12.05.21

1

MONOPOL

PEŁNY

12.05.21

2

Definicja monopolu pełnego

Monopol - forma rynku, której

charakterystyczną

cechą jest występowanie tylko jednego

podmiotu

po stronie:

• popytu - monopol popytu,

• podaży - monopol podaży,

• po obu stronach – monopol bilateralny.

12.05.21

3

Cechy monopolu pełnego

 występowanie jednego producenta na

rynku,

 kontrola ceny w rękach monopolisty, brak

wpływu na nią odbiorców,

 wytwarzane i sprzedawane produkty są

jednorodne, nie posiadają bliskich
substytutów,

 celem działania przedsiębiorstwa jest

maksymalizacja zysku,

 występowanie barier uniemożliwiających

wejście na rynek i wyjście z rynku,

 istnienie doskonałej informacji o rynku.

12.05.21

Przychód marginalny

i cena w monopolu

Monopolista będzie sprzedawał swój

produkt tak długo, jak długo jego
przychody całkowite będą rosły przy
dodatnim poziomie przychodów
marginalnych. Gdy przychody całkowite
zaczną
maleć, a przychody marginalne uzyskają

wartości mniejsze od zera,

przedsiębiorstwo będące monopolistą

zrezygnuje ze wzrostu produkcji.

4

12.05.21

5

Przychód marginalny

i cena w monopolu

TR

M
R

P

0

0

Q

Q

M
R

D=AR

MAX

12.05.21

6

Optymalne rozmiary produkcji

w monopolu

ZYSK

P

P

1

P

2

0

MC

ATC

D=AR

MR

E

KOSZTY

Q

Q

1

12.05.21

7

Monopol naturalny

Monopol naturalny występuje wówczas,

gdy
długookresowe przeciętne koszty produkcji

zmniejszają się dla wszystkich możliwych

wielkości podaży, a rynek jest stosunkowo

niewielki w porównaniu do najbardziej
efektywnego rozmiaru przedsiębiorstwa.
Monopole naturalne są związane z

usługami komunalnymi np. usługami

telekomunikacyjnymi, wodociągowymi,

dostawami energii elektrycznej i gazu.

12.05.21

8

Monopol naturalny

Rys.13 Monopol naturalny

Źródło: [strona 231].

P

0

Q

1

MR

D=AR

Q

LMC

LATC

P

0

MC
M
R

Q

0

12.05.21

9

Dyskryminacja cenowa

na rynku monopolu pełnego

 Dyskryminacja doskonała,

 Dyskryminacja niedoskonała:

- dla różnych grup,

- w zależności od nabytej ilości towaru.

12.05.21

10

Porównanie konkurencji doskonałej i

monopolu

Wielkość produkcji monopolu w punkcie

równowagi jest mniejsza niż
przedsiębiorstwa na rynku konkurencji
doskonałej.

Cena produktu oferowanego przez

monopol pełny jest wyższa od ceny
oferowanej przez przedsiębiorstwo
prowadzące działalność gospodarczą na
rynku konkurencji doskonałej.

Zysk osiągany przez monopol w punkcie

równowagi jest większy niż
przedsiębiorstwa wolnokonkurencyjnego.