1

URAZY

URAZY

KLATKI

KLATKI

PIERSIOWE

PIERSIOWEJ

POSTĘPOWANIE I EWAKUACJA

Logo2000.gif

Logo2000.gif

Logo2000.gif

Logo2000.gif

Logo2000.gif

2

URAZ-

to dynamiczne przekazanie dużej

ilości energii do żywych tkanek, kt.

powoduje ich uszkodzenie

.

USZKODZENIE- powstaje pod wpływem

energii przekazanej, czyli pod wpływem

urazu.

3

MECHANIZM POWSTANIA URAZU

ściśnięcie

zmiażdżenie

bezpośrednie uderzenie

pokształcenie /skręcenie / w następstwie deceleracji

napięcie

naprężenie

rozciągnięcie

naruszenie ciągłości tkanek

uszkodzenie

4

PODZIAŁ URAZÓW:



Otwarte, zamknięte



Powierzchowne, głębokie



Mnogie, pojedyncze



Przenikające



Powikłane, niepowikłane



Z naruszeniem tkanki, bez naruszenia tk.



Pośredni, bezpośredni



zmiażdżeniowe

5

Tępe urazy klatki piersiowej

Tępe urazy klatki piersiowej



proste złamania żeber



wielo-odłamowe złamania żeber
ruchy opaczne części ściany klatki
piersiowej- niewydolność
oddechowa? Krwawienie do jamy
opłucnej? Wstrząs?

6

Urazy z wyhamowania

Urazy z wyhamowania



proste i wielo-odłamowe złamania

żeber; ruchy opaczne? Krwawienie?

Wstrząs?



oderwanie oskrzela –

odma prężna- niewydolność oddechowa?



ODMA- gromadzenie się powietrza w

jamie opłucnej

7

Drążące urazy klatki piersiowej

Drążące urazy klatki piersiowej

rany kłute, przebicia, postrzały



zranienie ściany klatki piersiowej

-

krwawienie zewnętrzne lub wewnętrzne –
wstrząs?



zranienie płuca

- odma prężna?



zranienie serca

- krwawienie do worka

osierdziowego i tamponada serca?

Tamponada

serca- gromadzenie się krwi w worku osierdziowym

co uniemożliwia rozkurczanie się serca, wypełnienie jego komór i
wpompowanie krwi do aorty.

8

Objawy tamponady serca:



Słabo wyczuwalne tętno, spadek
ciśnienia



Wzrost ciśnienia żylnego



Brak lub osłabienie tonów serca



Wstrząs

9

POSTĘPOWANIE W TAMPONADZIE SERCA



wykonuje się w pozycji półsiedzącej



igłą o średnicy 0.5-1 mm

wkłuwa się pod wyrostkiem mieczykowatym lub z

lewej strony tego wyrostka, kierując się pod

kątem 45’ w górę.



Należy odessać krew jaką udaje się wydobyć.



Usunięcie nawet niewielkiej ilości płynu /10-20

ml/ może prowadzić do znacznej poprawy u

chorego z ostrą tamponadą serca

10

Zagrożenie życia w urazach klatki

piersiowej jest najczęściej wynikiem

niewydolności oddechowej,

następnie utraty krwi prowadzącej

do wstrząsu.

11

OBRAŻENIA BEZPOŚREDNIO

ZAGRAŻAJĄCE ŻYCIU:



Niedrożność dróg oddechowych



Odma ciśnieniowa (wentylowa)



Odma otwarta



Masywny krwiak opłucnej



Tamponada serca



Wiotka klatka piersiowa

12

OBRAŻENIA POŚREDNIO
ZAGRAŻAJACE ŻYCIU:

To takie, które nie leczone mogą

doprowadzić do śmierci ale takie które

zwykle pozostawiają kilka godzin na

ustalenie ostatecznego rozpoznania i

odpowiednie leczenie.



Przerwanie tchawicy lub oskrzeli



Przerwanie aorty



Pęknięcie przepony



Perforacja lub rozerwanie przełyku



Stłuczenie serca, płuca

13



objawy duszności szybkości oddechu



obecność lub brak szmerów

oddechowych



tętno, wypełnienie żył szyjnych



obecność rany ssącej klatki piersiowej



dynamikę krwawienia zewnętrznego



ruchy opaczne ściany klatki piersiowej

NALEŻY ZWRACAĆ UWAGĘ NA:

14

Nadmierne wypełnienie żył szyjnych

świadczy, o tym że przyczyną wstrząsu

nie jest utrata krwi, a niemożność jej

przepompowania przez serce

( opór

przepływu przez płuca lub niewydolność mięśnia

sercowego)

15

objawy wstrząsu

( zimna, spocona skóra,

zanikające tętno)

+ duszność +

wypełnienie żył szyjnych + brak

szmerów oddechowych po jednej

stronie = ODMA PRĘŻNA

16

Postępowanie w odmie prężnej:



Zapewnienie drożności dróg
oddechowych



Podanie 100% tlenu



jest rozpoznaniem klinicznym wymaga
natychmiastowego odbarczenia



nakłucie opłucnej



szybki transport do szpitala

17

WSKAZANIA DO ODBARCZENIA

Obecność odmy z dekompensacją

potwierdzoną obecnością więcej
niż jednego z czynników:



zaburzenia oddychania



Brak tętna



Zaburzenia świadomości

18

klatka piersiowa musi być

odbarczona przez nakłucie igłą,

zastąpioną następnie drenem, który

wprowadza się przez międzyżebrze a

jego koniec zanurza się poniżej

poziomu płynu w butli, połączonej z

urządzeniem ssącym.

19

20

Rana klatki piersiowej

Rana klatki piersiowej

czy zranienie powłok?

Zatamować krwawienie przez ucisk;

czy rana ssąca

( odma otwarta)

?

Zamknąć ranę opatrunkiem pokrytym

folią i okleić plastrem z trzech (!) stron

( powstanie mechanizm zastawkowy

zabezpieczający przed wzrostem ciśnienia w

opłucnej tj. powstania odmy prężnej)

21

Wstrząs + brak szmerów

oddechowych po jednej stronie +

zapadnięte żyły szyjne =

KRWIAK OPŁUCNEJ

postępowanie:

*

drenaż opłucnej

22

CD. Postępowania:

postępowanie polega na równoczesnym

odbarczeniu klatki piersiowej i

przywracaniu objętości krwi krążącej.

Przez kaniule dożylne o dużej średnicy

podaje się płyny, zamieniając je na krew

jednakowej grupy (jeśli się nią

dysponuje) lub po wykonaniu próby

krzyżowej. Potem można wprowadzić

dren o dużej średnicy ( G 28 lub

większy) ku przodowi od lini pachowej

środkowej w 5 przestrzeni

międzyżebrowej.

23

niewydolność oddechowa + ruchy

opaczne części ściany klatki

piersiowej = MNOGIE ZŁAMANIE

ŻEBER

postępowanie:

- podawanie środków p/bólowych

- podajemy tlen

- intubacja

- unieruchomienie

24

Najlepsze unieruchomienie daje

bezpośrednio nałożony opatrunek z

pasów przylepca, pokrywających się

wzajemnie jak dachówka (rys.) .

Pasy przylepca powinny być

odpowiedniej długości, a mianowicie

zachodzić od przodu i od tyłu na

zdrową połowę klatki piersiowej:

nakładamy je w chwili silnego

wydechu.

25

Jeżeli opatrunek ten połączymy z

pasami przylepca biegnącymi przez

barki chorego i podwieszającymi

klatkę piersiową jak na szelkach,

wówczas unieruchomienie będzie

jeszcze dokładniejsze.

26

Wystarczające unieruchomienie daje

niekiedy owinięcie klatki piersiowej

szeroką elastyczną opaską czy

ręcznikiem lub tez założenie

pojedynczego, szerokiego pasa

przylepca dookoła klatki piersiowej

ponad miejscem złamania, również

w chwili wydechu.

27

Opatrunek unieruchamiający z pasów
przylepca
1) z przodu 2) z tyłu

28

KLATKA PIERSIOWA – CEPOWATA

w wyniku złamania co najmniej 3 żeber w dwóch

miejscach. Fragment klatki piersiowej nie

porusza się w czasie oddychania w łącznosci z

pozostałą częścią.

Postępowanie:

- ułożenie chorego na boku

odpowiadającym urazowi

-ucisk na okolicę zmiażdżoną

- opanowanie bólu

- intensywna toaleta drzewa oskrzelowego

29

Obrzęk twarzy i szyi + utrata

przytomności + niewydolność

oddechowa = ZGNIECENIE KLATKI

PIERSIOWEJ

postępowanie:

- tracheotomia lub konikotomia

- leczenie p/wstrząsowe

30

Duszność + szybki oddech + wzrost akcji

serca + podbiegnięcia krwawe w ścianie

klatki piersiowej + niedotlenienie =

STŁUCZENIE PŁUCA

postępowanie:

-

utrzymanie powietrzności tkanki płucnej

-

zapewnienie wentylacji

- leczenie zakażenia lub zapobieganie

jego powstawaniu

- usuwanie powikłań

31

OBRAŻENIA TCHAWICY I OSKRZELI

•

Mogą być spowodowane urazem przenikającym lub tępym lub

miażdżącym

•

Rozerwanie oskrzela zdarza się częściej niż rozerwanie tchawicy

•

Uszkodzenia tchawicy i oskrzeli często bywają przeoczone

OBJAWY TO UTRUDNIONE ODDYCHANIE, ODMA PODSKÓRNA,

KRWIOPLUCIE;

postępowanie:



Usunięcie niebezpieczeństwa życia



Przywrócić drożność oskrzeli i czynności płuca



Usunąć odmę opłucna i śródpiersiową



Wykonać tracheostomię

32

Postępowanie

Na miejscu wypadku należy przede

wszystkim:



ułożyć poszkodowanego w pozycji na

plecach lub na zranionej stronie z

uniesionym tułowiem o ok. 30°



w przypadku otwartego zranienia klatki

piersiowej nie usuwać ciał obcych, założyć

opatrunek nie przepuszczający powietrza



sposób przewiezienia dostosować do

stanu ogólnego chorego, najczęściej z

uniesionym tułowiem, zawsze pod opieką

lekarza

33

•

Czynności ratujące:

Czynności ratujące:

przybranie przez chorego pozycji

półsiedzącej, a jeśli nie ma do tego

warunków - kładzie się go poziomo z

uniesioną jak najwyżej głową i tułowiem,

gdy rana jest widoczna okrywamy ją

opatrunkiem trójstronnym,

nie usuwa się ciał obcych tkwiących w

ścianie klatki piersiowej,

przy bezdechu stosujemy sztuczne

oddychanie,

przy obrażeniach klatki piersiowej nie

stosuje się pozycji przeciwstrząsowej.

34

Opatrunek trójstronny:

folia

przyłożona do otwartej rany, z jednej

strony

(od dołu)

nie przyklejona plastrem,

co umożliwia swobodny wypływ krwi. Taki

opatrunek zabezpiecza powstawanie

odmy otwartej lub zamkniętej - działa jak

wentyl. W przypadku odmy nadmiar

powietrza wydostaje się przez nie

zaklejoną część nie powodując wzrostu

ciśnienia w klatce piersiowej

(odma

zamknięta)

i na odwrót, nie pozwala

aspirować powietrza z zewnątrz (odma

otwarta).

35

opatrunek trójstronny

36

UŁOŻENIE PÓŁSIEDZĄCE

stosowane przy ciężkiej duszności lub
zranienia w obrębie klatki piersiowej

37

BIBLIOGRAFIA:

1. Chirurgia; repetytorium- Jan Fibak

wydawnictwo lekarskie PZWL

2. Chirurgia ogólna- Peter F. Lawrence;

wydanie I pod redakcją Wojciecha

Rowińskiego

3. Medycyna ratunkowa- Scott H. Plantz,

Jonatan N. Adler wydanie I poprawione

pod red. Juliusza Jakubaszki

4.postępowanie w urazach – ABC-pod

redakcją J.Jakubaszki

5. Mnogie i wielonarządowe obrażenia

ciała- pod red. L.Brongela, K. Dudy.

38

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

OPRACOWAŁA

Justyna Czuprys