Wypełnienie ubytków
amalgamatem
Fazy opracowania ubytku pod
amalgamat
• 1.Otwarcie ubytku
• 2.Stworzenie zarysu
• 3.Usuniecie zębiny próchnicowej
• 4.Nadanie kształtu oporowego
• 5.Opracowanie brzegów ubytku
( wygładzenie)
• 6.Nadanie kształtu retencyjnego
• 7.Przygotowanie materiału
• 8.Umycie i osuszenie ubytku
• 9.Wypełnienie ubytku
• 10.Opracowanie wypełnienia
Otwarcie ubytku
• Dostęp do próchnicowej zębiny- polaga na wycięciu,
usunięciu nawisów szkliwa zakrywającego wlot do
ubytku, aby uzyskać dobrą widoczność i możliwość
dalszej preparacji. Otwarcie ubytku wykonuje się za
pomocą wierteł diamentowych na turbinę w
kształcie kulki, płomyka lub walca.
Nadanie zarysu
• Zarys to łagodna linia łącząca tkanki
zeba z przyszłym wypełnieniem
• Linia zarysu nie powinna się znaleść
w punkcie stycznym ani w miejscu
kontaktu z zębem przeciwstawnym.
• Zabieg wykonuje się wiertłem
diamentowym na turbinę w kształcie
płomyka lub walca.
Usunięcie zębiny
próchnicowej
Najpierw usuwamy zębinę próchnicową ze ścian
bocznych, a potem z dna ubytku.
Należy dokładnie usunąć zdemineralizową zębinę z
granicy szkliwno-zębinowej aby zapobiec
powstaniu próchnicy wtórenej
Zabieg ten wykonujemy wiertłem różyczkowym na
mikrosilnik o odpowiednim rozmiarze.
Należy pamiętać o ch łodzeniu wodą w celu ochrony
zębiny przed przegrzaniem.
Ten etap uznajemy za zakończony jeśli zębina w
ubytku pozostaje twarda i nie ulega zarysowaniu
przy badaniu zgłebnikiem.
Nadanie kształtu oporowego
• Nadanie kształtu oporowego nadajemy w
celu zabezpieczenia tkanek zęba przed
popękaniem na skutek sił żucia
• Usuwamy fragmenty szkliwa niepodpartego
zębiną
• Należy usunąć zbyt wysokie i cienkie ściany
ubytku tak aby zachować proporcję
wysokości ścian do ich grubości
• Wypełnienie o dużej powierzchni musi być
odpowiednio głebokie aby sprostać siłom
żucia
Nadanie kształtu oporowego
• Za minimalną grubość amalgamatu przyjmuje się
2mm
• W przypadku ubytków II osiowych (II klasa) należy
zaokrąglić ścianę dokomorową w miejscu przejścia z
pow. zgryzowej na pow. styczną co zapobiega
powstaniu niekorzystnych naprężeń i może
doprowadzić do odłamania wypełnienia.
• Zabieg wykonujemy za pomocą wierteł
diamentowych na turbinę (szkliwo) i na mikrosilnik
walców i różyczek (zębinę)
Nadanie kształtu oporowego
• Szerokość ściany dodziąsłowej która jest
ścianą nośną dla wypełnienia musi wynosić
co najmniej 2mm
• Brzegi szkliwa należy opracować w taki
sposób aby powierzchnia zęba i amalgamaty
leżały w jednej płaszczyźnie, a ściana ubytku
z powierzchnią zęba tworzyły kąt 90-110°
Opracowanie brzegów
ubytku
• Wygładzenie brzegów ubytku służy do
maksymalnego przylegania
wypełnienia do szkliwa.
• Gładzenie brzegów dokonuje się za
pomocą wierteł diamentowych o
malejącej ziarnistości lub kamieni
Arkansas na mikrosilnik.
• Można również użyć Sof-lex lub pasków
ścierających o drobnym nasypie.
Nadanie kształtu
retencyjnego
• Odpowiedni kształt retencyjny umożliwia mechaniczne
utrzymanie amalgamatu w ubytku i zabezpiecza go
przed wypadnięciem w całości w trakcie żucia.
• Najlepszą retencje zapewnia ubytek w którym ściany
boczne są zbieżne do wylotu, czyli powierzchnia zarys
ubytku jest mniejszy niż jego pow. dna.
• Duże znaczenie ma także płaskie dno, gdyż
zabezpiecza wypełnienie przed wyważaniem. Płaskie
dno można uzyskać za pomocą podkładu, który
wyrównuje nierówności w ścianie dokomorowej.
• Używa się wierteł w kształcie walca lub odwróconego
stożka w ubytkach średnio głębokich.
Nadanie kształtu
retencyjnego
Nadanie kształtu
retencyjnego
• Nacięcia retencyjne w zębinie na ściankach
bocznych ubytku wykonuje się uważając aby
nie podcinać szkliwa na granicy szkliwno
zębinowej i aby nie obnażyć miazgi wycinając je
zbyt blisko dna.
• Nacięcia retencyjne są charakterystyczne dla
poszczególnych klas ubytków i mają kształt
dołków lub rowków.
• Rowki retencyjne wycina się za pomocą małych
wierteł różyczkowych lub odwróconych stożków.
Nadanie kształtu
retencyjnego
• Retencję dużych wypełnień
amalgamatowych zwiększa się za
pomocą ćwieków okołomiazgowych
(pinów).
Opracowanie ubytku
Klasa I
• Zarys ubytku powinien obejmować wszystkie bruzdy
i sięgać stoków guzków z wyjątkiem sytuacji gdy
bruzdy są oddzielone od siebie grubą warstwą
zdrowych tkanek.
• W celu zapewnienia dobrego kształtu oporowego
należy pamiętać o odpowiedniej proporcji głębokości
ubytku do jego rozległości.
• Niezbędne jest wygładzenie brzegów tak, aby
amalgamat idealnie przylegał do szkliwa w linii
zarysu.
• Kształt retencyjny uzyskujemy formując wnętrze
ubytku za pomocą walca lub odwróconego stożka.
Opracowanie ubytku
Klasa I
• Ściany boczne powinny być prostopadłe do
dna ubytku lub lekko zbieżne do jego wylotu.
• Dno ubytku powinno być płaskie a
przechodzenie ścian bocznych w dno – ostro
zaznaczone (kształt pudełka).
• Stosujemy nacięcia retencyjne na ścianach
bocznych.
Opracowanie ubytku
Klasa II wariant III
• Na powierzchni zgryzowej wszystkie ściany powinny
być równoległe do siebie, ściana dokomorowa powinna
być płaska.
• Kąt powierzchniowo-ubytkowy powinien zawierać się
pomiędzy 90 a 110°.
• Ściana dodziąsłowa powinna być płaska i prostopadła
do ściany dokomorowej i mieć szerokość co najmniej
2mm.
• Ściany dokomorowe powinny być zukośnione, a brzegi
ubytku wygładzone.
Opracowanie ubytku
Klasa V
• Kąt powierzchniowo-ubytkowy powinien wynosić ok. 90°.
• Ubytek ma mieć w każdym miejscu tę samą głębokość, co
oznacza że przy wypukłości korony również ściana
dokomorowa ma być wypukła.
• Ściana bliższa i dalsza są ustawione rozbieżnie w stosunku
do dna ubytku (wynika to z wypukłości korony).
• Ściana dodziąsłowa i dozgryzowa są równoległe do siebie i
prostopadłe do dna ubytku.
Opracowanie ubytku
Klasa V
• Rowki retencyjne wykonujemy na ścianie
dodziąsłowej i dozgryzowej za pomocą wiertła
różyczkowego nr 0.
• Rowki retencyjne muszą znajdować się w zębinie
co najmniej 0,5 mm od połączenia szkliwno-
zębinowego i od dna ubytku.
Przygotowanie materiału
• Materiały podkładowe (cementy polikarboksylowe
i fosforanowe) zarabiamy na gładkiej stronie
szklanej płytki łopatką metalową.
• Cementy glasjonomerowe zarabiamy na papierku.
• Materiały podkładowe zarobione jako „liner”
(postać gęstej śmietany) przenosimy do ubytku
za pomocą upychadła kulkowego i
rozprowadzamy po ścianie dokomorowej.
• Cementy zarobione jako „bose” (postać kitu)
przenosimy nakładaczem i następnie
kształtujemy upychadłem.
Umycie i osuszenie ubytku
Ubytek
myje
się
wodą
destylowaną lub solą fizjologiczną i
osusza za pomocą dmuchawki. W
przypadku ubytków głębokich należy
użyć jałowej kuleczki z waty i za
pomocą pęsety delikatnie oczyścić
ściany ubytku a następnie wysuszyć
również za pomocą wacika.
Wypełnienie ubytku
• Pod wypełnienia z amalgamatu
stosujemy podkłady lub specjalne
żywice (amalgambond). Podkład
zakładamy tylko na ścianę
dokomorową.
• Ściany boczne i ściana dodziąsłowa
pozostają wolne od podkładu aby
amalgamat mógł bezpośrednio
przylegać do tkanek zęba.
Wypełnienie ubytku
• Materiał podkładowy przenosi się do
ubytku za pomocą zgłębnika lub
upychadła kulkowego i rozprowadza
na dnie ubytku.
• Amalgamat zarabia się we
wstrząsarce tuż przed wypełnieniem.
Wypełnienie ubytku
pistolety, napełniacze
• Amalgamat do ubytku przenosi się
małymi porcjami za pomocą
specjalnych nakładaczy lub tzw.
„pistoletów”.
• Działanie tłoczni polega na
wepchnięciu materiału do krótkiej
rurki zakończonej tłoczkiem i
uwolnieniu zawartości po
przeniesieniu do ubytku.
• Pistolety do amalgamatu mogą być
wykonane z metalu lub tworzywa.
Wypełnienie ubytku
pistolety, nakładacze, tłocznie
Wypełnienie ubytku
Upychadło
Każdą porcję należy skondensować upychadłem do
amalgamatu starając się wciskać materiał w
zagłębienia retencyjne i dociskać do ścian bocznych.
Pozwoli to uzyskać maksymalne przyleganie
niezbędne do szczelności połączenia. Ostatnią
warstwę zakłada się z niewielkim nadmiarem, który
usuwa się zanim materiał stężeje.
Wypełnienie ubytku
Upychadło
• Upychadła do amalgamatu mogą mieć końcówkę
gruszkowatą, walcowatą, trapezowatą lub romboidalną.
• Upychadła gruszkowate mają zaokrąglone końce,
nadające się do kondensacji amalgamatu w okolicach
krawędzi ścian ubytku.
• Podczas dalszej kondensacji używa się upychadeł o
zakończeniach płaskich.
• Do kondensacji amalgamatu można również używać
upychadeł maszynowych na końcówkę wolnoobrotową,
szybkoobrotową oraz upychadeł ultradźwiękowych. Te
ostatnie nie są specjalnie polecane, gdyż powodują
wzrost temperatury, a przez to parowanie rtęci.
Wypełnienie ubytku
Karwer
• Karwery są narzędziami do odcięcia nadmiaru
amalgamatu przy brzegach wypełnienia oraz
modelowania powierzchni zgryzowej przed jego
stwardnieniem. Mają one ostro zakończone części
pracujące.
Wypełnienie ubytku
Karwer
• Najczęściej używane kształty to Cleoid, Dyscoid i Warda2.
• Narzędziami Cleoid i Dyscoid zaokrągla się guzki, rzeźbi bruzdy i
listewki brzeżne.
• Instrumentu Warda 2 używa się do odsłonięcia zarysu. Prowadzi
się go wzdłuż pobrzeża wypełnienia tak, aby część końcówki
pracującej spoczywała na szkliwie, a pozostała część odcinała
amalgamat.
Opracowanie wypełnienia
• Za pomocą kalki artykulacyjnej lokalizuje się
miejsca nieprawidłowego zwarcia i dostosowuje.
• Końcowo wypełnienie wygładza się kulką waty
nasączoną spirytusem lub ręcznym gładzikiem
• Po 24h przeprowadza się polerowanie amalgamatu,
po uprzednim obejrzeniu powierzchni amalgamatu
celem wykrycia błyszczących miejsc wskazujących
na nadmierne obciążenie zgryzowe.
• Błyszczące pola redukuje się wiertłem do
wykończenia (finirem) lub kamieniem Arkansas,
aby łagodnie przechodziły w sąsiednie miejsca.
Opracowanie wypełnienia
• Następnie używa się gumek o odpowiednim kształcie i
malejącej abrazyjności.
• Kiedy powierzchnia ma wygląd atłasu kończy się
polerowanie za pomocą miękkiej szczoteczki w
kształcie kielicha albo gumki z drobnoziarnistą pastą
lub tlenkiem cynku zarobionym alkoholem
metylowym.
• Nie poleruje się powierzchni stycznych ale w rejonie
przyszyjkowym wygładza się amalgamat delikatnymi
paskami abrazyjnymi.
Dziękuję za uwagę
hehehe