta adeninowa oraz

guaninowa (AG-3’).

guaninowa (AG-3’).

3.

3.

Zawierają wewnątrz tzw. miejsce rozgałęzienia.

Zawierają wewnątrz tzw. miejsce rozgałęzienia.

Spliceosom

Spliceosom

Struktura katalizująca proces przekształcania pre-

Struktura katalizująca proces przekształcania pre-

mRNA na

mRNA na

mRNA.

mRNA.

Składa się z kompleksów cząsteczek

Składa się z kompleksów cząsteczek

rybonukleoproteinowych (sn-RNP) oraz białek.

rybonukleoproteinowych (sn-RNP) oraz białek.

Funkcje kompleksów:

Funkcje kompleksów:

1.

1.

U1 - łączy się z miejscem splicingowym 5‘ i 3' na

U1 - łączy się z miejscem splicingowym 5‘ i 3' na

zasadzie komplementarności - zawiera sekwencję

zasadzie komplementarności - zawiera sekwencję

komplementarną do styków egzon-intron;

komplementarną do styków egzon-intron;

2.

2.

U2 - umożliwia wiązanie miejsca rozgałęzienia;

U2 - umożliwia wiązanie miejsca rozgałęzienia;

3.

3.

U6 - katalizuje splicing, występuje w kompleksie z

U6 - katalizuje splicing, występuje w kompleksie z

U4 i U5.

U4 i U5.

Podsumowanie

Podsumowanie

Proces dojrzewania pre-mRNa:

Proces dojrzewania pre-mRNa:

1.

1.

Tworzenie czapeczki.

Tworzenie czapeczki.

2.

2.

Tworzenie ogona.

Tworzenie ogona.

3.

3.

Usunięcie intronów oraz połączenie eksonów,

Usunięcie intronów oraz połączenie eksonów,

co umożliwia spliceosom.

co umożliwia spliceosom.