Nowotwory jajnika
Nowotwory jajnika
18% nowotworów narządów rodnych to
18% nowotworów narządów rodnych to
guzy jajnika
guzy jajnika
Rokowanie złe –w raki wykrywane w
Rokowanie złe –w raki wykrywane w
60% w III i IV stopniu zaawansowania
60% w III i IV stopniu zaawansowania
Zachorowalność mniejsza u kobiet
Zachorowalność mniejsza u kobiet
stosujących antykoncepcję i wieloródek
stosujących antykoncepcję i wieloródek
Związek z nowotworami jelita grubego i
Związek z nowotworami jelita grubego i
sutka
sutka
Nowotwory jajnika
Nowotwory jajnika
Nabłonkowe
Nabłonkowe
Specyficzne dla gonad
Specyficzne dla gonad
Pochodzące z pierwotnej komórki
Pochodzące z pierwotnej komórki
rozrodczej
rozrodczej
Pochodzące z podścieliska jajnika
Pochodzące z podścieliska jajnika
Przerzutowe
Przerzutowe
Niesklasyfikowane
Niesklasyfikowane
Klasyfikacja nowotworów
Klasyfikacja nowotworów
jajnika – I stopień
jajnika – I stopień
I – nowotwór ograniczony do jajników
I – nowotwór ograniczony do jajników
Ia- dotyczy jednego jajnika, torebka
Ia- dotyczy jednego jajnika, torebka
nieuszkodzona, bez nacieku na powierzchni
nieuszkodzona, bez nacieku na powierzchni
jajnika, bez wysięku otrzewnowego
jajnika, bez wysięku otrzewnowego
Ib – ograniczony do dwóch jajników, torebka
Ib – ograniczony do dwóch jajników, torebka
nieuszkodzona, bez nacieku na powierzchni
nieuszkodzona, bez nacieku na powierzchni
jajnika, bez wysięku otrzewnowego
jajnika, bez wysięku otrzewnowego
Ic – dotyczy jednego lub dwóch jajników,
Ic – dotyczy jednego lub dwóch jajników,
uszkodzona torebka, naciek na powierzchni
uszkodzona torebka, naciek na powierzchni
jajnika lub płyn w jamie otrzewnowej z
jajnika lub płyn w jamie otrzewnowej z
komórkami nowotworowymi
komórkami nowotworowymi
Klasyfikacja nowotworów
Klasyfikacja nowotworów
jajnika – II stopień
jajnika – II stopień
II – nowotwór jednego lub obu jajników
II – nowotwór jednego lub obu jajników
z zajęciem miednicy mniejszej
z zajęciem miednicy mniejszej
IIa – naciekanielub przerzuty do macicy
IIa – naciekanielub przerzuty do macicy
lub jajowodów
lub jajowodów
II b – naciekanie innych tkanek
II b – naciekanie innych tkanek
miednicy mniejszej
miednicy mniejszej
II c – naciekanie jak wyżej, komórki
II c – naciekanie jak wyżej, komórki
nowotworowe w płynie otrzewnowym
nowotworowe w płynie otrzewnowym
Klasyfikacja nowotworów
Klasyfikacja nowotworów
jajnika – III stopień
jajnika – III stopień
Nowotwór z wszczepami
Nowotwór z wszczepami
wewnątrzotrzewnowymi lub przerzuty do
wewnątrzotrzewnowymi lub przerzuty do
węzłów, jelita lub sieci
węzłów, jelita lub sieci
IIIa- makroskopowo ograniczony do
IIIa- makroskopowo ograniczony do
miednicy mniejszej, przerzuty do
miednicy mniejszej, przerzuty do
otrzewnej, węzły wolne
otrzewnej, węzły wolne
IIIb – przerzuty do otrzewnej < 2 cm, węzły
IIIb – przerzuty do otrzewnej < 2 cm, węzły
wolne
wolne
IIIc – przerzuty do otrzewnej > 2 cm, zajęte
IIIc – przerzuty do otrzewnej > 2 cm, zajęte
węzły pozaotrzewnowe lub pachwinowe
węzły pozaotrzewnowe lub pachwinowe
Klasyfikacja nowotworów
Klasyfikacja nowotworów
jajnika – IV stopień
jajnika – IV stopień
Przerzuty do miąższu wątroby,
Przerzuty do miąższu wątroby,
przerzuty odległe, rozsiew procesu
przerzuty odległe, rozsiew procesu
nowotworowego
nowotworowego
Objawy kliniczne
Objawy kliniczne
Proces długo bezobjawowy
Proces długo bezobjawowy
Bóle brzucha
Bóle brzucha
Zaburzenia miesiączkowania
Zaburzenia miesiączkowania
Powiększenie obwodu brzucha
Powiększenie obwodu brzucha
Wodobrzusze
Wodobrzusze
Wykrywanie nowotworów
Wykrywanie nowotworów
jajnika
jajnika
Badanie ginekologiczne
Badanie ginekologiczne
USG
USG
Markery nowotworowe (Ca-125)
Markery nowotworowe (Ca-125)
Laparoskopia
Laparoskopia
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa
Nowotwory nabłonkowe
Nowotwory nabłonkowe
jajnika
jajnika
W 50% -łagodne
W 50% -łagodne
W 40% złośliwe
W 40% złośliwe
-
torbielakogruczolaki -z zawartością
torbielakogruczolaki -z zawartością
płynu
płynu
-
gruczolakowłókniaki – lite
gruczolakowłókniaki – lite
Stopień zróżnicowania
Stopień zróżnicowania
histologicznego
histologicznego
nowotworów
nowotworów
G1- wysoki stopień zróżnicowania
G1- wysoki stopień zróżnicowania
G2- średni stopień zróżnicowania,
G2- średni stopień zróżnicowania,
liczba komórek niezróżnicowanych
liczba komórek niezróżnicowanych
50 %
50 %
G3 – niski stopień zróżnicowania,
G3 – niski stopień zróżnicowania,
liczba komórek niezróżnicowanych
liczba komórek niezróżnicowanych
przekracza 50%
przekracza 50%
Nowotwory nabłonkowe
Nowotwory nabłonkowe
jajnika
jajnika
Surowicze
Surowicze
Śluzowe
Śluzowe
Endometroidalne
Endometroidalne
Jasnokomórkowe
Jasnokomórkowe
Guzy Brennera
Guzy Brennera
Mieszane
Mieszane
Niesklasyfikowane
Niesklasyfikowane
Nowotwory gonadalne
Nowotwory gonadalne
jajnika
jajnika
Powstają z komórek sznurów płciowych i
Powstają z komórek sznurów płciowych i
podścieliska gonad
podścieliska gonad
1.
1.
Ziarniszczak (folliculoma)
Ziarniszczak (folliculoma)
2.
2.
Otoczkowiak (thecoma)
Otoczkowiak (thecoma)
3.
3.
Włókniak (fibroma)
Włókniak (fibroma)
4.
4.
Androblastoma( Sertoli-Leidig cell tumor)
Androblastoma( Sertoli-Leidig cell tumor)
5.
5.
Jądrzak ( androblastoma)
Jądrzak ( androblastoma)
6.
6.
Gynandroblastoma
Gynandroblastoma
Nowotwory germinalne
Nowotwory germinalne
jajnika
jajnika
Rozwijają się z pierwotnej komórki
Rozwijają się z pierwotnej komórki
rozrodczej gonady wieku płodowego
rozrodczej gonady wieku płodowego
1.
1.
Rozrodczak (dysgerminoma)
Rozrodczak (dysgerminoma)
2.
2.
Endodermal sinus tumor
Endodermal sinus tumor
3.
3.
Carcinoma embrionale
Carcinoma embrionale
4.
4.
Polyembrioma
Polyembrioma
5.
5.
Chorioncarcinoma
Chorioncarcinoma
6.
6.
Teratoma ( niedojrzały, dojrzały)
Teratoma ( niedojrzały, dojrzały)
Inne nowotwory jajnika
Inne nowotwory jajnika
Gonadoblastoma - z elementów
Gonadoblastoma - z elementów
niezróżnicowanych gonad. U
niezróżnicowanych gonad. U
chorych często obecny chromosom
chorych często obecny chromosom
Y
Y
Fibrosarcoma
Fibrosarcoma
Nowotwory przerzutowe z przewodu
Nowotwory przerzutowe z przewodu
pokarmowego, sutka i endometrium
pokarmowego, sutka i endometrium
Markery nowotworowe
Markery nowotworowe
Przydatne w rozpoznawaniu nowotworów
Przydatne w rozpoznawaniu nowotworów
germinalnych
germinalnych
Alfa-fetoproteina (ca embrionale,
Alfa-fetoproteina (ca embrionale,
endodermal sinus tumor, polyembrioma)
endodermal sinus tumor, polyembrioma)
Beta hCG – choroncarcinoma, ca
Beta hCG – choroncarcinoma, ca
embrionale, polyembrioma,
embrionale, polyembrioma,
dysgerminoma
dysgerminoma
CAE – ca embrionale, teratoma
CAE – ca embrionale, teratoma
immaturum, polyembrioma
immaturum, polyembrioma
Leczenie nowotworów
Leczenie nowotworów
jajnika
jajnika
Operacyjne
Operacyjne
Chemioterapia
Chemioterapia
Radioterapia
Radioterapia