Nowotwory jajnika. Anita Chudecka - Głaz
Nowotwory jajnika
Nowotwory jajnika
.
.
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
Nowotwory jajnika ( zwłaszcza
Nowotwory jajnika ( zwłaszcza
nowotwory nabłonkowe) stanowią
nowotwory nabłonkowe) stanowią
duże wyzwanie dla badań
duże wyzwanie dla badań
onkologicznych ponieważ:
onkologicznych ponieważ:
a/ są późno diagnozowane
a/ są późno diagnozowane
b/ mają złe rokowanie
b/ mają złe rokowanie
c/ krótki czas przeżycia mimo remisji
c/ krótki czas przeżycia mimo remisji
uzyskiwanych dzięki nowoczesnej
uzyskiwanych dzięki nowoczesnej
chemioterapii
chemioterapii
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
Nabłonkowe złośliwe nowotwory jajnika
(raki jajnika) zajmują czwarte miejsce
spośród nowotworów złośliwych będących
przyczyną śmierci u kobiet.
Są jednocześnie obarczone największą
śmiertelnością ze wszystkich nowotworów
ginekologicznych.
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
Najważniejszym czynnikiem
Najważniejszym czynnikiem
prognostycznym jest wczesna
prognostycznym jest wczesna
diagnoza !!!
diagnoza !!!
Niestety niskozaawansowany rak
Niestety niskozaawansowany rak
jajnika w większości przypadków
jajnika w większości przypadków
nie daje objawów klinicznych!!!
nie daje objawów klinicznych!!!
Nowotwory jajnika. Anita Chudecka -
Głaz
Częstość występowania raka jajnika
Częstość występowania raka jajnika
jest
jest
wysoka w Skandynawii
wysoka w Skandynawii
(15/100000), mniejsza w Europie
(15/100000), mniejsza w Europie
Zachodniej i Ameryce Północnej
Zachodniej i Ameryce Północnej
(10/100000) i
(10/100000) i
niska w Japonii
niska w Japonii
(3/100000).
(3/100000).
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
ETIOLOGIA
ETIOLOGIA
Istnieją dwie zasadnicze hipotezy
Istnieją dwie zasadnicze hipotezy
starające się wyjaśnić przyczynę
starające się wyjaśnić przyczynę
powstawania raka jajnika
powstawania raka jajnika
genetyczna
genetyczna
gona
gona
dotropowa
dotropowa
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
ETIOLOG
ETIOLOG
IA
IA
Ocena wpływu gonadotropin na
Ocena wpływu gonadotropin na
powstawanie raka jajnika oparta jest
powstawanie raka jajnika oparta jest
na wielu epidemiologicznych,
na wielu epidemiologicznych,
klinicznych i eksperymentalnych
klinicznych i eksperymentalnych
badań:
badań:
wzrost częstości występowania raka
wzrost częstości występowania raka
jajnika w czasie wzmożonej ekspozycji
jajnika w czasie wzmożonej ekspozycji
na gonadotropiny ( ???)
na gonadotropiny ( ???)
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
ETIOLOG
ETIOLOG
IA
IA
mniejsza częstość występowania raka
mniejsza częstość występowania raka
jajnika związana ze stosowaniem
jajnika związana ze stosowaniem
antykoncepcji hormonalnej,
antykoncepcji hormonalnej,
karmieniem piersią oraz wielokrotnymi
karmieniem piersią oraz wielokrotnymi
ciążami
ciążami
receptory dla LH i hCG występują w
receptory dla LH i hCG występują w
40% komórek EOC
40% komórek EOC
receptory dla LHRH znajdują się w
receptory dla LHRH znajdują się w
80% komórek EOC
80% komórek EOC
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
ETIOLOG
ETIOLOG
IA
IA
mniejsza częstość występowania raka
mniejsza częstość występowania raka
jajnika u kobiet alkoholiczek
jajnika u kobiet alkoholiczek
rak jajnika u zwierząt doświadczalnych
rak jajnika u zwierząt doświadczalnych
może być wyindukowany poprzez
może być wyindukowany poprzez
napromieniowanie lub za pomocą
napromieniowanie lub za pomocą
toksyn co prowadzi do obumarcia
toksyn co prowadzi do obumarcia
oocytów i wzrostu wartości
oocytów i wzrostu wartości
gonadotropin w surowicy ……..
gonadotropin w surowicy ……..
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
ETIOLOG
ETIOLOG
IA
IA
Inne czynniki ryzyka
Inne czynniki ryzyka
dieta
dieta
talk
talk
napromieniowanie miednicy małej
napromieniowanie miednicy małej
wirusy
wirusy
wiek
wiek
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
ETIOLOG
ETIOLOG
IA
IA
Inne czynniki ryzyka
Inne czynniki ryzyka
:
:
PID
PID
endometrioza
endometrioza
grupa krwi
grupa krwi
stan cywilny
stan cywilny
wykształcenie
wykształcenie
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
OBJAWY
OBJAWY
EOC oftenest are asymptomatic until
EOC oftenest are asymptomatic until
advanced stage , when the prognosis
advanced stage , when the prognosis
is poor and 5 year survival less then
is poor and 5 year survival less then
40%.
40%.
Nabłonkowe nowotwory jajnika są bezobjawowe
do momentu osiągnięcia wysokiego stadium
zaawansowania klinicznego kiedy rokowanie jest
już bardzo złe i 5-letnie przeżycie osiąga
mniej niż 40% pacjentek
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
OBJAWY
OBJAWY
Niezależnie od wyniku badania
Niezależnie od wyniku badania
histopatologicznego nowotwory
histopatologicznego nowotwory
jajnika
jajnika
w większości przypadków dają
w większości przypadków dają
dolegliwości kiedy osiągają duże
dolegliwości kiedy osiągają duże
rozmiary i wiąże się to z uciskiem i
rozmiary i wiąże się to z uciskiem i
naciekaniem narządów sąsiednich-
naciekaniem narządów sąsiednich-
a
a
objawy nie są
objawy nie są
charakterystyczne !!!!
charakterystyczne !!!!
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
OBJAWY
OBJAWY
Najczęściej spotykamy się z
Najczęściej spotykamy się z
:
:
objawami wodobrzusza
objawami wodobrzusza
zmęczeniem
zmęczeniem
nie charakterystycznymi bólami
nie charakterystycznymi bólami
podbrzusza
podbrzusza
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
OBJAWY
OBJAWY
Nudności, wymioty , znaczna utrata
Nudności, wymioty , znaczna utrata
masy ciała to objawy schyłkowej
masy ciała to objawy schyłkowej
postaci raka jajnika kiedy istnieją liczne
postaci raka jajnika kiedy istnieją liczne
przerzuty
przerzuty
Ostre dolegliwości bólowe podbrzusza ,
Ostre dolegliwości bólowe podbrzusza ,
krwotok wewnętrzny może być
krwotok wewnętrzny może być
spowodowany pęknięciem torebki guza
spowodowany pęknięciem torebki guza
w następstwie jego szybkiego wzrostu
w następstwie jego szybkiego wzrostu
lub urazu.
lub urazu.
Nowotwory jajnika. Anita Chudecka - Głaz
OBJAWY
OBJAWY
Wiele spośród nowotworów jajnika
Wiele spośród nowotworów jajnika
zwłaszcza gonadalne i germinalne
zwłaszcza gonadalne i germinalne
mają zdolności produkowania
mają zdolności produkowania
hormonów, które mogą dawać jedne
hormonów, które mogą dawać jedne
z pierwszych objawów choroby
z pierwszych objawów choroby
nowotworowej.
nowotworowej.
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
DIAGNOSTYKA
DIAGNOSTYKA
1. Oburęczne badanie ginekologiczne oraz badanie
1. Oburęczne badanie ginekologiczne oraz badanie
rektalne.
rektalne.
2.
2.
Ultrasonografia.
Ultrasonografia.
3.
3.
Markery nowotworowe.
Markery nowotworowe.
4.
4.
Nakłucie jamy brzusznej.
Nakłucie jamy brzusznej.
5.
5.
Biopsja guza.
Biopsja guza.
6.
6.
Laparoscopia.
Laparoscopia.
7.
7.
Tomografia komputerowa.
Tomografia komputerowa.
8. NMR
8. NMR
9.
9.
RTG klatki piersiowej.
RTG klatki piersiowej.
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
ULTRASONOGRAPHY
ULTRASONOGRAPHY
przezbrzuszna
przezbrzuszna
przezpochowowa
przezpochowowa
colour Doppler CD
colour Doppler CD
ULTRASONOGRAFIA
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
MARKERY NOWOTWOROWE
MARKERY NOWOTWOROWE
nabłonkowe nowotwory jajnika
nabłonkowe nowotwory jajnika
CA 125
CA 125
CA 19-9 CEA
Nowotwory jajnika.. Anita Chudecka - Głaz
MARKERY NOWOTWOROWE
MARKERY NOWOTWOROWE
guz pęcherzyka żółtkowego
guz pęcherzyka żółtkowego
rak zarodkowy
rak zarodkowy
mieszane guzy germinalne
mieszane guzy germinalne
rzadziej niedojrzały potworniak lub polyembyoma
rzadziej niedojrzały potworniak lub polyembyoma
AFP
AFP
Nowotwory jajnika. Anita
Chudecka - Głaz
MARKERY NOWOTWOROWE
MARKERY NOWOTWOROWE
kosmówczak
kosmówczak
rak zarodkowy
rak zarodkowy
mieszane guzy germinalne
mieszane guzy germinalne
polyembryoma
polyembryoma
hCG
hCG
Nowotwory jajnika. Anita Chudecka - Głaz
MARKERY NOWOTWOROWE
MARKERY NOWOTWOROWE
ziarniszczak
ziarniszczak
otoczkowiak
otoczkowiak
ESTRADIOL
ESTRADIOL
Nowotwory jajnika. Anita Chudecka - Głaz
MARKERY NOWOTWOROWE
MARKERY NOWOTWOROWE
ziarniszczak
ziarniszczak
niektóre nabłonkowe nowotwory
niektóre nabłonkowe nowotwory
jajnika
jajnika
INHIBIN
INHIBIN
OKRES PRZEDMENOPAUZALNY
WYKLUCZAMY NIEGINEKOLOGICZNE PRZYCZYNY
Leczenie operacyjne
Lity lub złożony
w usg
lub
> 6 cm
lub
podwyższone
AFP/hCG/LDH
lub
podwyższone CA 125
PROSTY W USG
i
< 6 CM
i
Ca 125 W NORMIE
Obserwacja przez 6-8 tygodni
i
Blokowanie gonadotropin
Przetrwały obraz usg
OKRES POMENOPAUZALNY
WYKLUCZAMY NIEGINEKOLOGICZNE PRZYCZYNY
Leczenie operacyjne!!!
objawy kliniczne
lub
złożony obraz usg
lub
>3cm
lub
podwyższony CA 125
BEZOBJAWOWY
i
PROSTY W USG
i
< 3CM
i
Ca 125 W NORMIE
ŚCISŁA
OBSERWACJA
USG
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
DIAGNOSTYKA
DIAGNOSTYKA
RÓŻNICOWA
RÓŻNICOWA
ginekologiczne
ginekologiczne
Ropień jajowodowo-jajnikowy
Ropień jajowodowo-jajnikowy
Ciąża pozamaciczna
Ciąża pozamaciczna
Mięśniak
Mięśniak
Rak jajowodu
Rak jajowodu
Torbiele pęcherzykowe
Torbiele pęcherzykowe
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
DIAGNOSTYKA
DIAGNOSTYKA
RÓŻNICOWA
RÓŻNICOWA
ginekologiczne
ginekologiczne
H
H
yperthecosis
yperthecosis
Torbiel krwotoczna ciałka żółtego
Torbiel krwotoczna ciałka żółtego
Torbiele theca-luteinowe
Torbiele theca-luteinowe
Torbiele endometrioidalne
Torbiele endometrioidalne
Torbiele proste
Torbiele proste
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
DIAGNOSTYKA
DIAGNOSTYKA
RÓŻNICOWA
RÓŻNICOWA
nieginekologiczne
nieginekologiczne
Uchyłkowatość jelita grubego
Uchyłkowatość jelita grubego
Ropień okołowyrostkowy
Ropień okołowyrostkowy
Choroba Crohna
Choroba Crohna
Pierwotne nieginekologiczne
Pierwotne nieginekologiczne
nowotwory
nowotwory
Nerka miednicza
Nerka miednicza
Nowotwory jajnika.. Anita
Chudecka - Głaz
KLASYFIKACJA
KLASYFIKACJA
1.
1.
Nabłonkowe nowotwory jajnika 55%
Nabłonkowe nowotwory jajnika 55%
2.
2.
Germinalne (g
Germinalne (g
erm cell
erm cell
)
)
25-30
25-30
%
%
3.
3.
Gonadalne (sex cord stromal)
Gonadalne (sex cord stromal)
5-10%
5-10%
4. Mieszane z komórek rozrodczych i
4. Mieszane z komórek rozrodczych i
gonadalnych
gonadalnych
5. Guzy nieswoiste dla gonady
5. Guzy nieswoiste dla gonady
6
6
.
.
Przerzutowe
Przerzutowe
10
10
%
%
7
7
.
.
Inne
Inne
Nowotwory jajnika. Anita
Chudecka - Głaz
NABŁONKOWE NOWOTWORY JAJNIKA
NABŁONKOWE NOWOTWORY JAJNIKA
MOGĄ BYĆ:
MOGĄ BYĆ:
ŁAGODNE
ZŁOŚLIWE
GRANICZNE
Nowotwory jajnika. Anita
Chudecka - Głaz
surowiczy
surowiczy
śluzowy
śluzowy
endometrioidalny
endometrioidalny
jasnokoórkowy
jasnokoórkowy
guz Brennera
guz Brennera
mieszany
mieszany
niezróżnicowany
niezróżnicowany
niesklasyfikowany
niesklasyfikowany
Nabłonkowy nowotwór jajnika
Nabłonkowy nowotwór jajnika
(złośliwy, graniczny lub łagodny)
(złośliwy, graniczny lub łagodny)
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
FIGO I
FIGO I
Guz ograniczony do jajników
Guz ograniczony do jajników
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
FIGO II
FIGO II
Guz jednego lub obu jajników z
Guz jednego lub obu jajników z
zajęciem narządów miednicy
zajęciem narządów miednicy
mniejszej
mniejszej
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
FIGO III
FIGO III
Guz obejmujący jeden lub oba jajniki z
Guz obejmujący jeden lub oba jajniki z
przerzutami wewnątrzotrzewnowymi
przerzutami wewnątrzotrzewnowymi
poza miednicę mniejszą i/lub
poza miednicę mniejszą i/lub
przerzutami do węzłow chłonnych
przerzutami do węzłow chłonnych
pozaotrzewnowych lub pachwinowych;
pozaotrzewnowych lub pachwinowych;
przerzuty na powierzchni wątroby ;
przerzuty na powierzchni wątroby ;
makroskopowo ograniczony do miednicy
makroskopowo ograniczony do miednicy
mniejszej ale histopatologiczne przerzuty
mniejszej ale histopatologiczne przerzuty
w jelicie cienkim lub sieci
w jelicie cienkim lub sieci
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
FIGO IV
FIGO IV
Przerzuty odległe ; nowotworowy
Przerzuty odległe ; nowotworowy
charakter wysięku w opłucnej musi
charakter wysięku w opłucnej musi
być potwierdzony badaniem
być potwierdzony badaniem
cytologicznym ; przerzuty do miąższu
cytologicznym ; przerzuty do miąższu
wątroby
wątroby
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
5- LETNIE PRZEŻYCIA
5- LETNIE PRZEŻYCIA
FIGO
FIGO
IA
IA
82,3%
82,3%
IB
IB
74,9%
74,9%
IC
IC
67,7%
67,7%
IIA
IIA
60,6%
60,6%
IIB&IIC
IIB&IIC
53,8%
53,8%
III
III
22,7%
22,7%
IV
IV
8 %
8 %
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
CZYNNIKI
CZYNNIKI
PROGNOSTYCZNE
PROGNOSTYCZNE
stopień klinicznego zaawansowania
stopień klinicznego zaawansowania
stopień zróżnicowania
stopień zróżnicowania
wiek
wiek
choroba resztkowa
choroba resztkowa
histopatologia
histopatologia
inne ( białko p53, CA 125, EGF-R)
inne ( białko p53, CA 125, EGF-R)
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
LECZENIE
LECZENIE
operacyjne
operacyjne
chemioterapia
chemioterapia
radioterapia
radioterapia
leczenie hormonalne
leczenie hormonalne
postępowani
e
pooperacyjn
e
Nowotwory jajnika. Anita
Chudecka - Głaz
LECZENIE OPERACYJNE
LECZENIE OPERACYJNE
radykalna operacja polega na
radykalna operacja polega na
usunięciu:
usunięciu:
macicy
macicy
obustronnie przydatków
obustronnie przydatków
sieci większej
sieci większej
wyrostka
wyrostka
limfadenektomii
limfadenektomii
??
??
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
CHEMIOTERAPIA
CHEMIOTERAPIA
CT
CT
PC
PC
PAC
PAC
schematy z Vepesidem lub
schematy z Vepesidem lub
Ifosfamidem jako
Ifosfamidem jako
II RZUT
II RZUT
schematy z topotekanem lub
schematy z topotekanem lub
gemcytabiną jako
gemcytabiną jako
III RZUT
III RZUT
CHEMIOTERAPIA I RZUTU
Nowotwory jajnika. Anita
Chudecka - Głaz
MONITOROWANIE
MONITOROWANIE
„
„
second-look” laparoskopia
second-look” laparoskopia
CA 125
CA 125
usg vaginalne
usg vaginalne
dokładny wywiad lekarski
dokładny wywiad lekarski
badanie ginekologiczne
badanie ginekologiczne
badanie rektalne
badanie rektalne
RADIOTERAPIA
RADIOTERAPIA
Aktualnie przeznaczona dla
Aktualnie przeznaczona dla
pacjentek z pozytywną operacją
pacjentek z pozytywną operacją
sprawdzającą ( laparokopia lub
sprawdzającą ( laparokopia lub
laparotmomia) ale jeżeli choroba
laparotmomia) ale jeżeli choroba
resztkowa nie jest większa niż 2 cm.
resztkowa nie jest większa niż 2 cm.
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
SCREENING
SCREENING
Zarezerwowany jest tylko dla kobiet z
Zarezerwowany jest tylko dla kobiet z
obciążeniami genetycznymi :
obciążeniami genetycznymi :
HBOC lub HOC Syndrom
HBOC lub HOC Syndrom
badanie rektovaginalne
badanie rektovaginalne
CA 125
CA 125
TVS
TVS
operacja profilaktyczna
operacja profilaktyczna
Ovarian neoplasms. Anita
Chudecka - Głaz
NOWOTWORY
NOWOTWORY
GERMINALNE
GERMINALNE
1.
1.
Dysgerminoma
Dysgerminoma
2. Endodermal sinus tumour
2. Endodermal sinus tumour
3.
3.
Carcinoma embrionale
Carcinoma embrionale
4. Polyembryoma
4. Polyembryoma
5. Chorioncarcinoma
5. Chorioncarcinoma
6. Teratoma
6. Teratoma
(dojrzałe, niedojrzałe, dojrzałe z
(dojrzałe, niedojrzałe, dojrzałe z
elementami złośliwej transformacji i
elementami złośliwej transformacji i
wyspecjalizowane)
wyspecjalizowane)
7.
7.
Formy mieszane
Formy mieszane
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
DYSGERMINOMA
DYSGERMINOMA
najczęstszy złośliwy nowotwór germinalny
najczęstszy złośliwy nowotwór germinalny
¾ przypadków 10-30 rż
¾ przypadków 10-30 rż
często współistnieje z guzem typu gonadoblastoma
często współistnieje z guzem typu gonadoblastoma
w dysgenezji gonad
w dysgenezji gonad
może produkować gonadotropinę kosmówkową
może produkować gonadotropinę kosmówkową
jednostronny
jednostronny
nawroty głównie w ciągu pierwszych 2 lat
nawroty głównie w ciągu pierwszych 2 lat
tylko młody wiek pacjentki i niski stopień
tylko młody wiek pacjentki i niski stopień
zaawansowania klinicznego jest wskazaniem do
zaawansowania klinicznego jest wskazaniem do
leczenia oszczędzającego
leczenia oszczędzającego
CHT i RTG jako leczenie uzupełniające
CHT i RTG jako leczenie uzupełniające
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
RAK ZARODKOWY
RAK ZARODKOWY
słabo zróżnicowany
słabo zróżnicowany
u dziewczynek i młodych kobiet
u dziewczynek i młodych kobiet
osiąga duże rozmiary
osiąga duże rozmiary
może powodować silne dolegliwości bólowe
może powodować silne dolegliwości bólowe
aktywny hormonalnie
aktywny hormonalnie
markery : AFP, HCH, CEA
markery : AFP, HCH, CEA
rokowanie złe
rokowanie złe
CHT jako leczenie uzupełniające
CHT jako leczenie uzupełniające
radioterapia nieskuteczna
radioterapia nieskuteczna
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
ENDODERMAL SINUS TUMOR
ENDODERMAL SINUS TUMOR
drugi co do częstości złośliwy guz germinalny
drugi co do częstości złośliwy guz germinalny
u dziewczynek i młodych kobiet
u dziewczynek i młodych kobiet
burzliwie rozwijające się objawy kliniczne
burzliwie rozwijające się objawy kliniczne
nieaktywny hormonalnie
nieaktywny hormonalnie
markery: AFP
markery: AFP
rokowanie złe
rokowanie złe
CHT jako leczenie uzupełniające
CHT jako leczenie uzupełniające
radioterapia nieskuteczna
radioterapia nieskuteczna
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
CHORIONCARCINOMA
CHORIONCARCINOMA
dwa rodzaje nowotworu:
dwa rodzaje nowotworu:
rozwijający się na podłożu ciąży
rozwijający się na podłożu ciąży
pierwotny rak kosmówki , niezwykle
pierwotny rak kosmówki , niezwykle
rzadki i gorzej rokujący
rzadki i gorzej rokujący
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
TERATOMA
TERATOMA
MATURUM – najczęstszy łagodny nowotwór
MATURUM – najczęstszy łagodny nowotwór
germinalny, głównie u kobiet młodych , posiada
germinalny, głównie u kobiet młodych , posiada
utkania 3 listków zarodkowych , może mieć postać
utkania 3 listków zarodkowych , może mieć postać
litą lub cystytyczną
litą lub cystytyczną
IMMATURUM
IMMATURUM
złośliwy
złośliwy
rokowanie uzależnione od stopnia zróżnicowania i
rokowanie uzależnione od stopnia zróżnicowania i
zaawansowania
zaawansowania
¼ guzów germinalnych u dzieci poniżej 10 rż
¼ guzów germinalnych u dzieci poniżej 10 rż
markero ujemny
markero ujemny
nieaktywny hormonalnie
nieaktywny hormonalnie
CHT jako leczenia uzupełniające
CHT jako leczenia uzupełniające
radioterapia nieskuteczna
radioterapia nieskuteczna
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
NOWOTWORY GONADALNE
NOWOTWORY GONADALNE
1.
1.
Folliculoma
Folliculoma
2.
2.
Thecoma
Thecoma
3.
3.
Fibroma
Fibroma
4.
4.
Sclerosing stromal tumor
Sclerosing stromal tumor
5.
5.
Sertoli-Leydig cell tumors
Sertoli-Leydig cell tumors
6.
6.
Gynandroblastoma
Gynandroblastoma
7.
7.
SCTAT
SCTAT
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
ZIARNISZCZAK
ZIARNISZCZAK
Postać dojrzała
Postać dojrzała
5 dekada życia
5 dekada życia
estrogenowo czynny
estrogenowo czynny
24-80 % pacjentek ma zmiany w edndometrium
24-80 % pacjentek ma zmiany w edndometrium
jednostronny
jednostronny
stopień złośliwości podobny do guzów granicznych
stopień złośliwości podobny do guzów granicznych
nabłonkowych
nabłonkowych
radykalne leczenia operacyjne
radykalne leczenia operacyjne
oszczędzające tylko u młodych kobiet połączone zawsze z
oszczędzające tylko u młodych kobiet połączone zawsze z
wyłyżeczkowaniem jamy macicy i diagnostyką sutka
wyłyżeczkowaniem jamy macicy i diagnostyką sutka
w wysokich stopniach zaawansowania i nawrotach RTG –terapia
w wysokich stopniach zaawansowania i nawrotach RTG –terapia
rokowanie dość dobre , może dawać wznowy po wielu latach
rokowanie dość dobre , może dawać wznowy po wielu latach
Postać młodzieńcza
Postać młodzieńcza
Ovarian neoplasms. Anita Chudecka - Głaz
OTOCZKOWIAK
OTOCZKOWIAK
nowotwór łagodny
nowotwór łagodny
w okresie pomenopauzalnym
w okresie pomenopauzalnym
wytwarza estrogeny
wytwarza estrogeny
może zezłośliwieć proliferując w kierunku
może zezłośliwieć proliferując w kierunku
mięsaka
mięsaka
leczenie radykalne polegające na usunięciu
leczenie radykalne polegające na usunięciu
macicy z przydatkami
macicy z przydatkami
w przypadku leczenia oszczędzającego
w przypadku leczenia oszczędzającego
diagnostyka endometrium
diagnostyka endometrium
kontrola sutków ( usg , mammgrafia)
kontrola sutków ( usg , mammgrafia)
GONADOBLASTOMA
GONADOBLASTOMA
odtwarza struktury niezróżnicowanej gonady
odtwarza struktury niezróżnicowanej gonady
prawie wyłącznie współistnieje z dysgenezją
prawie wyłącznie współistnieje z dysgenezją
gonad i w 90% obecny jest chromosom Y
gonad i w 90% obecny jest chromosom Y
hormonalnie czynny , powoduje androgenizację
hormonalnie czynny , powoduje androgenizację
bardzo rzadko u kobiet z prawidłowym
bardzo rzadko u kobiet z prawidłowym
kariotypem 46 XX
kariotypem 46 XX
w 50% współistnieje z innymi guzami
w 50% współistnieje z innymi guzami
germinalnymi co znacznie wpływa na rokowanie
germinalnymi co znacznie wpływa na rokowanie
leczenie operacyjne czasami uzupełniające jeżeli
leczenie operacyjne czasami uzupełniające jeżeli
jest domieszka komponenty złośliwej
jest domieszka komponenty złośliwej