Obturacyjny bezdech

senny

definicja, patomechanizm,

diagnostyka

Katarzyna Półtorak grupa VI

Definicja – zespół bezdechu

sennego (sleep apnea

syndrome)

• Bezdechem sennym określa się

przerwę

między kolejnymi oddechami u śpiącego

przekraczającą 10s

• Wskaźnik bezdechu sennego

(RDI -

respiratory disturbance index) jest liczbą

epizodów bezdechu w ciągu 1h snu

• patologiczny jest wskaźnik

>10/h

• Okresy bezdechu w czasie zasypiania są

zjawiskiem fizjologicznym – nie brane
pod uwagę w omawianym zespole!

Występowanie

• Zespół ten występuje u 4%

mężczyzn i 2% kobiet powyżej 40
roku życia.

• Częstość wzrasta u osób otyłych

(80% chorych z tym zespołem jest
otyłych) oraz po 40 roku życia

Etiologia

• Zespół bezdechu sennego (SAS) spowodowany obturacją

górnych dróg oddechowych czyli

obturacyjny SAS

(OSAS,>90% przypadków

): występuje wtedy, kiedy w czasie

wdechu dochodzi do przejściowego zamknięcia się górnych

dróg oddechowych

• W fazie snu REM występuje u niektórych znaczne

zmniejszenie

napięcia mięśni gardła

. W fazie wdechu ujemne ciśnienie w

drogach oddechowych powoduje zapadnięcie się tylnej ściany

gardła i prowadzi do

częściowej lub całkowitej obturacji

górnych dróg oddechowych przez miękkie tkanki okolicy

podstawy języka.

• Rozwojowi tej postaci SAS sprzyjają choroby w jamie nosowo-

gardłowej, np. przerost migdałków podniebiennych, polipy

nosa, skrzywienie przegrody nosa, cofnięcie żuchwy i in.

• Jeśli u chorego z zespołem OSAS stwierdza się znacznego

stopnia otyłość, używa się tradycyjnej nazwy:

zespół

Pickwicka

• Postać

SAS bez obturacji

górnych dróg oddechowych

(<10% przypadków)

- charakteryzuje się całkowitym

zanikiem rytmicznej aktywności ośrodków oddychania pnia

mózgu.Ze względu na brak aktywności nerwów

przeponowych nie obserwuje się tutaj skurczów mięśni

wdechowych

• Epizody bezdechów pochodzenia centralnego

mogą trwać

30-60s

i powodują znaczne zmniejszenie wysycenia tlenem

hemoglobiny we krwi tętniczej

• Nieobturacyjne bezdechy nocne są jedną z możliwych

przyczyn

zespołu nagłego zgonu noworodków

• U ludzi z tym zespołem stwierdza się

upośledzenie

wrażliwości chemoreceptorów tętniczych

na obniżenie

prężności tlenu i wzrost prężności dwutlenku węgla

• Postać ośrodkowa SAS

polega na pierwotnej hipowentylacji

pęcherzyków płucnych, natomiast wtórna hipowentylacja

pęcherzyków spowodowana jest prewlekłymi chorobami

płuc, układu nerwowo-mięśniowego lub kostnego.

Patogeneza

• Zapadnięcie się górnych dróg oddechowych
• Bezdech
• spadek p.tlenu/wzrost p. dwutl.węgla
• wzmożona praca oddechowa
• reakcja budzenia się
• otworzenie górnych dróg oddechowych z głośnym

chrapnięciem

• reaktywna hiperwentylacja

• Konsekwencje kliniczne:

 Fragmentacja i niedobór snu
 Nawracająca nocna hipoksja i hiperkapnia
 Odczynowe nadciśnienie tętnicze i płucne
 Zaburzenia rytmu serca w nocy

Objawy

•

Dwa objawy wiodące:

 Głośne , nieregularne chrapanie, z długimi

przerwami w oddychaniu

 Nasilające się uczucie zmęczenia i skłonność

do zasypiania w czasie monotonnych zajęć

•

Inne objawy:

 Zmniejszenie sprawności intelektualnej
 Nastroje depresyjne
 Poranne bóle głowy, poranna suchość w

jamie ustnej

 Upośledzenie potencji

Powikłania

• Zaburzenia rytmu serca z bradykardią
• Niemiarowość zatokowa, towarzysząca

okresowi bezdechu

• Nadciśnienie
• Niewydolność krążenia
• Pełna niewydolność oddechowa,

nadciśnienie płucne

• Zwiększone ryzyko zawału serca

Różnicowanie

• Chrapanie

spowodowane obturacją dróg

oddechowych

bez SAS

(50% mężczyzn powyżej

50 roku życia)

• Senność

spowodowana innymi przyczynami :

deficyt snu, niektóre choroby o.u.n., śpiączka
itd..

• Narkolepsja

 Nagłe, nieodparte ataki snu (nagłe zasypianie na

krótki czas)

 Katapleksja (nagła krótkotrwała utrata napięcia

mięśniowego bez utraty przytomności)

 Halucynacje we śnie i na jawie

Leczenie

• Leczenie zachowawcze:

• Leczenie istniejących czynników ryzyka, właściwa

higiena snu, unikanie alkoholu, nikotyny i leków

nasilających bezdech

• Podanie preparatów teofiliny o przedłużonym

działaniu bezpośrednio przed snem

• Stosowanie stałej wentylacji przez nos podczas snu

(metoda CPAP)

• Leczenie chirurgiczne:

• Nieskuteczność leczenia metodą CPAP (rzadko)
• Tracheostomia (wyjątkowo)
• Korekcja chirurgiczna
• Plastyka języczka , podniebienia i gardła (leczenie

skuteczne u 50% chorych)