Etapy
Etapy
postępowania
postępowania
badawczego
badawczego
Temat pracy:
Temat pracy:
Wartości życiowe dzieci
Wartości życiowe dzieci
z rodzin patologicznych
z rodzin patologicznych
Justyna Bombalska, Sylwia Marczuk, Marta Piórkowska, II rok, BR1
Justyna Bombalska, Sylwia Marczuk, Marta Piórkowska, II rok, BR1
Na organizację procesu badawczego główny wpływ mają:
Na organizację procesu badawczego główny wpływ mają:
charakter i cel badań, teren, na którym są prowadzone
charakter i cel badań, teren, na którym są prowadzone
oraz techniki stosowane w trakcie badań. Schemat
oraz techniki stosowane w trakcie badań. Schemat
organizacji badań dzieli się na fazę koncepcyjną w skład
organizacji badań dzieli się na fazę koncepcyjną w skład
której wchodzą: temat i przedmiot, cel, uzasadnienie,
której wchodzą: temat i przedmiot, cel, uzasadnienie,
problemy badawcze, hipotezy badawcze, wybór terenu
problemy badawcze, hipotezy badawcze, wybór terenu
badań i dobór próby, typologia zmiennych, schemat
badań i dobór próby, typologia zmiennych, schemat
wyjaśniania związków między zmiennymi, typologia
wyjaśniania związków między zmiennymi, typologia
wskaźników do zmiennych, metody, techniki i narzędzia
wskaźników do zmiennych, metody, techniki i narzędzia
badań, definicje ważniejszych pojęć, badania pilotażowe,
badań, definicje ważniejszych pojęć, badania pilotażowe,
ostateczna wersja problemów badawczych, hipotez
ostateczna wersja problemów badawczych, hipotez
teoretycznych narzędzi badań, harmonogram badań,
teoretycznych narzędzi badań, harmonogram badań,
bibliografia. Do fazy wykonawczej zaliczamy
bibliografia. Do fazy wykonawczej zaliczamy
przeprowadzenie badań właściwych, uporządkowanie
przeprowadzenie badań właściwych, uporządkowanie
materiałów badawczych, opracowanie klucza
materiałów badawczych, opracowanie klucza
kodyfikującego, kodyfikacja i opracowanie statystyczne,
kodyfikującego, kodyfikacja i opracowanie statystyczne,
analiza jakościowa, klasyfikacja zagadnień i zależności,
analiza jakościowa, klasyfikacja zagadnień i zależności,
weryfikacja hipotez, opracowanie teoretyczne. Można więc
weryfikacja hipotez, opracowanie teoretyczne. Można więc
powiedzieć, że badanie naukowe jest wieloetapowym
powiedzieć, że badanie naukowe jest wieloetapowym
procesem zróżnicowanych wewnętrznie działań mających
procesem zróżnicowanych wewnętrznie działań mających
zapewnić nam obiektywne, dokładne i wyczerpujące
zapewnić nam obiektywne, dokładne i wyczerpujące
poznanie wybranego wycinka rzeczywistości przyrodniczej
poznanie wybranego wycinka rzeczywistości przyrodniczej
i technicznej, społecznej lub kulturowej.
i technicznej, społecznej lub kulturowej.
Określenie przedmiotu i
Określenie przedmiotu i
problemu badawczego
problemu badawczego
Przedmiotem naszych badań były następujące
Przedmiotem naszych badań były następujące
deklarowane wartości: odwaga, wiedza, pieniądze,
deklarowane wartości: odwaga, wiedza, pieniądze,
spokój, rzetelna praca, obowiązkowość, przyjaźń,
spokój, rzetelna praca, obowiązkowość, przyjaźń,
wiara w Boga, życie rodzinne, mądrość.
wiara w Boga, życie rodzinne, mądrość.
Przed przystąpieniem do badań należy określić
Przed przystąpieniem do badań należy określić
cel, uświadomić sobie po co podejmujemy badania
cel, uświadomić sobie po co podejmujemy badania
oraz do czego mogą być przydatne uzyskane w nich
oraz do czego mogą być przydatne uzyskane w nich
wyniki.
wyniki.
Celem badań naszej pracy jest ukazanie informacji
Celem badań naszej pracy jest ukazanie informacji
na temat rodzinnych uwarunkowań wpływających na
na temat rodzinnych uwarunkowań wpływających na
wartości życiowe badanej młodzieży.
wartości życiowe badanej młodzieży.
Następnym krokiem poznania naukowego jest
Następnym krokiem poznania naukowego jest
sformułowanie problemu badawczego.
sformułowanie problemu badawczego.
domagają się tylko potwierdzenia lub negacji.
domagają się tylko potwierdzenia lub negacji.
Pytania dopełnienia rozpoczynają się na ogół
Pytania dopełnienia rozpoczynają się na ogół
zwrotem „jak”, „jak jest” itp. i w swej strukturze
zwrotem „jak”, „jak jest” itp. i w swej strukturze
gramatycznej nie zawierają informacji , gdzie
gramatycznej nie zawierają informacji , gdzie
należy szukać na nie odpowiedzi.
należy szukać na nie odpowiedzi.
Sformułowanie zestawu pytań powinno spełniać
Sformułowanie zestawu pytań powinno spełniać
trzy zadania: wyczerpać zakres tematu, ukazać
trzy zadania: wyczerpać zakres tematu, ukazać
kierunki poszukiwań badawczych oraz sposoby
kierunki poszukiwań badawczych oraz sposoby
badań, wyjaśnić temat.
badań, wyjaśnić temat.
Główny problem badawczy postawiony w naszej
Główny problem badawczy postawiony w naszej
pracy to: jakie są wartości uznawane przez
pracy to: jakie są wartości uznawane przez
badaną młodzież.
badaną młodzież.
Uzyskanie odpowiedzi na postawione pytanie
Uzyskanie odpowiedzi na postawione pytanie
badawcze ułatwią mi pytania rozstrzygnięcia:
badawcze ułatwią mi pytania rozstrzygnięcia:
1.Czy istnieje zależność między strukturą rodzin a
1.Czy istnieje zależność między strukturą rodzin a
deklarowanymi wartościami badanej młodzieży?
deklarowanymi wartościami badanej młodzieży?
2.Czy istnieje zależność między wykształceniem i
2.Czy istnieje zależność między wykształceniem i
pracą zawodową rodziców a deklarowanymi
pracą zawodową rodziców a deklarowanymi
wartościami badanej młodzieży?
wartościami badanej młodzieży?
3.Czy istnieje zależność między warunkami
3.Czy istnieje zależność między warunkami
ekonomicznymi rodzin a deklarowanymi
ekonomicznymi rodzin a deklarowanymi
wartościami badanej młodzieży?
wartościami badanej młodzieży?
4.Czy istnieje zależność między patologią rodzin a
4.Czy istnieje zależność między patologią rodzin a
deklarowanymi wartościami badanej młodzieży?
deklarowanymi wartościami badanej młodzieży?
Odpowiedzi na powyższe wątpliwości powinny
Odpowiedzi na powyższe wątpliwości powinny
nam dostarczyć hipotezy. Informują one bowiem
nam dostarczyć hipotezy. Informują one bowiem
o wszystkich sprawach – hipotetycznie – o które
o wszystkich sprawach – hipotetycznie – o które
pytają problemy.
pytają problemy.
Określenie hipotez
Określenie hipotez
roboczych. Dobór
roboczych. Dobór
zmiennych, wskaźników
zmiennych, wskaźników
i skal pomiarowych.
i skal pomiarowych.
Hipoteza główna będzie odpowiedzią na
Hipoteza główna będzie odpowiedzią na
postawiony podstawowy problem badawczy. W
postawiony podstawowy problem badawczy. W
naszej pracy brzmi ona następująco:
naszej pracy brzmi ona następująco:
Przypuszczamy, że na hierarchię wartości badanej
Przypuszczamy, że na hierarchię wartości badanej
młodzieży mają wpływ takie komponenty
młodzieży mają wpływ takie komponenty
środowiska rodzinnego jak: struktura rodzin,
środowiska rodzinnego jak: struktura rodzin,
praca zawodowa i wykształcenie rodziców,
praca zawodowa i wykształcenie rodziców,
sytuacja ekonomiczna rodzin.
sytuacja ekonomiczna rodzin.
W niniejszej pracy przyjęto hipotezy szczegółowe,
W niniejszej pracy przyjęto hipotezy szczegółowe,
a wraz z nimi określono zmienne niezależne i
a wraz z nimi określono zmienne niezależne i
zależne. Świadomość tego jaki jest związek
zależne. Świadomość tego jaki jest związek
między poszczególnymi cechami, jaki jest
między poszczególnymi cechami, jaki jest
kierunek zależności między nimi, która wpływa na
kierunek zależności między nimi, która wpływa na
inne, a która podlega wpływom pozwala
inne, a która podlega wpływom pozwala
wyodrębnić zmienne niezależne, czyli takie,
wyodrębnić zmienne niezależne, czyli takie,
których zmiany nie zależą od zespołu innych
których zmiany nie zależą od zespołu innych
zmiennych występujących w badanym zbiorze, jak
zmiennych występujących w badanym zbiorze, jak
też zmienne zależne, których zmiany są skutkiem
też zmienne zależne, których zmiany są skutkiem
oddziaływania jednej lub więcej jakichś
oddziaływania jednej lub więcej jakichś
zmiennych. Rejestr zmiennych oznacza próbę
zmiennych. Rejestr zmiennych oznacza próbę
uświadomienia sobie przez jakie cechy poznawać
uświadomienia sobie przez jakie cechy poznawać
będziemy związek między zdarzeniami, oraz
będziemy związek między zdarzeniami, oraz
wpływ jednego zdarzenia na drugie.
wpływ jednego zdarzenia na drugie.
Hipotezy szczegółowe brzmią następująco:
Hipotezy szczegółowe brzmią następująco:
1. Zakładamy, że istnieje zależność między
1. Zakładamy, że istnieje zależność między
strukturą rodzin a uznawanymi wartościami:
strukturą rodzin a uznawanymi wartościami:
odwaga, wiedza, pieniądze, spokój, rzetelna
odwaga, wiedza, pieniądze, spokój, rzetelna
praca, obowiązkowość, przyjaźń, wiara w Boga,
praca, obowiązkowość, przyjaźń, wiara w Boga,
życie rodzinne, mądrość.
życie rodzinne, mądrość.
Zmienna niezależna
Zmienna niezależna
– struktura rodzin.
– struktura rodzin.
Typy rodzin: pełna, niepełna, zrekonstruowana.
Typy rodzin: pełna, niepełna, zrekonstruowana.
Wielkość rodzin: ilość dzieci w rodzinie (jedno,
Wielkość rodzin: ilość dzieci w rodzinie (jedno,
dwoje, troje i więcej).
dwoje, troje i więcej).
Zmienna zależna
Zmienna zależna
– deklarowane wartości:
– deklarowane wartości:
odwaga, wiedza, pieniądze, spokój, rzetelna
odwaga, wiedza, pieniądze, spokój, rzetelna
praca, obowiązkowość, przyjaźń, wiara w Boga,
praca, obowiązkowość, przyjaźń, wiara w Boga,
życie rodzinne, mądrość.
życie rodzinne, mądrość.
2. Przypuszczamy, że istnieje zależność między
2. Przypuszczamy, że istnieje zależność między
wykształceniem i pracą zawodową rodziców a
wykształceniem i pracą zawodową rodziców a
deklarowanymi wartościami: odwaga, wiedza,
deklarowanymi wartościami: odwaga, wiedza,
pieniądze, spokój, rzetelna praca, obowiązkowość,
pieniądze, spokój, rzetelna praca, obowiązkowość,
przyjaźń, wiara w Boga, życie rodzinne, mądrość.
przyjaźń, wiara w Boga, życie rodzinne, mądrość.
Zmienna niezależna
Zmienna niezależna
– wykształcenie i praca
– wykształcenie i praca
zawodowa rodziców:
zawodowa rodziców:
oboje pracują, jedno pracuje, oboje nie pracują
oboje pracują, jedno pracuje, oboje nie pracują
podstawowe, zasadnicze, średnie, wyższe.
podstawowe, zasadnicze, średnie, wyższe.
Zmienna zależna
Zmienna zależna
– deklarowane wartości:
– deklarowane wartości:
odwaga, wiedza, pieniądze, spokój, rzetelna praca,
odwaga, wiedza, pieniądze, spokój, rzetelna praca,
obowiązkowość, przyjaźń, wiara w Boga, życie
obowiązkowość, przyjaźń, wiara w Boga, życie
rodzinne, mądrość.
rodzinne, mądrość.
3. Sądzimy, że istnieje zależność między
3. Sądzimy, że istnieje zależność między
warunkami ekonomicznymi rodzin a
warunkami ekonomicznymi rodzin a
deklarowanymi wartościami: odwaga,
deklarowanymi wartościami: odwaga,
wiedza, pieniądze, spokój, rzetelna praca,
wiedza, pieniądze, spokój, rzetelna praca,
obowiązkowość, przyjaźń, wiara w Boga,
obowiązkowość, przyjaźń, wiara w Boga,
życie rodzinne, mądrość.
życie rodzinne, mądrość.
Zmienna niezależna
Zmienna niezależna
– warunki ekonomiczne
– warunki ekonomiczne
rodzin (dobre, przeciętne, złe).
rodzin (dobre, przeciętne, złe).
Zmienna zależna
Zmienna zależna
– deklarowane wartości:
– deklarowane wartości:
odwaga, wiedza, pieniądze, spokój, rzetelna
odwaga, wiedza, pieniądze, spokój, rzetelna
praca, obowiązkowość, przyjaźń, wiara w
praca, obowiązkowość, przyjaźń, wiara w
Boga, życie rodzinne, mądrość.
Boga, życie rodzinne, mądrość.
4. Przypuszczamy, że istnieje zależność między
4. Przypuszczamy, że istnieje zależność między
patologią rodzin a deklarowanymi
patologią rodzin a deklarowanymi
wartościami: odwaga, wiedza, pieniądze,
wartościami: odwaga, wiedza, pieniądze,
spokój, rzetelna praca, obowiązkowość,
spokój, rzetelna praca, obowiązkowość,
przyjaźń, wiara w Boga, życie rodzinne,
przyjaźń, wiara w Boga, życie rodzinne,
mądrość.
mądrość.
Zmienna niezależna
Zmienna niezależna
: patologia rodziny.
: patologia rodziny.
Zmienna zależna
Zmienna zależna
– deklarowane wartości:
– deklarowane wartości:
odwaga, wiedza, pieniądze, spokój, rzetelna
odwaga, wiedza, pieniądze, spokój, rzetelna
praca, obowiązkowość, przyjaźń, wiara w
praca, obowiązkowość, przyjaźń, wiara w
Boga, życie rodzinne, mądrość.
Boga, życie rodzinne, mądrość.
Odpowiednikami zmiennych są tak zwane
Odpowiednikami zmiennych są tak zwane
wskaźniki
wskaźniki
. Z wskaźnikami mamy do czynienia
. Z wskaźnikami mamy do czynienia
na co dzień, nie zdając sobie sprawy, że
na co dzień, nie zdając sobie sprawy, że
posługujemy się nimi. Wskaźnik to zjawisko
posługujemy się nimi. Wskaźnik to zjawisko
obserwowalne, które wskazuje na zajście
obserwowalne, które wskazuje na zajście
innego zjawiska, zjawiska nie obserwowalnego.
innego zjawiska, zjawiska nie obserwowalnego.
Wskaźnikami w naszej pracy będą:
Wskaźnikami w naszej pracy będą:
* przejmowanie problemów rodziców na siebie,
* przejmowanie problemów rodziców na siebie,
* wychowanie,
* wychowanie,
* środowisko,
* środowisko,
* sytuacja w rodzinie,
* sytuacja w rodzinie,
* konflikty w rodzinie.
* konflikty w rodzinie.
Wybór terenu badań i próby
Wybór terenu badań i próby
badawczej
badawczej
W przeprowadzonych badaniach empirycznych
W przeprowadzonych badaniach empirycznych
zastosowałyśmy metodę sondażu diagnostycznego.
zastosowałyśmy metodę sondażu diagnostycznego.
Jest to metoda, której podstawową funkcją jest
Jest to metoda, której podstawową funkcją jest
gromadzenie informacji o interesujących badacza
gromadzenie informacji o interesujących badacza
problemach w wyniku relacji słownych osób
problemach w wyniku relacji słownych osób
badanych, nazywanych respondentami. Częścią
badanych, nazywanych respondentami. Częścią
składową tej metody są zadawane respondentom
składową tej metody są zadawane respondentom
pytania. Odpowiedzi na nie mogą być pisemne lub
pytania. Odpowiedzi na nie mogą być pisemne lub
ustne. W przypadku odpowiedzi pisemnych
ustne. W przypadku odpowiedzi pisemnych
przybiera ona formę ankiety. Metoda sondażu
przybiera ona formę ankiety. Metoda sondażu
zalecana jest szczególnie wtedy, gdy pragniemy
zalecana jest szczególnie wtedy, gdy pragniemy
dowiedzieć się o opiniach respondentów na temat
dowiedzieć się o opiniach respondentów na temat
interesujących nas spraw oraz o tym, jak je
interesujących nas spraw oraz o tym, jak je
oceniają i w ogóle co o nich wiedzą lub chcieliby
oceniają i w ogóle co o nich wiedzą lub chcieliby
wiedzieć na ich temat.
wiedzieć na ich temat.
Do rozwiązania problemów badawczych potrzebne
Do rozwiązania problemów badawczych potrzebne
są również techniki i narzędzia badawcze, które
są również techniki i narzędzia badawcze, które
odpowiednio dobrane są sposobem realizacji
odpowiednio dobrane są sposobem realizacji
zastosowanej metody badawczej.
zastosowanej metody badawczej.
W niniejszej pracy zastosowano badanie
W niniejszej pracy zastosowano badanie
ankietowe, polegające na zadawaniu pytań
ankietowe, polegające na zadawaniu pytań
kwestionariuszowych z prośbą o pisemne
kwestionariuszowych z prośbą o pisemne
odpowiedzi. Przeprowadzone badania miały
odpowiedzi. Przeprowadzone badania miały
charakter anonimowy. Według T. Pilcha „ankieta
charakter anonimowy. Według T. Pilcha „ankieta
jest zatem techniką gromadzenia informacji,
jest zatem techniką gromadzenia informacji,
polegającą na wypełnieniu najczęściej samodzielnie
polegającą na wypełnieniu najczęściej samodzielnie
przez badanego specjalnych kwestionariuszy, na
przez badanego specjalnych kwestionariuszy, na
ogół o wysokim stopniu standaryzacji, w obecności
ogół o wysokim stopniu standaryzacji, w obecności
lub częściej nie w obecności ankietera”.
lub częściej nie w obecności ankietera”.
Do realizacji wybranej techniki badawczej należy
Do realizacji wybranej techniki badawczej należy
użyć odpowiedniego narzędzia badawczego, które
użyć odpowiedniego narzędzia badawczego, które
jest instrumentem służącym do technicznego
jest instrumentem służącym do technicznego
gromadzenia danych z badań. W
gromadzenia danych z badań. W
przeprowadzonych badaniach wykorzystałyśmy
przeprowadzonych badaniach wykorzystałyśmy
kwestionariusz ankiety, który był adresowany do
kwestionariusz ankiety, który był adresowany do
młodzieży przebywającej w pogotowiu
młodzieży przebywającej w pogotowiu
opiekuńczym. Pytania zadawane były w formie
opiekuńczym. Pytania zadawane były w formie
pisemnej tj. za pośrednictwem drukowanego
pisemnej tj. za pośrednictwem drukowanego
zestawu, zwanego kwestionariuszem. Dzięki takiej
zestawu, zwanego kwestionariuszem. Dzięki takiej
formie wypowiedzi mogłyśmy liczyć na otwartość i
formie wypowiedzi mogłyśmy liczyć na otwartość i
szczerość wypowiedzi respondentów. Badania
szczerość wypowiedzi respondentów. Badania
przeprowadzono w roku 2009 w Białymstoku.
przeprowadzono w roku 2009 w Białymstoku.
Poddano nim 30 – osobową grupę młodzieży z
Poddano nim 30 – osobową grupę młodzieży z
gimnazjum i szkół średnich, przebywającą w
gimnazjum i szkół średnich, przebywającą w
pogotowiu opiekuńczym od 2 – 3 lat. Badane osoby
pogotowiu opiekuńczym od 2 – 3 lat. Badane osoby
były informowane o charakterze badań oraz o
były informowane o charakterze badań oraz o
zachowaniu anonimowości.
zachowaniu anonimowości.
Wyprowadzenie wniosków i
Wyprowadzenie wniosków i
budowanie teorii
budowanie teorii
Celem pracy było ukazanie wyników badań, które
Celem pracy było ukazanie wyników badań, które
dotyczyły związku między rodzinnymi
dotyczyły związku między rodzinnymi
uwarunkowaniami a wartościami życiowymi badanej
uwarunkowaniami a wartościami życiowymi badanej
młodzieży. Głównym problemem badawczym było
młodzieży. Głównym problemem badawczym było
poznanie hierarchii wartości badanych. W naszej
poznanie hierarchii wartości badanych. W naszej
pracy postawiłyśmy cztery hipotezy. Pierwsza z nich
pracy postawiłyśmy cztery hipotezy. Pierwsza z nich
to założenie, iż istnieje zależność między strukturą
to założenie, iż istnieje zależność między strukturą
rodzin badanej młodzieży a deklarowanymi
rodzin badanej młodzieży a deklarowanymi
wartościami. Po przeanalizowaniu danych podanych
wartościami. Po przeanalizowaniu danych podanych
przez respondentów nie stwierdzamy zależności
przez respondentów nie stwierdzamy zależności
miedzy typem rodziny a deklarowanymi
miedzy typem rodziny a deklarowanymi
wartościami. Zarówno młodzież z rodzin pełnych jak
wartościami. Zarówno młodzież z rodzin pełnych jak
i niepełnych na pierwszym miejscu wskazywała
i niepełnych na pierwszym miejscu wskazywała
życie rodzinne. Czołowe miejsce zajmują również
życie rodzinne. Czołowe miejsce zajmują również
takie wartości jak: spokój i przyjaźń.
takie wartości jak: spokój i przyjaźń.
Młodzież wskazuje też na wartości materialne
Młodzież wskazuje też na wartości materialne
(pieniądze), które znajdują się na czwartej
(pieniądze), które znajdują się na czwartej
pozycji. Bardzo nisko cenione są wartości takie
pozycji. Bardzo nisko cenione są wartości takie
jak: rzetelna praca i obowiązkowość. Biorąc pod
jak: rzetelna praca i obowiązkowość. Biorąc pod
uwagę liczebność dzieci w rodzinie hierarchia
uwagę liczebność dzieci w rodzinie hierarchia
wartości ulega zmianie. W dalszym ciągu życie
wartości ulega zmianie. W dalszym ciągu życie
rodzinne najbardziej cenią sobie dzieci z rodzin
rodzinne najbardziej cenią sobie dzieci z rodzin
gdzie jest dwoje lub troje i więcej dzieci.
gdzie jest dwoje lub troje i więcej dzieci.
Jedynacy postawili na pieniądze i odwagę. Z
Jedynacy postawili na pieniądze i odwagę. Z
badań wynika, że bardziej cenią sobie przyjaźń
badań wynika, że bardziej cenią sobie przyjaźń
(III miejsce) niż życie rodzinne (VI miejsce),
(III miejsce) niż życie rodzinne (VI miejsce),
spokój i pieniądze zajmują również czołową
spokój i pieniądze zajmują również czołową
pozycję w hierarchii wartości deklarowanej
pozycję w hierarchii wartości deklarowanej
przez młodzież w rodzinach w których jest
przez młodzież w rodzinach w których jest
dwoje lub troje i więcej dzieci.
dwoje lub troje i więcej dzieci.
Rozpatrując drugą hipotezę badawczą
Rozpatrując drugą hipotezę badawczą
dotyczącą zależności między wykształceniem
dotyczącą zależności między wykształceniem
i pracą zawodową rodziców a deklarowanymi
i pracą zawodową rodziców a deklarowanymi
wartościami należy zwrócić uwagę, że życie
wartościami należy zwrócić uwagę, że życie
rodzinne jest wiodącą wartością bez względu
rodzinne jest wiodącą wartością bez względu
na wykształcenie i stosunek zawodowy
na wykształcenie i stosunek zawodowy
rodziców. Tak jak we wcześniejszych
rodziców. Tak jak we wcześniejszych
stwierdzeniach, tak i tu potwierdzają się
stwierdzeniach, tak i tu potwierdzają się
wartości najwyżej cenione czyli spokój ,
wartości najwyżej cenione czyli spokój ,
przyjaźń i pieniądze. Najniżej oceniano
przyjaźń i pieniądze. Najniżej oceniano
obowiązkowość i rzetelną pracę.
obowiązkowość i rzetelną pracę.
Trzecia hipoteza dotyczy zależności między
Trzecia hipoteza dotyczy zależności między
warunkami ekonomicznymi a deklarowanymi
warunkami ekonomicznymi a deklarowanymi
wartościami. Tutaj również pierwsze miejsce
wartościami. Tutaj również pierwsze miejsce
zajmuje życie rodzinne bez względu na
zajmuje życie rodzinne bez względu na
dobre, przeciętne czy złe warunki materialne.
dobre, przeciętne czy złe warunki materialne.
Można by przypuszczać, że dzieci z rodzin w
Można by przypuszczać, że dzieci z rodzin w
których dość trudno o zaspokojenie
których dość trudno o zaspokojenie
podstawowych potrzeb materialnych będą
podstawowych potrzeb materialnych będą
aspirować do wartości materialnych,
aspirować do wartości materialnych,
pieniędzy. Wszyscy respondenci pieniądze
pieniędzy. Wszyscy respondenci pieniądze
postawili na czwartej pozycji. Ważniejsze były
postawili na czwartej pozycji. Ważniejsze były
wartości takie jak: spokój, wiara w Boga,
wartości takie jak: spokój, wiara w Boga,
przyjaźń.
przyjaźń.
Czwarta hipoteza to przypuszczenie, że patologia
Czwarta hipoteza to przypuszczenie, że patologia
rodziny ma wpływ na deklarowane wartości przez
rodziny ma wpływ na deklarowane wartości przez
badaną młodzież. Mimo, że środowisko rodzinne
badaną młodzież. Mimo, że środowisko rodzinne
nie jest idealnym miejscem wychowawczym i krąg
nie jest idealnym miejscem wychowawczym i krąg
osób najbliższych może być miejscem zgorszenia
osób najbliższych może być miejscem zgorszenia
i demoralizacji, respondenci wysoko cenią sobie
i demoralizacji, respondenci wysoko cenią sobie
wartości rodzinne: życie rodzinne, przyjaźń.
wartości rodzinne: życie rodzinne, przyjaźń.
Cenione są też pieniądze, których brakowało w
Cenione są też pieniądze, których brakowało w
dysfunkcjonalnych rodzinach. Dzieci nie miały
dysfunkcjonalnych rodzinach. Dzieci nie miały
zaspokojonych potrzeb zarówno materialnych jak
zaspokojonych potrzeb zarówno materialnych jak
i psychicznych. Życie w ciągłej niepewności o
i psychicznych. Życie w ciągłej niepewności o
jutro sprawiło, że respondenci wysoko cenili sobie
jutro sprawiło, że respondenci wysoko cenili sobie
spokój, którego brakuje w rodzinach
spokój, którego brakuje w rodzinach
patologicznych.
patologicznych.
Zdecydowanie większość badanej populacji
Zdecydowanie większość badanej populacji
to osoby uznające, iż wymiarem przez który
to osoby uznające, iż wymiarem przez który
postrzegają swoje miejsce w świecie jest
postrzegają swoje miejsce w świecie jest
życie rodzinne. W wielu przypadkach chęć
życie rodzinne. W wielu przypadkach chęć
bycia w rodzinie wynika z egocentrycznych
bycia w rodzinie wynika z egocentrycznych
zapatrywań, braku wzorów i innych
zapatrywań, braku wzorów i innych
możliwości realizowania się w życiu.
możliwości realizowania się w życiu.
Respondenci w zdecydowanej większości
Respondenci w zdecydowanej większości
najniżej oceniali obowiązkowość i rzetelna
najniżej oceniali obowiązkowość i rzetelna
pracę. Wybory te były spowodowane tym, że
pracę. Wybory te były spowodowane tym, że
nie miał ich kto nauczyć szanowania tych
nie miał ich kto nauczyć szanowania tych
wartości. Dysfunkcjonalni rodzice nie dawali
wartości. Dysfunkcjonalni rodzice nie dawali
dobrego przykładu.
dobrego przykładu.