Struktura tkanki limfatycznej

i mechanizmy odporności w

obrębie układu oddechowego

Tomasz Duczmal

Katarzyna Kurek

Tkanka limfatyczna dróg

oddechowych

• Elementy tkanki limfatycznej

spotykane głównie w postaci 2
skupisk: w jamie nosowo gardłowej
(NALT) i w oskrzelach (BALT)

• NALT – nose-associated lymphoid

tissue, nagromadzenie na
skrzyżowaniu górnych dróg
oddechowoch i przewodu
pokarmowego – pierścień Waldeyera

NALT:

• nagromadzenie tkanki limfatycznej na

skrzyżowaniu górnych dróg oddechowych i

przewodu pokarmowego, określane jako

pierścień chłonny Waldeyera

• migdałek gardłowy, językowy + migdałki

podniebienne i trąbkowe

• Rolą jej jest generowanie miejscowej

odpowiedzi immunologicznej prowadzącej

do wytwarzania IgA – przeciwciała te pełnią

rolę obronną głownie w górnych drogach

oddechowych

BALT:

• Zgrupowanie tkanki limfatycznej w postaci

grudek limfatycznych z podziałem na
strefy grasicozależne i grasiczoniezależne,
rozmieszczone są one w okolicach
rozgałęzień oskrzeli, między tętnicą i
oskrzelem

• Jego rolą jest najprawdopodobniej

generowanie prekursorów swoistych
komórek plazmatycznych IgA i komórek
pamięci

Tkanka limfatyczna dróg

oddechowych

• W skład pierścienia limfatycznego

Waldeyera wchodzą: parzyste
migdałki podniebienne (pomiędzy
łukami podniebiennymi), migdałek
językowy (u nasady języka),
migdałek gardłowy (w tylnej częśći
gardła) oraz migdałki trąbkowe (w
okolicach ujścia gardłowego trąbki
słuchowej)

Tkanka limfatyczna dróg

oddechowych - migdałki

• leżą w obrębie tkanki łącznej błony

śluzowej

• od zewnątrz pokryte nabłonkiem

wpuklającym się w głąb w postaci
krypt

• pod nabłonkiem typowe grudki chłonne
• do krypt naciekają powstałe w

grudkach limfocyty

Mechanizmy odporności w obrębie

Układu oddechowego

nieswoiste

swoiste

Nieswoista

(silnie rozwinięta w jamie

nosowej i gardle):

• mechaniczne usuwanie

mikroorganizmów przez rzęski

• bakteriobójcze białka wydzielane

przez komórki nabłonka i gruczoły
błony podśluzowej

• mobilizacja nieswoiście działających

komórek układu odpornościowego:
makrofagów i neutrofili

Rzęski –usuwanie
mechaniczne

Wydzielina pokrywająca rzęski składa się z

dwóch warstw:

• górnej – lepkiej , której funkcją jest

zlepianie większych cząstek o charakterze
pyłów, blokowanie receptorów
mikroorganizmów, tworzy ona również
fizyczna barierę o charakterze sieci

• dolnej – zawierającej białka

bakteriobójcze

Bakteriobójcze białka :

• lizozym
• laktoferyna
• wydzielniczy inhibitor proteazy

leukacytarnej(SLPI)

• wydzielniczą fosfolipazę A2
• defenzyny β

(HBD-1-wydzielana konstytutywnie, HBD-2-

wydzielanie pod wpływem cytokin bądź bakterii lub ich produktów

)

• białko LL-37
• kolektyny

(białka surfaktantu A i D – istotna rola obronna w

pęcherzykach płucnych, ułatwiają one niszczenie bakterii przez makrofagi)