Stale odporne na korozję
Stale odporne na korozję
należące do klasy stali
nierdzewnych, są objęte
normami PN-EN 10088-
1:1988
do PN-EN 10088-3:1999
Ogólna klasyfikacja stali
odpornych na korozję
Przyjmując za kryterium podziału
odporność na korozję można
wyróżnić:
1. Stale trudno rdzewiejące,
2. Stale odporne na korozję.
Podział stali odpornych na
korozję ze względu na
strukturę.
• Ferrytyczne,
• Martenzytyczne,
• Martenzytyczne umacniane
wydzieleniowo,
• Austenityczne,
• Ferrytyczno-austenityczne
(duplex)
Podział stali odpornych na
korozję ze względu na skład
chemiczny.
•Wysokochromowe,
•Chromowo-niklowe,
•Chromowo-niklowo-
manganowe
Oznaczanie stali
odpornych na korozję.
Zgodnie z normami europejskimi mają
oznaczenie składające się z:
• Litery X,
• Liczby podającej średnie stężenie C
w setnych częściach %,
• Symboli głównych pierwiastków
stopowych,
• Liczb (rozdzielonych poziomą kreską)
podających średnie stężenie głównych
pierwiastków stopowych w %.
Przykłady oznaczania
stali odpornych na
korozję
Znak stali
Stężenie pierwiastków, %
C
Cr
Mo
Inne
X2CrNi12
0,03 11,5
-
Ni:
0,65
X6Cr13
0,08
13
-
-
X12Cr13
0,12
12,5
-
Ni
0,75
X17CrNi1
6-2
0,17
16
-
Ni:2
-
0,2
-
0,1
0
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
S
ta
n
d
a
rd
o
w
y
p
o
te
n
cj
a
ł
F
la
d
e
g
o
[
V
]
Wpływ chromu (Cr) na potencjał
Fladego stali
0
5
10 15 20 25 3
0
35 100
Stężenie masowe chromu [%]
Wpływ węgla na strukturę stali o stężeniu 18%
Cr i 8% Ni
0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
Stężenie węgla [%]
200
400
600
800
100
0
120
0
1400
1600
T
e
m
p
e
ra
tu
ra
[º
C
]
L+[]
+w
α+β
+w
austenit +
węgliki [w]
Granica
rozpuszczalności
węgla w austenicie
L+w
+
L+w
C
ciecz
L
L+
L+[]+
[]
+
austen
it
E
Schemat wpływu wydzielania węglików
typu Cr
23
C
6
na zmiany stężenia chromu
Z
a
w
a
rt
o
ść
C
r
13%
Granica
ziarna
Węglik
Cr
23
C
6
Stężenie Cr
zapewniające
odporność
korozyjną
Stężenie średnie
w stali 18% Cr
Struktury stali
nierdzewnej.
Struktura stali ferrytycznej X3CrTi25 (H25T) :
gruboziarnisty ferryt stopowy z wydzieleniami
węglika Ti
6
C
Ferryt
stopow
y
węgliki
Struktury stali
nierdzewnej c.d.
Struktura stali nierdzewnej martenzytycznej
X20Cr13 (2H13) hartowanej z 950
0
C w powietrzu;
martenzyt stopowy
Martenzyt
stopowy
Struktury stali
nierdzewnej c.d.
Struktura stali austenitycznej X10CrNi18-8
(1H18N9) przesyconej z 1059
0
C w wodzie;
równoosiowe, jasne ziarna austenitu o
prostoliniowych granicach z charakterystycznymi
utworami bliźniaczymi
Ziarno
austenit
u
Utwory
bliźniac
ze
Wpływ składu
chemicznego na strukturę
stali
• Struktura ferrytyczna powstaje, jeśli w stali
jest powyżej 13% Cr i jednocześnie jest
znikoma zawartość węgla (0,03% C),
• Wzrost zawartości węgla w stali o
zawartości 13% Cr powoduje zmianę jej
struktury z ferrytycznej na martenzytyczną,
• Dodatek Ni (np. 8%) w stali zawierającej
13% Cr powoduje powstanie struktury
austenitycznej.
Wpływ składu
chemicznego na strukturę
stali (wykres Schafflera)
0
4
8
1
2
1
6
2
0
2
4
2
8
0 4 8 1
2
1
6
2
0
2
4
2
8
3
2
3
6
40
Marten
zyt M M+
F
Ferry
t F
100%
ferrytu
80%
40%
20%
10%
5%
A+M
+F
A+M
Austenit
A
Cr
E
=
%Cr+1,4%Mo+1,5%Si+0,5%Nb+2%
Ti
N
i
E
=
%
N
i+
3
0
%
C
+
0
,5
%
M
n
+
3
0
%
N
A+F