CHIRURGIA UKŁADU

CHIRURGIA UKŁADU

POKARMOWEGO

POKARMOWEGO

CHIRURGIA

CHIRURGIA

ONKOLOGICZNA

ONKOLOGICZNA

Chirurgia przełyku

Chirurgia przełyku

• Przełyk jest rurą utworzoną z mięsni

poprzecznie prążkowanych, a w
dolnym odcinku z mięśni gładkich

• Powierzchnia przełyku pokryta jest

nabłonkiem wielowarstwowym
płaskim

Dysfagia

Dysfagia

• Oznacza utrudnienie lub niemożność

połykania

- przyczyną może być niedrożność

mechaniczna (nowotwory, blizny ciała
obce)

- zaburzenia czynności nerwowo –

mięśniowej (dysfagia przedprzełykowa)

- niedrożność przełyku powoduje -

ślinotok

Odynofagia

Odynofagia

• Oznacza ból przy przełykaniu
• Ból taki towarzyszy sprawom

zapalnym gardła i przełyku

Choroba refluksowa

Choroba refluksowa

przełyku - GERD

przełyku - GERD

• Jest spowodowana trawiącym

działaniem cofającej się do przełyku
kwaśnej lub zasadowej treści
żołądkowej

• Przyczyną cofania się treści

żołądkowej jest stała lub przejściowa
wiotkość dolnego zwieracza przełyku
oraz odnóg przepony

Objawy GERD

Objawy GERD

• Ból i pieczenie za mostkiem – zgaga
• Zwracanie w pozycji leżącej –

regurgitacja

• Bóle przy połykaniu – odynofagia
• Przewlekłe zapalenie gardła, krtani,

oskrzeli i płuc

• Czkawka, astma, chrypka, kaszel
• Późnym powikłaniem jest przełyk Baretta

Rozpoznanie - GERD

Rozpoznanie - GERD

• Wywiad
• Gastrofiberoskopia
• pH – metria
• Manometria dolnego zwieracza

przełyku

Leczenie - GERD

Leczenie - GERD

• Nieoperacyjne – jest podobne do

leczenia wrzodów żołądka i
dwunastnicy – inhibitory pompy
protonowej, leki poprawiające
motorykę żołądka (Metoklopramid),
uniesienie wezgłowia łóżka

Leczenie - GERD

Leczenie - GERD

• Operacyjne – wskazane w razie

występowania nawrotów choroby lub
nieskutecznego leczenia
farmakologicznego

- fundoplikacja – owinięcie LES przez

dno żołądka – operację tę można
wykonać metodą laparoskopową lub
klasyczną

RAK PRZEŁYKU

RAK PRZEŁYKU

• Zazwyczaj umiejscowiony jest w

środkowej lub dolnej części przełyku

• W 95% jest to rak płaskonabłonkowy
• Czasami jest to rak gruczołowy

Rak przełyku - objawy

Rak przełyku - objawy

• Dysfagia jest głównym, lecz późnym

objawem

• Początkowo chory odczuwa opór przy

połykaniu pokarmów stałych, potem
pokarmów papkowatych, a na końcu
płynnych

• Może wystąpić chrypka, ból i pieczenie

za mostkiem, utrata masy ciała

Rak przełyku -

Rak przełyku -

rozpoznanie

rozpoznanie

• Podczas występowania choćby

nikłych objawów należy wykonać
gastrofiberoskopię, oraz
prześwietlenie przełyku ze środkiem
cieniującym

• TK celem wykazanie grubości

naciekania tkanek otaczających

Rak przełyku - leczenie

Rak przełyku - leczenie

• Podstawą leczenia jest wycięcie

odcinka przełyku wraz z marginesem

tkanek zdrowych

• Czasami potrzebne jest wycięcie całego

przełyku i wykonanie operacji Akijamy –

wycięcie przełyku z odtworzeniem go z

zrolowanego żołądka

• Radioterapia po lub przed operacyjna
• Przetoka ślinowa

Leczenie paliatywne

Leczenie paliatywne

• Jeżeli nowotwór jest nieoperacyjny

wykonuję się zabiegi umożliwiające
dostarczanie pokarmów dla pacjenta
– protezy samorozprężalne,
elektrokoagulacja,

• Czasami potrzebne jest założenia

PEG lub wyłonienie jejunostomii cele
żywienia pacjenta

Przepukliny przełykowe

Przepukliny przełykowe

A) wślizgowe 90% przypadków – żołądek

wpukla się do klatki piersiowej przez

pociąganie go przez krótki przełyk

B) Okołoprzełykowe – wpuklanie się dna

żołądka do klatki piersiowej, LES

pozostaje na swoim miejscu

Objawy są podobne do GERD-u
Leczenie – usunięcie przepukliny,

fundoplikacja

RAK ŻOŁĄDKA

RAK ŻOŁĄDKA

• Jest często występującym

nowotworem złośliwym

• Częściej chorują mężczyźni
• Zapadalność i umieralność wzrasta

wraz z wiekiem

• Pokarmy ubogie w białko zwierzęce,

a bogate w skrobie i surowe jarzyny
usposabiają do rozwoju choroby

RAK ŻOŁADKA - objawy

RAK ŻOŁADKA - objawy

• Objawy są niecharakterystyczne
• Utrata łaknienia, dolegliwości

dyspeptyczne, czasami bóle w
nadbrzuszu

• Chudnięcie, nudności i wymioty,

powiększenie wątroby

• Znaczna niedokrwistość z niedoboru

witaminy B12

Rozpoznanie

Rozpoznanie

• Opiera się na gastroskopii i badaniu

radiologicznym

• Często też wykonuję się TK jamy

brzusznej

Leczenie

Leczenie

• Operacyjne – totalna lub subtotalna

gastrektomia – Billroth I lub Billroth II

• Chemioterapia

RAK JELITA GRUBEGO

RAK JELITA GRUBEGO

• Jest to najczęstszy nowotwór

występujący w populacji po raku płuca

• Prawdopodobieństwo jego powstania

zwiększa brak błonnika i nadmiar

tłuszczów w diecie, pasożyty

• Uwarunkowania genetyczne – FAP –

rodzinna polipowatość

gruczolakowata, HNPCC –

niepolipowaty zespół raka okrężnicy

Umiejscowienie

Umiejscowienie

• Odbytnica 60%
• Esica – 20%
• Okrężnica wstępująca 10%
• Przerzuty pojawiają się najpierw w

wątrobie i w płucach, później w
innych narządach

Objawy

Objawy

• Objawy niecharakterystyczne
• Domieszka krwi w stolcu, zmiana

rytmu wypróżnień

• Spadek masy ciała, niedokrwistość
• Męczliwość, stany podgorączkowe

Rozpoznanie

Rozpoznanie

• Kolonoskopia – możliwość pobrania

wycinków, ocenę całego jelita
grubego oraz wykrycie guza

• Wzrost CEA
• Obecność krwi w kale
• USG i TK jamy brzusznej celem

wykrycia przerzutów

Leczenie

Leczenie

• Operacyjne – resekcja guza wraz z

usunięciem okolicznych węzłów
chłonych

• Wykonuje się prawą lub lewą

hemikolektomię lub operację Hartmana

• Chemioterapia
• W raku odbytnicy również ma

zastosowanie radioterapia

Badania przesiewowe w

Badania przesiewowe w

raku jelita grubego

raku jelita grubego

• Test na obecność krwi utajonej w kale
• Sigmoideskopię
• Pełną koloskopię

Uchyłki jelita grubego

Uchyłki jelita grubego

• Są to nabyte uwypuklenia błony

śluzowej jelita grubego

• Pojawiają się najczęściej 5 lub

późniejszych dekadach życia

• Należą do chorób cywilizacyjnych –

spowodowane są brakiem błonnika w
pokarmach oraz nieprawidłową dietą

Objawy

Objawy

• Przebiegają najczęściej bez żadnych

objawów i wtedy nazywane są
uchyłkowatością okrężnicy

• Tylko 20-30% przypadków występują

objawy – ból w lewym podbrzuszu,
zmiana rytmu wypróżnień, wzdęcie,
zaparcie, stolec z domieszką krwi –
choroba uchyłkowa okrężnicy

Rozpoznanie

Rozpoznanie

• TK oraz kontrastowy wlew

doodbytniczy

• Obecność uchyłków można stwierdzić

również w badaniu radiologicznym
oraz endoskopowym

Leczenie

Leczenie

• Leki rozkurczowe oraz

antycholinergiczne

• W ostrym zapaleniu uchyłków stosuje

się antybiotyki, dietę ścisłą,

• Wolna perforacja, ropień śródbrzuszny,

niedrożność – leczenie operacyjne –
operacja Hartmana z przywróceniem
ciągłości jelita w drugim etapie.