Dochody publiczne

Wykład 6.

Terminologia

Środki publiczne – 

środki 

finansowe, którymi dysponują 
instytucje publiczne:



przychody



dochody



środki pieniężne na 
rachunkach bankowych 
jednostek SFP powstałe w 
poprzednich okresach 
(płynne rezerwy finansowe 
SFP)

Definicja wg u.f.p.



przychody – wpływy zwrotne, 
których pobranie rodzi 
zobowiązanie



dochody – przychody 
d

efinitywne

Istota dochodów publicznych

- świadczenia pieniężne ustanawiane 

przez organy władzy publicznej, pobierane 

i gromadzone przez administrację publiczną 

na rachunkach właściwych budżetów lub 

publicznych funduszy celowych

Dochody publiczne

a dochody niepubliczne

  

forma ich ustanowienia

  definitywny charakter
  tryb wymiaru, poboru, egzekucji
  przeznaczenie
  przejrzystości
  planowanie
  kontrola

Klasyfikacja dochodów publicznych



Kryterium – charakter prawny:



dochody  o charakterze publicznoprawnym



dochody o charakterze cywilnoprawnym



dochody z bezzwrotnej pomocy zagranicznej



Kryterium rodzajowe



daniny publiczne (podatki, opłaty, składki) 



renta emisyjna (wpłaty NBP – zysk bilansowy pomniejszony
o przewidywane ustawowe odpisy na fundusze rezerwowe 
(2%)
i specjalne



środki pochodzące z zagranicy



pozostałe dochody

Klasyfikacja dochodów publicznych – cd.



Kryterium – podział dochodu narodowego, dochody 
powstałe w wyniku:



pierwotnego podziału dochodu narodowego



wtórnego podziału dochodu narodowego



Kryterium – forma powstawania



odpłatne



nieodpłatne

Klasyfikacja dochodów publicznych – cd.



Kryterium – forma prawna, w jakiej są stanowione:



podatkowe



niepodatkowe



Kryterium – przymus państwowy



przymusowe



dobrowolne



Kryterium – według ustawy o finansach publicznych

Istota i cechy podatków

Istota:

 

Podatki – nieodpłatne, 

przymusowe, bezzwrotne, 

pieniężne świadczenie

o charakterze ogólnym, 

nakładane jednostronnie 

przez związek 

publicznoprawny

Cechy:

o nieodpłatność
o przymusowość
o bezzwrotność
o pieniężny charakter
o jednostronność
o przewłaszczenie
o ogólny charakter

Klasyfikacja podatków

Kryterium – 

przedmiot 

opodatkowania

 dochodowe
 konsumpcyjne
 majątkowe
 przychodowe (koszty 

uzyskania przychodów nie są 
brane pod uwagę)

Kryterium – 

związek między 

ciężarem podatkowym a 
ponoszącym go 
podatnikiem

 bezpośrednie
 pośrednie
Kryterium – 

podmiot, na 

rzecz którego opłacane są 
podatki

 państwowe
 samorządowe

Zasady podziału źródeł dochodów 

publicznych pomiędzy budżetem 

państwa a budżetami JST

powiązania źródeł dochodów z miejscem ich 
powstania
powiązania osiąganych dochodów z zakresem 
zadań publicznych i kompetencji władczych
elastyczności (zmiana zadań a źródła dochodów)
równomierności rozmieszczania źródeł dochodów 
(polityka kohezyjna)
zróżnicowania źródeł dochodów
stabilności i pewności źródeł dochodów

Dochody sektora instytucji rządowych

i samorządowych w 2008 roku

w mld 

zł

% PKB

Dochody ogółem, w tym:

470,0

40

   - dochody podatkowe

270,0

23

   - składki na ubezpieczenia
     społeczne

141,0

12

   - dochody z własności

16,0

1,5

   - pozostałe

43,0

3,5

Obciążenia fiskalne

404,0

34,5