Literatura zalecana
1. J . Szczepański ,L. Szyszko; Finanse
przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa 2007.
2. A. Rutkowski ;Zarządzanie finansami, PWE ,
Warszawa 2003.
3. R. Machała ;Praktyczne zarządzanie finansami
firmy ,
PWN, Warszawa 2004.
4. Red. nauk .I. Pyka: Instrumenty rynku finansowego
w procesie zasilania kapitałowego przedsiębiorstw
w Polsce, Politechnika Opolska, Opole 2007.
Pojęcie i zasady organizacji finansów
w przedsiębiorstwie
Definicja finansów przedsiębiorstwa
Funkcje finansów przedsiębiorstwa
Cele gospodarowania finansami przedsiębiorstwa
Kryteria oceny gospodarki finansowej
przedsiębiorstwa
Ruch okrężny kapitału w przedsiębiorstwie
Ryzyko w gospodarce finansowej przedsiębiorstwa
System wczesnego ostrzegania
Pojęcie finansów przedsiębiorstwa
Zasoby finansowe organizacji
wytwarzających dobra i usługi
produkcyjne
Inaczej finanse korporacji / spółek
prawa handlowego/
Finanse MSP /małych i średnich
przedsiębiorstw/
Mikrofinanse
Wielkość zasobów
finansowych
przedsiębiorstw
Zależy od ich formy organizacyjnej
Jest regulowana prawem lokalnym
Jest zdeterminowana celami
gospodarczymi przedsiębiorstwa
wynika z potrzeb zabezpieczenia
ryzyka przedsiębiorstwa
W ujęciu rachunkowym
Zasoby finansowe ujmowane są w
bilansie przedsiębiorstwa
Określane są kapitałem finansowym
Stanowią źródła finansowania
aktywów
Są podstawą wyceny finansowej
wartości przedsiębiorstwa
Bilans w wersji analitycznej
A.
MAJĄTEK TRWAŁY
Wartości niematerialne i
prawne
Rzeczowy majątek trwały
Finansowy majątek trwały
Należności długoterminowe
B.
MAJĄTEK OBROTOWY
Zapasy
Rozliczenia między okresowe
Należności krótkoterminowe
Papiery wartościowe
Środki pieniężne
A.
KAPITAŁY WŁASNE
Kapitał podstawowy
Kapitał zapasowy
Kapitał rezerwowy
Pozostały kapitał rezerwowy
Nie podzielony wynik lat
ubiegłych
Zysk netto
B.
KAPITAŁY OBCE
Zobowiązania długoterminowe
Zobowiązania krótkoterminowe
Bilans – ujęcie syntetyczne
AKTYWA
PASYWA
A. AKTYWA TRWAŁE
1.
WARTOŚCI MATERIALNE I PRAWNE
2.
RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE
3.
NALEŻNOŚCI DŁUGOTERMINOWE
4.
INWESTYCJE DŁUGOTERMINOWE
5.
DŁUGOTERMINOWE ROZLICZENIA
MIĘDZYOKRESOWE
A. KAPITAŁ WŁASNY
1.
KAPITAŁ PODSTAWOWY
2.
NALEŻNE WPŁATY NA KAPITAŁ
PODSTAWOWY
3.
UDZIAŁY WŁASNE
4.
KAPITAŁ ZAPASOWY
5.
KAPITAŁ Z AKTUALIZACJI WYCENY
6.
POZOSTAŁE KAPITAŁY
REZERWOWE
7.
ZYSK (STRATA) Z LAT UBIEGŁYCH
8.
ZYSK (STRATA) NETTO
9.
ODPISY Z ZYSKU NETTO
B. AKTYWA OBROTOWE
1.
ZAPASY
2.
NALEŻNOŚCI KRÓTKOTERMINOWE
3.
INWESTYCJE KRÓTKOTERMINOWE
4.
KRÓTKOTERMINOWE ROZLICZENIA
MIĘDZYOKRESOWE
B. ZOBOWIĄZANIA I REZERWY NA
ZOBOWIĄZANIA
1.
REZERWY NA ZOBOWIĄZANIA
2.
ZOBOWIĄZANIA
DŁUGOTERMINOWE
3.
ZOBOWIĄZANIA
KRÓTKOTERMINOWE
4.
ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE
SUMA BILANSOWA AKTYWÓW
SUMA BILANSOWA PASYWÓW
Ujęcie podmiotowe kapitału
Kapitał przedsiębiorstw produkcyjnych
/ produkcyjnych i usługowych/
Kapitał przedsiębiorstw finansowych
/bankowych , inwestycyjnych,
ubezpieczeniowych/
Kapitał przedsiębiorstw publicznych
Formy kapitału w
przedsiębiorstwie
Kapitał finansowy /pieniężny
Kapitał ludzki / intelektualny
Kapitał rzeczowy
Powiązania między strumieniami
materialnymi i finansowymi w
przedsiębiorstwie
DOSTAWCY
FINANSOWANIE
ODBIORCY
SFERA
PUBLICZN
A
KAPITAŁODAWC
Y
PROCESY MATERIALNE
ZAOPA
TRZENIE
PRODUKCJASPRZEDAŻ
ŚRODKI
PIENIĘŻNE
ŚRODKI
PIENIĘŻNE
CZYNNIKI
PRODUKCJI
I ICH CENY
PRODUKTY
TOWARY
USŁUGI
I ICH CENY
Funkcje finansów w
przedsiębiorstwie
Określają siłę produkcyjną,
Są gwarantem wypłacalności,
określają wiarygodność
przedsiębiorstwa
.
Cele gospodarowania
finansami przedsiębiorstwa
przetrwanie
wygospodarowanie zysku
maksymalizacja zysku
pozyskanie nowych klientów
pozyskanie nowych rynków
wiarygodność wobec klientów
ochrona pracy własnych pracowników
Maksymalizacja zysku -
argumenty
zysk jest najsilniejszym i
uniwersalnym motywem działań
w systemie konkurencji rynkowej,
aby przetrwać trzeba zysk
maksymalizować
zrozumiałe są reakcje i zachowania
firm wobec maksymalizacji zysku
Maksymalizacja wartości
rynkowej
Alternatywny wobec maksymalizacji zysku cel przedsiębiorstwa
oznacza wzrost wartości przedsiębiorstwa ( akcji lub udziałów właścicieli)
UWAGA
Wartość przedsiębiorstwa nie jest jego ceną (efektem transakcji kupna i
sprzedaży). Przedsiębiorstwo ma taką wartość, jaką jest skłonny
zaoferować i zapłacić realny nabywca.
Jeżeli wartość przedsiębiorstwa nie rośnie, to kapitał w nim
zaangażowany odpływa.
Zwiększanie wartości przedsiębiorstwa nie jest sprzeczne z interesem
jego partnerów, głównie pracowników.
Wartość rynkowa przedsiębiorstwa nie będzie wzrastać gdy jest ono
nierentowne.
Stan posiadania właścicieli może wzrastać nie tylko poprzez wzrost
wartości firmy, ale również poprzez udział w wygospodarowanym zysku.
Gospodarka finansowa
Obejmuje czynności polegające na
racjonalnym uruchamianiu zasobów
pieniężnych , ich przeznaczaniu na
bieżącą i długoterminową działalność
/inwestycyjną/
Mechanizm odpowiednio
zorganizowanego procesu gromadzenia
i wydatkowania zasobów pieniężnych
przedsiębiorstwa
Kryteria oceny gospodarki
finansowej
-Płynność finansowa
-Koszty finansowe
-Maksymalizacja dochodów
-Wartość bieżąca inwestycji
-Wielkość i struktura majątku
przedsiębiorstwa
Cykl produkcyjny – okres zaangażowania
kapitału od momentu rozpoczęcia produkcji
do momentu sprzedaży towaru
Kapitał finansowy
pieniądz
gotówkowy
inne formy
pieniądza
Kapitał produkcyjny
kapitał rzeczowy
kapitał ludzki
Kapitał towarowy
cykl produkcyjny
P - P
P
Faza
sprzedaży
Faza
produkcji
Faza
zaopatrzenia
P
0
0
1
1
P - P = Dochód
zysk/strata
0
1
Zapas
surowców
Zapas
materiałów
Zapasy
wyrobów
gotowych
Zobowiązania
na
rachunkach
Należności
na
rachunkach
Gotówka
Inwestycje = procesy
lokowania gotówki
lokaty
rzeczowe
lokaty finansowe
RYZYKO – prawdopodobieństwo wystąpienia
zdarzenia utrudniającego/ograniczającego
możliwości zakładanych celów.
Możliwość wystąpienia zysków i strat.
Niepewność osiągnięcia założonego celu.
W przedsiębiorstwie ryzyko działalności gospodarczej
dzielimy na:
ryzyko systemowe
Ryzyko niesystemowe
Ryzyko systemowe
ryzyko rynkowe
ryzyko zewnętrzne
ryzyko niezależne od firmy
ryzyko zakłócające przebieg
cyklu produkcyjnego
Formy ryzyka systemowego
Ryzyko struktury rynkowej
Ryzyko cyklu koniunkturalnego
Ryzyko polityczne
Ryzyko branży
Ryzyko rynkowe-
zewnętrzne
Ryzyko stopy procentowej
Ryzyko walutowe
Ryzyko cenowe
Ryzyko niesystemowe-
wewnętrzne
Ryzyko operacyjne/ryzyko firmy
dotyczy zakłóceń w realizacji programu
produkcyjnego, ograniczających osiągnięcie
zaplanowanego wyniku finansowego.
Ryzyko finansowe: dotyczy zakłóceń w
realizacji celu działalności gospodarczej
wskutek nieprawidłowości w kształtowaniu
struktury kapitałowej przedsiębiorstwa
Struktura rynku
:
opis zachowań kupujących i
sprzedających na tym rynku.
Rynek doskonałej konkurencji
:
kupujący i
sprzedający nie mają wpływu na poziom ceny
rynkowej.
ceny
popyt
podaż
ilość
Monopolista-jedyny sprzedawca lub
nabywca dobra pochodzącego z
jednej gałęzi
dąży do ograniczenia produkcji i
podniesienia cen,
w krótkim okresie osiąga zysk
ekonomiczny,
w długim okresie nie musi obawiać
się konkurencji i uszczuplenia
zysków.
Czysty monopol: z mocy prawa – gałąź
znacjonalizowana lub przejściowo
otrzymuje patent.
Naturalny monopol: ignoruje
niebezpieczeństwo wejścia konkurencji.
Rynek sporny: naśladownictwo konkurencji.
Konkurencja monopolistyczna:
swoboda wejścia bądź wyjścia,
ograniczenie siłą monopolistyczną,
każde przedsiębiorstwo posiada coś specyficznego.
Producent działający w warunkach
niedoskonałej konkurencji.
Konkurencja niedoskonała:
sytuacja, w
której
pojedyncze
firmy są przekonane,
że mają do czynienia
z malejącymi
krzywymi popytu
(spadkiem cen).
cen
a
produkcja
Oligopol: konkurować o większy
udział, czy porozumieć się, aby
maksymalizować zysk.
Niezamierzone bariery wejścia:
przewaga absolutna w kosztach.
Strategiczne bariery wejścia: opór
gabinetowy przeciw nowym
rywalom.
Systemy wczesnego ostrzegania
wczesna identyfikacja problemów
diagnoza przyczyn, rodzaju natężenia
i czasu trwania
oddziaływanie zagrożenia na
realizację celów przedsiębiorstwa
podjęcie decyzji o zmianach