FRUSTRACJA
– reakcja organizmu na
przeszkodę
PRZESZKODA
PRZESZKODA
STRES BIOLOGICZNY
STRES BIOLOGICZNY
O d p o r n o ś ć
b io lo g ic z n a
F a z a o d p o r n o ś c i
F a z a
w y c z e r p a n ia
C z a s
F a z a a la r m o w a
STRES PSYCHOLOGICZNY
STRES PSYCHOLOGICZNY
Stres
–
sytuacja trudna prowadząca do zaburzeń
procesów
wskutek przeciążenia systemu nerwowego
C z a s
f a z a
m o b iliz a c ji
f a z a
r o z s tr o je n ia
f a z a
d e s tr u k c ji
Odporność
psychiczna
WYBRANE SYTUACJE STRESOWE
WYBRANE SYTUACJE STRESOWE
Realne zagrożenia życia:
Realne zagrożenia życia:
wypadki,
katastrofy,
napady, rozboje,
działania wojenne,
choroba zagrażająca życiu…
Rozpady związków społecznych:
Rozpady związków społecznych:
rozpad rodziny,
rozwód rodziców lub własny,
nagłe rozstanie z kimś bliskim…
Spadek poczucia własnej wartości:
Spadek poczucia własnej wartości:
utrata pracy,
porzucenie przez kogoś bliskiego,
niepowodzenia zawodowe, wychowawcze, naukowe…
W analizie stresu wszystko może mieć
znaczenie ale tak naprawdę
MNIEJ WAŻNE JEST TO CO SIĘ STAŁO,
CO SIĘ ZDARZA, CZEGO JESTEŚ ŚWIADKIEM,
CZEGO DOŚWIADCZASZ,
NAJWAŻNIEJSZE JEST TO
JAK TO ODBIERASZ,
JAK TO ODBIERASZ,
JAK JESTEŚ PRZYGOTOWANY NA ODBIÓR
SZKODLIWYCH BODŹCÓW.
1. Fizjologiczne:
1. Fizjologiczne:
bladość, uczucie gorąca, bóle pleców i głowy,
suchość w ustach, płytki, szybki, nieregularny oddech,
przyśpieszone bicie serca, zwiększone tętno,
napięcia mięśni, bezsenność,
biegunka, częste oddawanie moczu…
2. Fizyczne:
2. Fizyczne:
postawa zgarbiona – zamknięta lub agresywna,
szybka mowa, wysoki głos,
drżenia rąk, niekontrolowana mimika mięśni twarzy…
3. Psychiczne:
3. Psychiczne:
zakłopotanie, zamykanie się w sobie,
nerwowość, agresja, rozdrażnienie, nadpobudliwość,
chaos myślowy, lęki, złość, depresja…
4. W zachowaniu:
4. W zachowaniu:
brak apetytu lub nadmierne objadanie się,
skłonność do płaczu lub wybuchów gniewu,
szukanie alkoholu, narkotyków,
duży wzrost ilości wypalanych papierosów,
uczucie stałego zmęczenia, wyczerpania,
brak poczucia humoru, unikanie towarzystwa…
5. W myśleniu:
5. W myśleniu:
trudności w koncentracji i skupieniu uwagi,
brak zainteresowań (nawet własnym hobby),
zapominanie, luki w pamięci…
CHARAKTERYSTYCZNE OBJAWY STRESU
CHARAKTERYSTYCZNE OBJAWY STRESU
WYBRANE ELEMENTY DZIAŁAŃ REDUKUJĄCYCH STRES,
WYBRANE ELEMENTY DZIAŁAŃ REDUKUJĄCYCH STRES,
PRZECIWDZIAŁAJĄCYCH STRESOWI
PRZECIWDZIAŁAJĄCYCH STRESOWI
1. Akceptuj siebie i to co robisz…
2. Rozmawiaj z bliskimi ci osobami o swoich kłopotach i problemach…
3. Bądź aktywny umysłowo – ucz się, czytaj…
4. Nie bój się i nie wstydź prosić o pomoc…
5. Bądź aktywny fizycznie – redukuj napięcie wysiłkiem sportowym…
6. Unikaj alkoholu i narkotyków…
7. Zajmij się swoim hobby…
8. Daj sobie czas – zrelaksuj się z muzyką, książką, filmem, modlitwą…
WYBRANE, MOŻLIWE ELEMENTY WYWOŁUJĄCE STRES
WYBRANE, MOŻLIWE ELEMENTY WYWOŁUJĄCE STRES
W SŁUŻBIE WOJSKOWEJ
W SŁUŻBIE WOJSKOWEJ
1. Długa rozłąka z najbliższymi.
2. Nowe, nieznane środowisko.
3. Nowe, nieznane, trudne zadania i obowiązki.
4. Duży wysiłek fizyczny.
5. Zmiana rytmu dnia i wyżywienia.
6. Dyscyplina, obowiązkowość, karność.
7. Częsty kontakt z bronią.
8. Ograniczona prywatność, brak czasu dla siebie.
9. Świadomość zagrożenia zdrowia i życia w czasie działań
poligonowych, w misjach zagranicznych…
SYTUACJE, ZDARZENIA MOGĄCE WYWOŁAĆ
SYTUACJE, ZDARZENIA MOGĄCE WYWOŁAĆ
KRYZYS PSYCHICZNY
KRYZYS PSYCHICZNY
1. Udział w wypadku czy katastrofie spowodowanej przez człowieka
lub przez siły natury.
2. Widok zabitych i rannych.
3. Bezpośrednie zagrożenia zdrowia lub życia.
4. Bycie ofiarą napadu, rozboju, gwałtu, tortur.
5. Nagła informacja o śmierci lub śmiertelnej chorobie kogoś bliskiego.
6. Duża, niespodziewana strata materialna, katastrofa finansowa.
JEŚLI URAZ PSYCHICZNY
JEŚLI URAZ PSYCHICZNY
JEST SILNIEJSZY NIŻ MECHANIZMY OBRONNE,
NAWET U LUDZI ZDROWYCH
MOŻE ROZWINĄĆ SIĘ
ZABURZENIE PO STRESIE TRAUMATYCZNYM
ZABURZENIE PO STRESIE TRAUMATYCZNYM
(POST-TRAUMATIC STRES DISORDER – PTSD)
MOŻLIWE REAKCJE NA ZDARZENIA TRAUMATYCZNE
MOŻLIWE REAKCJE NA ZDARZENIA TRAUMATYCZNE
1. Emocjonalne:
1. Emocjonalne:
–
lęk, przygnębienie,
–
szok, gniew, wściekłość,
–
poczucie winy, bezsilność,
–
wrogość, agresja, wybuchowość,
–
strach przed pozostawaniem samemu,
–
izolacja od ludzi…
2. Poznawcze:
2. Poznawcze:
–
dezorientacja,
–
niska ocena własnej wartości,
–
strach przed powtórzeniem sytuacji,
–
brak koncentracji…
3. Biologiczne:
3. Biologiczne:
–
bezsenność,
–
koszmary nocne,
–
zwiększone tętno i rytm serca…
4. W zachowaniu:
4. W zachowaniu:
–
unikanie ludzi, nawet bliskich,
–
popadanie w uzależnienie od substancji psychoaktywnych (alkohol,
narkotyki),
–
trudności w życiu intymnym,
–
uporczywe unikanie rozmów na temat zdarzenia lub zamęczanie
otoczenia
ciągłym analizowaniem sytuacji,
–
kłopoty szkolne, zawodowe – odrzucenie obowiązkowości…