Analiza bilansu 

przedsiębiorstwa

 

 

Bilans raportuje na dany dzień :

podstawowe klasy aktywów (zasobów 

posiadanych lub kontrolowanych 

przez firmę) oraz ich wartość,
zobowiązania (zewnętrzne źródła

  finansowania aktywów),

kapitał własny (wkłady wniesione 

przez akcjonariuszy i inne 

wypracowane przez spółkę kapitały).

 

 

Fundamentalna zasada 
rachunkowości:

Aktywa = Zobowiązania + Kapitał Własny

 

 

AKTYWA

 

 

Aktywa

Aktywa przedsiębiorstwa zazwyczaj 

podzielone są na 4 podstawowe 
kategorie:
Wartości Niematerialne i Prawne
Rzeczowe Aktywa Trwałe
Inwestycje
Aktywa Obrotowe

 

 

Aktywa

Wartości Niematerialne i Prawne + Rzeczowe Aktywa Trwałe = 

Aktywa Trwałe

 

 

Aktywa trwałe są to takie aktywa, które spółka zamierza wykorzystywać 

przez okres dłuższy niż jeden rok lub jeden cykl operacyjny

 

 

Normalny cykl operacyjny

Normalny cykl operacyjny 

przedsiębiorstwa jest przeciętnym 
okresem czasu potrzebnym do tego, by 
od gotówki przejść do gotówki. 

.

 

 

Wartości niematerialne i 
prawne

Wartości niematerialne są aktywami 

długoterminowymi, które nie posiadają

fizycznej formy. Mimo to mają wartość opartą 

na prawnych lub innych korzyściach 

dostarczanych ich właścicielowi.

Przykładami wartości niematerialnych są 

patenty, prawa autorskie, znaki firmowe

oraz wartość firmy.

 

 

Rzeczowe aktywa trwałe

Składają się na nie aktywa używane w

kontynuowanej działalności operacyjnej 

przez więcej niż jeden rok i jeden cykl

operacyjny. 

Reprezentują je budynki i urządzenia 
wykorzystywane do produkcji, 
sprzedaży i serwisowania wyrobów 
przedsiębiorstwa.

 

 

Rzeczowe aktywa trwałe

Do rzeczowych aktywów trwałych należą 

również surowce naturalne kontrolowane 

przez spółkę jak lasy, ropa naftowa, gaz 

ziemny lub węgiel w kopalni. 

Aktywa trwałe nie będące 

wykorzystywane w normalnej 

działalności operacyjnej zaliczane są do 

inwestycji, o czym napiszę poniżej.

 

 

Amortyzacja

Koszty spowodowane zużywaniem się 
rzeczowych aktywów trwałych w toku 
eksploatacji nazywa się amortyzacją. 
Rzeczowe aktywa trwałe w bilansie 
prezentowane są w wartości netto 
będącą różnicą pomiędzy ceną zakupu i 
skumulowaną amortyzacją nazywaną 
umorzeniem.

 

 

Inwestycje

Mogą być zarówno długoterminowe, jak 
i krótkoterminowe.
 Są to aktywa, które nie są 
wykorzystywane w normalnej 
działalności operacyjnej 
przedsiębiorstwa, jednak dostarczają 
mu korzyści finansowe.

 

 

Inwestycje długoterminowe

To takie inwestycje, których zarząd 

nie zamierza spieniężyć w ciągu 
najbliższego roku.

 

 

Inwestycje krótkoterminowe

To takie inwestycje, które zarząd zamierza 

w ciągu najbliższego roku zamienić na 
gotówkę.

Powodem tego zamiaru może być  tylko 

fakt, że inwestycje krótkoterminowe 
mogą mieć krótki okres zapadalności, 
ale nie tylko.

 

 

Ważny szczegół

Istnieją inwestycje krótkoterminowe, których okres 
zapadalności jest dłuższy niż rok, jednakże zarząd może 
deklarować zamiar ich sprzedaży w krótszym okresie.
Oznacza to, że składniki inwestycji

krótkoterminowych nie zawsze są kwalifikowane na 

podstawie obiektywnego kryterium, jakim jest okres 
zapadalności.
Pozycja ta jest zatem podatna na manipulacje, które 
miałaby na celu poprawienie wizerunku płynności spółki. 
Im większe inwestycje krótkoterminowe, tym wyższy 
wskaźnik płynności bieżącej przedsiębiorstwa.

 

 

Inwestycje

Do kategorii inwestycji zalicza się papiery 

wartościowe takie jak akcje, obligacje, bony 
skarbowe, jak również lokaty bankowe i 
nieruchomości utrzymywane przez spółkę w 
celu wynajmu powierzchni, czyli nie 
wykorzystywane w działalności operacyjnej.

Osobną kategorią inwestycji są udziały w innych 

podmiotach gospodarczych posiadane w celu 
sprawowania nad nimi kontroli.

 

 

Aktywa obrotowe

Do aktywów obrotowych zalicza się 
gotówkę i inne aktywa, co do 
których można się spodziewać, że 
zostaną zamienione na gotówkę, 
sprzedane lub zużyte w ciągu 
jednego roku lub w ciągu 
normalnego cyklu operacyjnego, o 
ile jest on dłuższy niż jeden rok.

 

 

Kategorie aktywów 
obrotowych:

Zapasy
Należności
Gotówka
Rozliczenia międzyokresowe
Inwestycje krótkoterminowe

 

 

Zapasy

Składają się na nie materiały zużywane w 

toku produkcji, towary przeznaczone do 

handlu w przedsiębiorstwach, które tym 

się zajmują, jak i wyroby gotowe, 

wyprodukowane i czekające na sprzedaż.

 Zapasy wyceniane są albo w cenach 

zakupu, jeżeli odnoszą się do towarów i 

materiałów albo w kosztach wytworzenia 

w odniesieniu do wyrobów gotowych.

 

 

Należności

Powstają w wyniku sprzedaży towarów lub 

produktów, za które odbiorca jeszcze nie 

zapłacił.
 Problemem są należności 

przeterminowane, czyli takie, które już 

dawno powinny zostać uregulowane przez 

odbiorcę, a nie są. Przedsiębiorstwo 

zobowiązane jest tworzyć rezerwę na 

należności, co do których nie należy się 

spodziewać, że zostaną kiedykolwiek 

uregulowane.

 

 

Rozliczenia miedzyokresowe

Powstają najczęściej w wyniku poniesienia jakichś 
kosztów operacyjnych, które jeszcze nie zostały uznane 
za koszt w rachunku zysków i strat. 
Przykładem może być opłacenie dwuletniej składki 
ubezpieczeniowej, która została wykorzystana tylko w 
połowie, bo dzień na który sporządzany jest bilans 
wypada dokładnie po roku trwania ochrony 
ubezpieczeniowej. Co za tym idzie, pierwsza połowa 
składki zostaje uznana za koszt i trafia do rachunku 
zysków i strat, a druga trafia do rozliczeń 
międzyokresowych.

 

 

PASYWA

 

 

Zobowiązania:

Długoterminowe
Krótkoterminowe

 

 

Zobowiązania długoterminowe

Dług, który spółka będzie musiała uregulować w okresie 
dłuższym niż jeden rok i dłuższym niż jeden normalny 
cykl operacyjny, np. długoterminowe kredyty i pożyczki,

wyemitowane przez spółkę długoterminowe obligacje, 

rezerwy i długoterminowe zobowiązania leasingowe.
Osobną kategorią zobowiązań długoterminowych jest 
rezerwa na odroczony podatek dochodowy. Jej 
powstanie spowodowane jest różnicą w wycenie 
aktywów i innych zobowiązań stosowanej na potrzeby 
sprawozdawczości finansowej i

podatkowej.

 

 

Zobowiązania 
krótkoterminowe

Zobowiązani wymagalne w okresie krótszym niż rok lub 
krótszym niż długość normalnego cyklu operacyjnego, 
jeżeli przekracza ona granicę jednego roku.
Głównie są wyemitowane przez spółkę bony 
komercyjne, zaciągnięte krótkoterminowe kredyty i 
pożyczki, zobowiązania wobec dostawców towarów i 
materiałów używanych do produkcji i zobowiązania z 
tytułu bieżącego podatku dochodowego.
Zobowiązania krótkoterminowe przeważnie spłacane są 
aktywami obrotowymi lub w wyniku rolowania na 
kolejny okres.

 

 

Kapitał własny

kapitał wniesiony bezpośrednio 
przez akcjonariuszy,
zyski wypracowane przez spółkę i 
w niej zatrzymane.