Aspekty techniczne
eksploatacji środków
transportu
Stan techniczny obiektu eksploatacji
• Pojęcie
stanu technicznego obiektu
eksploatacji
wynika z jego
przeszłości
, a
znajomość stanu jest potrzebna do
ustalenia zachowania się obiektu w
przyszłości
.
• Stan obiektów technicznych jest
uwarunkowany
czynnikami
konstrukcyjnymi
(np. wyborem
rozwiązania konstrukcyjnego zespołów i
układów) i
czynnikami technologicznymi
(np. stopniem automatyzacji procesów
produkcyjnych, prawidłowością montażu
zespołów).
• Ponadto w procesie eksploatacji działają
różnorodne
czynniki zewnętrzne
zarówno
obiektywne (np. wymuszenia
meteorologiczne, biologiczne, mechaniczne)
jak i subiektywne (np. stopień realizacji
zasad eksploatacji, kwalifikacje
użytkowników), a także
czynniki
wewnętrzne
(np. wartość i charakter
nacisków jednostkowych, rodzaju ruchu).
• Czynniki te mają charakter losowy, co
sprawia że zbiór cech opisujących
właściwości obiektów w danej chwili ma
również charakter losowy.
Wynika stąd, że
Wynika stąd, że
obiekty które przepracowały ten sam okres
obiekty które przepracowały ten sam okres
czasu mogą znajdować się w
czasu mogą znajdować się w krańcowo
krańcowo
różnym stanie technicznym.
różnym stanie technicznym.
W czasie eksploatacji obiektu technicznego
działają na niego następujące czynniki:
• A(t) - robocze (wewnętrzne - np. zmienna prędkość
kątowa i zmienne naciski jednostkowe),
• B(t) - zewnętrzne (otoczenia – np. temperatura,
wilgotność),
• C(t) - antropotechniczne (np. operatorzy, zasady
eksploatacji).
Wymienione czynniki wywołują zmianę stanu w(t)
obiektu technicznego. Tę zmianę stanu można opisać
równaniem
Rozwiązując równanie
otrzymuje się:
W(t) = g[t ,w(t ),A(t),B(t),C(t),t]
gdzie:
• W(t) – stan obiektu w chwili t,
• w(t
0
) - stan obiektu w chwili
początkowej t
0
.
Obydwa wyrażenia są ogólnymi
równaniami stanu obiektów
technicznych.
Problemy eksploatacyjne i ich podział
• Podczas użytkowania maszyn i innych
urządzeń technicznych występują różne
nieprzewidziane zdarzenia, które ogólnie
nazywamy
problemami
.
• Problem
jest to zadanie, którego nie
możemy rozwiązać przy pomocy
istniejących wzorców.
• Problem powstaje, gdy dotychczasowy
model sytuacji przestał być przydatny i
trzeba poszukiwać innego.
• Sytuacja wymaga podęcia określonej
decyzji, a nie wiemy jak to zrobić.
Problem
zatem związany jest z brakiem wiedzy .
• W technice najczęściej mamy do czynienia z
problemem
, gdy występuje:
defekt stanu
(konstrukcja) lub zmiany stanu
(eksploatacja),
a przyczyna tego defektu jest
nieznana.
• Obok problemów z zakresu projektowania i
wytwarzania urządzeń, problemy ich
właściwej eksploatacji stanowią odrębną
dziedzinę wiedzy, która w szczególności
zajmuje się
terotechnika, czyli inżynieria
eksploatacji.
• Punktem wyjścia do znalezienia
rozwiązania jest zwykle dobre
umiejscowienie (klasyfikacja problemu).
• Przykład możliwych kryteriów podziału i
klasyfikacje problemów eksploatacyjnych ze
względu na te kryteria podano w tablicy.
Podział problematyki
eksploatacyjnej
Klasyfikacja problemów eksploatacyjnych oraz
sposoby ich badania
Parametry obiektów systemu eksploatacji
Parametrami obiektów systemu nazywamy
wielkości określające właściwości ludzi lub
urządzeń istotne dla systemu użytkowania.
Wielkości te mają charakter bezwzględny lub
względny i mogą dotyczyć:
- pojedynczych obiektów (ludzi, urządzeń),
- grupy urządzeń,
- zespołów ludzkich,
- jednostki operacyjnej,
- systemu użytkowania.
Przykładowe parametry to:
- liczba pracowników inżynieryjno-
administracyjnych,
- przeciętny wiek zespołu ludzkiego,
- wydajność pracy,
- przeciętna płaca,
- stosunek liczby pracowników inżynieryjno -
administracyjnych do pracowników techniczno -
ruchowych,
Parametry obiektów systemu eksploatacji cd.
-
fundusz płac,
- liczba urządzeń,
- przeciętny wiek urządzeń,
- globalne zużycie energii na cele eksploatacyjne,
- stosunek liczby urządzeń podstawowych do
urządzeń pomocniczych i aparatury kontrolno -
pomiarowej,
- koszty eksploatacji urządzeń.
Monitorowanie parametrów obiektów
systemu eksploatacji i oddziaływanie na nie
w kierunku osiągania przez nie pożądanych
wartości wpływa na poprawę całego procesu
eksploatacji obiektu technicznego.
• Dziękuję za uwagę!