Niedrożność

●

definicja: zatrzymanie 
przechodzenia treści przez 
przewód pokarmowy

●

Osiowe objawy:

–

Wymioty

–

Zatrzymanie gazów i stolca

–

Wzdęcie

Dynamika objawów

●

Wysoka niedrożność – np.. 
Zwężenie odźwiernika:

–

Wymioty (+)

–

Wzdęcie (-), czasem rozdęty żołądek

–

Zatrzymanie gazów i stolca (-)

Dynamika objawów c.d.

●

Niska niedrożność: np. Odbytnicy

–

Wymioty (-)

–

Wzdęcie (+)

–

Zatrzymanie gazów i stolca (+)

Podział niedrożności

●

Mechaniczna

–

Jest to obecność organicznej 
przeszkody

●

Porażenna:

–

ruchy robaczkowe jelit są zaburzone

●

Perystaltyka (+); niedrożność (+)

Niedrożnosć mechaniczna:

●

uwięzgnięcie

●

zatkanie

●

Skręt

●

Wgłobienie

Niedrożnosć mechaniczna 

z uwięzgnięcia:

●

Dotyczy najczęściej jelita cienkiego (80% 

niedrożności)

●

Przyczyny:

–

Chorzy uprzednio operowani: 

ZROSTY

●

(blizna na brzuchu, czasami po latach ledwo widoczna!)

●

Zrosty: 

–

powstanie: laparotomia indukuje reakcję zapalną – tworzenie 

włóknika kolagenobkurczaniezaciskanie pasma 

łącznotkankowego (zasada obkurczania się rany!)

–

Chorzy nie operowani: uwięzgnięcie jelita we 

wrotach przepukliny

–

Chorzy uprzednio operowani mogą mieć uwiezgnietą 

przepuklinę, a chorzy  z nieuwięzgniętą przepukliną 

mogą mieć niedrożność zrostową

Niedrożność mechaniczna 

z zatkania

●

Dotyczy głównie jelita grubego (15% 

niedrożności)

●

Najczęstszą przyczyną – rak jelita 

grubego

●

Głównie w lewej połowie okrężnicy

–

Raki prawej połowy okrężnicy – objawy:

●

Krwawienie

●

Macalny guz

●

Rzadko niedrozność – przyczyny:

–

Stolec w prawej połowie okrężnicy jest płynny 

–

Prawa połowa jest szarsza niż lewa

–

Biologia guza

Niedrożność ze skręcenia 

(e torsione)

●

Dotyczy najczęściej esicy

●

Czynnik ułatwiajacy powstanie

–

długa krezka 

–

esica, 60-80%; kątnica, 20-40%

Niedrożność z wgłobienia: 

(e invaginatione)

●

Częsta u dzieci

–

Miejsce: wgłabia się końcowy 
fragment jelita cienkiego do kątnicy

–

Objawy:

●

Ból brzucha

●

Obecność guza (bolesny)

●

Malinowy stolec

Rzadnie przyczyny 

niedrożnosci: nierożnosć 

żółciowa 

●

Złóg żółciowy przez przetokę pomiędzy pecherzykiem i 
dwunastnica przemieszcza się do jelita

Przyczyny niedrożności 

porażennej

●

Metaboliczne

–

Hypokalemia

–

Hypomagnezemia

–

Hyponatremia

–

Kwasica cukrzycowa

–

Uremia

–

Porphyria

–

Zatrucie metalami cieżkimi  

Dalsze przyczyny 

niedrożności porażennej:

●

Odpowiedź na zapalenie w jamie 

brzusznej:

–

Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego, 

zapalenie pęcherzyka żółciowego, zapalenie 

uchyłków

●

Odpowiedź na zapalenie w przestrzeni 

zaotrzewnowej

–

Krwiak zaotrzewnowy,

–

Zapalenie nerek

–

Zapalenie trzustki,

–

Urazy rdzenia i miednicy

Dalsze przyczyny 

niedrożności porażennej:

●

Leki:

–

Narkotyki

–

Rozkurczowe,

–

Używane w leczeniu choroby 

Parkinsona

–

inne 

Schorzenia w których 

dochodzi do uszkodzenia 

nerwów:

–

Cukrzyca

–

Stwardnienie rozsiane

–

Skleroderma

–

Toczeń trzewny

–

Choroba Hirschsprunga 

Niedrożność pooperacyjna:

●

Niedrożnosć występujaca po 

zabiegach na jamie brzusznej 

–

Zazwyczaj perystaltyka jelita cienkiego 

powraca po 24-48 h.

–

Żołądek 48 godz.

–

Okrężnica 3-5 dni. 

Rozpoznanie:

●

Badanie kliniczne+obrazowe

Leczenie:

●

Wyrównanie zaburzeń wodno-
elektrolitowych

–

Szybki wlew soli fizjologicznej do uzyskania 
wydalania moczu (0.5 mL/kg masy ciała/ 
godzinę

–

Korekcja niedoboru potasu, alkalozy lub 
kwasicy, 

●

Cewnik do pęcherza!

Leczenie cd:

●

SONDA żołądkowa:

–

Zapobiega:

●

Wymiotom

●

Rozdęciu żołądka

●

Zachłyśnięciu się w trakcie indukcji 
znieczulenia

–

Umożliwia częściową dekompresję jelita 
cienkiego

Leczenie cd:

●

Intubacja jelita cienkiego:

–

Sonda Miller-Abbott or Cantor’a).

●

Pod kontrolą rtg wprowadza się zgłębnik aż do 
zastawki krętniczo-kątniczej

–

Umożliwia wycofanie się częściowej 
niedrożności

–

W przypadku całkowitej niedrożności (np. 
Uwięzgnięcia przepukliny) jest to 
postępowanie nieodpowiednie

Leczenie: stosowanie 

antybiotyków 

●

Okres okołooperacyjny: 

–

Wskazana antybiotykoterapia z 
powodu wzrostu ilości bakterii w 
świetle niedrożnego jelita. 

Leczenie operacyjne 

●

W niedrożnosci zrostowej – 
usunięcie zrostów, 

●

Uwięzgnieta przepuklina – 
odprowadzenie, ew resekcja pętli 
jelitowej

Czas do operacji: 

●

Pacjenci z objawami otrzewnowymi, 
leukocytozą, gorączką, przyspieszona akcją 
serca – podejrzani o niedokrwienie i martwicę 
jelita – powinni być operowani natychmiast.

●

Chorzy bez cech zapalenia powinni być 
poddani resuscytacji i operowani ok.. 6-8 
godzin od przyjęcia

●

Pacjenci z niepewnym rozpoznaniem, 
oddającym stolec i wiatry (częściowo) – 
obserwacja w warunkach szpitalnych

Leczenie operacyjne 

niedroznosci jelita 

grubego: guz zatykający 

światło

●

Rak prawej połowy okrężnicy:

–

Resekcja i pierwotne zespolenie

–

W przypadku złego stanu 
miejscowego lub ogólnego chorego: 
ileostomia

Niedrożność lewej połowy 

okrężnicy:

●

Pierwotna resekcja z zespoleniem i 
przetoką obarczająca – potem 
zamkniecie przetoki

●

W stanach ciężkich: tylko przetoka 
obarczająca

●

Doświadczony chirurg może 
zdecydować się na resekcje i 
zespolenie jednoczasowe

Opieka pooperacyjna

●

Dekompresja zołądka (sonda!!!) do 
czasu powrotu ruchów perystaltycznych

●

Jeżeli chory nie będzie mógł odżywiać 
się drogą naturalna dłużej niż 5 dni – 
rozważ wdrożenie żywienia 
pozajelitowego

●

Monitorowanie równowagi plynowej i 
wodno elektrolitowej.

Śmiertelnosć

●

Niedrozność jelita cienkiego

–

0-5% (4.5-31% w przypadku zgorzeli jelita) 

–

Niedrożnosć jelita grubego

–

1- 5 % zapaleniu uchyłków

–

5-10 % w raku

–

40-50% w przypadku martwicy jelita 
grubego 

●

Guz poprzecznicy. 

–

(A) obraz 
endoskopowy 

–

(B) RTG – 
wprowadzanie stentu 
przez guza

–

(C) obraz w rtg stentu 

–

(D) obraz 
endoskopowy stentu