Płyny kosmetyczne

Płyny kosmetyczne

• Płyny i toniki są wyrobami

kosmetycznymi stosowanymi do
doraźnego oczyszczania skóry,
dającymi uczucie świeżości po użyciu

• Wiele z nich ma działanie

nawilżające, a nawet natłuszczające

• Niektóre mają działanie ściągające

np. płyny po goleniu

Płyny kosmetyczne ze względu

na zastosowanie dzieli się na:

• Oczyszczające
• Pobudzające
• Odżywcze
• Chłodzące
• Po goleniu
• Do utrzymania higieny osobistej
• specjalne

Skład płynów do pielęgnacji

ciała

• Zależny od przeznaczenia i jakości

wyrobu

Podstawą są roztwory wodne z
dodatkiem alkoholu etylowego (~30-
75%) i odpowiednich środków o
różnym działaniu zależnie od
przeznaczenia płynu

Płyny do zmywania twarzy

Podstawowymi składnikami takich płynów są:

• Kwasy owocowe AHA (np. cytrynowy, winowy,

mlekowy), soki owocowe i warzywne (np.
Ogórkowy), wyciągi ziół (np. Rumianek,
tymianek, kwiaty lipy), substancje biologicznie
czynne (witaminy, lecytyna) i inne (korzeń żeń-
szeń, aloes)

• Substancje dezynfekcyjne i ściągające (np. kwas

salicylowy, kwas borowy, kamfora, tymol,
rezorcyna, boraks, ałun, mentol, roślinne
wyciągi z szałwi, rozmarynu i kory dębu)

Dodatek 3-5% gliceryny, sorbitu i

poliglikolu działa korzystnie na

utrzymanie ciśnienia międzykomórkowego

w tkankach i dzięki zachowaniu pewnej

ilości wody w powierzchniowych

warstwach skóry nadaje jej elastyczność i

miękkość.
Do skóry tłustej stosuje się płyny o

większej zawartości alkoholu, chociaż

obecnie odchodzi się od stosowania

wyższych stężeń alkoholu w kosmetykach
Bardzo ważnym składnikiem płynów jest

kompozycja zapachowa (np.. kolońska,

kwiatowa)
Odczyn tych płynów jest obojętny (pH = 7)

lub lekko kwaśny (pH = 5-6)

Podstawowe surowce do
otrzymywania płynów
kosmetycznych (właściwości,
zastosowanie)

• Alkohol etylowy – ma właściwości

wysuszające, odkażające, chłodzące,
przeciwzapalne i odtłuszczające. Jest
rozpuszczalnikiem wielkich substancji
zapachowych i środkiem konserwującym

• Woda destylowana

• Kompozycja zapachowa - składa się z

odpowiednio dobranych olejków

eterycznych. Jest to oleista ciecz zawierająca

ciekłe, lotne i wonne mieszaniny związków

organicznych, występujących w roślinach lub

otrzymywanych syntetycznie

• Ałun potasowy – bezbarwne, przezroczyste

kryształy lub biały krystaliczny proszek bez

zapachu. Ma właściwości ściągające

• Boraks – krystaliczny, biały proszek bez

zapachu, łatwo rozpuszcza się w glicerynie,

gorącej wodzie, bardzo trudno w 95%

etanolu. Ma właściwości konserwujące, służy

do zmiękczania wody przy wyrobie

szamponów i jako środek alkaliczny do

neutralizowania i zmydlania wydzielin

gruczołów potowych i łojowych

• Gliceryna – ciecz bezbarwna, gęsta, piekąco

słodka, higroskopijna. Stężona drażni skórę a

rozcieńczona wywiera kojący wpływ

• Heksachlorofen – środek bakteriobójczy o

działaniu odwadniajacym. Jest to biały

kremowy proszek bez zapachu, dobrze

rozpuszczalny w alkoholu

• Kamfora – biała krystaliczna, przezroczysta

substancja o charakterystycznym zapachu.

Nierozpuszczalna w wadzie, rozpuszczalna w

eterze i alkoholu, olejach i olejkach

eterycznych. Staje się płynna przez roztarcie

rezorcyną, tymolem lub mentolem.

Stosowana jest jako składnik kremów i

olejków do masaży, maseczek i płynów

kosmetycznych. Ma właściwości ściągające,

odwadniające i uśmierzające

• Kwas benzoesowy – białe kryształki lub

jedwabiste płatki bez zapachu. Rozpuszcza
się w etanolu i gorącej wodzie, trudno
rozp. W zimnej wodzie i tłuszczach. Ma
właściwości antyseptyczne i konserwujące

• Kwas borny – białe, łuskowate kryształki

lub biały proszek bez zapachu. Rozpuszcza
się we wrzącym etanolu, wrzącej wodzie i
glicerynie. Ma właściwości
przeciwpasożytnicze , ściągające, łagodnie
bakteriobójcze oraz zakwaszające skórę.
Stosowany jest jako środek antyseptyczny i
ściągający w płynach kosmetycznych oraz
przy produkcji kremów, maści i zasypek

• Kwas salicylowy – bezbarwne,

krystaliczne igiełki lub proszek

rozpuszczalny w wadzie, olejach

mineralnych, glicerynie i eterze, trudniej

w tłuszczach płynnych i stałych. Jest

środkiem odkażającym i

konserwującym, stosowanym w płynach

i kremach

• Kalofonia – krucha, jasnożółta lub

brunatna, lekko przezroczysta

substancja, po ogrzaniu wydzielająca

zapach terpentyny. Rozpuszcza się w

rozpuszczalnikach organicznych, nie

rozpuszcza się w wodzie. Otrzymywana

z żywic drzew szpilkowych

• Lecytyna – żółta masa, rozpuszczalna

w alkoholu, eterze, chloroformie i
tłuszcza. Zmieszana z innymi
tłuszczami miesza się z wazeliną.
Działa korzystnie i zmiękczająco na
skórę. Otrzymywana jest z ziaren soi i
żółtka kurzego. Używana do produkcji
mleczka kosmetycznego, kremów
odżywczych i przeciwzmarszczkowych.
W preparatach działa odżywczo i
głęboko wnika w skórę

• Mentol – bezbarwne, krystaliczne igiełki o

zapachu i smaku olejku miętowego. Stosuje
się mentol naturalny i syntetyczny. Łatwo
rozpuszcza się w alkoholu, kwasie octowym
i olejach. W wodzie praktycznie
nierozpuszczalny. Jako substancja chłodząca
i kojąca stosowany jest w płynach
kosmetycznych, kremach oraz preparatach
do pielęgnacji jamy ustnej

• Nipagina A – biały lub kremowy proszek

bez zapachu o działaniu antyseptycznym,
dezynfekcyjnym i konserwującym. Działa
niezależnie od pH środowiska. Rozpuszcza
się w etanolu i gorących olejach. Nie
rozpuszcza się w wodzie. Stosowany jest w
produkcjach płynów, mleczka i kremów

• Poliglikol – płyn bezbarwny, bez

zapachu o słodkim smaku. Stosowany

jako substytut gliceryny w produkcji

zmywaczy, lotionów, toników, mleczek i

kremów

• Rezorcyna – bezbarwne lub białe

kryształki zmieniające na świetle barwę

na różową. Rozpuszcza się w wodnych

roztworach alkoholu, glicerynie, trudniej

w olejach. Jest środkiem o silnych

właściwościach dezynfekcyjnych,

antyseptycznych i złuszczających. Ma

zastosowanie w płynach przeciw

piegom i środkach do włosów

• Sorbitol (alkohol heksahydroksylowy –

otrzymywany przez redukcję cukru
gronowego – glukozy) - biały krystaliczny
proszek, rozpuszczalny w wodzie i alkoholu.
Jego 83% roztwór wodny stosuje się zamiast
gliceryny. Nie jest tak lepki jak gliceryna i
nie drażni skóry. Znajduje duże
zastosowanie w kosmetyce

• Tanina (kwas taninowy) – żółty albo jasno

brunatny proszek lub lśniące płatki.
Rozpuszcza się bardzo dobrze w
mieszaninie alkoholu, gliceryny i wody
(1:1:1). Jest garbnikiem o właściwościach
ściągających, co znajduje zastosowanie w
płynach przeciwpotowych, specjalnych
kremach i preparatach do włosów

• Tymol – bezbarwne, przezroczyste

kryształy o zapachu tymiankowym.
Rozpuszcza się w alkoholu, kwasie
octowym, olejach. W wadzie
rozpuszcza się słabo. Jest środkiem
antyseptycznym, bakteriobójczym o
właściwościach ściągających i
kojących. Stosowany jest w płynach
kosmetycznych, maściach przeciw
wysypkom i podrażnieniom skóry, w
pastach do zębów i płynach do
płukania jamy ustnej

• Chlorofil – barwnik zielonych części

roślin. Rozpuszcza się w alkoholu

eterze, tłuszczach i parafinie. Działa

na skórę wybitnie kojąco. Wyciąg z

roślinny sporządza się jako nalewki

alkoholowe, napary i odwary

• Hydrolat kwiatowy – wodny wyciąg

kwiatów, zawierający biologicznie

czynne fitoenzymy

Najprostszymi preparatami z grupy

płynów i toników są alkoholowo-

wodne roztwory kwasu mlekowego lub

cytrynowego z dodatkiem substancji

higroskopijnych.

Metoda produkcji płynów

Metoda produkcji płynów

kosmetycznych

kosmetycznych

Otrzymywanie płynów kosmetycznych

polega na następujących

czynnościach:

• Przygotowanie nastawu, tj.

rozpuszczanie alkoholu i wodzie

substancji czynnych i ewentualnie

barwienie oraz perfumowanie roztworu

• Filtrowanie
• Rozlewanie płynów i konfekcjonowanie
• Pakowanie zbiorcze

• Do odważonego alkoholu etylowego

dodaje się kompozycję zapachową,
utrwalacz i intensywnie miesza.
Oddzielnie rozpuszcza się w wodzie lub
w alkoholu substancje czynne, dodając
w razie potrzeby roztwór barwnika. Oba
roztwory pozostawia się do leżakowania
na 2-3dni, po czym filtruje się i zlewa w
butelki lub pojemniki aerozolowe.
Wyrób gotowy pakuje się w pudełka
zbiorcze, na których umieszcza się
obowiązujące oznaczenia.

Płyn do dezynfekcji skóry

Skład
Alkohol etylowy 96%

68,50

Woda destylowana 30,40
Kwas salicylowy 1,00
Kompozycja zapachowa 0,10

100,00

Wykonanie:

Do wytarowanej kolbki z korkiem na szlif

• odważa się podaną ilość alkoholu,

• wsypuje kwas salicylowy i miesza do

całkowitego rozpuszczenia kryształów

• Wkrapla się kompozycję zapachową,

dokładnie miesza

• Dodaję się wodę destylowaną

• Chłodzi się do temperatury ok. -1C

Ciecz powinna być klarowna bez osadu i

zanieczyszczeń.
W razie zmętnienia sączy się przez bibułę

filtracyjną i pozostawia na 48h w szczelnie

zamkniętej kolbce.

Tonik do cery tłustej

Skład:

 Alkohol etylowy

20,00

 Gliceryna

2,00

 Wyciąg z melisy lekarskiej

10,00

 Ałun glinowo-potasowy 0,50
 Kwas cytrynowy 0,10
 Woda lawendowa 20,00
 Woda destylowana

do 100,00

Wykonanie:

1. Do kolbki wlewa się wodę, wsypuje ałun i

miesza do rozpuszczenia

2. Następnie dodaje kwas cytrynowy i wyciąg

z melisy

3. W osobnym naczyniu miesza się alkohol

etylowy, glicerynę i wodę lawendową

4. Oba roztwory łączy się i pozostawia na

pewien czas

5. W razie zmętnienia całość należy

przesączyć

Tonik do cery suchej

Skład:
Alkohol etylowy 10,00
Gliceryna 3,00
Wyciąg z rumiankowy

5,00

Wyciąg z korzenia prowoślazu

5,00

Kwas cytrynowy

0,01

Woda różana

30,00

Woda destylowana do 100,00

Kontrola jakości płynów

kosmetycznych

Płyny kosmetyczne powinny odpowiadać

następującym wymaganiom ogólnym

Wygląd zewnętrzny: płyn powinien być

klarowny, dopuszcza się lekkie

zmętnienie przy obecności wyciągów z

ziołowych

Barwa – zgodna z wzorcem
Zapach – przyjemny, delikatny, zgodny z

wzorcem

Typy wyciągów z ziół:

-napar:
wykonanie: łyżkę stołową rumianku zalewamy w dużej zlewce

500 ml wody o temperaturze pokojowej, gotujemy pod

przykryciem ale żeby nie wrzało na kuchence ale nie na

palniku (30 min.), najlepiej na łaźni wodnej. Oddzielamy

warstwę gazy-cedzimy.

-odwar: skład: twarde części roślin; kora, szyszki, korzenie

itd.
Wykonanie: podobnie jak napar ale podwyższając

temperaturę doprowadzającą do wrzenia i gotujemy zioła.(30

min.) Przy niektórych ziołach zalewa się je już wrzątkiem i

trzyma pod przykryciem 20-30 min.

-nalewka ziołowa: skład: liście, kwiaty, nasiona,

korzenie,owoce.
Wykonanie: tak jak napar, ale w zależności ile chcemy go

otrzymać np. od 10 ml w wzwyż, 50 ml wody - 10 ml alkoholu,

100ml wody - 20ml alko. .

•

http://www.youtube.com/watch?v=5u
IEqx07lBc

• http://youtu.be/5uIEqx07lBc

•

http://www.youtube.com/watch?v=5u
IEqx07lBc

• http://youtu.be/5uIEqx07lBc

ZIOŁO-część roślinny poddana ekstrakcji-

składniki aktywne-najczęstsze zastosowanie

• ARNIKA GORSKA –

kwiaty; laktony

seskwiterpenowe;

szampony

przeciwłupieżowe,

kremy nawilżające

• CHABER BŁAWATEK –

kwiaty; antocyjany,

laktony

seskwiterpenowe;prod

ukty do włosów i

kosmetyki plażowe

• CYPRYS – owoce;

pinen, kamfen i

inne monoterpeny;

preparaty do nóg

zmęczonych

• LIPA

SZEROKOLISTNA –

kwiaty; śluzy

związki fenolowe,

garbniki; kosmetyki

przeciwtrądzikowe i

do włosów

• MALWA – kwiaty,

liście; śluz,

antocyjany, garbniki,

proantocyjanidyny;

kosmetyki do oczu,

produkty do

opalania

• MIŁORZĄB JAPOŃSKI

– liście, nasiona;

flawonoidy, laktony

diterpenowe;

kosmetyki

przeciwstarzeniowe i

do cery tłustej

• NAGIETEK LEKARSKI –

kwiaty; flawonoidy,

saponiny, triterpeny,

seskwiterpeny;

szampony

przeciwłupieżowe,

produktu plażowe

• RUMIANEK POSPOLITY

– kwiaty; chamazulen,

bisabolol, flawonoidy,

poliacetyleny;produkt

y do pielęgnacji

włosów, kosmetyki dla

dzieci

• ZIELONA HERBATA –

liście; kofeina, kwasy
fenolowe, garbniki;
kosmetyki
przeciwstarzeniowe i
do pielęgnacji włosów

• ŻEŃ-SZEŃ – korzeń;

saponiny triterpenowe,
poliacetyleny;
produkty
przeciwzmarszczkowe i
stosowane do opalania