Psychologiczne aspekty
starzenia się i starości.
Psychologiczny proces starzenia się
przebiega w różnym tempie i w różny
sposób. Zależy on nie tylko od wieku,
ale
i od doświadczeń starzejącego się
człowieka, od jego trybu życia,
stosunku do własnej sytuacji i zadań,
jakie stawia przed sobą na pozostałą
mu część biografii.
OSOBOWOŚĆ
Typy osobowości wg Berince
Neugarten:
Typ niezrównoważony( obserwuje się
wyraźne pogorszenie stanu psychicznego)
Typ zrównoważony
Typ obronny( trzyma nerwy i uczucia na
wodzy)
Typ „bierno- zależny”( poszukuje wsparcia i
opieki innych)
Przed
Przed
człowiekiem
człowiekiem
starszym staje
starszym staje
jeszcze jedno
jeszcze jedno
zadanie – musi
zadanie – musi
on poradzić
on poradzić
sobie sam ze
sobie sam ze
sobą
sobą
.
.
PAMIĘĆ
Pamięć długotrwała pozostaje nie
zaburzona , ponieważ zawarte w
niej informacje są trwałe i głęboko
zakodowane, natomiast z powodu
śmierci komórek
i niedoboru neuroprzekaźników
może ulegać degeneracji pamięć
krótkotrwała.
UCZENIE SIĘ
Ważną rolę odgrywają
uzdolnienia wyjściowe, trening
w ciągu całego życia , zdrowie
oraz motywacja.
UCZENIE SIĘ c.d.
Trudności
z
zapamiętywaniem
występują szczególnie często, gdy
potrzebna jest podzielność uwagi lub
gdy materiał wymaga reorganizacji i
manipulowania nim.Także skojarzenia
między dwoma słowami nie powstają
łatwo, natomiast raz utworzone
związki słów są zazwyczaj tak trwałe ,
jak w poprzednich okresach życia.
UCZENIE SIĘ c.d.
Gorsze zapamiętywanie związane
jest z tym, iż na ogół osoby
starsze kodują informacje w
sposób uboższy i bardziej
prostszy niż młodzi .
UCZENIE SIĘ c.d.
TRANSFER:
Pozytywny
Negatywny
UWAGA
Selektywność uwagi
Pojemność uwagi
Koncentracja uwagi
CZAS REAKCJI
Czas reakcji ulega wydłużeniu
o 10-20 % między 20 a 60
rokiem życia. Szybkość
przebiegu impulsu wzdłuż
nerwu jest o 15% wolniejsza u
osoby 80 letniej niż u
trzydziestolatka.
CZAS REAKCJI c.d.
Różnice w czasie reakcji na
proste bodźce wzrokowe i
słuchowe
nie
odgrywają
większej
roli
również
w
czynnościach
codziennych,
które podlegają w znacznej
mierze zautomatyzowaniu.
MYŚLENIE,
INTELIGENCJA
Pojawiają się trudności z uogólnianiem
i abstrahowaniem.
Inteligencja podobnie jak osobowość, tak
i sprawność umysłowa u zdrowej osoby w
wieku podeszłym jest zachowana i
stabilna, jednak można spotkać wiele ludzi
w podeszłym wieku , u których obserwuje
się upośledzenie intelektualne , mogące
wynikać ze starości, zwłaszcza przy złym
stanie zdrowia fizycznego.
Możliwości usprawniania
umysłu
Uniwersytet Trzeciego Wieku
W Polsce pierwszy UTW powstał w 1975 roku
w Warszawie, a jego pomysłodawczynią była
profesor Halina Szwartz, uniwersytet działa do
dziś
i liczy około 1120 członków.
W Polsce działa około 70 takich instytucji, które
zrzeszają około 25 tys. słuchaczy
Inne formy usprawniania
umysłu
Domy
seniora,
kluby
osiedlowe( konkursy wiedzy, zadania
aktywizujące umysł, rozwiązywane
podczas
terapii
zajęciowej),
indywidualne
ćwiczenia
umysłu
(rozwiązywanie krzyżówek) - Jednak
istnieje obawa, czy wyszukiwanie
potrzebnych haseł to wystarczy, aby
utrzymać umysł na optymalnym
poziomie???
ZDOLNOŚCI TWÓRCZE
Wniesienie określonych wartości w życie
swojego środowiska
i uzyskanie przez to akceptacji niezależnie
od tego jak duże jest to środowisko ,i jak
znaczny w jego życiu udział danej osoby.
( Rubinstein i Verdi –zachowali zdolności
twórcze do lat 80, Goethe i Picasso do 90,
Platon zmarł w czasie pisania mając lat
80).
Cyceron w dialogu : „O starości”
napisał:
„ Jeśli bowiem ktoś nie wyrobił sobie
odpowiedniej postawy wewnętrznej , by żyć
dobrze
i szczęśliwie, dla tego każdy okres życia będzie
ciężki.
Kto natomiast w takie bogactwo wewnętrzne
zdołał
się wyposażyć, temu żadnym złem nie może
wydawać
się to, co wynika z nieodwołalnych praw natury.
A właśnie starość im przede wszystkim podlega.
Wszyscy ludzie chcą jej dożyć, a gdy nadejdzie-
narzekają. Tak się oszukiwać i zmieniać zdanie
można
tylko będąc głupcem.”
DZIĘKUJĘ