Niedrożność przewodu
pokarmowego
Marcin Tomporowski
CM UMK w Bydgoszczy, WNoZ
spec.: RATOWNICTWO MEDYCZNE
NIESTACJONARNE
Rok akademicki 2007/2008
Grupa II
Niedrożność podział 1:
Mechaniczna
Typ obturacyjny - z zatkania (guz
nowotworowy, kamienie żółciowe, ucisk z
zewnątrz, zagięcie jelit)
Typ strambulacyjny - zadzierzgnięcie
(oprócz zamknięcia światła jest ucisk na
krezkę)
Porażenna
spowodowana najczęściej podrażnieniem
otrzewnej na skutek toczącego się procesu
zapalnego. Występuje również przejściowo
po każdym zabiegu operacyjnym związanym
z otwarciem jamy brzusznej.
Niedrożność podział 2:
wysoka - mechaniczna
niska - porażenna
Czynnościowa
Niedrożność podział
3:
•ostra - początek nagły, stan chorego
najczęściej ciężki (zadzierzgnięcie)
•przewlekła - objawy łagodne, narastają
powoli (guz, nowotwór)
Powody niedrożności
mechanicznej:
Typ strambulacyjny – zaburzenie ukrwienia ściany
jelita, powód powstania martwicy jelita, który może się
skończyć perforacją, może być również powodem
zapalenia otrzewnej.
Typ obturacyjny - skręty jelita, uwięźnięta przepuklina,
zapętlenie jelita, ucisk jelit i krezki przez zrost.
Wskazania do operacji w zadzierzgnięciu w trybie pilnym !
Niedrożność obturacyjna objawy mniej gwałtowne, co
umożliwia lepszą diagnozę i leczenie zachowawcze:
odsysanie treści żołądkowej, wlewy oczyszczające od
dołu „głębokie”, uzupełnienie płynów; środki p/bólowe.
Przyczyny niedrożności w zależności od wieku:
16-20 lat
20-40 lat
40-60 lat
Powyżej 60
lat
zapalenie
otrzewnej
zrosty
pozapalne
uchyłki
przepuklina
uwięźnięta
wgłobienie
taśmy
zrosty
pozapalne
przepuklina
uwięźnięta
zapalenie
otrzewnej
skręt
guz zapalny
kątnicy
przepuklina
uwięźnięta
nowotwory
złośliwe
taśmy
zrosty
pozapalne
zapalenie
uchyłków
skręt
przepuklina
uwięźnięta
nowotwory
złośliwe
zapalenie
uchyłków
taśmy
zrosty
zapalne
niedrożność
naczyń
Objawy niedrożności:
Bóle brzucha - nie są ciągłe, przerywane,
przypominają bóle porodowe
Wymioty - w zależności od poziomu im niżej
tym objawy mniej nasilone, im wyżej tym
bardziej nasilone (objaw dość późny)
Zatrzymanie wiatrów i stolca
Badając brzuch stwierdza
się:
cechy odwodnienia, wzdęcia brzucha, u osób
chudych stwierdza się pętle jelitowe (gdy
choroba długo trwa). Palpacyjnie- bolesność
uciskowa
Na początku brak objawów otrzewnowych.
Ważne osłuchiwanie brzucha, stwierdzamy
wzmożoną perystaltykę - charakter dźwięczny,
przed przeszkodą duża ilość gazów
Nasilenie bólu przy wzmożonym szmerze
perystaltycznym
Badania dodatkowe:
Elektrolity, morfologia, zdjęcie RTG, w
miarę możliwości w pozycji stojącej
(występują charakterystyczne poziomy
płynów).
Leczenie operacyjne
Niedrożność porażenna w
wyniku zmian
Rzecz wtórna w wyniku rozlanego
zapalenia otrzewnej, niedobory
elektrolitów zwłaszcza potasu, w
przebiegu kolki moczowej.
Objawy:
Wzdęcie brzucha
Cisza w brzuchu
Leczenie przyczynowe
Niedrożność przez
wgłobienie
Jeden odcinek jelita wsuwa się w drugi,
zamykając jego światło.
Zdarza się najczęściej u
kilkumiesięcznych chłopców.
Niedokrwienie w ścianie jelita.
Płyn w trzeciej przestrzeni
(wodobrzusze) przy dłuższej
niedrożności, należy wyrównać
wszystkie niedobory.
W drodze do szpitala:
zapewnić dostęp do żyły (najlepiej 2),
podłączyć płyny
założyć sondę dożołądkową
nie podawaj leków p/bólowych
nie odprowadzaj przepuklin
uwięźniętych
monitoruj ciśnienie i tętno chorego