1. Profesja świadcząca pomoc ludziom w
sytuacjach ważnych życiowo oraz
zagrożenia dóbr osobistych
2. Uzyskiwanie informacji dotyczących
prywatnych, intymnych spraw ludzi.
3. Obowiązek zachowania tajemnicy
zawodowej.
Kierowanie się zasadami etyki zawodowej.
Specjalistyczne wykształcenie.
Kod etyczny to zasady leżące u
podstaw formułowania sądów
moralnych.
Kod etyczny opisuje się poprzez:
1. określenie wartości centralnej
2. określenie cnót kardynalnych
3. określenie grzechów głównych
Wartość centralna
Produkcja dóbr
Cnoty kardynalne
Użyteczność, skuteczność, pracowitość,
oszczędność, sukces
Grzechy główne:
Lenistwo, marnotrawstwo, porażka
Wartość centralna
Życie w godny sposób
Cnoty kardynalne:
Duchowość, czystość, honor
Grzechy główne:
Pogoń za dobrami materialnymi, utrata
honoru
Wartość centralna
Dobro społeczności jako całości
Cnoty kardynalne:
Poszanowanie norm społecznych
Grzechy główne:
Łamanie norm społecznych
Wartość centralna
Dobro własnej grupy
Cnoty kardynalne:
Dobro i interes grupy, lojalność wobec
członków grupy, konformizm
Grzechy główne:
Nielojalność wobec członków grupy,
nonkonformizm
Wartość centralna
Dobro innej jednostki – dobro człowieka
Cnoty kardynalne:
Poszanowanie wolności i praw,
pomaganie, lojalność wobec drugiego
człowieka
Grzechy główne:
Krzywdzenie ludzi, łamanie praw,
nielojalność
Normy prawne - bezwzględne
Normy moralne – w zależności od
przyjętego systemu
Normy społeczne – nabywane w trakcie
socjalizacji, zdeterminowane kulturowo
Prawnych – określane przez kodeks
karny
Moralnych – sumienie ?
Społecznych – ostracyzm społeczny ?
Różnica między etyką a etosem
Dylemat etyczny to sytuacja wyboru
pomiędzy dwoma ważnymi
wartościami, w której wybór jednej z
nich zagraża drugiej.
Wybór pomiędzy złym a złym
rozwiązaniem
Rozwiązanie – wybór najlepszej opcji z
możliwych.
Fakty – osoby - wartości
(pozostające we wzajemnych
zależnościach)
Osądy moralne nie są oczywiste !
1. Teoria – reguła – przypadek
2. reguła (konkretny przypadek) –
uogólnienie – zasada (czy powinna
obowiązywać)
Etyka stosowana to analiza
przypadków
1. Identyfikacja problemu (zagrożonych
wartości)
2. Możliwe wybory i ich konsekwencje
(natychmiastowe i i odległe)
3. Wybór sposobu postępowania
(wzięcie na siebie odpowiedzialności)
4. Ocena i korekta
Poznawcze:
- nie widzę problemu, nie zdaję sobie
sprawy z konsekwencji
Emocjonalne:
- nie chcę brać na siebie
odpowiedzialności, mechanizmy obronne
Osobowościowe:
- wiem lepiej, zawsze tak robiłem (rutyna)
Normy o charakterze zakazowym – bezwzględne
– czego nie wolno robić (np. art.19)
Normy nakazowe – co koniecznie trzeba
zrobić(np. 18)
Normy profesjonalne – perfekcjonistyczne (np.
art.4)
Normy pokazujące odstępstwa od norm ogólnych
(np. art. 21)
Normy o charakterze doradczym (np. 12 )