PROCES ZMIANY

PROCES ZMIANY

ORGANIZACJI

ORGANIZACJI

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

Wydział Zarządzania, Uniwersytet Warszawski

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

2

PROCES ZMIANY

ORGANIZACJI

Plan wykładu:
1. Dynamika procesu zmian,
2. Czynniki zmiany (driving forces),
3. Aktorzy procesu zmian,
4. Analiza strategiczna zmian,
5. Wdrażanie zmian (odrębny plik).

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

3

1. DYNAMIKA PROCESU

ZMIAN

1. Dlaczego?



Uświadomienie potrzeby zmian.



Wywołanie poczucia
konieczności zmian.



Stworzenie atmosfery aprobaty
zmian przez ważnych aktorów.

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

4

1. Dynamika procesu

zmian

2. Co? Stworzenie wizji firmy.



Przedstawienie zarysu przedmiotu,
struktury i form funkcjonowania firmy
w wyniku zmian,



uświadomienie aktorom celów i
wymiernych następstw zmian.



masowe informowanie o wizji o
następstwach zmian.

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

5

1. Dynamika procesu

zmian

3. Kto z nami?



Pozyskanie wsparcia kluczowych aktorów.



Pozyskanie współpracy aktorów, którzy
odniosą korzyści w wyniku zmian.



Jednak należy także wskazać na ryzyko,



Zidentyfikować źródła i formy oporu
wobec zmian.

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

6

1. Dynamika procesu

zmian

4. Jak? Wprowadzanie zmian



Zdecydowane wprowadzanie nowych
procedur i struktur,



Dobór do współpracy najlepszych ludzi,



Benchmarking – korzystanie z rozwiązań
podobnych problemów w innych firmach.

(Strategie wprowadzania zmian zob. dalej)

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

7

1. Dynamika procesu

zmian

5. Feedback. Obserwacja procesu



Monitorowanie realnych postępów
procesu zmian,



Reagowanie na niekorzystne
następstwa zmian,



Utrwalanie zmian, m.in. przez własny
przykład kierownictwa.

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

8

1. Dynamika procesu

zmian

6. Utrwalanie ciągłości

procesu zmian.

Stworzenie organizacji

samouczącej się, która szybko i
adekwatnie reaguje na zmiany
we własnym środowisku i
otoczeniu zewnętrznym.

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

9

2. CZYNNIKI ZMIANY

ORGANIZACAJI

Czynniki zmiany – driving
forces:



A. Zmiany w otoczeniu organizacji,



B. Naturalna ewolucja –

cykl życia organizacji,



C. Procesy zachodzące wewnątrz
w organizacji.

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

10

A. Otoczenie organizacji

1.

Zmiany ustrojowe: społeczne,

polityczne i ekonomiczne.

2. Reformy, regulacje prawne.

3. Rynek: klienci, nabywcy,

dostawcy, konkurencja, partnerzy.

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

11

A. Otoczenie organizacji

4. Nowe możliwości.

5. Nowe technologie.

6. Łączenia, akwizycje innych.

7. Przejęcie przez silnego

gracza.

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

12

B. Cykl życia organizacji

(

Naturalna ewolucja)

1. Narodziny

 ukorzenianie się

2. Bud. tożsamości legitymizacja
3. Szybki wzrost

 ekspansja

4. Dojrzałość

 stabilizacja

5. Kryzys  rewitalizacja

lub upadek

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

13

B. Cykl życia organizacji

Ad 1. Narodziny:



zdobywanie środków na uruchomienie
działalności,



tworzenie struktur.
Ad 2. Budowanie tożsamości:



tworzenie sieci relacji z otoczeniem,



walka o autonomię i wpływy,



kształtowanie ideologii organizacji.

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

14

B. Cykl życia organizacji

Ad 3. Szybki wzrost



ekspansja na wyznaczonych
obszarach sektora działalności,



ewolucja struktur i systemów
działania,



kształtowanie się kultury
organizacyjnej.

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

15

B. Cykl życia organizacji

Ad 4. Dojrzałość



utrwalenie przedmiotów i

obszarów działania,



zapewnienie stałego dopływu

środków,



stabilizacja relacji z otoczeniem,



utrwalenie struktur i systemów.

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

16

B. Cykl życia organizacji

Ad 5. Kryzys – konieczność zmiany



spadek efektywności i dopływu środków,



utrata znaczenia politycznego i prestiżu,



konflikty społeczne, spadek morale,



autonomizacja części organizacji,



upadek lub/i utrata samodzielności, albo…



rewitalizacja i wyjście z kryzysu.

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

17

C. Procesy wewnętrzne

wywołujące zmiany

organizacji

1. Kryzys wewnętrzny (zob. str.9),
2. Walka o wpływy i o zasoby,
3. Marnotrawstwo zasobów,
4. Nowe wyposażenie, technologia…
5. Nieadekwatne zarządzanie,
6. Nowe kierownictwo.

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

18

3. AKTORZY PROCESU

ZMIAN

A. Inicjator (sponsor)

•

rozpoczyna, nadzoruje i wspiera proces,

interweniuje w sytuacjach trudnych.

B. Lider zmian

•

kieruje operacyjnie procesem zmian.

C. Agenci zmian

•

zapewniają obsługę organizacyjną,

prawną, kadrową, PR, audytorską,
logistyczną…

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

19

3. Aktorzy procesu zmian

C. Koalicje - grupy nacisku, które starają

się o korzystny dla siebie wynik

zmian,
D. Kibice – żywotnie zainteresowani

obserwatorzy, nie mający

bezpośrednio wpływu na proces zmian,

E. Podmioty zewnętrzne zainteresowane

wynikiem zmian: inwestorzy, ośrodki

władzy politycznej

, banki, dostawcy,

klienci.

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

20

3. Aktorzy procesu zmian



Identyfikacja interesów głównych
aktorów zmian,



Identyfikacja atutów aktorów,



Identyfikacja wpływów aktorów,

•

Na kogo mogą wpływać?

•

Jakie mają narzędzia wpływu?

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

21

4. ANALIZA

STRATEGICZNA

Uwaga redakcyjna:
Równolegle do przedmiotu Zmiana

organizacji wykładany jest obszernie
przedmiot na temat strategii. Toteż w
niniejszym materiale rezygnuję z
przedstawiania analizy strategicznej,
poprzestając na jej zaznaczeniu na
paru slajdach.

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

22

Zwięzła ocena

naszych możliwości

A) analiza i ocena otoczenia:

szanse



zagrożenia

B) analiza i ocena naszego potencjału:
atuty



słabości

C) Konkluzje:



Jaką wartość dodaną dostarczamy klientom?



Na czym polega nasza przewaga
konkurencyjna?

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

23

Co zmieniać?

Obszary zmian i cele

kierunkowe

Obszary zmian wewnątrz firmy



Ludzie



Ideologia i kultura



Struktury



Procesy i wyposażenie



Przedmiot działalności.

Marian DOBRZYŃSKI

Zakład Psychologii Organizacji

24

Co zmieniać?

Zmiany skierowane na otoczenie:



Oferta, klientela, kontrahenci,



Wizerunek i marka firmy



Środowisko społeczne /
polityczne,



Akwizycja.