ZAGROŻENIA

W ciągu ostatniego roku w prasie i

TV pojawiło się wiele doniesień

na temat tzw. „dopalaczy”.

Docierają do nas coraz bardziej

niepokojące informacje o

zdecydowanym wzroście liczby

przypadków hospitalizacji w związku

z używaniem tzw. „dopalaczy”.

Dodatkowo w ostatnich miesiącach

pojawiły się informacje o zgonach

oraz przyjęciach do szpitali

pacjentów w stanie ciężkim.

Podejrzewa się, że mogło być to

spowodowane zażyciem tzw.

„dopalaczy”.

Co to są dopalacze

( ang. Smarts, legal highs, herbat highs,

boosters)?

„Dopalacze” to termin

nieposiadający charakteru

naukowego. Używa się go

potocznie, dla nazwania grupy

różnych substancji lub ich

mieszanek

o rzekomym bądź faktycznym

działaniu psychoaktywnym,

nieznajdujących się na liście

substancji kontrolowanych

przepisami ustawy o

przeciwdziałaniu narkomanii.

CZY TO JEST LEGALNE?

SPRZEDAJĄCY WYKORZYSTALI

LUKĘ PRAWNĄ W PRZEPISACH,

ABY LEGALNIE WPROWADZIĆ

TE SUBSTANCJE NA RYNEK.

DOPIERO KIEDY OKAZAŁO SIĘ,

ŻE SĄ ONE BARDZO SZKODLIWE

DLA ZDROWIA I ŻYCIA LUDZKIEGO

SKLEPY OFERUJĄCE DOAPALACZE

ZOSAŁY ZAMKNIĘTE.

DOPALACZE SĄ RÓŻNE-

CZEGO SIĘ WYSTRZEGAĆ?

DOPLACZE SPRZEDAWANE SĄ W MAŁYCH PAPIEROWYCH

SASZETKACH Z KOLOROWĄ GRAFIKĄ- ABY ZACHĘCIĆ

KUPUJĄCYCH.

RODZAJE DOPALACZY:

SYNTETYCZNE NP. - BZP - biały proszek, najczęściej

tabletki bądź kapsułki, działanie podobne do amfetaminy,

użytkownicy zgłaszają szereg objawów niepożądanych,

takich jak: bóle brzucha, nudności, wymioty, bóle głowy,

kołatanie serca, brak apetytu, stany lękowe, bezsenność,

dziwne myśli, zmiany nastroju oraz drgawki. Istnieją

przesłanki, które świadczą o tym, że BZP może

uzależniać. Używanie tej substancji może także

spowodować odwodnienie organizmu i przyspieszenie

tętna, obciążając tym samym układ krążenia. Jeszcze

jednak nie wszystko wiadomo na temat zagrożeń

związanych z tą substancją, a także skutków

długotrwałego jej używania. Interakcje z innymi lekami

pozostają nieznane. Substancja ta jest nielegalna

w Polsce

RODZAJE DOPALACZY

MEFEDRON- reklamowany przez sprzedawców jako „ sole

do kąpieli” albo „białe proszki” . Najczęściej sprzedawany

jest jako substancja imitująca amfetaminę lub kokainę

(często mieszana jest z innymi substancjami). Bywa też

sprzedawany jako legalna alternatywa do tabletek ekstazy.

Podobnie jak w większości nowych substancji nie

przeprowadzono do tej pory systematycznych,

długofalowych badań na temat toksyczności mefedronu.

Użytkownicy podają następujące działania niepożądane:

kołatanie serca, podniesienie ciśnienia krwi, szczękościski,

oczopląs, krwawienie z nosa, uczucie fali zimna, bóle w

klatce piersiowej, nudności, drgawki, problemy z

oddychaniem, silna chęć zażywania kolejnych dawek,

niepokój, stany depresyjne, halucynacje, omany. Do tej pory

odnotowano 15 przypadków śmiertelnych w Europie

bezpośrednio związanych z użyciem mefedronu.

NATURALNE

mieszanki ziołowe- susz roślinny, często

aromatyzowany, także w postaci skrętów.
W opisie składu mieszanek ziołowych znaleźć

można informacje, że ich poszczególne składniki

są pochodzenia naturalnego i od wieków

używane były w celach rytualnych. To

syntetyczne odpowiedniki marihuany i haszyszu.

Do tej kategorii należy znany z mediów tajfun.

Niektóre „mixy” mają w swoim składzie nawet do

10(!!!!!) różnych roślin zawierających różne

składniki psychoaktywne. Być może nie

zaszkodzi komuś jeden składnik, ale może

zaszkodzić trzeci i czwarty, bowiem- przynajmniej

na dzień dzisiejszy- nie jest możliwe

przewidzenie działania takich mieszanek.

Jednoczesne oddziaływanie na organizm i na

umysł ludzki substancji o różnym (czasem wręcz

przeciwstawnym) działaniu może być dodatkowo

niebezpieczne i nieprzewidywalne w skutkach.

Fly agaric

zazwyczaj muchomor, czerwony lub plamisty,

susz kapelusza grzyba w postaci kawałków o

różnym rozdrobnieniu. Od nadmiernej

gadatliwości, wesołego nastroju po

halucynacje wzrokowe i słuchowe, pobudzenie

psychomotoryczne, czasem napady szału,

nadmierna wrażliwość zmysłów może

doprowadzić do podwyższonej temperatury

ciała , nawet do 40c, niepamięci zdarzeń

przed i w czasie zaburzeń świadomości.

Nasilenie objawów jest zależne od przyjętej

dawki, w ciężkich zatruciach mogą wystąpić

skurcze, głęboka śpiączka z obniżeniem

ciśnienia krwi i zaburzeniami oddechu.

Sprzedający

rozprzestrzenili mity o

„dopalaczach”,

a więc nieprawdziwe

informacje, zachęcające do

nabywania tych substancji,

a faktyczne ich działanie

jest zupełnie inne.

MITY I PRAWDY O DOPALACZACH

MIT: „DOPALACZE SĄ BEZPIECZNĄ ALTERNATYWĄ

DLA SUBSTANCJI NIELEGALNYCH”

Prawda: Zamieszczane na stronach internetowych

informacje na temat badań rzekomo potwierdzających brak

szkodliwości określonej substancji stwierdzają, że

przynajmniej niektóre

„ dopalacze” są „ bezpieczną alternatywą dla szkodliwych

efektów nielegalnych i uzależniających narkotyków”.

Podczas gdy informacje z badań dotyczą jedynie faktu, że

nie zawierają one substancji objętych kontrolą prawną, co

nie jest równoznaczne z tym, że oferowane produkty są

bezpieczne dla użytkowników. Prawdą jest, że liczba

wiarygodnych badań

i analiz na temat „dopalaczy” w większości będących

nowo zsyntetyzowanymi substancjami, jest bardzo

ograniczona.

W ostatnim czasie było przynajmniej kilka zgłoszeń do

szpitali (głównie psychiatrycznych) spowodowanych

używaniem „dopalaczy”. Istnieją także przesłanki do tego,

by przypuszczać, że niektóre z nich mogą uzależniać. Czy

nie jest tak, że swoje „wynalazki” producenci tzw.

dopalaczy testują na młodzieży?

Mit: „DOPALACZE SĄ

WYROBAMI

KOLEKCJONERSKIMI”

Prawda: Na opakowaniach „dopalaczy” widnieją

wyraźne ostrzeżenia: „ nie do spożycia przez

ludzi”. Na niektórych opakowaniach można

znaleźć także informacje by „ w przypadku

spożycia niezwłocznie udać się do lekarza”. W

sklepach, „dopalacze” sprzedawane są jako

„ produkty kolekcjonerskie”, co znaczy, że

oferta adresowana jest do kolekcjonerów

tabletek, którzy umieszczają je

w klaserach i trzymają na półkach, obok

kolekcji znaczków czy monet. Skoro produkty

są bezpieczne, przebadane i legalne, dlaczego

nie są zarejestrowane do użytku dla ludzi?

Mit:„DOPALACZE SĄ

LEGALNE W CAŁEJ

EUROPIE”

Prawda: Często można usłyszeć opinię, że

dopalacze są legalne w całej Europie, podczas

gdy poziom kontroli nad substancjami

zawartymi w „dopalaczach” w poszczególnych

krajach jest różny. Istnieją w Europie takie

kraje, jak Wielka Brytania czy Holandia, które

prowadzą politykę bardziej liberalną względem

tych substancji. Są także kraje, które prowadzą

politykę bardziej restrykcyjną, a lista substancji

zakazanych obejmuje bardzo szerokie spektrum

substancji, w tym także większość składników „

dopalaczy” ( np. Szwecja, Belgia, Irlandia). Czy

stwierdzenie, że dopalacze są legalne w

Europie nie jest zatem trochę na wyrost?

Mit:„

DOPALACZE TO W WIĘKSZOŚCI ZIOŁA

LUB ICH MIESZANKI OD SETEK LAT

WYKORZYSTYWANE W OBRZĘDACH

RELIGIJNYCH. WSZYSTKIE SĄ POCHODZENIA

NATURALNEGO. ŻADNEJ CHEMII”

• Prawda: Ostatnie badania przeprowadzone

przez ekspertów chemii, między innymi

w Australii, Niemczech, także w Polsce

wykazały, że w składzie niektórych
dostępnych na rynku mieszanek ziołowych
znajduje się przynajmniej kilka
syntetycznych substancji, żadna z nich nie
występuje w naturze.

Czym grozi zażycie

„dopalacza”?

• Nagły zgon na skutek udaru czy zawału-zdaniem

lekarzy dotyczy w szczególności osób

z grup ryzyka, z chorobami układu krążenia
• Po ustąpieniu fazy euforycznej pojawia się tzw.

zjazd- duży wzrost ciśnienia krwi, nierówna praca

serca, kołatanie serca, duszności, stany lękowe

(urojenia)

• Zaburzenia zachowania - agresywność, skłonność

do prób samobójczych, łatwość wejścia w konflikt

z prawem

• Najprawdopodobniej bardzo silne działanie

uzależniające

Dopalacze a narkotyki

• Większość naukowców jest zdania, że

„dopalacze” to narkotyki. Tak samo

działają na ośrodkowy układ nerwowy,

powodując różnego rodzaju odlot. Tak

samo, zwłaszcza przy przedawkowaniu,

mogą wywołać problemy z układem

krążenia, powodować agresywne

zachowanie, kilkudniowe depresje,

problemy ze snem, zatrucia, zgony, tak

samo mogą prowadzić do uzależnienia.

CZY JEDNORAZOWY KONTAK Z

DOPALACZAMI JEST BEZPIECZNY?

Lekarze odpowiadają na to pytanie, że nie.

Po pierwsze nie znane jest działanie tych

substancji, gdyż badania nadal trwają.
Po drugie nikt nie może być pewien reakcji

własnego organizmu na substancję trującą.
Po trzecie, nikt nie wie kiedy się uzależni.

UZALEŻNIENIE PRZYCHODZI

PODSTĘPNIE. OSTSTNIĄ OSOBĄ, KTÓRA

JE DOSTRZEGA JEST SAM UZALEŻNIONY.

DZIĘKUJEMY ZA

UWAGĘ

Opracowano na podstawie: informacji

ze strony Kuratorium Oświaty w

Białymstoku, artykułu z gazety

Wyborczej