Morfologia drobnoustrojów. 

Metody stosowane w 

diagnostyce 

mikrobiologicznej – metody 

barwienia.

Techniki przygotowania preparatu

• Przyżyciowe (preparat natywny)

– służą do oceny:

• ruchliwości

• żywotności

– zawiesina drobnoustrojów w wodzie lub soli 

fizjologicznej

• w kropli spłaszczonej – na szkiełku podstawowym

• w kropli wiszącej – na szkiełku z komorą Lindnera

• Preparaty przyżyciowe

Techniki przygotowania preparatu

Techniki przygotowania preparatu

• Przyżyciowe (preparat natywny)

– Barwienie:

• barwienie błękitem metylenowym - pozwala ocenić 

żywotność drożdży; barwnik przenika do wnętrza 

martwej komórki, która barwi się na ciemnoniebiesko

• barwienie płynem Lugola umożliwia wykrycie w 

komórce drożdży substancji zapasowych – glikogenu, 

który barwi się na brunatno, a cytoplazma komórki 

jasnożółto

Techniki przygotowania preparatu

• Preparaty utrwalone

Metody utrwalania preparatu

• Fizyczne:

– temperatura

• Chemiczne:

– etanol

– metanol

– formalina

– pary kwasu osmowego

Techniki przygotowania preparatu

Metody utrwalania preparatu

• Cel utrwalenia:

– zabicie drobnoustrojów

– ułatwienie wniknięcia barwnika do wnętrza 

komórki

– zwiększenie przylegania drobnoustrojów do 

powierzchni szkiełka

– denaturacja białek – zapobieganie autolizie 

struktur wewnątrzkomórkowych

Techniki przygotowania preparatu

Cel barwienia

 Wykazanie  obecności  bakterii  w  badanym 

materiale

 Określenie  kształtu  i  układu  przestrzennego 

komórek

 Zabicie drobnoustrojów – bezpieczeństwo pracy

Techniki przygotowania preparatu

Metody barwienia

Metody barwienia

Proste

Pozytywne

Negatywne

Złożone

Pozytywne

Pozytywno-negatywne

Metody barwienia

• Proste - pozytywne:

• Metoda  Löfflera  z  błękitem  metylenowym 

(niebieskie)

• Safranina (czerwone)

• Proste - negatywne

• Nigrozyną / tuszem chiński

Metody barwienia

• Złożone  pozytywno – negatywne

• barwienie (uwidocznienie) otoczek 

wg Burri – 

Ginsa

• barwienie przetrwalników 

wg Dornera

Metody barwienia

 Złożone - pozytywne

 Metoda Neissera
 Metoda Waysona
 Metoda Wirtza-Conklina

 do barwienia przetrwalników

 Ziehl – Neelsena

 - barwienia bakterii kwasoopornych

 Kinyoun – Gabett’a

 - barwienie bakterii kwasoopornych

 Metoda Grama

Bakterie 

Gram-dodatnie

Bakterie 

Gram-ujemne

Schemat barwienia bakterii metodą Grama

Utrwalenie 

preparatu

Fiolet krystaliczny

Płyn Lugola

Odbarwienie 

roztworem 

alkoholu

Fuksyna zasadowa

2-3’

1-2’

30-60’’

30-60’’